rEEN KANS VOOR
„-MOLUKSE STAAT
Confessionelen door PvdA
zwaar op de proef gesteld
Kottervloot moet
20% inkrimpen
figidóeQoti/to/ni
Nerveuse pleegouders
vangen Vietnamese
weeskinderen op
randweer
araat BIJ
n rampen
Staatsgreep
in Tsaad
president
gedood
UITERST LINKS IN
PORTUGAL TABOE
VOOR KATHOLIEKEN
ANDAG 14 APRIL 1975
LEIDSE COURANT
PAGINA 5
^CRM-minister na werkbezoek:
[PHOL „Het is volkomen irreëel om nog
Jer te praten over de wens van sommige
r0! .Molukkers in Nederland voor een onafhan-
ie, eigen republiek". Met deze mededeling
gistermorgen minister Van Doorn (CRM)
chiphol terug na een twaalfdaags bezoek aan
nesië. Volgens de bewindsman is niemand in
nesië bereid ernstig over dit ook volgens hem
te verwezenlijken plan te praten,
ens minister Van Doorn resten de Zuid-Mo-
xla, ers twee mogelijkheden: blijven in Nederland
ze zich binnen de Nederlandse samenleving
at »ns de spelregels en dus correct gedragen of
gkeren naar Indonesië. In dat laatste geval zal
egering de reiskosten vergoeden. Overigens
Indonesië al verklaard kritisch te zijn in de
iting om de komst van personen die een eigen
■Molukse republiek willen bevechten, te voor
komen. Indonesië houdt zich tevens het recht voor
te beslissen op welk eiland de terugkerende Zuid-
Molukkers zullen worden gehuisvest.
Voor de achterblijvers die momenteel nog staten-
loos zijn heeft minister Van Agt (Justitie) een
faciliteitenwet op stapel gezet, waardoor de Zuid-
Molukkers recht krijgen op een deel van de voor
delen van het Nederlanderschap
De leider van de Zuid-Molukkers ir. Manusama
heeft inmiddels op de conclusies van de bewinds
man teleurgesteld gereageerd. „Zijn bezoek is
tijdverspilling en weggegooid geld geweest. Hij solt
met ons. Met een ander beleid zou onze toekomst
er anders uit zien. Overigens verwachtten minister
Van Doorn en ir. Manusama, dat slechts weinige
Zuid-Molukkers de terugreis naar Indonesië zullen
aanvaarden.
Hindelopen
750 jaar
Het Friese IJssel-
meerstadje Hinde
lopen viert dit
jaar het 750-jarig
bestaan. Ter ere
hiervan trokken
zaterdag kleurige
folkloristische
groepen uit de
drie noordelijke
provincies door de
straten van het
oude dorp en ga
ven op enkele
plaatsen demon
straties.
■IIIIIIIIIIIIIII
Onbekende
koper voor
Krasnapolsky
AMSTERDAM (ANP) Het
college van commissarissen en
de directie van Grand hotel
Krasnapolsky N.V. hebben het
bestuur van de Vereniging voor
de Effectenhandel verzocht de
notering van aandelen Krasna
polsky vandaag op te schorten.
De reden van dit verzoek is dat
het commissarissen en directie
(op 12 april) bekend is geworden
dat aan enkele groot-aandeel
houders het voornemen is ken
baar gemaakt om onderhande
lingen te openen over het uit
brengen van een bod op de aan-
llllllllllllll
(Van t
'remier Den Uyl
parlementaire redac
tie)
Den Haag De partij van de
Arbeid heeft de confessionele
regeringspartners KVP en ARP
zwaar op de proef gesteld, niet
alleen de eventuele samenwerk
ing met deze partijen (of met
het CDA, waaraan dan wellicht
gestalte is gegeven) na de ver
kiezingen van 1977, maar ook
de huidige coalitie is danig op
de tocht komen te staan. Deze
conclusie kan getrokken wor
den na de anti-NAVO-uitspra-
ken van het PvdA-congres vori
ge week in Amsterdam.
De voortzetting van het Neder
landse NAVO-lidmaatschap is
door het congres afhankelijk ge
steld van een groot aantal stren
ge voorwaarden, waaraan de
NAVO uiterlijk in 1978 zou moe
ten voldoen. Uit de eerste reac
ties van confessionele zijde
blijkt duidelijk, dat men het
daar volstrekt oneens is met het
PvdA-congres en dat men het
onbehoorlijk vindt om de NA-
VO-bondgenoten zo voor het
blok te zetten. De eis dat kern
wapens uit Nederland moeten
verdwijnen als niet binnen drie
jaar resultaat is geboekt met dè
ontspanning tussen oost en west,
werd door AR-leider Aantjes
betiteld als „parasiteren op je
bondgenoten"
KVP-fractieleider Andriessen
vond dat de ministers en fractie
leden van de PvdA het pistool
op de borst hebben gekregen.
„Daardoor loopt nu al de coali
tie gevaar" De heer Andriessen
vreest, dat het kabinet en de
PvdA-fractie door de congre
suitspraken zo onder druk zijn
gezet, dat de uitwerking al spoe
dig in de Tweede Kamer ie mer
ken zal zijn. Het politieke kli
maat is volgens hem al aardig
verpest.
Ook premier Den Uyl was overi
gens niet erg gelukkig met de
uitspraken van het congres over
de NAVO. „Ik zie niet in, hoe
men de ontspanning tussen de
supermachten kan bevorderen
door uit de NAVO te hollen".
Op korte termijn lijkt er trou
wens aardig vuurwerk te ver
wachten in de Tweede Kamer.
De PvdA heeft zich tegen de
aankoop van de straaljager YF-
16 gekeerd, die minister Vrede-
ling nog steeds wil kopen. KVP
en ARP willen het beste toestel
en zullen daarom Vredeling
steunen. Bovendien zien zijn in
de afwijzing van de YF-16 de
eerste openlijke anti-NAVO-
stap, een reden temeer om Vre-
delings voornemen te steunen.
De keuze is nu: of de PvdA
kiest eieren voor haar geld, of
Vredeling stapt uit de regering
met alle eventuele gevolgen
voor het hele kabinet.
Premier Den Uyl zei in zijn
congresrede, dat Nederland de
komende tijd een aantal wenig
populaire maatregelen kan ver
wachten om de dreigende werk
loosheid een halt toe te roepen.
Hij kondigde aan dat de lonen
in 1976 niet of nauwelijks om
hoog kunnen.
Ook liet hij doorschemeren dat
de overheidsuitgaven tijdelijk
verlaagd zullen moeten worden
en dat de reering de sociale
fondsen zal steunen via rijksbij
dragen, om aldus de premies
niet verder te laten stijgen.
Ingeval
ISSINGEN (ANP) De Ne-
ilandse brandweer-organisa-
«ojn vandaag op de hoorzit-
er mg van de vaste Tweede Ka-
5r nwommissie voor civiele ver-
jpfcing in Den Haag met een
Wsluidend standpunt voor de
w gekomen over hun taal bin-
de organisatie Bescherming
:al nolking, hulpverlening bij
'K apen.
brandweerorganisaties staan
aniem achter de onlangs door
minister van Binnenlandse
ken uitgebrachte nota hulp-
,0lJ rlening bij ongevallen. In deze
la is aan de brandweer een
ofdfunctie toebedeeld,
derland heeft op dit moment
beschikking over 23.000 vrij-
1 v lligers, 3.000 beroeps- en
000 bedrijfsbrandweerlieden
volgens de organisaties vol-
ig op een nieuwe hulpverle-
Bgstaak berekend zijn. Voor
ingrijpen bij grote rampen
wel een aanpassing van de
indweerorganisatie en een
falitatieve verbetering van het
iterieel nodig zijn. Daarnaast
vooral in de regio uitbreiding
het beroepspersoneel.
*1),
a )uderbestuur
ëpijnkliniek
ïeengezonden.
T Dc officiële ouderver-
ng van de Pepijnklinieken
zwakzinnigen in het Lim-
urgse Echt is dit weekeinde de
lan uitgestuurd. Het besluit
rerd genomen op een algemene
tdcnvergadcring waarop de
mdervereniging verantwoorde-
Ijk werd gesteld voor de finan
ciële chaos die de laatste jaren
de Pepijnklinieken is on-
laan.
J1 Het bestuur werd tevens be-
ehuldigd van „onwil en onver-
nogen ten opzichte van de ou-
lers in kritieke situaties". De
mdervereniging zou de belan-
len van het stichtingsbestuur
^gesteld hebben boven dat van
lie pupillen en ouders, toen zij
zich achter direkteur-genees-
dr. J. Bijaert schaarden bij
pogingen van het bestuur hem
te ontslaan, omdat hij het niet
eens is met de opvattingen van
het bestuur over zwakzinnigen
zorg.
Er is voorlopig een nieuw be
stuur geformeerd, dat de finan
ciën moet saneren en voor no
vember een verkiezing van een
definitief bestuur mogelijk moet
maken.
(ADVERTENTIE
Sterkte klinkt
kaweraadschappelijker
met een bloemetje
viaFleurop.
SCHIPHOL (ANP) Schiphol
heeft zaterdag een ware inva
sie van Vietnamese weeskin
deren beleefd. Het begon met
een groep van 33 weesjes die
op doortocht waren naar
Frankfort, om daar door plee
gouders te worden opgeno
men. Daarna volgde een
groepje van 20 dat direct
werd vervoerd naar een kli
niek in Huizen (NH).
Een toestel met 27 peuters aan
boord zorgde op de luchtha
ven voor een flinke chaos, blij
de en tragische taferelen. In
grote spanning wachtten 27
Nederlandse ouderparen op
hun nieuwe aanwinst Sommi
ge peuters waren volkomen
apatisch, andere schreiden
klaaglijk en enkele waren vol
komen overstuur. Sommige
ouders legden de kinderen me
teen op de grond om ze van
een nieuwe luier te voorzien,
anderen hadden zuigflessen
meegebracht, waarmee ze pa
niekerig probeerden het huilen
van hun nieuwe telg te stop
pen.
Aan boord van het toestel met
20 kinderen bevond zich ook
pater Johan Donders van de
congregatie Don Bosco met in
zijn gezelschap zes breedla-
chende jongens en drie meis
jes. Hij heeft de kinderen in
de straten van Saigon opge
pikt. Eerst was hij van plan
alleen de zes jongens mee te
nemen, maar toen bleek dat
een van hen nog drie zusjes
had rondzwerven heeft hij die
ook meegenomen. De KLM
heeft voorlopig genoegen ge
nomen met een schuldbekente
nis van 5000 gulden. De pater
heeft bovendien al zijn bezit
tingen in Vietnam moeten ach
terlaten.
Van een Amerikaans toestel
op weg naar Los Angeles heb
ben de meevliegende artsen
elkaar woedend beschuldigd
van de verwarring op de lucht
haven die het vervoer van de
kinderen naar een ziekenhuis
heeft vertraagd. Er heerste
een volledige chaos. Boven
dien overleed een klein meisje
nog voordat het toestel geland
was.
De door reuma ge
kwelde Rien van
Nunen was zater
dag overgelukkig,
toen hij in Zand-
voort de „Ere
Loeres" in ont
vangst mocht ne
men. De „Ere
Loeres'of
„Grand Prix de
Joke" is hem toe
gekend door het
„1 april-genoot-
schap" alias „de
Bond van Hande
laren in Feest
neuzen". Op de
foto het echtpaar
Van Nunen na de
uitreiking van de
ze hoge onder
scheiding.
President Tombalbaye van
Tsjaad die zondag door het
leger werd gedood.
Ndjamena (AFP) In de Cen-
traalafrikaanse republiek Ts
jaad heeft het leger een eind
gemaakt aan het bewind van
president Ngarta Tombalbaya
(56) Tombalbaye werd hierbij
gedood.
Generaal Noel Odingar, tijdelijk
bevelhebber van de strijdkrach
ten, verklaarde via de radio dat
het leger de macht had overge
nomen.
De staatsgreep volgt na een zui
vering die eerder de^ maand
door president Tombalaya bij
het leger en de politie werd
uitgevoerd. Verscheidene hoge
officieren, onder wie generaal
Djogo, hoofd van de militaire
staf van de president en kolonel
Djimet, hoofd van de politie,
werden toen gearresteerd op be
schuldiging een militaire staats
greep te hebben voorbereid. De
ze had in de nacht van 2 op 3
april moeten plaatshebben.
(Van een onzer verslag
gevers)
UTRECHT Aan een
inkrimping van de Ne
derlandse kottervloot
zal volgens minister
Van der Stee (Land
bouw en Visserij) niet
zijn te ontkomen. Na
zeer gunstige en tot de
bouw van vele nieuwe
schepen leidende resul
taten in de jaren 1970
tot 1973 is het afgelopen
jaar 48 miljoen verlies
geleden; voor dit jaar
wordt gerekend op een
verlies van 71 miljoen.
Het voortbestaan van de kot
tervloot zal verzekerd moeten
worden, maar dan zal een in-
krimping van 20% nodig zijn.
Voor dit laatste is op steun
van de overheid te rekenen.
Aangezien de Nederlandse vis
serij ook in de toekomst met
internationale vangstbeperkin
gen te maken krijgt, heeft de
minister zaterdag op de verga
dering van de Vissersbond de
aandacht gevestigd op de
voordelen van een quotenver-
deling per schip of bedrijf.
Daarmee kan men zijns in
ziens voorkomen, dat het aan
Nederland toegewezen vang
staandeel wordt volgevist in
scherpe onderlinge concurren
tie met lage opbrengstprijzen
als gevolg. Deze mening wordt
overigens niet gedeeld door de
voorzitter van het Produkt-
schap voor vis en visproduk-
ten. Het produktschapsbestuur
heeft bovendien al gekozen
vjoor een ander systeem: het
heeft raamverordeningen vast
gesteld die aan het Produkt-
schap de bevoegdheid geven
regelen te stellen aangaande
het uitvaren ter visserij, /de
uitoefening van de visserij en
de visaanvoer. Dit wordt een
betere methode geacht om de
visserij op de onder de vangst
beperking vallende soorten in
de hand te houden.
Rijden onder
invloed van
sterke drank
neemt toe
DEN HAAG Het aantal
automobilisten, dat achter
het stuur van hun auto
gaat zitten, nadat ze een
flinke hoeveelheid alcohol
hebben geconsumeerd,
neemt duidelijk toe. Men
kan spreken van bijna een
verdubbeling van het aan
tal overtreders van de 1
november-wet, waarbij een
alcoholpromilage van 0.5 is
toegestaan, sinds de eerste.
Dit is gebleken uit de con
troles die in het afgelopen
weekeinde in de provincies
Zuid-Holland en Noord-
Brabant zijn gehouden.
Ook andere, niet groots op
gezette controles, hebben
op een duidelijke toename
gewezen. In Friesland
bleek onderlaatst 1.7 pro
cent van het aantal aange
houden bestuurders dron
ken te zijn. Ook worden er
bij deze controles nog veel
wagens aangetroffen waar
aan het een en ander man
keert, hoofdzakelijk gladde
banden.
Drie jaar voor
Nederlandse
in Algiers.
ALGIERS (AP) In Algiers
zijn zaterdag 17 buitenlanders
veroordeeld wegens het in bezit
hebben of trachten te smokke
len van verdovende middelen.
Onder de veroordeelden, onder
meer afkomstig waren uit West-
Duitlansland, West-Duitsland,
Zwitserland, Noorwegen en De
nemarken, was de Nederlandse,
die drie jaar kreeg.
Haar landgenote werd vrijge
sproken.
Drie zeilers
verdronken
DORDRECHT (ANP) Een 51-
jarige man uit Langeweg (NB)
is zaterdag bij het zeilen op het
Hollands Diep omgekomen toen
zijn boot door een rukwind om
sloeg en hij in touwen kwam
vast te zitten.
Op de Westerschelde zijn zater
dag de lijken geborgen van twee
onbekende Belgische zeilers.
Hun zeilboot was door onbeken
de oorzaak omgeslagen.
RODE KRUIS - Het Neder
landse Rode Kruis heeft giste
ren per vliegtuig zestig ton
voedsel naar Singapore ge
stuurd, voor de vluchtelingen in
Zuid-Vietnam. Op het gironum
mer 6868 van het Rode Kruis is
tot nu toe 30.000 gulden binnen
gekomen voor de vluchtelingen
hulp. Van de 80 miljoen gulden
die nodig is voor directe hulp
in Vietnam en Cambodja is nu
20 miljoen bijeen.
Partijcongres en positie
kabinet
DE POSITIE VAN HET KABINET DEN UYL is er sinds vorige
week maandag niet beter op geworden, dan denken we niet in
de eerste plaats aan het vonnis dat minister Pronk aan zijn broek
gekregen heeft; regeringspartijen zijn niet van plan hiervan een
politieke kwestie te maken, hoewel Pronk de eerstkomende tijd
over veel zaken beter zijn mond kan houden, daar hij maar op
het nippertje aan het strafkamp is ontkomen. Veel erger is wat
er eind vorige week op het socalistisëh partijcongres allemaal is
gezegd en besloten. De PvdA-ministers met Den Uyl voorop
mogen naar buiten uit erg disciplinair doen en zich optimistisch
tonen, het zit voor de samenwerking tussen progressieven en
christen-democraten niet lekker en tussen bepaalde PvdA-ministers
en hun achterban evenmin.
ENKELE FEITEN: de vervanging van de Starfighter kan voor
minister Vredeling nog altijd een te heet hangijzer worden, evenals
de Navo-politiek in het algemeen voor minister Van der Stoel.
De nieuwe samenstelling vein het PvdA-bestuur is bepaald niet zo
dat men er een gerust hart van kan krijgen; de anti-Navo-gevoelens
zijn in het gunstigste geval slechts voor een paar jaar onder
controle gezet en op elk daarvoor geschikt ogenblik kunnen
pacifisten als de nieuwe voorzitster gaan proberen de handen die
ze vuil vinden, wit te wassen. Wie het anders ziet kan dit dan
uitleggen als een gelegenheid om hun handen op een andere manier
zwart of rood te maken.
De kans op prolongatie van de samenwerking tusSen links en de
christen-democraten is door het PvdA-congres met een zware
hypotheek belast; in het samenwerkingsverband van links krijgen
PPR en PSP samen even veel te zeggen als de veel grotere
socialistische partij. Een nobele daad van zelfverloochening of een
welbewuste keuze om straks de ARP en KVP (al dan niet omgezet
in het CDA) tot grote concessies te kunnen dwingen?
Er zijn realisten die vermoeden, dat het allemaal zo'n vaart niet
zal lopen en dat tussen de twee partijcongressen door er wel weer
stoom zal worden afgeblazen. Het kan zo zijn, maar het kan ook
heel anders aflopen. Van kritiek tegen linkse dictaturen was er
op het PvdA-congres amper iets te horen. Met zijn vele Nederlandse
guldens kan Soares in Portugal misschien wel proberen propagan
da te maken, maar hij moet bij enig succes daarvan vrezen, dat
de communisten en linkse kolonels de ware vrijheid en echte
democratie weinig meer kans zullen gunnen dan Salazar en zijn
opvolger gaven.
KOMENDE MAANDEN ZAL MOETEN BLIJKEN, OF Den Uyl
c.s. van plan zijn aan de leiband van het PvdA-congres te lopen.
Doen zij dat, dan wordt de parkementaire democratie een kind
met bloedarmoede; doen ze het niet, dan loopt de interne kracht
van de socialistische partij ernstig gevaar en dreigen er andere
moeilijkheden.
Terecht heeft zelfs de milde AR-fractievoorzitter, mr. Aantjes, zich
zaterdag via de radio erg pessimistische uitgelaten. Misschien is
een en ander voor de KVP die zelf oók in de perikelen zit
aanleiding om komende weken het eigen onderlinge wild geraas
te staken en zich met geestveranten te bezinnen op de vraag, hoe
tegenwicht geboden kan worden aan de storm die op een kwaad
moment vanuit de socialistische hoek zou kunnen losbarsten. Een
kabinetscris is thans om diverse redenen politkeke, tactische
en nationale ongewenst. Maar men zal wel voorbereidingen
moeten treffen, voor het moment waarop zo'n crisis vanuit de PvdA
geforceerd zou gaan worden.
Drs. Den Uyl heeft zijn voorganger van 1940 gelukkig niet nage
daan met de raadgeving aan de natie om maar rustig te gaan
slapen. Wij hebben zo'n idee, dat hij zelf dit op het moment ook
liever niet doet".
De Bilt Aan een periode met
koud weer is voorlopig een
einde gekomen. Gistermiddag
drong met naar zuidwest ge
draaide winden zachtere en
vochtiger lucht ons land bin-
nen. De circulatie werd name
lijk eerst bepaald door een
krachtig hogedrukgebied boven
de Azoren, dat, tezamen met
depressies boven Oost-Europa,
voor een noordwestelijke stro
ming boven onze omgeving
zorgde. Het hogedrukgebied
heeft zich nu naar zuidelijker
breedten teruggetrokken, waar
door van de Atlantische
Oceaan afkomstige depressies
hun invloed tot onze gewesten
kunnen uitbreiden. Dit betekent
voor ons een enigszins wissel
vallig weertype met temperatu
ren, die ongeveer normaal zul
len zijn voor dit jaargetijde.
Vooruitzichten voor woensdag:
Enigszins wisselvallig met hier en
daar regen en enige verdere
stijging van temperatuur.
Weersvooruitzichten in cijfers:
Voor woensdag:
Aantal uren zon: 1 tot 8
Min. temp.: omstreeks 6 graden.
Max. temp.: omstreeks 13 graden.
Kans op een droge periode van
minstens 12 uur: 90 procent.
Kans op een geheel droog etmaal:
60 procent.
J ADVERTENTIE
LISSABON (U.P.I.) De Portugese rooms-katholieke priesters
hebben gisteren hun gelovigen verzocht tegen de communisten
en andere atheïstische partijen van uiterst links te stemmen. De
preken waren voornamelijk gericht tegen de communistische
partij zelf, in navolging van een verklaring die na een bisschop
penconferentie in Fatima was uitgegeven.
„Het is", aldus deze verklaring, „rooms-katholieken (moreel) verbo
den op partijen te stemmen die 'door hun ideologie, doeleinden,
vooroordelen en geschiedenis hebben getoond onverenigbaar te zijn
met de christelijke opvatting van de mens en diens plaats in de
maatschappij".
In de verklaring wordt er ook op aangedrongen, niet blanco te
stemmen bij de verkiezingen van 25 april. De bisschoppen zeggen
dat de verkiezingen voor de grondwetgevende vergadering politiek
iets van hun betekenis hebben verloren, maar als opiniepeiling
belangrijk blijven, omdat zij het volk de gelegenheid geven te laten
blijken hoe het in werkelijkheid de nieuwe Portugese gemeenschap
wil opgebouwd zien.
(ADVERTENTIE
Kleindochter
Russell steekt
zich in brand
PENZANCE De 26 jarige Lu
cy Russell, kleindochter van wij
len Bertrand Russel, heeft zich
zelf aan de voet van een stenen
kruis op een kerkhof in St. Bu-
i^an met bezine overgoten en in
brand gestoken. Daarna rende
zij als een levende fakkel het
dorp binnen.
Verbijsterde dorpelingen doof
den de vlammen met paarden
dekens, maar wat later overleed
zij in het ziekenhuis.
