Werknemers positief
over arbeidsklimaat
in glastuinbouw
SPEKLAPPEN
PAPRIKAPRIJZEN KOMEN MEER ONDER DRUK
KOUD WEER: WEINIG SNIJBLOEMEN
150 KÏÏÏSSb llw
EXTRA VOORDELIG
SERVIO-ARTIKEL ONTKRACHT DOOR ENQUETE
DEN HAAG Meer dan drie
kwart van de werknemers in
de glastuinbouw heeft het er
goed naar zijn zin, vindt dat
er goed wordt verdiend en
heeft een uitstekende verhou
ding met zijn werkgever. Dat,
zo is ons van verschillende
kanten bevestigd, is de in
houd van een door een van de
landbouwinstituten uitge
bracht, maar nog niet gepubli
ceerd rapport over een enfjue-
te naar het arbeidsklimaat in
de glastuinbouw. Een nogal
verrassende uitslag. Temeer
omdat hij komt op een mo
ment, dat in het vakbondsor
gaan Servio van de A.V.G.
nogal is uitgepakt over socia
le wantoestanden die zouden
heersen in de tuinbouw, waar
men wat de personeelsvoor
ziening betreft maar wat aan
zou rommelen met goedkope
buitenlandse gastarbeiders.
Dat dit in werkgeverskringen
juist op het moment dat
men met werknemers en de
ambtelijke wereld om de tafel
zit om een oplossing voor dat
moeilijke personeelsprobleem
te vinden in het verkeerde
keelgat is geschoten is begrij
pelijk. Een ogenblik vroeg
men zich zelfs af of samen
werking nog wel mogelijk
was.
Samen met de werknemers
blijven ze zich zorgen maken
over de personeelsvoorziening
in de glastuinbouw. Niet dat er
op het moment onvoldoende
aanbod van arbeidskrachten
zou zijn. In het Westland bleek
in het najaar nog een behoefte
te bestaan aan 275 werkkrach
ten. maar toen het arbeidsbu
reau in Naaldwijk begin dit
jaar kans zag een aantal bui
tenlandse arbeidskrachten, dat
moest afvloeien bij een rijwiel-
fabriek elders in het land, in
de tuinbouw te plaatsen bleek
plotseling de behoefte tot vijf
zes te zijn gereduceerd.
Wie in de tuinbouw geen on
bekende is zal daarop onmid
dellijk het antwoord weten:
het Westland en de andere
glastuinbouwgebieden zijn de
laatste maanden overspoeld
met illegale arbeidskrachten.
Overal vragen zij de tuinders
om „werkie, werkie, baas?"
Het aanbod is soms zo groot,
dat sommige tuinders borden
bij de ingang van hun bedrijf
hebben geplaatst met het op
schrift „geen werk", op gevaar
af, dat de mensen dat niet
kunnen lezen en toch het be
drijf opkomen.
Overvloed
Het is begrijpelijk, dat bij een
dergelijke overvloed van ille
gale werknemers de regeling
van het ministerie van sociale
zaken en van dat van justitie
voor regularisering van het
verblijf van buitenlandse
werknemers weinig zoden aan
de dijk zet
Die mening heerst ook bij de
arbeidsbureaus, waar men
ondanks de verlichting van de
voorwaarden die kort geleden
is aangekondigd toch blijft
aankijken tegen het feit, dat
het „wit" maken van de ille
gale arbeidskrachten maar
voor een beperkte groep geldt.
Van de andere kant beseffen
ook de werkgevers in de tuin
bouw terdege, dat het voortbe
staan van deze situatie on
houdbaar is. De bewering in
het AVG-blad, dat liever met
illegale gastarbeiders in
dienst neemt "moet, zo vindt
men in sommige kringen, de
overheid maar zorgen, dat er
geen illegalen meer door de
tuinbouwgebieden rondlopen.
De nu aangekondigde verdui
delijking, eventueel verlich
ting, van de regeling zou er
toe kunnen leiden, dat een
groter aantal illegalen „wit"
kan worden gemaakt, zodat
meer werkgevers die illegale
arbeidskrachten in dienst
hebben en de illegalen zelf
over de brug durven komen.
De werkgevers beseffen wel,
dat ook al worden de buiten
landse werknemers gelegali
seerd zij toch nog meer moe
ten doen om de sociale om
standigheden te verbeteren.
Het houden van spreekuren,
het inschakelen van tolken,
het regelen van centrale huis
vesting en het zorgen voor een
betere begeleiding behoren
daartoe. Met de legalisering is
het hele probleem echter niet
opgelost. Ook aan de image
van de glastuinbouw en de
gedachten die hier en daar
leven over het daar heersende
werkklimaat moet het nodige
worden gedaan.
Vandaar, dat in de stuurgroep
arbeidsvoorziening glastuin
bouw het idee leeft om een
arbeidspool in te stellen. Een
stichting, een soort uitzendbu
reau, zou centraal werknemers
(Nederlanders) moeten aanne
men en daar inzetten, waar ze
nodig zijn. Gedacht wordt aan
ieder, die werken wil (ook
werklozen) via dit bureau de
gelegenheid te geven. Omdat
het idee afkomstig is van
werknemerszijde en de werk
gevers er eigenlijk niet zoveel
resultaat van verwachten, heb
ben zij zich toch bereid ver
klaard eraan mee te werken.
Zij willen het proberen mits
de overheid financiële steun
Buitenlandse werknemers legaal of illegaal verleent. De werkgevers vra-
treffen in de tuinbouw een goed arbeidsklimaat aan. ien zich af wat ze aanmoeten
goedkope illegale arbeids
krachten wordt gewerkt wordt
dan ook gelogenstraft door het
genoemde onderzoek, waaruit
onder meer blijkt, dat tachtig
procent van de werkgevers
veel liever met Nederlandse
arbeidskrachten werkt, dat het
overgrote deel zich duidelijk
houdt aan de werktijden en de
vakantiedagen en dat de lonen
gemiddeld zelfs hoger liggen
dan de vastgestelde c.a.o.-lo-
nen. Reden waarom kennelijk
slechts vier procent van de
werknemers in de glastuin
bouw blijk heeft gegeven niet
zo tevreden te zijn met hun
arbeidssituatie.
De moeilijkheid is nu. hoe de
door illegale krachten maar
heel gebrekkig opgevulde
grote vraag naar arbeids
krachten in de glastuinbouw
moet worden beantwoord. Een
probleem, dat de tuinbouw al
vele jaren bezighoudt. Werving
van werknemers elders in het
land is nooit een groot succes
geworden, ondanks bouw van
extra woningen in het West
land en het verlenen van ande
re faciliteiten. Toen bleek, dat
Marokkanen en Turken uitste
kende krachten waren is men
enkele jaren geleden begonnen
met werving in het buitenland.
Na de beslissing van minister
Boersma om daar een eind
aan te maken is een stuur
groep opgericht die de perso
neelsvoorziening in de glas
tuinbouw zou moeten trachten
op te lossen.
Onder leiding van directeur
voor de arbeidsvoorziening K.
Lewin is men aan het praten
geslagen en praat men heden
ten dage nog. De beperkte re
gularisering, die nu landelijk
uit de bus gekomen is een
regeling, waar minister Boers
ma vorig jaar voor wat de
tuinbouw betreft nog het rode
potlood doorhaalde wordt
als een van de resultaten van
dit overleg gezien. Het is een
van de manieren om de on
houdbare toestand te bestrij
den. Een manier, die echter in
de tuinbouw veel onrust te
weeg heeft gebracht.
Welke „gevaren" lopen de
tuinders en de illegale arbeids
krachten als ze zich bij de
politie gaan aangeven en als ze
niet blijken te voldoen aan de
In werkgeverskringen wordt
de regeling dan ook niet an
ders gezien dan als een eerste
aanzet tot verbetering van de
arbeidssituatie. Natuurlijk vin
den ook de werkgevers, dat
het tewerkstellen van illegalen
geen goede zaak is, dat daar
alles aan gedaan moet worden,
maar ze staan als het ware
met de rug tegen de muur. Ze
hebben immers dringend ar
beiders nodig, want de pro-
dukten moeten worden geoog
st.
Om nu te voorkomen, dat men
met personeel in tijden buiten
de „pieken", die in de tuin
bouw nu eenmaal voorkomen.
Men kan begrijpen hoe de
werkgevers reageerden op het
Servio-artikel, waarin de tuin
bouwbedrijven „een paar dui
zend individuele ondernemer
tjes" werden genoemd, waar
„verouderde sociale verhou
dingen" zouden heersen. Het
antwoord van de eerder gesig
naleerde enquête op de bedrij
ven, waaruit blijkt dat de ar
beidssituatie in de tuinbouw
gemiddeld beter is dan in wel
ke bedrijfstak ook heeft hen
ongetwijfeld een stimulans ge
geven om het overleg niet een
zijdig te verbreken.
Een andere conclusie, die de
stuurgroep arbeidsvoorzie
ning glastuinbouw inmiddels
heeft getrokken Is, dat er
meer kansen op promotie in
de tuinbouw moeten worden
geschapen. Bij de werkgevers
blijkt nu bereidheid om het
aantal functiegroepen uit te
breiden.
Intussen vraagt men zich af
hoe het met de arbeidsproble-
matiek in het Westland en de
rest van het Zuidhollandse
glasdistrict zal aflopen. Voor
lopig lijkt de oplossing nog
niet dichtbij. Een van onze
zegslieden vatte de hele kwest
ie als volgt samen: „Het was
een probleem, maar tot op he
den is het een probleem geble-
AAD VAN HOLSTEIN
De oppervlakte paprika's is dit jaar groter
dan in 1974. dit is gebleken uit de grotere
aanvoer tot half maart. Na die tijd is de
aanvoer niet toegenomen maar eerder iets
minder geworden. De stand van de gewas
sen is over het algemeen goed en door de
zonnige perioden van de afgelopen week
mag verwacht worden dat de aanvoeren
weer snel groter worden. Dit zal tot gevolg
hebben dat de prijzen een daling ondergaan,
prijzen van 2,60 tot 3,10 per kg. zullen
zich moeilijk kunnen handhaven.
Er bestaat wel een vrij grote exportmarkt,
West-Duitsland neemt de belangrijkste
plaats in, verder wordt er geëxporteerd naar
Denemarken, Engeland, Zweden, Frankrijk,
Noorwegen, België en Ierland. Dit is op het
eerste gezicht een indrukwekkend aantal
landen maar de concurrentie uit andere
landen moet niet onderschat worden, al zijn
ze niet allemaal even belangrijk.
Om een indruk te krijgen welke landen
meedingen naar de West-Europese markt de
volgende opsomming: Bulgarije, Roemenië.
Italië, Ethiopië, Marokko, Spanje, Israël,
Zuid-Afrika, Senegal. Cuba en de Ver. Sta
ten. Vooral de kwaliteit en de houdbaarheid
zullen bepalend zijn bij het veroveren van
een goede plaats in deze „concurrentieslag".
Aubergines
i aubergines was dit jaar
vroeger op gang gekomen dan voorgaande
jaren. De kwaliteit van de vruchten is wel
wat tegegevallen. Of dit als oorzaken heeft
het vroege poten of het slechte weer, is nog
een open vraag. De verwachtingen is wel dat
de kwaliteit nu wel snel beter wordt.
Het is vooral bij deze teelt interessant om
de prijsontwikkeling te volgen, daar er
steeds meer belangstelling voor de aubergi
ne ontstaat. De prijs varieert van 85 cent
tot 1,50 per stuk.
Komkommers
van komkommers is weer in
stijgende lijn. De prijzen blijken erg con
stant te zijn. Het invoerpatroon in West-
Duitsland verloopt voor landen als Bulga
rije, Roemenië en Griekenland erg grillig.
Onze export naar Engeland, Frankrijk, Zwe
den en Denemarken is nog steeds groter dan
vorig jaar. Het ziet er niet naar uit dat de
prijzen de komende week een sterke veran
dering ondergaan.
Voor de aubergine ontstaat steeds meer belanstelling
Overige gewassen
De hoge prijzen bij de andijvie en de spina
zie hebben zich goed kunnen handhaven,
maar zodra de aanvoer van de volle grond
op gang komt, komen ze onder zware druk
te staan. Of dit snel het geval zal zijn is
met het huidige weertype moeilijk te voor
spellen. De slaprijzen variëren van 30 tot 60
cent per stuk afhankelijk van het gewicht
Het ziet er naar uit dat er de komende week
weinig verandering in de aanvoer ontstaat
en het is niet uitgesloten dat de prijzen zelfs
nog iets oplopen. Er wordt enige concuri
tie van Italië en België ondervonden. Over
de prijs van de tomaten valt weinig te
melden daar deze ten opzichte van vorige
week weinig verandert is. Kleine gewassen
die het op het ogenblik erg goed doen zijn
selderij en peterselie, waar prijzen van 50
cent tot 1 gulden per bosje voor betaald
worden.
Het bijzonder koude
dragen dat de
laatste tijd gering
heeft er toe bijge
in snijbloemen de
Door deze ontwikke
ling blijven de prijzen i
goed, met uitzonderingen van produkten die
op een hoog prijspeil liggen.
Tegenvallende prijzen zijn er ook, zoals bij
voorbeeld de amerikaanse anjers. Hierbij
moet wel worden aangetekend dat de kwali
teit in de meeste gevallen nog niet meevalt.
De alstroemeriatakken worden kwalitatief
beter. Er worden veel amarylliskelken aan
gevoerd (voornamelijk rode), waarbij het
prijsverschil tussen zware stelen en lichtere
stelen opvallend groot is. De gemiddelde
prijs van de trosanjers ligt rond 2.50 per
bos. De kwaliteiten worden tot boven 5
door de kooplieden afgedrukt. De prijzen
van het snijgroen (extra veren) liggen tussen
2.50 en 3 per bos bij een regelmatige
aanvoer. De prijzen van de anthuriums fluc
tueren.
Goede afzet
i jaarrondchrysanten breidt
zich steeds verder uit. Desondanks kunnen
de prijzen zich goed handhaven. Hetzelfde
kan gezegd worden van de grootbloemige
chrysanten. Bij dit produkt bestaat de aan
voer voornamelijk nog uit het sortiment
„Rivaly". De freesia's vinden een goede af
zet. De prijzen zijn hoog. Op sommige dagen-
werden gemiddeld voor de freesia's eenszo-
veel betaald als in de paasweek van 1974.
Er was in 1974 wel een behoorlijke i
voer dan op het ogenblik. De
de gerbera is niet groot. Het verschil van
kwantiteitaanvoer tussen de zgn. gerbera op
kleur en de gemengde gerbera wordt steeds
groter in het voordeel van de kleurgerbera.
De kwekers van irissen hebben in financieel
opzicht goede weken achter de rug. De
gemiddelde prijzen liggen tussen 2 en
2.50 per bos. Het sortiment „Witte Wedge-
wood" reikt in incidentele gevallen tot 6
per bos. De witte leliekelken zijn in de
afgelopen week in prijs gedaald tot rond
0.35 gemiddeld per kelk. De uitbreiding
van de lelietakken heeft een drukkende
uitwerking op de prijzen. De grootste sorti
mentaanvoerder „Enchantment" noteerde n
een gemiddelde prijs van 0.40 tot 0.60
per tak, die toch niet tot tevredenheid kan
stemmen. Bij de grote rozen zijn het qua
aanvoer de Sonia's welke de boventoon aan
voeren. Het prijsverschil van dit soort ter»
opzichte van rode rozen is daarentegen op
vallend gering.
Kleine rozen.
Het sortiment „Mercedes" wordt bij de klei
ne rozen qua prijs veel minder gewaardeerd
dan enkele maanden geleden. De kwaliteit
van deze roos in deze periode is hier mede
schuldig aan. De aanvoer van tulpen neemt
geleidelijk verder af.
Indien het huidige weertype in de komende
week omslaat (hogere temperaturen) en er
wordt volgens natuurlijke begrippen aange
voerd, dan is het niet uitgesloten dat de
ns erg groot wordt.
Afdeling Gouda
zaterdag
Puntloos gelijkspel
Bodegraven- Zwammer dam
Van onze sportredactie
BODEGRAVEN - Bodegraven,
noch Zwammerdam hebben op
het terrein van de thuisclub
kans gezien het beslissende
doelpunt in deze voor beide
ADVERTENTIE)
AM.C0RNE0BEEF -HQ
MAGERE
500 GRAM 249
clubs zo belangrijke wedstrijd
te scoren.
In de eerste helft had Zwam
merdam de winst kunnen pak
ken, maar enerzijds goed verde
digen van de rood-zwarten met
Jan Hogenboom aan het hoofd
en anderzijds slecht schieten
van Koopman en de zijnen ston
den de openingstreffer in de
weg. Na de thqe was Bodegra
ven geruime tijd in het offen
sief, maar ook de Zwammer-
damse verdediging wist van
wanten en sloeg elke aanval re
soluut af. Geblunder van de
zwak leidende arbiter was er de
oorzaak van, dat Zwammerdam
bij een overtreding van de Bo-
degraafse doelman een penalty
werd onthouden. Het gelijke
spel was evenwel toch de juiste
uitslag.
Aarlanderveen liet het thuis te
gen Gouda lelijk liggen al werd
dein bij de Aarlanderveners
Wijfje wel sterk gemist. Foutief
terug spelen van Rossenberg en
vervolgens Van Leeuwen stelde
de gasten in staat voor de pauze
een 0-2 voorsprong te nemen.
Jan Vergeer wist na de thee de
achterstand te halveren, maar
kort voor het einde bracht de
Goudse midvoor het verschil
toch weer op twee doelpunten,
einde 1-3.
Floreant wist het bezoekende
Sportief na een goede wedstrijd
met 2-1 huiswaarts te sturen.
Gerard Van Ooi jen nam de bei
de Boskoopse doelpunten voor
zijn rekening.
Stand: WDS 16-24
Bodegraven 17-24
Zwammerdam 15-22
Mocrkapclle 16-4
Afdeling Gouda
zondag
Nieuwkoop
en Floreant
aan de
leiding
Van onze sportredactie
NIEUWKOOP Nieuwkoop,
dat thuis het Reeuwijkse RVC
ontving, is dank zij een 1-0
overwinning op de gasten weer
gelijk met Floreant op kop in
de afdeling Gouda gekomen.
Daarvoor heeft Floreant dan
(zij het natuurlijk ongewild)
medewerking verleend door
met 4-2 bij Schoonhoven te ver
liezen.
In Nieuwkoop wisten de Reeu
wijkers tot een kwartier voor
het einde uitstekend stand te
houden tegen de vooral na de
thee zeer talrijke stormlopen
van de thuisclub. Uiteindelijk
slaagde Siemon Verlooy er na
enkele vergeefse pogingen in de
zege voor zijn ploeg vast te stel
len. 1-0. Zelfs zat er nog een
grote overwinning in ware het
niet, dat lat en paal de Reeu
wijkse doelman te hulp kwa
men. De waarheid gebiedt even
wel te vermelden, dat diezelfde
lat en palen in de eerste helft
Nieuwkoop voor een achter
stand hebben behoed.
Stand:
Floreant 15-JJ
Nieuwkoop 15-M
Oudewater 16-17
Bergambacht
Ammerstol
