Culinaire opdoffer
op nuchtere maag
Bloot toeval verstoorde sacrale tea-ceremonie
De reis was kort, maar hevig
geweest, want vliegen mag
dan tegenwoordig goedkoper
zijn dan u denkt, vermoeiend
blijft het. Toen we dan ook
eenmaal in de pluchen omar
ming van onze Londense ho
telkamer lagen met eigen ra
dio, die over twee stations on
verwoestbare betonnen sa
menzang van Britse makelij
uitzond) was onze eerste gang
naar de badkamer. Nu beho
ren Engelse badkamers tot de
beste in hun soort, want de
Britten hebben in de loop der
eeuwen al zoveel dromen in
het water zien vallen, dat ze
er royaal een voortreffelijke
badcultuur aan over hebben
gehouden. In tegenstelling tot
de meeste kranen in populaire
vakantiegebieden komt er uit
de Engelse onmiddellijk
gloeiend heet water, dat meni
ge toerist met een derdegraads
verbranding van vitale li
chaamsdelen huiswaarts deed
keren. De aanwezige handdoe
ken hebben ook in een éénper
soons-kamer een formaat, dat
niet voor het gein, maar voor
het gezin bestemd is. Op die
manier voldoet de doorsnee
Engelse badkamer aan de
hoogste maritieme eisen.
Wij namen ons dan ook voor
het vege lijf gedurende de ko
mende vijf, zes kwartier vor
stelijk in de week te leegen.
Het was vier uur in de middag
en de tijd tot aan het diner
was te kort om nog een hoop
volle toeristische uitval te
Op het moment, dat we met
de grote teen de temperatuur
van het water peilden, werd er
zacht doch doordringend op
de deur geklopt. "Rustig laten
kloppen" was onze eerste ge
dachte, want er viel geen erfe
nis in Londen te verdelen en
ook Engels sprekende suiker
tantes ontbreken in onze fami
lie geheel.
Na een halve minuut werd er
weer geklopt. Zacht, maar dit
maal iets doordringender.
Het was dus aannemelijk, dat
kortgeleden brand was' uitge
broken en dat het vuur reeds
de derde étage bereikt had.
Men wilde ons blijkbaar alleen
op daaruit voortvloeiende on
gemakken attenderen. Op
vochtige voeten sloften we te
rug naar de kamer om, zoals
dat genoemd wordt, de broek
aan te schieten. Deze om
schrijving wekt bij ons altijd
de indruk, dat de handeling
slechts na een legerorder kan
worden uitgevoerd.
Op weg naar de stoel met onze
kleding ging de deur open en
omkijkend zagen we een vere
deld soort zeeadmiraal binnen
treden, die triomfantelijk een
zilveren blad vol voedsel voor
de buik droeg.
"Your tea sir", sprak hij op de
toon van een ambtenaar, die
een paar in de echt verbindt,
"I beg your pardon". Vervol
gens zeilde hij de kamer bin
nen, daarbij de indruk wek
kend, dat hij ons in smoking
had aangetroffen. Op straffe
benen marcheerde hij vervol
gens weer in de richting van
de gang, waarbij hij in het
voorbijgaan wel een handdoek
opraapte, die we eventevoren
op de grond hadden laten val-
De gehele pantomime had
slechts enkele seconden ge
duurd, maar had brenger de
zes wel op een onthullende
manier geconfronteerd met de
naakte feiten van het tobberi-
ge vasteland in Europa. Hem
trof overigens geen enkele
schuld, want in Londen weet
je immers tevoren, dat voor de
thee alles dient te wijken. Het
is een dagelijks terugkerend
sacraal gebeuren en wie uitge
rekend op zo'n moment een
bad neemt zit gelijk geheid op
de theeblaren. Alsdus zaten
we op een aarzelende lentedag
in een hotelkamer op de vier
de étage achter een zilveren
bord met etenswaren, die ruim
toereikend waren voor een
kroostrijk gezin. Toen we de
laatste sandwich met een slok
lauwe thee| wegspoelden werd
op de gang een gong geluid
voor het diner. Het menu in
de lift vermeldde voor deze
dag groentesoep, een cotelet
met piepers en gifgroene bil
jartballen en 'n drilpuddinkje
toe. Je vraagt je wel af, hoe
de meeste Engelsen kans zien
om toch zo broodmager te blij-
Misschien heeft dat toch iets
te maken met het pond, dat
alsmaar devalueert.
zijn neergedaald. Daarna
schuift hij pas achter zijn
voorbuurman naar binnen.
Tenzij de conducteur zegt, dat
de bus vol is. Op zo'n moment
zou iedere Nederlander schor
terugroepen, dat hij nog dui
delijk gaten tussen de passa
giers ziet. En vervolgens zou
hij zich met doodsverachting
aan de treeplank vastklampen.
Maar de Engelsman knikt vol
begrip en staart de wegrijden
de bus na met een mengeling
van trots en tederheid. Waar
achtig, hij heeft het toch maar
weer gelapt om een bus te
De opmerkelijke netheid van
het Londense straatbeeld
wordt veroorzaakt door de on
gehoorde wellevendheid van
de inwoners, die nooit de aan
vechting krijgen om overtolli
ge zaken naast zich neer te
gooien. Zelfs als ze op stFaat
een banaantje pellen, lopen ze
liever een uur met de schillen
rond, totdat ze een prullenbak
gevonden hebben, dan de res
tanten in de goot te mikken,
persoonlijk dachten wij, dat
deze trek van de Britten een
puur verzinsel was, totdat we
een sigaret opstaken en de lu
cifer met een fraaie boog op
het wegdek wierpen. Een se
conde later werden we beleefd
op de schouder getikt door een
politieagent, die vroeg: „doet u
dat thuis soms ook?"
Eigenlijk hadden we toen „ja"
moeten zeggen, want thuis
gooien we zelfs de overtollige
matrassen, penantkasten en
fietsen in de gracht. Helaas
won de vaderlandse trots het
op dat moment van de eerlijk
heid en verdedigden we de
fabel, dat achter Hollandse
dijken nog altijd een proper
volkje de hardstenen stoepjes
boent. We raapten de lucifer
op en stopten hem terug in het
doosje. De agent glimlachte en
stak een vaderlijke vinger op.
„Voortaan niet meer doen
hoor", zei hij.
„Nee, meneer", zeiden we,
maar we dachten: Wat zullen
we nou krijgen. Die Engelsen
zullen er toch wel aan moeten
wennen, dat wij Nederlanders
alles op ons eigen houtje doen.
Op alles voorbereid stapten we die eerste ochtend van ons verblijf
t Londen de eetzaal binnen voor het ,,real English breakfast". Het
begon niet onaardig met een diep bord vol knapperige corn-flakes,
die echter onmiddellijk door een ober met lauwe melk werden
overgoten, waardoor ze prompt als kleffe meelballen tegen het
gehemelte bleven plakken. Daarna kwam hij glimlachend binnen met
een zilveren schaal, waarop we aanvankelijk slechts twee gebakken
eieren met duidelijke pleinvrees ontwaarden. Wit weggetrokken lagen
ze in het midden van het immense plateau. Toen hij dit gefrustreerde
pluimvee op ons bord had gelegd toverde hij als 'n niet onverdienste
lijke goochelaar een tweede schaal tevoorschijn, waaruit hij met een
onwaarschijnlijk grote soeplepel witte bonen in tomatensaus over
eieren goot. Deze aangrijpende séance was on om acht uur'
morgens net even te machtig en kokhalzend maakten we hem
dan ook duidelijk, dat we een dergelijke lekkernij niet besteld hadden.
,,Niet besteld?", vroeg hij met opgetrokken wenkbrauw.
„Neen", zeiden wij, „een gebakken ei met spek zou het worden"
,,En geen witte bonen met tomatensaus", riep hij ongelovig.
„Geen witte bonen", zeiden wij, „geen witte bonen".
„Wat eigenaardig", sprak hij op de toon van een onderzoeker, die
een plotselinge afwijking bij de miereneter heeft ontdekt.
Hij raadpleegde glimlachend zijn bloknoot en riep: „ach, dat is een
kleine fout mijnerzijds. Neemt u mij astublieft niet kwalijk. Duidt het
mij niet euvel, maar ik heb de bestelling van de tafels twaalf en
veertien verwisseld. Een klein ogenblikje alstublieft".
Hoofdschuddend verwijderde hij zich om even later terug te keren
een nieuwe zilveren schaal, waarop een gestoomde makreel in
ravigottesaus lag.
is het beter nietwaar", zei hij, „hoe heb ik in hemelsnaam zo n
lelijke vergissing kunnen maken. U neemt het mij hopelijk niet
kwalijk".
een aanspreker baarde hij de dode vis op het bord op en
vervolgens wierp hij er de eerste schep saus op.
„Eet u smakelijkzei hij, „de ochtendkrant zal ik u zo brengen".
Met de vis gewikkeld in het laatste nieuws over Vietnam verlieten
na een kwartier de eetzaal.
Bij de ingang vroeg de ober: „Heeft het gesmaakt meneer. Alles
We knikten en versnelden daarop de pas, want de ravigottesaus kwam
al door het weerbericht heen.
Het beloofde opnieuw een stralende dag te worden.
Wanneer een Engelsman de
behoefte voelt om een hapje te
eten loopt hij in het restaurant
direct door naar de donkerste
hoek, waar hij zijn bestelling
bijna onverstaanbaar aan het
bedienend personeel door
geeft, alsof hij zich mateloos
schaamt voor zijn begeerte
naar een gepocheerd ei. Om
dat de andere cliënten hetzelf
de doen, hangt er zelfs in een
overvolle eetzaal een gedrukte
stemming, die de Nederlander
kent van gelegenheden, waar
een dierbare ontslapene nog
boven aarde staat. Het is alsof
de Engelse restauranthouders
daarmee hun gasten bij voor
baat willen waarschuwen voor
het voedsel, dat ze straks op
hun bord zullen vinden.
En inderdaad: wanneer men
eenmaal de bestelde spijzen in
vizier heeft, is men opeens ge
heel verzoend met de landeri
ge gaapsfeer, waarin de pap
perige aardappeltjes en de
kleffe bonen naar binnen wor
den gewerkt. Helaas vertoont
de Britse horeca de laatste
jaren de tendens om voortref
felijk voedsel te bereiden,
maar als men geluk heeft en
enige tijd zoekt vindt men ze
ker een lokaal, waar eten be
slist geen lolletje is.
Wat het fietsen betreft: ook al
is men de rijkunst op een ij-
zersterke tWeewieler volledig
machtig dan moet het noch
tans onwaarschijnlijk worden
geacht, dat men in de Londen
se binnenstad honderd meter
vordert. Want in de tussentijd
is de berijder al lang van het
wegdek geblazen door één van
de duizenden taxi's, die als
vreemde, voorwereldlijke tor
ren door de chaos kruipen.
Die taxi's wekken de sterke
indruk, dat ze vervaardigd zijn
tijdens de Frans-Duitse oorlog,
maar in feite zijn de meeste
pas vorig jaar door de fabriek
afgeleverd. Het voordeel is
wel, dat ze een omvang heb
ben, die normaal geacht werd
in een tijd, waarin het gemak
de mensen nog diende. Zelfs
Sinterklaas kan met mijter op
rechtop instappen en de ach
terruit is van decent bruin glas
vervaardigd, zodat geen onver
laat u in de nek kan kijken.
Een typisch Brits vervoermid
del is uiteraard ook de dubbel
deksbus, die als een te hoog
gerezen pannebrood door de
straten laveert. Die extra bult
is volstrekt nutteloos en be
moeilijkt het reizen in niet on
aanzienlijke mate, maar voor
de Engelsman is het een ideale
manier om zich te verplaatsen.
In de bus kan hij namelijk ten
aanschouwe van iedereen zijn
fabuleuze beheersing demon
streren.
Er loopt namelijk in elke dub
beldekker een uiterst smal
wenteltrapje naar de eerste
verdieping en daarvan dienen
zowel de reizigers, die naar
buiten willen als zij, die een
hogere zitplaats begeren, ge
bruik te maken. In die nauwe
passage, waar elk ander volk
gegarandeerd tot moord- en
doodslag zou komen, stijgt de
Brit tot de zalige hoogten van
ijzeren zelfdiscipline. Ook al
staat hij met 300 mensen in de
stromende regen bij een halte-
paal, dan nog zal hij geduldig
wachten, totdat alle reizigers
Drie zaken vallen de buiten
lander in Londen onmiddel
lijk op: de stad is verrassend
schoon, en zijn bijna geen fiet
sen en terrasjes ontbreken
vrijwel geheel. Vooral dat
laatste is een smartelijk
abuis, want daardoor wordt
iedereen gedwongen om zijn
versnaperingen binnenshuis
in donkere horecaspelonken
te nuttigen. Nu kan dat op een
snerpende winterdag mis
schien een winstpunt beteke
nen, maar als je op een warme
lentedag voor je koffie ver
keerd ook nog een broeiwar
me sleuf wordt ingedreven is
onze dorst al bij voorbaat af
doende gelest.
Uiteraard vindt de Engelsman
dat slempen binnenskamers
juist een geweldige zaak. Zoals
hij alles, wat in het Gemene
Best gebeurt besl vindt. Een
terras wordt door hem krach
tig veroordeeld; omdat het
naar zijn smaak te frivool, te
wulps en te indecent is. Het
verlangen naar een glas bier
veroordeelt hij niet ook hij
kent terdege de dorst, die geen
seizoenen kent maar hij
moet er niet aan denken dat
hij zijn tanden aan de openba
re weg in de brakke alcohol
zou moeten plaatsen. Alleen
bij het idee schift de pils al
in zijn mond, want hij is van
kindsafaan gewend om bij al
zijn handelingen onzichtbaar
te blijven.
Vandaar ook, dat hij altijd een
handzame krant bij zich heeft,
die hij voortdurend als een
tent zonder scheerlijnen ron
dom zijn hoofd opzet. Zodra
hij zich als een holendier uit
de ondergrondse naar boven
werkt, verschuilt hij zich met
een achter 't wereldnieuws
en de paardenraces. En aldus
ingepakt vervolgt hij zijn weg
door de stad. Sommigen be
schikken ook nog over 'n bol
hoed, die ze als een brand
weerhelm diep over het hoofd
getrokken hebben.
„Piccadilly Circus" in hartje Londen met dominerend m het straatbeeld twee bussen met een extra bult, die
volstrekt nutteloos is en het reizen in niet onaanzienlijke mate bemoeilijkt, maar voor de Engelsman de ideale
manier lijkt te zijn om zich te verplaatsen.
