Arthur Ashe
GEVECHT OM ERKENNING „TE OUDE"
NORA BAKKER IN CALCUTTA BEKROOND
VOORBEELD
VAN BEMINNELIJKHEID
ZATERDAG 1 MAART 1975 f
LEIDSE COURANT,.
ROTTERDAM - Arthur
Ashe neemt al jarenlang
in de internationale ten
niswereld een unieke po
sitie in. Hij is de enige
neger die dankzij zijn
i'acket een vooraan
staande maatschappelij
ke positie heeft ver
overd. De immer bemin
nelijke Ashe, op 10 juli
1943 in Richmond gebo
ren en tegenwoordig wo
nend in Miami, heeft
zich daar echter zelden
op laten voorstaan. Hij
is nog steeds de beschei
den, innemende tennis
ser die hij was toen hij
jaren geleden voor het
erst onder de internatio-
De prestatie is voor Ashe natuurlijk belangrijk. Maar hij sluit zich er niet voor
op. Andere zaken in het leven hebben ook zijn aandacht.
nale schijnwerpers ver
scheen. Want rond de fi
guur van Arthur Ashe
zal zelden of nooit een
rel ontstaan. Hoewel hij
een van de meest opval
lende leden is van het
over de wereld reizende
gezelschap dat zich met
het slaan tegen een bal
een fortuin bijeen ver
gaart.
Als 20-jarige maakte Arthur
Ashe twaalf jaar geleden de
sprong uit de onbekendheid
naar de top-tien van de Ver
enigde Staten. Nu, in 1975,
heeft Ashe een bedrag van
zo'n slordige anderhalf mil
joen gulden bij elkaar gesla
gen, waarmee hij overigens
nog achterblijft bij Rod Laver
die het bedrag op zijn bankre
kening zelf slechts bij globale
benadering kan noemen.
De bescheiden levenswijze van
Arthur Ashe kan hem overi
gens wel wat dollars aan inko
men hebben gescheeld, want
de sympathieke verschijning
buiten de baan verandert nau
welijks als hij zijn racket se
rieus ter hand neemt om zich
te verdedigen tegen de elk jaar
in forse aantallen toenemende
leden van de jonge garde die
elke ronde van ieder toernooi
voor hun leven knokt. En dat
is iets dat Arthur Ashe vrijwel
nooit heeft kunnen opbrengen.
Hij dreef op zijn superieure
klasse naar een hoge positie in
het klassement van de meest
gelauwerde en hoogst gehono
reerde tennissers. Van het
imago van de nauwelijks emo
ties tonende tennisprof wijkt
hij bijna nooit af. Toch is Art
hur Ashe lang niet de koele
tennismachine die een Stan
Smith, een Rod Laver of, van
een latere generatie Jim Con
nors zulke automaten maakt.
Ashe heeft wel degelijk gevoel
voor show, tegenwoordig een
belangrijk element in het in
ternationale door de
cie zo zeer aangetaste tennis-
metier. Hij bewees dat deze
week nog in het Rotterdamse
Ahoy', waar hij in een wat
men in Amerika een pro-cele-
brity-partij noemt speelde.
Terwijl bijv. Tom Okker zelfs
in zo'n schertsvertoning niet
een keer uit de plooi kwam en
op penibele momenten dat de
premie om slechts 1000 gulden
ook maar even in gevaar
dreigde te komen niet
schroomde zeer ongebruikelijk
de bal hard zo over het net te
plaatsen dat de punten en geld
veilig werden gesteld. Arthur
Ashe besefte daarentegen het
show-element van dit pret-tref-
fen. Hij speelde het spel mee
en gaf blijk over gevoel van
humor te beschikken door eni
ge keren vermakelijke toeren
uit te halen.
tekenend
Het is tekenend voor de instel
ling waarmee Arthur Ashe
zich door het leven beweegt.
Voor hem zijn er ook andere
belangrijke zaken die tellen.
Zo heeft de donkere Ameri
kaan zich altijd zeer sociaal
opgesteld als het ging om be
langen van verdrukten uit on
ze maatschappij. Hij was nooit
te goed om zich in te spannen
voor sociaal werk, zoals het
lesgeven aan arme negerkin
deren die het geld ontbreekt
om zich een dergelijke luxe te
permitteren. Ook op hoger ni
veau zet Arthur Ashe zich in.
De enige keren dat hij buiten
zijn tennis-activiteiten in de
publiciteit verscheen waren
-tijdens de verwikkelingen
rond zijn optreden in een in
Zuid Afrika te houden tour-
nooi. Ashe werd op grond van
zijn huidskleur toegang gewei
gerd en dat buitte de Ameri
kaan uit om zijn gramschap te
spuien op de door de regering
Johannesburg gevoerde apart
heidspolitiek. Een jaar later
werd Ashe overigens wel tot
het land van Vorster toegela
ten. Zuid-Afrika wenste ken
nelijk verstoken te blijven van
Dat met tennis tegenwoordig veel te verdienen is demonstreert Ashe herhaaldelijk.
Op de huidige financiële ranglijst staat hij derde achter Vilas en Borg.
de anti-publiciteit die een har
de opstelling ten opzichte van
Ashe met zich meebracht in de
wereldpers.
Tekenend voor de bewogen
heid en de instelling die Ashe
kenmerkt zijn zijn plannen
voor de toekomst. Hij laat zich
niet uit in vage kreten waarin
doorklinkt dat het geld dat hij
verdiend zal hebben tegen de
tijd dat hij zich zal terugtrek
ken uit het vermoeiende reizen
en trekken hem tot een ge
makkelijk leventje in staat zal
stellen. De Amerikaan, die
zich al onderscheidde door in
het leger van de Verenigde
Staten zijn militaire diensttijd
te volbrengen als luitenant,
heeft de intentie om zich in de
diplomatieke sfeer te gaan
ontwikkelen. Een standplaats
in het werelddeel waartoe hij
zich het meest voelt aange
trokken, Afrika, zou dan de
bedoeling zijn. Ook zou een
carrière als schrijver, en men
mag aannemen dat het dan
geen boeken over tennis be
treft, hem aantrekken.
Arthur Ashe heeft zich on
danks zijn beslommeringen op
ander gebied in het tennis zeer
doen gelden. In periodes dat
newcomers als Nastase, Smith,
Borg en Vilas zich als kometen
aan het tennisfirmament pre
senteerden heeft hij zich
steeds op een betrekkelijk con
stant - uitstekend - niveau
kunnen handhaven. Tekenend
daarvoor zijn Ashe's vier ach
tereenvolgende kwalificaties
voor de WCT-finales in Dallas,
waar hij met Laver niet een
maal ontbrak. Maar uitgere
kend in die vier evenementen,
die het hoogtepunt vormen
voor de tennisprofs, bereikte
de Amerikaan slechts eenmaal
de eindstrijd. In 1973 was hij
erg dicht bij de titel, maar
toen blokkeerde de dat seizoen
vrijwel ongenaakbare Stan
Smith hem de weg naar de
hoofdprijs.
Blijmoedigheid
Arthur Ashe heeft altijd gegol
den als een speler die het
best uit de voeten kan op
snelle pistes. Zijn tot de ver
beelding sprekende zegepra
len op bijv. gravelbanen ble
ven zeer beperkt. Maar de
blijmoedigheid van Ashe
lijdt daar niet onder. Een
voorbeeld daarvoor was ook
de finale van Forest Hills in
1968 toen hij -het eerste open
Amerikaanse kampioen
schap won door Okker te
verslaan.
De hoofdprijs van 14.000 dol
lars mocht Ashe toen niet
accepteren, omdat hij de
amateurstatu^ nog bezat. Hij
heeft daar echter geen mo
ment onder geleden. De ge
lijkmatigheid die de levens
wandel van Arthur Ashe ty
peert komt op de tennisbaan
niet helemaal tot uiting. Zijn
wat relativerende opstelling
resulteerde in een wat grilli
ge prestatiecurve die even
wel talrijke hoogtepunten te
zien geeft. Naast de reeds
gememoreerde titel in Fo
rest Hills vormden glansrij
ke momenten in zijn cairie-
re de Australische titel
(1970) dubbeltitels Parijs
met Riessen (1971), Johan
nesburg met Okker (1973) en
zeges in de WCT-tournooien
in Montreal, Rome, Rotter
dam (1972), Louisville, Chi
cago, Stockholm, Bologna,
Barcelona en in dit jaar op
nieuw Barcelona. Op de fi
nanciële ranglijst van vorig
jaar neemt Ashe een derde
plaats in met 379.400 gulden
achter Guillermo Vilas
(588.025) en Björn Borg
(525.400). Deze verdiensten
zijn waarschijnlijk de ver
klaring waarom Arthur As
he zich op de baan niet al
tijd even géinspireerd ge
draagt. Als Ashe zich volle
dig op tennis zou toeleggen
zou hij zich wellicht als ab
solute topper kunnen mani
festeren. "Maar", stelt de be
minnelijke Amerikaan vast,
"er zijn nog veel andere za
ken in het leven". En dat is
een ding dat zeker is.
Frank Werkman
.V
De ommekeer in de tafeltenniscarrière van Nora Bakker kwam op de dag, toen zij
haar bat vergat. Door die toevalligheid kwam Nora Bakker waar ze wilde zijn: aan
de top.
LEIDEN. De bloemen, kriskras
verspreid in de woonkamer,
zijn nog niet verwelkt. Nora
Bakker, vorige week terugge
keerd uit Calcutta is er nog
steeds een beetje van onder de
indruk. „Eerlijk, pas bij mijn
thuiskomst kwam ik erachter,
dat ik goed had gespeeld". Van
onder de bank haalt zij een
stapeltje kranten tevoorschijn
waarin artikelen met vette en
minder vette koppen maar alle
maal met haar naam. In de
trant van „Nora Bakker bij de
laatste 32". Nederland stond er
versteld van. Nora Bakker had
er tijdens de wereldkampioen
schappen geen besef van, dat
zij voor onze begrippen een uit
stekende prestatie boekte. „Je
staat er nauwelijks bij stil. Je
realiseert je helemaal niet dat
je tot de beste 32 behoort". Het
zijn typische woorden voor de
26-jarigc tafeltennisster, die pas
de laatste jaren doorbrak. En
nu kan vast stellen dat het
langdurige gevecht tegen de on
derwaardering eindelijk be
kroond is.
Nora Bakker, toen nog Nora
Broxterman moest een jaar of
vier geleden ervaren dat haar
leeftijd werd aangewend om
haar niet te selecteren voor de
Europese kampioenschappen in
Moskou. „Er werd gezegd: „We
gaan met een jonge ploeg. Met
je 21 jaar ben jij te oud. Dat
was natuurlijk belachelijk". Zij
heeft zich er toen mateloos aan
geërgerd, maar de afwijzing be
tekende tevens een stimulans.
Nora Bakker worstelde zich
naar de top. Ook dankzij de
dag, waarop zij bij haar toen
malige vereniging Steeds Voor
uit een bat vergat. „Ik pakte een
plank en merkte dat ik, altijd
pure aanvalster, meer gevoel
had voor verdedigen". Met de
presentatie van het anti topspin-
rubber, een door aanvallers ge
vreesd wapen, kwam de omme
keer voor Nora Bakker. De
speelster, die wel altijd tot de
jeugdtop had behoord maar als
seniore nooit op de voorgrond
trad, won plotseling twee keer
selectiewedstrijden. Haar naam
was gevestigd. „Het is natuur
lijk onbegrijpelijk, dat je met
een totale wijziging van je spel
in de top nog hoger kan komen
dan voorheen. Maar het gaf me
wel ontzettend veel zelfvertrou
wen. Eerder was ik voor iedere
speelster bang. Met het nieuwe
rubber heb ik van iedereen wel
een keertje gewonnen".
Frans Schoofs honoreerde Nora
Bakkers aspiraties. Hij werd da-
mescoach en haalde het „te ou
de" talent in de ploeg. „Schoofs
was ook iemand die vaak te oud
werd bevonden. Hij wist dus
wat het betekende. Ook hij vond
het vreemd dat ze me om mijn
leeftijd passeerden en was het
met mij eens. Je moet niet naar
de leeftijd kijken, maar de
sterkste opstellen".
Nora Bakker kwam, zag en
overwon. Zij had haar doel be
reikt en was eigenlijk al tevre
den. „Ik ben een vreemd wezen.
Eenmaal naar de Europese
kampioenschappen geweest,
vond ik het eigenlijk wel ge
noeg. Het is, omdat Nico (haar
echtgenoot, red.) zei: Er is nog
meer te bereiken". En Nora
Bakker ging door, zoals zij ge
wend was: Veel trainen en een
voorbeeldige vechtersmentali
teit. „Ik maakte wel eens diepte
punten mee, zoals bij het over
lijden van mijn schoonvader.
Dan vroeg je je af: Waar doe
ik het eigenlijk voor?" Zij geeft
later zelf het antwoord. „Op een
gegeven ogenblik ben je doorge
drongen en dan wil je steeds
Want Nora Bakker is eerzuch
tig. En het is niet alleen, omdat
Véronique van Ruiten en Ellen
Klatt om verschillende redenen
„PRESTATIE
BESEFTE
IK PAS BIJ
THUISKOMST"
afvielen argumenten die zij
wel opvoert dat de Leidse
„vechtster" ook voor Calcutta
werd geselecteerd. „Ik heb een
goede mentaliteit en kan met
iedereen opschieten. Dat is be
langrijk voor de sfeer". Die
twee kwaliteiten zijn misschien
van invloed geweest in de selec
tieprocedure, maar belangrijker
voor Frans Schoofs moet de
groeiende vorm zijn geweest. In
Calcutta kreeg de coach gelijk.
Muziek
Nadat een Chinese tegen wie
ze nog eens haar vechtersmenta
liteit onderstreepte door in een
set van 614 met 1614 voor
te komen. Toen maakte een val
partij bij voorbaat een einde
aan eventuele illusies een
eind had gemaakt aan een over
winningenreeks die vijf ronden
duurde, zei Schoofs: „Als je zo
in Nederland speelt, wint nie
mand meer van je". Die woor
den klonken als muziek in haar
Nora Bakker, een paar jaar ge
leden nog te oud bevonden, had
weer eens het tegendeel bewe
zen. Toch wekte het toernooi in
Calcutta nog ontevreden gevoe
lens bij haar op. „In de landen-
wedstrijden heeft er promotie
ingezeten. We hadden van Bel
gië moeten winnen". En ook het
trainingskamp, opgezet om te
acclimatiseren, viel erg tegen.
„Op de meest ongelukkige tij
den viel het licht uit. Tigerman
had een schema opgesteld dat
helemaal uit de hand liep".
Het vele geld is het volgens
Nora Bakker toch allemaal
waard geweest. „Als de bond
het alleen had moeten betalen,
zeg ik dat het hard genoeg ge
bruikt kan worden voor andere
dingen. Maar het. meeste komt
van de NSF wel met de bepalin-
g: Jullie krijgen geld, maar dan
moet je naar de wereldkam
pioenschappen. Trouwens ga je
niet, dan raak je alleen maar
verder achterop. Denemarken
•en Oostenrijk bijvoorbeeld, die
waren weggebleven moeten vol
gende keer in de derde catego
rie beginnen".
Over het voor de buitenwereld
vreemde systeem van drie cate
gorieën in sterkste gesproken, in
het buitenland bestaan plannen
de wereldtitelstrijd te laten af
spelen als bij ijshockey met dus
drie groepen en drie titels. Nora
Bakker acht het een goede pro
paganda voor het tafeltennis.
Propaganda die Nederland in
elk geval goed kan gebruiken.
„Ik zie de toekomst voor het
nationale tafeltennis somber te
gemoet. Er is een vreselijk groot
gat tussen de top van nu en wat
er onder zit. Ik zie nog geen
opvolg(st)crs. Ik kan nog wel tot
mijn dertigste doorgaan".
Stoppen
Nora Bakker weet nog niet wat
ze doet. Zij twijfelt. „Ik heb
met het plan rond gelopen om
internationaal te stoppen. Ik
heb gezien, wat ik wilde zien
en er is vreselijk veel tijd in
gaan zitten. In de laatste elf
maanden ben ik tien weken
weg geweest. Maar ik weet van
mezelf dat ik vreselijk eerzuch
tig ben. Als ik dadelijk goed in'
de competitie speel en er wordt
een team bekend gemaakt zeg
ik toch voor mezelf: Daar had
ik bij kunnen zitten".
Typisch een uitspraak van Nora
Bakker, vlak 'voor „Calcutta"
getooid met de eretitel sport
vrouw van Leiden. Een ding
weet zij wel zeker. „Ik heb
steeds weer een ander doel. In
april zijn de Nederlandse kam
pioenschappen. Ik heb nog geen
nationale titel op mijn lijstje
staan. Ik heb nu een grotere
kans dan voorgaande jaren".
KEES KOOMAN
NOTEER BIJ DE RADIO
Eredivisie
PSV-NAC (1/3)
O Wageningen-Excelsior
Telstar-Sparta
FC Twente-MW (1/3)
FC Amsterdam-FC Den Haag
O Roda JC-Ajax
Feyenoord-De Graafschap
Go Ahead Eagles-AZ'67
FC Utrecht-Haarlem
Eerste divisie
PEC Zwolle-FC Dordrecht
- SC Amersfoort-FC Den Bosch
SW-Heerenveen
Volendam-Helmond Sport
FC VW-Eindhoven
SC Cambuur-Heracles
NEC-FC Vlaardingen
Willem II-Fortuna SC
FC Groningen-Vitesse
De wedstrijden, aangeduid met een komen
voor op het totoformulier.
