AMSTERDAM WAS TONEEL
GRIMMIGE GEVECHTEN
Uw bank is
op GoedeVnjdag
gesloten.
OPTIMISME OVER
BESPREKINGEN
MET SURINAME
Kalimij nen tegenover
tuinder voor rechter
Overvallen vrijwilliger
zoek in Bangladesj
Kees Vellekoop
werd vrijgelaten
in
ïieuwe
ïgering
ortugal
jINSDAG 25 MAART 1975
LEIDSE COURANT/:
Pw;i\* 7
eihard sloeg de politie in op de vaak uitdagende demonstranten.
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM Terwijl in de Amsterdamse Nieuw-
marktbuurt zwarte vlaggen wapperden en de klok
ken van de Zuiderkerk (door actievoerders in werk
ing gezet) luguber beierden, is het centrum van de
hoofdstad gisteren de hele dag een grimmig slagveld
geweest. Enkele duizenden demonstranten vochten
een vaak harde strijd tegen driehonderd politieman
nen en marechaussees. In totaal zijn 650 man van
de politie uit Amsterdam en heel Noord-Holland in
actie geweest. Pas rond twaalf uur vannacht kwam
er een eind aan de ongeregeldheden. De balans van
één dag kon toen worden opgemaakt: 47 arrestaties,
19 agenten gewond van wie 2 ernstig, en minstens
15 betogers gewond.
Hoewel gistermorgen de ontrui
ming van slooppanden in de
Nieuwmarktbuurt door het
machtsvertoon van de politie ta
melijk gemakkelijk leek te gaan,
veranderde de situatie plotse
ling tegen het middaguur. Dui
zenden stroomden naar de afge
grendelde Nieuwmarkt. Banden
van politiewagens werden lekge-
stoken, parkeermeters uit de
grond gerukt en straten openge
broken. De politie zag zich soms
tot het uiterste getergd. Toen
een agent na een aanval op
straat bleef liggen met een open
beenbreuk, beletten demon
stranten de ziekenauto om de
plaats van het ongeluk te berei
ken. Collega's, die de gewonde
wilden helpen werden met ste
nen bekogeld. Pas toen de agent
met zes schilden werd afge
schermd kon hij worden wegge
dragen.
Een oorspronkelijke bewoner
van de Nieuwmarktbuurt zei:
„Het zijn alleen maar jongelui
die sensatie zoeken. Ze zijn op
rellen uit en tarten de politie op
alle mogelijke manieren." Leden
van de actiegroepen beschuldig
den echter de politie van „on
menselijk optreden" en „fascis
tische methoden".
Inderhaast werd een demonstra
tieve tocht naar het centrum
gehouden en met zitacties op de
Dam en het Muntplein werd het
verkeer lamgelegd. De politie
mannen, vaak met verfspatten
op het uniform, spaarden hun
wapenstokken, traangas en wa
terkanonnen niet. Een in het
nauw gedreven agent loste een
waarschuwingsschot Ander
zijds waren de betogers ook met
zuinig met bakstenen, spijkers
en kraaiepoten. Een agent werd
door een steen in het gezicht
getroffen en bleef bloedend lig-,
gen. Op de Nieuwmarkt reed
een als tank beschilderd vracht
wagentje in volle vaart door de
afzetting. De agenten moesten
springen voor hun leven. Later
werd de bestuurder ingesloten
wegens poging tot doodslag.
Een demonstrant, die zich met een duikersbril enigszins
tegen het traangas wilde beschermen, wordt opgebracht
door politiemannen met een écht gasmasker.
Het straatbeeld van gisteravond
laat: overal glasscherven op het
kletsnatte asfalt, overal kraaie
poten en spijkers, straatstenen
en uitgerukte parkeermeters, en
oranje en witte plekken van de
verf die vanaf de daken naar de
politie was gegooid. De Nieuw
markt was veranderd in een
surrealistisch schilderij. Maar
bepaald geen vrolijk schilderij.
Sinds de dagen van provo en
het Maagdenhuis was het er in
Amsterdam niet meer zo hard
aan toe gegaan als gisteren.
(Van onze parlementaire redak tie)
N HAAG Met vrij optimistische verwach-| landse regering ingegaan. Premier Arron zei, dat
gen is de Surinaamse regeringsdelegatie giste-1 er deze week wellicht voor zijn land spektakulai-
de drie-daagse besprekingen met de Neder-1 re resultaten zullen worden geboekt.
belangrijkste punt van be-
ekingen het komt vandaag
de orde betreft de ont-
kelingshulp die ons land aan
e zal geven na de onaf-
kelijkheid.
dere lastige kwesties zijn de
derlandse hulp bij de op-
van de Surinaamse defen-
de toelating van Surina-
rs tot Nederland na de onaf-
ïkelijkheidsdatum De ver-
chting in Den Haag is vrij
emeen dat drie dagen te kort
over alle zaken tot een
coord te komen en dat er
licht over twee maanden in
ïaribo verder zal worden
gaderd.
basis voor de besprekingen
de ontwikkelingssamen-
rking zal een rapport dienen
opgesteld door een Suri-
5-Nederlandse plankom-
rhissie. Hierin wordt geadvi- over de omvang en duur van de
seerd Suriname de komende hulp.
tien jaar 6 miljard gulden te
De Surinaamse regering Harde noten zuilen ook worden
heeft zich tot dusver
standpunt over dit advies ont
houden. Ook gisteren wilde pre-
Arron nog niets hierovi
gekraakt over de kwestie v
Surinaamse defensie. De rege
ring van premier Arron ver
langt van Nederland een jaar
kwijt. „Ik geef mijn strategie lijkse steun van 25 miljoen gul-
niet prijs", zei hij. De Neder- den. De Nederlandse regering
landse regering gaat er vanuit voelt hier niets voor. Ze heeft
dat Suriname in eerste instantie zich al eerder afwijzend opge-
met een voorstel zal komen. Ne- steld tegenover de Surinaamse
derland zal hierop dan reage- eis om de aanschaf van een
ren. Het kabinet zou intern nog aantal patrouilleboten en enkele
geen afspraken hebben gemaakt helipkopters te financiëren.
5SABON (AP/DPA) - De Por-
;se premier Vasco Goncal-
heeft een nieuwe regering
'ormd. De samenstelling er-
i zal waarschijnlijk vandaag
worden bekendgemaakt,
nieuwe kabinet is ontstaan
r overeenstemming tussen
premier, de diverse politieke
tijen en de revolutionaire
politieke kringen wordt voor-
Id, dat de burgervleugel van
door militairen gedomineer-
kabinet meer communisten
tellen dan tot nu toe.
een interview met een Duitse
nt heeft premier Goncalves
„ontgoocheling" uitgespro-
over de politieke partijen in
land en hun strijd. „Ik had
gedacht zo'n gekibbel nog
s mee te moeten maken. He-
i hebben ze blijkbaar niets
«rd van wat er is voorgeval-
tijdens de vorige republiek,
die reden, zo zei hij, zal de
olutionaire raad van de
jdkrachten ook na het tot-
idkomen van een nieuwe
ndwet nog drie tot vijf jaar
der regeren. Hij verzekerde,
het land „niet door de com-
nistische partij geregeerd zal
'den."
het afgelopen weekeinde heb-
leden van uiterst linkse
•epen enkele bureaus van de
er gematigde volksdemocra-
(PPD) verwoest.
STRIJDPUNT: IS RECHTBANK BEVOEGD?
(van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM De ci
viele rechter zal moeten
beslissen of de Rotter
damse rechtbank be
voegd is het proces te
behandelen dat een tuin
der uit Nieuwerkerk aan
de IJssel heeft aange
spannen tegen de Franse
kalimijnen.
De tuinder eist (evenals twee
Westlandse collega's) vergoe
ding van de schade die het zoute
water van de Rijn aan zijn ge
wassen toebrengt. De kalimij
nen zijn voor 40 procent schul
dig aan de verzilting van de
Rijn. De stichting Reinwater,
die het initiatief nam voor deze
actie, wil met dit proces stopzet
ting verkrijgen van de Franse
zoutlozingen.
Volgens de stichting kan ie
mand voor de rechter geroepen
worden in het land waar hij
schade berokkent, volgens het
verdrag van Brussel. De verde
diger van de kalimijnen betwij
felde deze uitleg, temeer daar de
kalimijnen zich strikt houden
aan de in Frankrijk geldende
voorwaarden voor de lozing.
Op 12 mei zal mr. L. Erades,
voor wie de pleidooien worden
gehouden, uitspraak doen over
het al of niet bevoegd zijn van
de Rotterdamse rechtbank. De de Haagse rechtbank dient. De
uitspraak kan een precedent stichting Reinwater hoopt op
scheppen voor een gelijkluidend deze manier een juridische
proces van een Honselersdijkse doorbraak te forceren om ver
en een Wateringse tuinder tegen vuilers ook internationaal aan te
de mijnen, dat op 10 juni voor kunnen pakken.
tf Mouten (U) is gisteren
de eerste rijdende orgel-
school van Nederland in
gebruik genomen. In een
12 meter lange oplegger
staan 17 electronische or
gels opgesteld. Door het
teruglopen van de belang
stelling voor de muziek
school in Utrecht, in ver
band met de ontvolking,
heeft men besloten op de
ze manier ,,de berg naar
Mohammed" te brengen.
Voorlopig staat de mobie
le school een dag per
week in Houten, Breuke-
len, Maarssen, Vleuten-De
Meern, Nieuwegein en IJs-
selstein. Men rekent op
zo'n 500 cursisten per
week. Het initiatief voor de
rijdende orgelschool is uit
gegaan van een Utrechtse
muziekhandel.
(Van een onzer verslaggever/)
HAARLEM De 27-jarige Wil
lem Bolkensteyn uit Haarlem,
die in 1973 door de Stichting
Nederlandse Vrijwilligers naar
Bangladesj werd uitgezonden,
wordt nog steeds vermist In
zijn woning in de hoofdstad
Dacca zijn zaterdag sporen van
een roofoverval gevonden.
Na de overval is de heer Bol
kensteyn verdwenen. Het is
niet waarschijnlijk, dat de Ne
derlandse vrijwilliger is ont
voerd, want sinds zaterdag is
noch van hem, noch van enige
ontvoerder iets vernomen. Voor
het leven van de heer Bolken
steyn wordt gevreesd.
Willem Bolkensteyn zou 31 mei
naar Nederland terugkeren. Op
dat tijdstip Liep zijn contract
met de Stichting Nederlandse
Vrijwilligers af. Hij werkte in
Dacca als radio-televisie techni
cus in ziekenhuizen. Hij zorgde
vooral voor het onderhoud van
röntgenapparatuur. Willem Bol
kensteyn maakte deel uit van de
drie personen sterke Nederland
se "ontwikkelingsgroep" in Ban
gladesj. Dit drietal, behalve de
Haarlemmer bestaande uit de
34-jarige docent-verpleegkundi
ge Annette Wens ink uit De-
demsvaart en de 23-jarige tech
nicus Hans de Gier. bewoonde
gezamenlijk de woning in Dacca
die vrijdag of zaterdag is over
vallen.
Tijdens de overval was Hans de
Gier elders in het land in een
ziekenhuis bezig met de repara
tie van apparatuur. Annette
Wens ink was vrijdagmorgen
door Hans en Willem naar het
vliegtuig gebracht. Zij vloog
haar Nederland om hier meer
belangstelling te wekken voor
het werk van de stichting in.
Bangladesj. Vermoedelijk tij
dens haar vlucht naar Neder
land is de roofoverval gepleegd.
zo; er was geen cent in huis".
Annette Wensink sluit met grote
stelligheid uit, dat de overval
een ander politiek karakter
zou dragen. "De roof is ge
pleegd, louter omdat we buiten
landers zijn", zegt ze.
Mevrouw Bolkensteyn, de moe
der van de vermiste vrijwilliger:
"Wat ik ervan begrepen heb.
kan de toestand in Bangladesj
het beste vergeleken worden
met de situatie in Nederland
rond de eeuwwisseling. Het is
voor ons ook zo moeilijk om aan
de weet te komen wat er nu
precies is gebeurd. Telefonisch
contact met Dacca is mogelijk.
Iedereen werkt momenteel hard
om iets meer aan de weet te
komen. De internationale orga
nisaties zijn ingeschakeld. Prins
Claus, minister Pronk en minis
ter Van der Stoel doen voor ons
hun best. Maar zij kunnen ook
niet veel uitrichten".
In de woning van de familie
Bolkensteyn heerst een angstige
spanning. "M'n man is erg over
z'n toeren Ik heb maar wat
ingenomen om de spanning be
ter te kunnen opvangen. Maar
veel helpt dat spul nu ook weer
niet, want telkens voel ik 't weer
op me afkomen. Zou Willem nog
leven. Ik hoop het. Mijn man
vreest het ergste".
Annette Wensink: "Willem is
een fantastische jongen. Hij is
vriendelijk en toch een beetje
gesloten. We kunnen in Dacca
wel verschrikkelijk om hem la
chen. Hij heeft een groot gevoel
voor humor".
Willem Bolkensteyn is de eerste
vrijwilliger van de Nederlandse
stichting die ooit in levensge
vaar is gekomen door een over
val van de plaatselijke bevol
king. Over twee maanden zou
hij terugkeren naar Nederland.
Zijn plannen voor de toekomst
waren nog onduidelijk.
Willem Bolkensteyn was op dat
moment alleen in de woning
aanwezig.
"Het staat zeker niet vast, dat
de overval 's nachts is gepleegd.
De laatste tijd worden ook over
vallen op klaarlichte dag ge
pleegd", vertelt Annette Wen
sink, die tijdelijk haar intrek
heeft genomen bij de familie
"Bolkensteyn in de Haarlemse
Paus Leostraat 14. "Die overval
len worden vooral gepleegd op
buitenlanders omdat men ver
moedt dat daar wel iets van hun
gading is. Bij ons was dat niet
[ADVERTENTIE I
Wij willen graag voorkomen eraan dat de kantoren van alle
dat u tevergeefs bij ons aanklopt, banken op vrijdag 28 maart
Daarom herinneren wij u (Goede Vrijdag) gesloten zijn.
De gezamenlijke banken:
algemene banken, coöperatieve banken, spaarbanken
erg
Huren van
kleuren-t.v.
duur
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG liet huren van
een kleurentelevisietoestel be
gint in Nederland terrein te
winnen. Maar het huren is vaak
duur en de huurovcrecnkomste
bevatte bepalingen die de
rechtspositie van de consument
nadelig beïnvloeden. Dat is de
ervaring van Koopkracht, het
maandblad van hot Kousumcn-
ten Kontakt.
In Engeland wordt driekwart
van de kleuren-t.v.'s verhuurd.
Maar in Nederland is kopen
voordeliger dan huren, ook al
kan men niet contant betalen.
Men doet er goed aan zich uitge
breid te informeren, uldus
Koopkracht, want tussen de ver
schillende verhuurbedrijven be
staan flinke prijsverschillen, ter
wijl het ene de huurder meer
rechten geeft dan de ander.
iiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiminiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
DEN HAAG/DELFT - De dienstweigeraar Kees Vellekoop ié
gisteren vrijgelaten uit de Schcveningse gevangenis.
Vier maanden heeft Vellekoop uitgezeten van de 21 maanden
waartoe hij veroordeeld was wegens dienstweigering op politieke
gronden. Volgens het ministerie van Justitie is dit een „onderbfe-
i wil vooruitlopen op de indiening
verruiming zal bieden voor het
king" van de straf, waarmee
van het wetsontwerp dat een
erkennen van geweten sbezwarê
„Mijn vrijlating is een overwin
ning voor alle groeperingen die
zich er voor hebben ingezet,
zoals Amnesty International.
Pax Christi en de Vereniging
Dienstweigeraars," zei Kees Vel
lekoop gisteren thuis in Delft. In
de gevangenis heeft hij zo'n
2000 kaarten gehad van sympa
tisanten. Vellekoops raadsman
mr. Droesen zei te verwachten,
dat Kees over enkele maanden
ook gratie zal krijgen. „Want
enerzijds is hij nog niet erkend
als gewetensbezwaarde en an
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltllllimillllllllllllllllllllllllllllllllllll
derzijds kan hij niet alsnog wor
den opgeroepen voor vervan
gende dienstplicht."
De Vereniging Dienstweigeraars
is verheugd over de vrijlating
van Vellekoop. „Hopelijk ziet
het kabinet in, dat gevangenne
ming van Vellekoop zinloos
was." Een verheugde WDM-
voorzitter Jan Witting: „Het ka
binet is wel erg laat met deze
beslissing. Kees heeft vier
maanden gezeten, maar vier
maanden geleden was al te
voorzien dat de wet zou worden
versoepeld."
