Twee vette ganzen voor ..Het recht van de wind" Weinig hoop nog voor Bodegraven en Noordwijk ,Matthaus- Passion" in gerestaureerde Grote Kerk Noordwijk Leidschendamse raad achter Haagse motie over spreidingsbeleid Anders dan anders99 Boomplantdag in Warmond Elckerlychuldigde zevental jubilarissen COMPETITIE LEIDSE SCHAAKBOND: Wervelende mode-show iji Warmond Stevig partijtje blazen interesseerde Voorschotense jeugd De Duifaanwinst voor Lisse PAGINA 4 LEIDSE COURANT DINSDAG 4 MAART 1975 Van onze correspondent LEÏDSCHENDAM De in 1922 jammerlijk afge brande, ruim driehonderd jaar oude, korenmolen op de hoek van de Starrevaart en de Oostvlietweg kreeg in 1594 van de Ambachtsheren van Leiden „het recht van de wind". De voorwaarde was de levering van jaarlijks twee goede vette ganzen plus vier gulden. De ganzen moesten in de zomer „naar believen van de ambachtsheer", worden geleverd wat in modern Nederlands zoveel als „op afroep" betekende. ook kan spreken van ruet-ont- wikkeling omdat het gebied ten oosten van de Vliet eeuwenlang een woestenij was, veen be groeid met kreupelhout en door sneden door slootjes, 'n gebied waar niemand woonde. Dit en andere wetenswaardighe den vertelde de heer J. D. de Kort, chef van de afdeling regis tratuur en in die functie ook archivaris van de gemeente Leidschendam, naar aanleiding van de tentoonstelling die het gemeentebestuur deze week in het raadhuis organiseert De aanleiding tot de tentoonstelling is de bebouwing in Leidschen- dam-zuid die haar voltooiing na dert. Aan de hand van een ge deelte van het rijke foto-archief van de gemeente wordt in de raadzaal een indruk gegeven van de ontwikkeling van het gebied. De heer De Kort meent dat men Men denkt dat het gebied in de middeleeuwen vanuit de Abdij van Eijnsburg werd gekoloni seerd. De abdij, een klooster van meest gefortuneerde vrou wen, had rijke bezittingen en de veronderstelling is gebaseerd op een- rekening uit 1534 over „het bereiden en toemaken van land in Stompwijk". Het gebied was bereikbaar via de zg. Hofweg, die parallel liep aan de huidige Kniplaan. Te water kon men er komen via de Rijnsburgervaart en de Vrouwenveensevaart Haver Vanuit Rijnsburg zou met circa 100 schepen aarde en zand in de polder zijn gestort, het eerste cultuurgewas moet haver zijn geweest. De kolonisatie gaf de vroegere Leidschendammers (of liever Stompwijkers want de gemeen te Leidschendam is pas in 1940 ontstaan uit de samenvoeging van Veur en Stompwijk) werk. De arbeiders hadden gereed schap nodig dat hersteld moest worden en ze moesten eten en drinken. De scheepvaart is trou wens voor het hele gebied lang van doorslaggevende betekenis geweest De zg. Landscheiding, naamgever aan de geruchtma kende al dan niet aan te leggen rijksweg, was een dijk die Rijn land van Delfland scheidde. Het verschil in waterhoogte was oor zaak van het leggen van een dam waar de schepen op de belangrijke vaarroute tussen Leiden en Delft overheen moes ten worden getrokken. Na veler lei twisten is pas de sluis ge bouwd. Het trekken over de dam bezorgde aan velen werk en het oponthoud deed dit weer aan anderen. Want aldus de heer De Kort, waar oponthoud is, is ook 'n herberg. Weer later, tot in de twintiger jaren van deze eeuw, waren er de schuite jagers. Om het land blijvend te bewei den en gewassen te laten voort brengen was echter waterbe heersing nodig. Eerst kwamen kleine molens als de paarden- molen, in 1520 ongeveer de eer ste echte watermolen. Starrevaart De starrevaart, nu ingepast in de complexen eengezinshuizen, is in 1620 oorzaak geweest van een geschil waarbij de heren van het Hoogheemraadschap Rijnland de Vliet afreisden van wege klachten uit Zoetermeer en Hazerswoude. In Leidschen dam wilde men de vaart afdam men en een duiker plaatsen voor waterlozing. In de naburi ge gemeenten vreesde men ech ter wateroverlast en de vaart bleef, gelukkig kan men nu zeg gen, behouden. Door het steeds dieper uitsteken van het veen was de polder allengs een grote plas geworden en Leiden, dat, door gebrek aan een riolering schoon water best kon gebrui ken, kocht in 1720 de polder. De Venestraat, straks de kortste verbinding van de nieuwbouw wijk naar het winkelcentrum in het oude dorp.werd bijna twee eeuwen geleden, in 1786, door een brand getroffen waarbij 8 huizen in vlammen opgingen. Er was een inzameling die, voor de 24 betrokkenen, 1500 gulden op bracht Het sympathieke hierbij was, volgens de heer de Kort, dat mensen met veel vermogen, niets wilden hebben. Hierbij wa ren de gemeentesecretaris van Stompwijk, J. Kerkhove, en Dirk van Leeuwen, die niet min der dan 12.000 gulden schade had. Zijn aandeel in de op brengst zou overigens toch maar 'n druppel op 'n gloeiende plaat zijn geweest. Op de ten toonstelling in het Leidschen damse raadhuis ook een foto van de tol aan de Kostverloren- weg voor het passeren waarvan 350 jaar lang betaald moest worden. Het tarief voor 'n wa gen was vorige eeuw 1 stuiver, voor 'n rijdend paard 'n halve stuiver en voor een „hoorn beest" 'n oortje. De tol was in 1590 gesticht door de dames van de abdij. Ze wa ren wegens de verregaand slechte toestand van de weg ge wezen op hun onderhoudsplicht. Onderhoudsplichtig, zeiden de hoge vrouwen, dan maar een tol om inkomsten te krijgen. De weg was een belangrijke verbin ding met Gouda, Woerden en Zoetermeer. De tol is in 1928 opgeheven. Nol Esveld was de laatste tolbaas. Tolheffing zou eigenlijk het sluipverkeer ook wel tegen kunnen gaan. Mis schien iets voor het aktiecomité Stop Sluipverkeer Leidschen dam? De tentoonstelling in het Leid schendamse raadhuis is donder dagmiddag open van 4 tot half 6, donderdag- en vrijdag van 7 tot 9 uur en zaterdagmiddag van 2 tot 5 uur. De toegang is (natuurlijk) gratis. De scheepvaart bezorgde veel Leidschendammers werk zoals blijkt uit deze kopergravure van P.C. la Farque uit 1757. Van onze correspondent LEIDSCHENDAM - Op het raadslid voor Groep Nieuw Leidschendam Hans Pohlkamp na, heeft de Leidschendamse raad adhaesie betuigd met de door de Haagse gemeenteraad aanvaarde motie over de sprei ding van de rijksdiensten. Van onze correspondente WARMOND Onder het motto „een avondje anders dan an ders" organiseert de R.K. Vrou wenvereniging morgenavond een bijeenkomst in Slijterij „De Zon". Er is een levendig, afwis selend programma met allerlei tips, ideetjes en praktische in formatie over voedingsmidde len, zelf mode maken, kapsel verzorging en interieurideeën. Een origineel vragenspel zal er voor zorgen dat menigeen met een prijsje naar huis gaat. Dit avondje anders dan anders wordt gepresenteerd door het Bureau Voorlichting Merkarti kelen en begint om 20.00 uur. Ook niet-leden zijn welkom. ZOETERWOUDE De heer Ru benkamp uit Leidsendam is morgenavond, te gast bij het katholiek Vrouwengilde. Hij zal dan alles laten zien en vertellen over half-edelstenen en heeft daarbij een ongewone attraktie. Hij laat o.m. een kwartsgroep zien waarin opgenomen berg kristal, rookkwarts, amethyst, agaat, tijgeroog. jaspis enz. De heer G. J. Hendriks van Progressieven Leidschendam zei dat de betrokkenheid van Leidschendam zeer groot is, van de 8300 arbeidsplaatsen die bij de spreiding zijn betrokken zijn er 5300 van de PTT. Zes en twintig procent daarvan is in Leidschendam werkzaam. Zijn fractie steunde de motie krach tig vopral wegens het mankeren van óverleg vooraf. WD-frac- tievoorzitter D. W. Bergeren zei dat 15% van alle arbeidsplaat sen in Leidschendam „op de tocht" zou komen te staan. De heer Pohlkamp motiveerde zijn tegenstem met het argu ment dat „vrijwel alle politieke partijen toezeggingen over de komst van ambtenaren hebben gedaan alsof het om kisten ap pelen ging". De landelijke par tijen zouden de regering per motie hebben gedwongen om de eerste 6500 ambtenaren over te plaatsen. De plaatselijke partij en kwamen hierna voor het blok te zitten. CD A-fractievoorzitter C. H. de Ruijter noemde het onbegrijpe lijk dat zovelen zo lang in het onzekere over hun toekomst worden gelaten. (Van onze correspondente) WARMOND Morgenmiddag om 14.00 uur zullen de leerlin gen van de vijfde en zesde klas van de beide basisscholen in samenwerking met de jeugdna- tuurwacht en de dienst gemeen tewerken 1500 bomen planten op een stuk grond van de heer Leemans achter Oostergeest De Sassenheimse toneelvereniging „Elckerlyc" huldig de tijdens haar zilveren jubileum een zevental leden (zie foto), die allen grote verdienste hebben gehad voor „Elckerlyc". Zij werden door J. Chr. Bartelsman, de voorzitter van de Leidse Amateur Centrale, na mens de nationale organisatie in het zonnetje gezet. De zeven waren: mevrouw Immerzeel-Homan, Henk Berg, Fred Homan, Piet van der Kraan, die bovendien tijdens de jubileumuitvoering zijn vijftigste rol speel de, Jan van der Klugt, de souffleur van het gezel schap, Joop van der Zwet en zijn broer Piet. De vereniging kreeg van de Nederlandse Amateur Cen trale een kristallen bol als jubileum ggeschenk. Een jubileum dat op de planken luister werd bijgezet door het Engelse stuk „De dief is hier" van Mare Bevan. Van onze schaakmedewerker LEIDEN In de competitie van de Leidse Schaakbond heeft het degradatiespook de eerste tientallen van Bodegraven en Noord- wijk vrijwel volledig in zijn macht Beide teams staan in de le klasse griezelig onder aan: Bodegraven met twee matchpunten en 18.1/2 bordpunten, Noordwijk met slechts één matchpunt en 15 bordpunten. De laatste strohalm hebben de Noordwijkers in hun thuiswedstrijd tegen Voorschoten 2 niet kun nen pakken. De voorlopige stand is 3.1/2—4.1/2 in hun nadeel en meer dan een gelijkspel zit er niet in. Bodegraven heeft nog een theoretisch kans op behoud indien in de laatste ronde met forse cijfers van LSG 3 wordt gewonnen. Als dit gebeurt, zou het Voorschoten 1 wel eens kunnen zijn, dat een stapje terug moet doen. Het zit er echter niet in. Voorschoten krijgt nog een zwaar karwei te klaren: thuis tegen LSG 2. dat dit seizoen bijna zeker is van de titel en evenals vorig jaar weer de kans krijgt op te klim men naar de KNSB-competitie. Katwijk 1. welk team ook een tijdlang in degradatiezor- gen verkeerde, lijkt door zijn zege op Phili- dor 4 en het gelijkspel tegen Voorschoten 2 in de veilige haven beland. Tegen LSG 3 staat Katwijk 1 met 3.1/2—5.1.12 voor. Uitslagen 6e ronde le klasse: Noordwijk 1-Voorschoten 2: 3.1/2—4.1/2; LSG 2-Philidor 4: 3—2 (prognose 64); Katwijk 1-LSG 3: 3.1/2-5.1/2. De stand na 5 ronden is: 1. LSG 2: 4-6—27; 2. LSG 3 4622.1/2: 3. Kat wijk 1: 4-5—20.1/2; 4. Philidor 4: 55—25.1/2; 5. Voorschoten 2: 4—3—21; 6. Bodegraven 1: 5—2—18.1/2; 7. Noordwijk 1: 4-1-15. Slechts een reusachtig wonder kan in klasse 2A Lisse 1 nog van de promotie afhouden. Dit sterke team, dat vorig seizoen nog in de 3e klasse schaakte, staat met 8 matchpun ten uit vier wedstrijden als een vorst boven aan en kan zich in de laatste ronde tegen cocurrent Philidor 6 (4622.1/2) zelfs nog een niet al te grote nederlaag permiteren, mits de ontmoeting Lisse 1-Leiderdorp 2 voor eerstgenoemde niet verloren gaat. Ge zien de onderlinge krachtsverhouding lijkt dat echter zeer onwaarschijnlijk. Noordwijk 2 en Leiderdorp 2 dreigen in deze groep het degradatieslachtoffer te worden. De stand in klasse 2A na vijf ronden is 1. Lisse 1: 4-6-27; 2. Philidor 6: 4-6—22.1/2; 3. Sas- senheim 1: 56—28.1/2; 4. LSG 4: 4—4-17.1/2; 5. Leithen 1: 5—4-24.1/2; 6. Leiderdorp 2: 4—2—19.1/2; 7. Noordwijk 2: 4-0-10.1/2. In de tweede klasse B heeft koploper Leider dorp 1 geprotesteerd tegen de 55 uitslag in de match met Philidor 5. Een door de arbiters tot verlies van Leiderdorp verklaar de partij had volgens nadere analyses remi se moeten opleveren, hetgeen de uitslag op 5.1/2—4.1/2 zou bepalen en Leiderdorp's po sitie aan de kop zou verstevigen. Op Leider dorp's hielen zit Alphen 1 een wedstrijd minder gespeeld - met 7 matchpunten. Lei then 2 en Bodegraven 2 gaan zonder meer vertrekken naar lagere regionen. De stand in 2B is na vijf ronden: 1. Leiderdorp 1: 5-6-35; 2. Alphen 1: 4-7-29.1/2; 3. Phili dor 5: 46—24.1/2; 4. Voorschoten 3; 4523; 5. Boskoop 1: 4418; 6. Leithen 2: 4—0—5.1/2; 7. Bodegraven 2: 5-0—14.1/2. In de vier verschillende derde klassen heeft alleen Koudekerk 1 reeds het recht zich kampioen te noemen. In de match tegen naaste concurrent Alphen 2 trokken de Kou- dekerkers met 64 aan het langste eind. In 3A zit Katwijk 2 op rozen; Voorhout 1 in 3B en VTL 1 in 3C eveneens, al kunnen kleine doorntjes nog wel eens venijnig prik ken. De stand na 5 ronden is 3A: 1.Katwijk 2: 4—8—30; 2. Rijsnburg 1: 4—5—26; 3. Voor- schoten4: 5>5—28; 4. Katwijk 4: 4421.1/2; 5. Philidor 9: 4 -4-17.1/2; 6. Valkenburg 1: 4—2—13.1/2; 7. Sassenheim 3: 5—2—13.1/2. Klasse 3B: 1. Voorhout 1: 4-6-24.1/2; 2. Lisse 2; 5—7—29.1/2; 3. Leiderdorp 3: 5-5-25; 4. Noordwijk 3; 4-4-19.1/2; 5. Philidor 8: 4—2—19.1/2; 6. Sassenheim 2: 4-2-17; 7. Katwijk 3: 4-2-15. Klasse 3C 1. VTL 1: 4-6-31.1/2; 2. LSG 5: 4-6-23.1/2; 3. Roelof arendsveen: 56—31.1/2; 4. Alphen 3: 4—5-21.1/2; 5. Koudekerk 2: 4-5-21 Leimuiden: 4—0—15; 7. Leithen 4: 50—6. Klasse 3D: 1 Koudekerk 1: 5-10-36; 2. Alphen 2: 4-7-29.1/2; 3. Philidor 7: 5—7—33; 4. Aarlanderveen: 4—2—17; 5. Lei then 3: 4—2—14; 6. Boskoop 2: 4—2—10; 7. Alphen 4: 4—0—10.1/2. Zestallen: 1. Revan che: 4-8-20.1/2; 2. Reed: 4-7-18.1/2; 3. VTL 2: 5-6-16.1/2; 4. Voorhout 2: 4-5-13; 5. Roelofarendsveen 2: 53—9.1/2; 6. Rijns- burg 2: 41—7; 7. Valkenburg 2: 4—0—5. Van onze correspondent NOORDWIJK - De restauratie van de Grote Kerk in Noordwijk-Binnen is vrijwel voltooid. Het heeft bijna vijf jaar van ambachtelijk precisie-werk gevergd, maar het heeft dan ook een sieraad voor de gehele Noordwijkse gemeenschap opgeleverd. De officiële ingebruikneming, die met Pasen zal plaatsvinden, wordt op dinsdag, 11 maart a.s. ingeleid met een uitvoering van Bach's „Matthëus-Passion" door het Katwijkse koor „Hallelujah" onder leiding van de cantor-or ganist van de Grote Kerk, de heer Johan Admiraal, die ook de vaste dirigent is van het koor. Behalve „Hallelujah" werken aan de uitvoering mee Annette de la Bije (sopraan), Joke de Vin (alt), Chris van Woerkom (tenor-evangelist), Simon van der Geest (tenor), John Broche- Ier (bas) en Hans Zomer (bas), de Katwijkse „Lenteklokjes" en het Gewestelijk Orkest. De or ganist Tijn van Eyk speelt de continuo-partijen op zijn pos- tief, want het fraaie barok-orgel van de Grote Kerk is nog niet disponibel. De algemene leiding berust bij Johan Admiraal. Van onze correspondente Warmond Gisteravond werd in een uitverkocht Trefpunt een wervelende show gepresenteerd van leuke draagbare voorjaars- en zomerkleding. De manne quins, allen amateurs, toonden zich aanvankelijk wat schuchter en blozend. Allengs werd de sfeer echter losser en aan het einde van de show sprong men in bikini en zwembroek door de zaal, waarbij de medewerkers zelf om een, toch al veelvuldig opklinkend, applaus riepen. De collectie van Mentink-Mode is voor de dames dit jaar zwieriger en vrouwelijker dan ooit De natuurlijke kleuren zoals beige, bruin, zalm, pistache en ecru, de roklengte over de knie en de zwierige wijdte van de rok roe pen een ietwat nostalgische sfeer op. De blouses van de dames en de overhemden van de heren waren prachtig be drukt in zachte kleuren. Naast de vrijetijdskleding voor de he ren waren er mooi gesneden kostuums. Het nappaleder zal ook deze zomer erg in trek blij ven voor spencers en jasjes. De getoonde kindermodellen be stonden naast jeans en fijn be drukte T-shirts ook uit rokjes en overgooiers zodat men toch het meisje weer van de jongen zal kunnen onderscheiden. De schoenen met een over het alge meen brede leest en robuuste zool en hak waren van schoen- handel De Vroomen. De kapsels variërend van kleine krulletjes tot stijl en sluik haar werden verzorgd door Hans Heemskerk en Ge Meskers. MUNITIE VAN BOUWTERREIN GESTOLEN Van een onzer verslaggevers LEIDERDORP Van het bouwterrein achter de Lijnbaan is het afgelopen weekeinde een grote hoeveelheid munitie ver»' dwenen. Bij ondeskundig ge bruik kan de munitie gevaar op leveren. De munitie stond achter slot en grendel op het terrein. Door in braak heeft men (vermoedelijk kinderen) de patronen die in kleine zeskantige plastic doosjes met een rood deksel of in lang kartonnen doosjes met plastic strips, zaten, kunnen ontvreem den. De rijkspolitie vraagt con tact met ieder die inlichtingen over de huidige verblijfplaats van de patronen kan geven. Voor de dirigent zal het een heel bijzondere avond zijn, nu voor het eerst een uitvoerig plaats vindt in het prachtig vernieuw de kerkgebouw, waarin hij reeds zovele jaren het orgel heeft bespeeld. De aandacht bij de uitvoering zal speciaal gericht zijn op de alt-soliste Joke de Vin, net meerderjarig, die vorig jaar in het Haagse Congresgebouw haar debuut maakte, eveneens in de „Matthëus". Vier jaar gele den maakte zij nog deel uit van een Zwijndrechts meisjeskoor. Liefhebbers van passie-muziek uit Noordwijk en omgeving zul len de uitvoering in de Grote Kerk niet willen missen. Zij be gint om 8 uur. Oegstgeestse winkeliers zitten met marken Van onze correspondent OEGSTGEEST - In Oegstgeest zijn enkele winkeliers de dupe geworden van kopers die vroe gen of het goed was met Duitse marken te betalen. Aangezien dit wel vaker voorkomt, werd hierop ingegaan. Bij inwisseling bij de plaatselijke banken bleek het echter te gaan om marken uit Oost-Duitsland, die niet ver zilverd kunnen worden. De Rijkspolitie waarschuwt de win keliers dan ook op een dergelijk aanbod niet in te gaan. Ook de winkeliersvereniging Oegstgeest Actief deed een dergelijke waar schuwing reeds uitgaan. LEIDERDORP De vergade ring van de commissie midden standsaangelegenheden, die ge houden zou worden op woens dag 5 maart in het gemeente huis, gaat niet door. Er zijn te weinig onderwerpen om te be spreken. Een aparte vergade ring zou niet gerechtvaardigd zijn. Van onze correspondent LISSE Lisse is een hotel rijker. Gistermiddag opende burgemeester Berends Hotel „De Duif" van de gebroeders P. en J. Duivenvoorden. Het fraaie hotel, dat zeker een aanwinst genoemd mag worden voor Lisse en omgeving is een ontwerp van de heer Lugtenberg. Nadat burgemeester Berends lovende woorden had gesproken en in de hal van het hotel een plaquette had onthuld, ging De heer Luchtenberg in op de historie van „De Duif", die met diverse voorgangers al zo'n 75 jaar bestaat. Op de foto onthult burgemeester Berends de plaquet te. Van onze correspondente Voorschoten - Voor een stevig partijtje blazen is de jeugd al tijd nog wel geinteresseerd. Dat bleek ook gistermorgen tijdens het schoolconcert in het Cultu reel Centrum, waar honderden leerlingen van het voortgezet onderwijs aandachtig luisterden naar het „Rotterdams Philhar- monisch Koper-ensemble, be staande uit 2 trompet-blazers, 1 hoorn-, 1 trombone- en 1 ba strombone blazer. De uitleg werd gegeven door F. van der Eijnden die o.m. vertel de dat trombone letterlijk „gro te trompet" betekent. Hij legde uit dat er ook in vroegere tijden componisten „wegwerpmuziek" maakten, maar dat er gelukkig toch nog veel bewaard is geble ven zoals de werken van J. Pe- zel uit de 17e eeuw. In de „Intrada" bleek het motief van het ons bekende „Vader Jacob Slaapt gij nog" duidelijk te herkennen. De hierbij horen de „Sarabande" was vanzelf sprekend traag en plechtig „om dat de dames met hun brede rokken moeilijk snel konden dansen in die tijd." De leerlingen konden de oude muziek wel waarderen, maar bij het mini-concert voor post hoorn, waarbij op een hoorn niet groter dan een hand werd geblazen, kwam het applaus goed los. Veel werd verteld over de blaas- techniek, de stand van de lippen en het optimaal lucht gebruiken. Na „Impressions on a Parade" van S. Baron, waarbij de mu ziek langzaam aanzwol tot krachtig geluid om daarna weer weg te sterven, volgde nog „Les Girls" van Horowitz, waarmee het concert besloten werd. Het aangekondigde „Moments for Musicmakers" van degene die de uitleg gaf, werd niet ge speeld omdat het een zeer grote concentratie van de blazers vergt en daar was de groep leerlingen te groot voor. Nel Peetere.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1975 | | pagina 4