Hommage per plaat
aan het werk van
Martie Verdenius
Jongeren weer verder weg van
kerk en christelijke partijen
Suske en Wiske Beminde Barabas
Lucky Luke De erfenis van Rataplan
1
Kerk
en
Wereld
KORTE METTEN
Kardinaal Daniélou
wilde achtergrond
leren kennen van
zelfkant maatschappij
iLEIDSE COURANT
DONDERDAG 13 MAART 1975D<
Nieuwe vertolkingen van brok cabaret-historie
.Amsterdam Veertig Jaar ge
leden debuteerde een wat
onooglijk Jong meisje bij het
befaamde Kurhaus-cabaret van
Louis Davids. Martha Verde
nius heette ze toen nog en het
programma vermeldde dat zij
voordroeg „uit hare eigen wer
ken". Dat waren er toen nog
niet zo bar veel, maar toen
debutante Martha als Martie
Verdenius in 1950 afscheid nam
van haar eigen cabaret had ze
met een stroom van teksten
meegeholpen het eigen gezicht
van het Nederlandse cabaret te
bepalen.
Martie Verdenius bracht haar
eigen teksten en liedjes maar
schreef er nog veel meer voor
mensen als Fien de la Mar, Con-
ny Stuart Ton van Duinhoven,
Lizzy Valesco, ftie Gilhuys,
Guus Hermus (die in haar caba
ret debuteerde). Vanaf het begin
van haar schrijvende loopbaan,
viel Martie Verdenius eigenlijk
buiten de kring van het toen
gebruikelijke cabaret Het wa
ren de vooroorlogse jaren van
crisis en dreiging, en terwijl het
gangbare cabaret een luchtige
vlucht uit de misère predikte,
bracht zij ironisch-sarcastische
maar altijd menselijke en gewo
ne liedjes.
Een literair scherprechter als
Menno ter Braak schreef toen
over haar: „Zij doorziet en voelt
heel zuiver de maatschappelijke
wanorde. Martie Verdenius is
een verrassing: nu eens niet een
schone, glunderende, sierlijke
uitgedoste dame, maar een
spichtig meiske in lange, wijde
pantalon en trui die met haar
wrange liedjes reminiscenties
aan de Pfeffermühle opriep"
(Naam van een befaamd Duits
cabaret, red.)
Martie Verdenius baande zich
haar weg via Davids, Cruys,
Voorbergh, Chiel de Boer en
Wim Kan, en startte haar eigen
cabaret Het werd haar vaak
verweten dat ze te weinig amu
sement bracht en teveel de les
wilde lezen, maar ze ging door
op die weg. Met acteurs die hun
teksten meest zing-zeggend over
het voetlicht brachten en met
vormexperimenten o.a. door in
schakeling van het klassiek ge
schoolde dansduo Mascha ter
Weeme en Max Dooijes in diver
se sketches.
Van het moderne cabaret-pu
bliek zullen niet veel mensen
meer weten wie Martie Verde
nius eigenlijk is, al geeft ze nog
altijd les aan de jongste cabaret
generatie op de Amsterdamse
Kleinkunstacademie. Wim lbo
stelde daarom een soort docu
mentaire-op-de-plaat samen,
met een keus van twaalf liedjes
uit haar werk. Schokkend of
opvallend zijn die teksten niet
meer, maar ook nu blijven ze
menselijk, weemoedig en trefze
ker. Sommige melodieën wer
den door Harry Bannink, Pieter
van Empelen en Ruud Bos van
nieuwe muziek en arrangemen
ten voorzien. Bovendien kregen
bijna alle liedjes nieuwe vertol
kingen. Actrice Henny Orri
zingt er o.a. naast het duo Sas-
kia en Serge, Nell Koppen zingt
het liedje van de altijd bezige
Oma, Thérèse Steinmetz ver
tolkt opvallend mooi het chan
son „Ik heb m'n hart op reis
gestuurd" en Guus Hermus ont
roert in het liedje over „Rotter
dam 1940".
Al met al een erg leuke plaat,
vooral ook omdat je geen typi
sche cabarettisten aan het werk
hoort al ontbreken Adèle Bloe-
mendaal en Anke en George
Groot (Don Quishocking) even
min als Coriny Stuart Je blijft
na het beluisteren van deze
plaat die „Uit Liefde" heet zelfs
zitten met de wens dat acteurs
als Henny Orri en Guus Hermus
zich meer op dat gebied moes
ten wagen.
ren is, maar ook Fien de la Mar,
met een oude opname van
„Voorbij". Het was één van de
afscheidsliedjes van de grote ac
trice en als je haar typische
stemgeluid hoort, ontkom je niet
aan de koude rillingen van her
inneringen over je rug.
„Uit liefde" is een fijne plaat
voor wie het cabaret aan het-
hart zit gebakken, en een te
rechte. late hommage aan
nog altijd actieve, nu 65-jarige
Martie Verdenius.
BERT JANSMA
„Uit liefde". Philips, 64 13 064.
Donderdag 13 maart
Koninklijke Schouwburg
20.15 Wat een geweldige rot
zooi (Haagse Comedie) (J).
HOT 20.30 Trijntje Comelis
(Openbare generale repetitie
Haagse Comedie) (J).
Diligentia 20.15 Stephen Ma-
nes, cello
Circustheater 20.00 Eugen
One gin (Ned. Operastichting).
Vrijdag 14 maart
Koninklijke Schouwburg
20.15 Boven water onder water
(Haagse Comedie) (J).
HOT 20.30 Trijntje Cornelis
(Voorpremière Haagse Come
die) (J).
Theater Aan de Haven 20.15
Kafka KK (try -out Toneel
groep De Appel) (J).
Diligentia 20.15 Ensemble Cal-
gija-
APOLLO (tel. 460340): Moord
in de Oriënt express (14) 2.30,
8.15, zo. 2.00, 5.00, 8.30 The
professionals (18) vr., za. 24.00.
APOLLO 2 (teL 460340): Kind
van de zon (18) 2.00, 7.15, 9.45,
zo. 1.30, 4.00, 7.00, 9.15. ASTA
(tel. 463500): The towering in
ferno (14) 2.00, 8.00, zo. 1.15,
4.45, 8.00 BIJOU (teL 461177):
Sweet movie (18) 2.00, 7.30,
9.30, zo. 2.00, 4.15, 7.30. 9.30.
CAMERA (tel. 467200): On
tuchtige vertellingen (18) 2.15,
7.15, 9.30, zo. 2.15, 4.30, 7.15,
9.30 CINEAC (tel. 630637): Ro
bin Hood (a l.) 9.30, 11.30, 1.30,
3.30, zo. 11.30 enz. Chinatown
(18) 7.00, 9.30. Bestemming:
Poolbasis Zebra (18) za. 24.00.
CORSO (tel. 467200): Zo gaat
dat in Texas (14) 2.00, 8.15, za.
2.00, 7.00, 9.15, zo. 2.00, 4.15,
7.00, 9.15. DU MIDI (teL
855770): Pas op..of we slaan
d'r op (14) 8.15, za., zo. 7.00,
9.30. De avonturen van Alice
in Wonderland (a.l.) za., wo.
2.00. EUROCINEMA (tel,
667066): Ben Hur (a.l.) 1.30,
7.45, za., zo., wo. 3.45, 7.45,
Summertime killer (18) za.
24.02. Zorro en de drie muske
tiers (a.l.) za., zo., wo. 1.30 De
avonturen van Pietje Bell (al)
za-, 11.00. FLORA (tel. 465224):
Pak me nog een keertje (18)
2.00, 7.00, 9.15, zo. 2.00, 4.30.
7.00, 9.15. Het bloed van Dra-
cula (18) vr.. za. 24.00 KRITE-
RION (tel. 460330): Kind van
de zon (18) 3.00, 7.00, 9.30 Sca
recrow (18) vr., za. 24.00. ME-
TROPOLE (tel. 392244): The
man with the golden gun (14)
2.00, 8.00. ODEON (tel. 462400):
Dragon Squad (18) 2.00, 6.45,
9.15, zo. 1.45. 4.15, 6.45, 9.15
Los command (18) vr., za. 24.00
Ierse ballade (a.l.) zo. 11.30.
OLYMPIA (tel. 3308140 The
good, the bad and the ugly (18)
2.00, 8.00 PASSAGE (tel.
460977): Keetje Tippel (18) 2.30
7.00, 9.30, za., zo. 1.30, 4.00,
7.00, 9.30. Ontembare vrouwen
in het wilde westen. (18) vr.,
za. 24.15 REX (teL 636747): The
towering inferno (14) 10.00,
1.30, 4.30, 8.00, zo. 1.30, 4.30,
8.00 Astérix en Cleopatra (a.l.)
zo. 11.30 Royal'70 (tel. 462677):
De tijger van Eschnapur (18)
2.15, 7.00, 9.30, ma., di., wo.
2.15, 8.00. De vrouw in de fol-
terkelder (18) vr., za. 24.00 Live
a little love a little (a.l.) zo.
12.00. ROYAL OP ZOLDER
(teL 462677): Duel der gele gi
ganten (18) 2.15, 7.00, 9.30, ma.,
di., wo. 2.15, 8.00 Commando's
(18) vr.. za. 24.00 STUDIO DE
LUXE (teL 461859): In Tirol
gaat de ontucht vrolijk verder
(18) 2.15, 7.15, 9.30, zo. 1.30,
4.00, 7.15, 9.30. STUDIO 2000
(tel. 542288): Sweet movie (18)
7.15. 9.45, zo. 1.00, 7.15, 9.45,
(di besl.). Aladdin en de won
derlamp (a.l.) za., wo. 2.00. DE
UITKIJK (tel. 542288): 1001
nacht (18) 2.30, 7.00. 9.30, zo.
1.00,7.00, 9.30.
Markten
GROENTEVEILING LEIDEN (12
MRT.)
Appelen 50-75, andijvie 58-73. snijbo
nen 7.00-9.30. stambonen 13.20, boe
renkool 47-56, prei 39-62, rabarber
1.41-2.21, spinazie 80-1.08, stoofsla 67,
spruiten A 1.32-1.39, spruiten B 1.17-
1.29, spruiten C 75. tomaten A 24.00,
tomaten B 21.50, uien 6—17, witlof
1.70—2.85, komkommers AAA 98,
komkommers AA 97-1.01, komkom
mers A 71-77. komkommers B 60-64,
komkommers C 53-57, komkommers
D 47-48. komkommers E 38-41, sla
zwaar 20-27, Raapstelen 23-25, radijs
56-71. selderij 51-54.
Oehoeboeroe was boos. Het is ook
niet fijn om te erkennen dat een
onbeduidende mol wét dan ook
beter zou weten dan een oude en
wijze uil. "Als jij alles zo goed
weet, zwarte wijsneus", riep hij
uit, "leg dan maar eens uit waar
om Gregorius niet langer winter-
slaapt". "Dat doet hij wel", be
weerde Mol glashard. "Hij ligt ge
woon thuis te snurken. Ga zelf
maar luisteren". Dit nu werd Oe
hoeboeroe te veel. Snuivend stoof
hij op Mol af, terwijl hij uitriep:j
"Dit is nogal wel zo tamelijk he|_
toppunt van brutaliteit. Ik zal joi jJJ
Maar hij zou niets, want Mor
riep vanuit een heel andere ka
merhoek: "Trek het je niet aan*
Ik heb toch gelijk".
)P
VLA KB/U DE STAD GELEGEH Z/JM...
Het aantal Nederlandse Jonge
ren dat In God gelooft, is veel
minder geworden vergeleken
bij een jaar of zes geleden.
Ook de kerkgang onder de
Jeugd is sterk afgenomen. Wat
de politieke partijen betreft
zien de Jongeren weinig of
niets meer in de christelijke
partijen. Daarentegen gooien
partijen als VVD, PPR en Pv
dA hoge ogen.
Deze gegevens komen maan
dagavond 17 maart aan de or
de in het programma „Die
jeugd van tegenwoordig" van
NCRV-televisie. In het jongste
nummer van .Hervormd Ne
derland" publiceert Cees Tim
mer een aantal cijfers uit een
enquête ten behoeve van het
televisieprogramma. De en
quête bouwt voort op een on
derzoek, dat in 1968 voor het
blad Margriet werd uitgevoerd
door de Wageningse socioloog
prof. dr. A. H. Kooy.
Dezelfde vragen van toen, met
enkele actuele vragen aange
vuld, zijn in 1974 opnieuw aan
ongeveer achthonderd jongens
en meisjes tussen zestien en
twintig jaar in een representa
tief onderzoek gesteld. Het
blijkt, dat tussen de jeugd van
1968 en die van 1974 al weer
vrij grote verschillen aanwijs
baar zijn.
„Het geloof in God" was bij
beide enquêtes een duidelijke
vraag. In 1968 zei negenen
twintig procent van de jonge
ren, dat het geloof in God hem
koud liet, in 1974 was dat ee
nenvijftig procent In 1968 gaf
eenendertig procent van de
meisjes te kennen dat zij
warm liepen voor het geloof in
God, in 1974 was dat zesen
twintig procent.
In 1968 bleek achtentwintig
procent van de jongens zich
niet tot een kerk te willen
rekenen, vorig jaar was dat
opgelopen tot zesenveertig
procent. Bij de meisjes steeg
dit percentage van achtentwin
tig naar eenendertig procent.
Het percentage jongens, dat
zich wel tot een kerk wilde
rekenen liep tussen 1968 en
1975 bij de katholieken terug
van vierendertig tot achten
twintig procent, bij de her
vormden van eenentwintig tot
veertien procent en bij de ge
reformeerden van tien tot acht
procent. Voor de meisjes wa
ren deze percentages respec
tievelijk achtendertig en vie
rendertig procent (r.k.), eenen
twintig en negentien procent
(hervormd) en acht en elf pro-;
cent (gereformeerd)
Het is niet zo dat van de jon
gens en meisjes die opgaven
tot een kerk te willen behoren,
allen ook geregeld naar de
kerk gaan. Het aantal dat
praktisch nooit gaat, is nogal
toegenomen, het aantal dat ge
regeld gaat is afgenomen.
Wat de politieke keuze betreft,
blijkt dat de confessionele par
tijen bij de jongeren tussen
zestien en twintig jaör nauwe
lijks in trek zijn. De percenta
ges geven voor de jongens het
volgende beeld, gemeten naar
1968 en 1974: KVP veertien en
vier procent, ARP acht en een
procent, CHU vier een tweeën
half procent, WD zeven en
eenentwintig procent, PPR
drie en achtien procent, PvdA
vijtien en vierentwintig pro
cent
Voor de meisjes zijn de per
centages: KVP: zestien en drie,
ARP: tien en vier, CHU: vijf
en anderhalf, WD: twaalf en
negentien, PPR: nul en twintig
en PvdA: achttien en vieren
twintig. Eenderde deel van de
jongeren zei nog geen keus te
kunnen maken.
Zaire heeft zijn eerste paro
chie, geleid door een leek, een
getrouwde man met zes kinde
ren. Kardinaal Malula van
Kinshasa, die hem installeer
de, vroeg eerst instemming
van de vrouw van de paro
chieleider en van de parochie
gemeenschap, waar geen vas
te priester is. De nieuwe lei
der wordt bijgestaan door een
parochieraad en door een
priester, die verschillende pa
rochies begeleidt. Nog dit jaar
zal kardinaal Malula dergelij
ke leiders „Mokambi's" ge
heten installeren in zeven
andere parochies van Kinsha
sa.
Paus Paulus heeft de Italiaan
se staat de „Montgolfière" van
Napoleon de Eerste, die tot nu
toe in het bezit van het Vati-
caan was, geschonken ten be-'
hoeve van het Romeinse lucht
vaartmuseum. Het gaat hierbij
om het eerste bemande lucht-
vaarttuig, namelijk de door de
gebroeders Montgolfière ge
construeerde heteluchtballon,
die op last van Napoleon werd
gebouwd en op 16 december
1804 de afstand Parijs—Rome
in tweeëntwintig uur aflegde.
Op uitdrukkelijke wens van
de paus heeft de prefect van
de congregatie voor de evan
gelisatie van de volkeren, kar
dinaal Angelo Rossie deelge
nomen aan de wijding van de
twee nieuwe bisschoppen van
Mozambique, de eersten uit
het land zelf. Volgens kardi
naal Rossi heeft de paus hier
mee zijn bijzondere welwil
lendheid willen betonen ten
opzichte van de kerk in Mo
zambique.
De hervormde provinciale
kerkvergadering in Groningen
heeft de kerkeraden gewezen
op klachten over van buitenaf
komende onbevoegde „voor
gangers", die in sommige ge
meenten preken en kerk-,
diensten leiden. Er zijn er
zelfs, die zich per advertentie
aanbieden om diensten en be
grafenissen te leiden, zonder
dat zij daarvoor enige kerkelij
ke bevoegdheid of opdracht
hebben. De P.K.V. heeft ge
vraagd zich ervan te vergewis
sen of de betrokkene wel be
voegd is.
Vaughan Booker (32) acht Jaar
geleden tot levenslang veroor
deeld wegens het doden van
zijn vrouw na een ruzie, is in
de kapel van de staatsgevan
genis in Graterford in de
Amerikaanse staat Pennsylva
nia gewijd tot diaken in de
episcopaalse kerk. Hij zei, dat
wat hij ook aan goeds deed,
de door hem begane misdaad
niet kon worden uitgewist,
maar dat het denken erover
hem geestelijk had doen
groeien. Gedurende vier Jaar
studie had hij zich op de wij
ding voorbereid. Nu en dan
volgde hij colleges buiten de
gevangenis.
De sluiting van de St. Lamber-
tuskerk in Eindhoven staat op
nieuw op losse schroeven. Het
voormalig kerkbestuur voelt
er weinig voor om vóór vijf
tien maart de sleutels over te
dragen aan de districtsparo
chie Gestel-zuid, waarin de
Lambertuskerk samen met
twee andere parochies is opge
gaan. Tweehonderd parochia
nen hebben zich ervoor uitge
sproken, dat mgr. Bluyssen
eerst moet komen uitleggen
wat de doorslaggevende rede
nen voor de sluiting zijn. Na
de kerkbezetting van 1972 wa
ren beide partijen overeenge
komen zich neer te leggen bij
een uitspraak van Rome. Dit
besliste, dat krachtens het ker
kelijk recht een bisschop be
voegd is een kerk te sluiten.
Wel vroeg Rome de redenen
van de sluiting nogmaals dui
delijk te maken.
„Les süencieux de l'églisë
((De zwijgenden in de kerk")
een organisatie van behou
dende Franse katholieken,
heeft een eigen onderzoek in
gesteld naar de omstandighe
den rond de dood van de be
kende Franse kardinaal Jean
Daniélou, die op 28 mei van
het vorig Jaar in de Parijse
flat van een striptease-danse-
res a»" hartverlamming
overleed.
In het maandblad van de orga
nisatie schrijft hoofdredacteur
Pierre Debray, dat de danse
res op een avond met vrienden
zat te praten in een café, er
gens in Saint Germain des
Prés. Volgens haar zeggen
mengde een oude, slordige ge
klede man zich in het gesprek.
Hij gaf te kennen, dat hij haar
nog graag eens wilde spreken.
Twee of drie keer had ze hem
daarna ontmoet.
Debray schrijft dan dat de
kardinaal veel van dit soort
vrouwen, met wie hij op de
zelfde wijze kennis had ge
maakt, bezocht heeft „Rond
twintig van deze vrouwen heb
ben wij kunnen achterhalen
en allen hebben verklaard, dat
de kardinaal hen niet heeft
j
aangeraakt en hun ook nia
had verzocht zich te ontkla
den. Hij probeerde ons aan ha
praten te krijgen, zo had eej
van de vrouwen gezegd, wanl
hij wilde weten waarom wij
leefden".
Debray schrijft dat de kardii
naai bij deze contacten nooii
zei, dat hij priester was. HJ
stelde zich voor als boekhan
delaar. „Met vele jongeren aai
de zelfkant van de maatschap
pij zocht kardinaal Daruélot
op deze manier contact. Hi
wilde het vertrouwen winnes
van hippies, maoisten, delinii
quenten en verslaafden aaJ
verdovende middelen". i
Op de vrijdag voor zijn dood
de kardinaal stierf op
maandag liet de dansera
de kardinaal weten dat haai
man als souteneur was gear
resteerd en dat zij geen geit
meer had. De maandag daar.
op spoeddde de 69-jarige kar
dinaal, die eerst een flink
lunch en een stevig glas wijr'
bij een vriend had genoten
zich naar de flat van de danse
res. Hij rende de vier trapped
op en zei toen hij binnen was
„Wat is het hier warm". Daar
op liep hij naar het raam ei
zakte in elkaar.
