Landbouw krijgt
duidelijke taak
in natuurbeheer
HP
Britse conservatieven
slijpen messen voor
tweede kiesronde
Blijvend overleg
bisschoppen en
KT. H.- Amsterdam
Glimmerveen
Surinamers en
Portugal
MOSKOU VALT UIT
TEGEN PEKING
VNU beschuldigd van streven
naar een monopolieplaats
DONDERDAG 6 FEBRUARI 1975
/.PAGINA 7
RISKANT ONDERZOEK
In een kleine sloep proberen drie man een inzicht te
krijgen in de schade die de tanker Corinthios vorige week
heeft opgelopen bij een botsing met een andere tanker
in de haven Marcus Hook, bij de Amerikaanse stad Phila
delphia. Varend over de deels ondergelopen tanker verrich
ten de mannen een riskant karwei. De branden aan boord
van de tanjcer zijn nog niet geheel bedwongen.
UTRECHT Tussen de bisschoppenconferentie en de Katholieke
Theologische Hogeschool Amsterdam (KTHA) zal een permanent
overleg tot stand worden gebracht, in een sfeer van wederzijds
vertrouwen, opdat de KTHA als theologische en als priesteroplei
ding goed functionert
Daartoe werd besloten tijdens een gesprek tussen de hogeschool-
raad, het dagelijks bestuur van de onderwijsraad van de KTHA,
kardinaal Alfrink en mgr. Möller, bisschop van Groningen. Aanlei
ding was het ontslag van prof. dr. K van Luijk.
Tijdens het gesprek, dat openhartig en welwillend werd gevoerd,
ontkenden kardinaal Alfrink en mgr. Möller, dat zij voorheen in
de kwestie van het aanblijven van gehuwde priester-docenten,
niemand hadden geweigerd. Dit misverstand is ontstaan, doordat
de weigeringen niet in de openbaarheid zijn gebracht Het aanblij
ven van gehuwde priester-docenten heeft voor de bisschoppencon
ferentie altijd een probleem gevormd.
De kardinaal en mgr. Möller vroegen begrip voor het feit, dat de
bisschoppenconferentie thans in een moeilijker positie verkeert
Dat heeft te maken met de stijging van het aantal gehuwde
priester-docenten en de richtlijnen, die de Heilige Stoel in 1971
en 1972 heeft afgekondigd.
Hierbij dient in aanmerking te worden genomen, dat men allerwe
gen in de wereldkerk wil vasthouden aan het verplichte celibaat
voor priesters. Dat bleek onder meer tijdens de bisschoppensynode
van 1971. Het is duidelijk, aldus de kardinaal, dat onze kerkprovin-
I cie in deze niet op eigen houtje kan handelen.
Elsevier waarschuwt dat er
steeds meer valse briefjes van
1000 en 100 in omloop komen.
Ook het omslagartikel gaat over
geld, want „sparen" wordt ge-:
straft „door inflatie en de fiscus.
Conclusie: „Als de spaarder van
dit alles genoeg krijgt en zijn
spaarzin grotendeels zal zijn
verdwenen, breken er nog grau
were tijden voor onze economie
aan. En voor de banken." Ook
een gesprek met voorzitter Frei-
tas van de Portugese christen-
demokraten: „We hebben geep
eigen krant" en het is zinloos
om er een te beginnen, omdat
de typogar, de typografische
vakbond zou weigeren er mee in
zee te gaan.
Voorts in het blad De Verma
ning: wacht u voor de mode
hond. „Ik vraag de mensen die
mij bellen, vaak: realiseert u
zich wel dat een Duitse dog, die
u zo'n tien jaar zult hebben, in
die tijd een complete luxe wa
gen opeet? Dan is het meestal
even stil aan de andere kant
Daar had men eigenlijk niet aan
gedacht En toch is het zo, want
zo'n hond kost je ruwweg 50
gulden per week.
De Haagse Post heeft een repor
tage over „Hoe Mee us zijn sta
kers eruit schopte en zelf scho
ne handen hield." Het omslagar
tikel is gewijd aan de carrière
van Marcel van Dam, „wellicht
de meest gehate politicus in Den
Haag." Hij zegt: „Het televisie
programma heeft mij grote po
pulariteit gebracht Het publiek
ziet alleen de mooie kant van zo
iets, en projecteert dat onmid
dellijk op je karakter. Die den
ken dat je inderdaad een soort
heilige bent een heel goed
mens. Maar de mensen die mij
kennen, weten: het is natuurlijk
helemaal geen heilige, integen
deel, hij heeft zeer onaangena
me karaktertrekken."
Voorts aandacht voor het pro
ces tegen de tien van Caraban-
chel, „een breekijzer in het snel
vermolmde Franco-regime" en
de eerste van twee reisreporta
ges uit het Brazilië van tien jaar
nieuwe vrijheid.
In Vrij Nederland vier pagina's
over de artsen en de ziekenfond
sen. Enkele uitspraken: „We zul
len er aan moeten wennen dat
ook dokters geen heiligen zijn",
.misschien wel vijftig procent
zijn fraudegevallen", „als je om
een kwitantie vraagt, wordt de
manuale therapie vijftig gulden
duurder" en „wie het vaakst
valium voorschrijft, verdient het
vlugst een sauna." Bij het pro
ces tegen Joop Glimmerveen en
zijn racistische uitlatingen de
kanttekening: „Het Haagse Hof
heeft dus in strijd gehandeld
met de bedoelingen van de wet
gever, al kan natuurlijk ook nog
worden aangevoerd, dat er van
geen nationale afstamming
sprake kan zijn bij Surinamers
en Antillianen sinds de onafhan
kelijkheid van hun landen nog
niet in kannen en kruiken is.
Dat zou dan de laatste strohalm
voor de Hoge Raad kunnen zijn,-
maar dan moet dat college wel
opschieten voor wat de Surina
mers betreft"
De Tijd over het proces Glim
merveen: „Jammer dat Glim
merveen niet belediging van een
volksgroep ten laste is gelegd,
want dan had een veroordeling
niet kunnen uitblijven. Nu kan
alleen cassatie bij de Hoge Raad
uitkomst bieden. Nadeel is, dat
dit een steeds voortdurende pu
bliciteit voor Glimmerveen en
zijn verderfelijke ideeën met
zich brengt."
Het omslagartikel is gewijd aan
Italië „dat de ineenstorting na
bij lijkt „Conclusie: „Het vin
den van nieuwe wegen wordt
echter moeilijk en afgeremd
door de zorg van de curie om
de ontwikkeling van de kerk als
wereldomvattend instituut Het
zou echter onjuist zijn te menen,
dat het Italiaans katholicisme
alle dynamiek mist „Bij Ajax
was de discipline erg matig, en
ik dacht dat de grote winst hoe
dan ook, van Kraay bij Ajax
was, dat de spelers toch nu al
zes maanden lang hard trainen.
Op tijd. Als ze om half drie
trainen, beginnen we niet om
kwart voor drie. Ze weten weer
wat zweet is. Ze weten weer wat
knokken is. Ze zijn weer terug
in het milieu van de beroeps
voetballer".
DE NIEUWE UNIE
In de Nieuwe Linie een inter
view met de Surinaamse minis
ter van economische zaken,
Bruma.
„Minister De Gaay Fortman
verwacht wel een bijzondere re
latie, geloof ik, maar ik zie dat
niet Suriname wordt onafhan
kelijk. De verhouding zal zijn op
basis van de internationaal aan
vaarde regels. Nederland zal
een ambassade hebben in Suri
name. De verhouding met Ne
derland zal hetzelfde zijn als
met andere landen.
In Hervormd Nederland valt
een interview met de Duitse ex-
bondspresident Heinemann op.
„Er zijn bij ons nog steeds men
sen die de tweede wereldoorlog
nog altijd willen winnen" En:
„Er moet onderzocht worden
wat de omstandigheden in de
gevangenis te maken hebben ge
had met de dood van Holger
Mainz. In het algemeen geldt
dat we de onvolkomenheden uit
de strafrechtspleging moeten
halen." De Portugese doctor Lo
pes da Silva zegt over de toe
stand in zijn land: „De commu
nisten krijgen nooit een meer
derheid in Portugal en zullen
ook nooit een meerderheid for
ceren. Ze lijken erg op hun
Franse zusterpartij. In Portugal
zijn de mensen anti-centralisti
sch. In vakbondsverkiezingen
winnen op het ogenblik de lijst
en tegen de communisten, nu de
communisten hun eenheidsstre-
ven in het geval van de vakbon
den hebben doorgedrukt.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
William Whi-
telaw laat zich
aan het ontbijt
door zijn doch
ter van een
enorme kop
thee voorzien,
terwijl zijn
vrouw Cecilia
geamuseerd
toekijkt.
(van onze correspondent, Roger
Simons)
LONDEN De onbesliste
strijd om de macht in de Britse
conservatieve partij geeft nu
aanleiding tot allerlei gissin
gen, vooral wat de mogelijke
kandidaten voor de tweede ver
kiezingsronde betreft, de kandi
datenlijst wordt vandaag afge
floten. Dinsdag, volgende week,
kunnen de 276 conservatieve
volksvertegenwoordigers voor
de tweede maal een leider kie
len. De overwinning is dan
weggelegd voor de kandidaat
met een absolute meerderheid
van stemmen (139). In geval de
strijd ook dinsdag onbeslist
blijft, wordt enkele dagen later
een derde maal gestemd voor
een gewone meerderheid.
Voor de tweede ronde zijn al 5
kandidaten komen opdagen. De
twee belangrijkste tegenstan
ders, Margaret Thatcher en Wil
liam Whitelaw, zullen het dus
niet gemakkelijk hebben om el
kaar te overwinnen, zodat de
partij een uitweg zal moeten
zoeken in de derde ronde. Een
dergelijke situatie kan haar
prestige in het land geen goed
doen.
Hugh Frazer heeft zich als kan
didaat teruggetrokken. Gister
middag werd zijn plaats ingeno
men door James Prior (47), ge
wezen minister van landbouw
en ex-leider van het Lagerhuis.
MOSKOU (UP!) In een van de bitterste anti-Chinese aanvallen
van de laatste tijd heeft het Russische partijblad Prawda de leiders
>n Peking beschuldigd van het voorbereiden van een nieuwe
wereldoorlog. In een uitvoerig commentaar op China's nieuwe
grondwet zegt de Prawda, dat de Chinese politiek immoreel is en
onmenselijk. De grondwet, zo heet het, bevat artikelen over „voor
bereiding in geval van oorlog" en over „het graven van diepe
tunnels" voor de ciyiele verdediging. Dergelijke maatregelen „kun
nen slechts bezorgdheid veroorzaken bij het internationale pu
bliek", aldus Prawda. Met name omdat het goedkeuren van de
grondwet werd begeleid met toespraken waarin werd gewezen op
de onvermijdelijkheid van een wereldoorlog en de „bedrieglijke"
®ard van ontspanning.
Hij is een goede vriend van
Heath en Whitelaw. Hij zegt, dat
hij wil deelnemen aan de strijd
omdat sommigen van zijn vrien
den niet voor Whitelaw willen
stemmen. Prior wil er dus meer
voor zorgen dat Margaret That
cher niet gekozen wordt, door
haar kansen nog te verkleinen.
Het is duidelijk, dat Heath's vij
anden Margaret Thatcher ge
bruikt hebben om zich te kun
nen ontdoen van de gewezen
parijleider. Mevrouw Thatcher
zal dinsdag heel wat minder
stemmen krijgen dat de 130, die
ze gehad heeft de eerste ronde.
William Whitelaw (56) heeft veel
bewonderaars en aanhangers.
Hij is een conservatief van het
landelijke, bijna adellijke type
uit het noorden van Engeland.
Het valt echter te bezien, dat de
conservatieve partij gediend zou
zijn met een paternalistische lei
der van zijn soort, die met wei
nig succes geprobeerd heeft de
Noordierse kwestie en Groot-
Brittanië's industriële vraag
stukken op te lossen.
Jubileum Ter gelegenheid van
het 25 jaar onderwijsjubileum
van frater J. J. A. van Ierland
is er voor de kinderen op vrij
dag 7 februari in de Kardinaal
de Jongschool aan de Tinaarlo-
straat een feestelijk program
ma. 's Avonds is er in de school
van 19 tot 20.30 uur een recep
tie om frater van Ierland geluk
te wensen.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De nota over de relatie tussen landbouw en
natuurbehoud, die deel uitmaakt van het vandaag door minister
Van der Stee van Landbouw en staatssecretaris Meijer van CRM
aangeboden pakket nota's over het landschappelijk natuurbehoud
in ons land ligt politiek het meilijkst Verwacht wordt dat de
tegenstellingen tussen landbouw- en natuurbeschermers belangen in
het parlement aanleiding geven tot veel vuurwerk. Gisteren zijn
in het landbouwschap al bittere woorden gevallen aan het adres
van de natuurbeschermers, die door tevergaande eisen de ruilver
kavelingen veel te lang ophouden, die voor verbetering van de
produktieomstandigheden noodzakelijk zijn.
Uit de nota blijkt, dat gepro
beerd is een evenwicht te vin
den door de boeren zoveel mo
gelijk in te schakelen in het
beheer van natuur en land
schap. In de gebieden die als
landschapspark zullen worden
aangewezen krijgen de agra
riërs de nevenfunktie van na
tuurbeheerder, waarvoor de
overheid hen financieel beloont
De beloning kan variëren van
een zg. beheerdersinkomen tot
een tegemoetkoming in de kos
ten die de beheerdersfunktie
met zich meebrengt Deze hono
rering is blijkens de nota van
toepassing op alle bedrijven die
voor het natuurbeheer zullen
worden ingeschakeld, ongeacht
of dit goed draaiende of aflopen
de bedrijven zijn.
De kosten van deze operatie zijn
voor volgend jaar geraamd op
ruim 7 miljoen gulden, maar
lopen in de daarop volgende
jaren snel op (16 miljoen in *77
en 23 miljoen in "78).
Met de instelling van nationale
parken beoogt de regering groté
gebieden (min. 1.000 ha.) met
een natuurlijk karakter tot in
lengte van jaren veilig te stellen.
In de nota van staatssecretaris
Meijer zijn 20 gebieden opgeno
men die voor de status van na
tionaal park in aanmerking ko
men. In enkele van deze gebie
den worden thans aktiviteiten
bedreven die strijdig zijn met
deze opzet Er is nog overleg
noodzakelijk om hiervoor oplos
singen te bereiken.
Het plan voor het instellen van
nationale landschapsparken, ge
bieden van min. 10.000 ha., is in
een minder ver stadium. Er die
nen nog allerlei wetten veran
derd te worden alvorens tot rea
lisering van deze parken kan
worden overgegaan. De opzet is
in deze landschapsparken akti
viteiten zoals woningbouw, we
genaanleg, recreatie en land
bouw aan strenge eisen te bin
den. De provincies zullen een
centrale rol spelen bij de zorg
voor deze parken. De nota wil
de eerstkomende jaren in een
vijftal proefgebieden experi
menteren met het plan.
Een overzicht van de nationale parken, zoals zij in de
ministeriële nota's zijn aangegeven. Drie parken, voorzien
van een vlag, bestaan reeds.
Twintig parken
De regering wil de volgen
de twintig gebieden de sta
tus van nationaal park ge-
Vlieland, Terschelling,
Schiermonnikoog (Fr.)
Diever-Appelscha (Fr./Dr.).
Dwingeloo-Ruinen, Ooster
en Westerzand (Dr.)
Weerribben, Haarlerberg,
Holterberg (Ov.)
Montferland (Gld.)
Amerongse Berg (U)
Duinen van Texel, Duinen
van Schoorl tot Wijk aan
Zee, uitbreiding Kennemer-
duinen (Nh).
De Zilk, Noord wijk (Zh),
Grevelingen (Z)
De Biesbosch (Zh/Nb)
Strabrechtse Heide, Loon-
sche en Drunensche Dui
nen (Nb).
Groote Peel (Nb/L) en
De Hamert, Meijnweg (L).
Landschapspark
De gebieden die in aanmer
king komen voor bestem
ming tot nationaal land
schapspark zijn de eerste
vijf zullen waarschijnlijk
binnenkort als proefgebied
worden aangewezen!;
Noord-West-Overijssel
Waterland (Nh)
Gebied rond Winterswijk
(Gld).
De Veluwe (Gld),
Mergelland (L); voorts
Texel (Nh)
Zuidwest-Friesland,
Zuidwest-Drenthe,
Noord oost-Twente,
Graafschap-Achterhoek,
Midden Brabant
Terschelling (Fr.)
Ameland (Fr.)
Zuidoost-Utrecht
Vechtstreek (U)
Gebied tussen Den Haag en
Leiden en Vijfheerenlon-
den (Zh).
Vrouw vanuit
auto
beschoten,
chauffeur
dood.
Van een onzer verslaggevers
SCHIEDAM De vrouw die
gistermorgen in Schiedam van
uit een rijdende auto werd
neergeschoten, blijkt het slach
toffer te zijn geworden van de
man met wie zij geruime tijd
heeft samengewoond, maar
welke verhouding zij eind 1973
heeft verbroken.
Het slachtoffer is de 39-jarige
secretaresse J.B. en de schoten
zijn gelost door de 35-jarige
Duitse scheepswerktuigkundige
RG. uit Hannover. Herhaalde
malen al heeft hij, wanneer hij
met zijn schip in Nederland
was, de vrouw opgezocht en be
dreigd.
De vrouw werd door de drie
revolverschoten ernstig gewond.
maar verkeert niet meer in le- hem vond. De politie vermoedt,
vensgevaar. De dader is kort na dat hij zich vlak voor de botsing
zijn daad met een gehuurde au- met een kogel van het leven
to dwars door een garagemuur heeft beroofd,
gereden en was dood toen men
UTRECHT (ANP) „De VNU is uitge
groeid tot een uitgeversgigant, die door een
expansiedrift volgens Amerikaans voor
beeld naar een monopolie-positie is gaan
streven en nu vla haar dochter Aldipress
de distributie van tijdschriften in één hand
probeert te krijgen."
Dit betoogde gistermiddag de Rotterdamse
advocaat mr. J. M. van Gilse in een door
zijn cliënt, Hoenderop algemene tijdschrifte
nexploitatie in Rotterdam, bij de president
van de rechtbank in Utrecht aangespannen
kort geding tegen Aldipress. Deze tijdschrif
tendistributeur heeft het contract met Hoen
derop opgezegd, waardoor 500 afnemers in
en om Rotterdam de kans lopen om de
tijdschriften niet meer te ontvangen. Boven
dien komt de werkgelegenheid van het me
rendeel van de 34 werknemers van dit sinds
1908 opererende Rotterdamse bedrijf in ge-
De opzegging van dat contract per l april
a.s. is onbillijk, onrechtmatig en in strijd
met de overeenkomst, zo oordeelde mr. Van
Gilse, die rechtbank-president prof. mr. V.
J. A. van Dijk vroeg Aldipress te verbieden
na 1 april tijdschriften te leveren aan 500
klanten van Hoenderop.
De VNU-pleiter, mr. H. J. F. M. Hüffer vond
dat een onzinnige eis, want dan zou Rotter
dam er^ omgeving verstoken blijven van
bladen als Li belle, Margriet, Story, Panora
ma, Revue, Avenue, Viva, De Tijd, een reeks
boeken en andere tijdschriften.
Mi-. Hüffer ontkende dat sprake zou zijn van
een overeenkomst, die niet eenzijdig kan
worden opgezegd, zoals mr. Van Gilse be
weerde. De uitspraak volgt op 13 februari.
Meeste blanke
Zuidafrikanen:
ook kleurlingen
in parlement
JOHANNESBURG (RH) Bij
na twee van de drie blanke
Zuidafrikanen menen dat de
twee miljoen kleurlingen in
Zuid-Afrika een eigen vertegen
woordiging moeten krijgen in
bet tot dusver geheel blanke
parlement. Dat blijkt uit een
opiniepeiling van het dagblad
„The Star" in Johannesburg.
De Zuidafrikaanse regering
heeft het stadstheater van Jo
hannesburg toegestaan om, voor
het eerst in tien jaar, niet-blan-
ken toe te laten. De bepaling
geldt echter alleen voor kleur
lingen en Indiërs, en er zullen
aparte voorstellen voor hen en
voor blanken komen. Negers
worden niet toegelaten, omdat
zij volgens de theorie van de
regering hun eigen theaters zul
len krijgen in het kader van de
„afzonderlijke ontwikkeling".
Aanslag op bar
in Natanja:
werk van
onderwereld
Natanja, Israël (AP) In de
eivolle Orion bar te Natanja is
gisteravond een handgranaat
ontploft er vielen vijf doden
en 30 gewonden. Deskundigen
hebben vastgesteld dat de gra
naat van Isruëlische makelij
was, en de politic denkt eerder
aan een particuliere wraakactie
dan aan een Arabische terreur
daad.
De granaat explodeerde kort
voor middernacht De Orion bar
is een van de drukst beklante
discotheken van Natanja, een
badplaats ten noorden van Tel
Aviv. De onbekende daderfs)
wierpen de granaat via een ven-
tilatickoker in het plafond naar
binnen. Toen het projectiel ont
plofte waren er ca. 50 mensen
op de kleine dansvloer van de
zaak.
De politie denkt aan wraak uit
onderwereldkringen, omdat de
zelfde bar vorige week met een
rookbom is bestookt Een
twaalftal mensen is door de po
litie voor ondervraging meege-
Wantoestand
psychiatrisch
ziekenhuis
DEN HAAG (ANP) PSPfrac
tlevoorsltter dr. Van der Lek
heeft minister Vorrlnk verzocht
een ondersoek In te stellen naar
de toestand In een deel van het
algemeen psychiatrisch zieken
huis ,,'st. Joris Gasthuis" in
Delft, soals die Is geschetst In
het patiëntenblad de „Gckken-
krant" van december *74.
De toestand zou worden geken
merkt door hygiënische wantoe
standen (stank, ongedierte), het
ontbreken van iedere privacy
(toiletten met half afgezaagde of
glazen deuren), het gebruiken
van patiënten als onbezoldigde
schoonmaaksters.
Voorts zou vrijwel iedere vorm
van therapie voor sommige pa
tiënten ontbreken, „tenzij men
het inpakken van drop of het in
elkaar schroeven van balpunt-
pennen daartoe rekent" Bij wij
ze van straf zouden patiënten
worden overgeplaatst naar de
afdeling voor oudere, chroni
sche patiënten, waar de situatie
het slechtst is. Verder zou een
patiënte kunstmatig gevoed zijn
met pap, via een extra dikke
slang omdat zij hiertegen met
een hongerstaking protesteerde.
Van der Lek verzoekt de minis
ter Van Volksgezondheid schrif
telijk indien een of meer van
deze feiten op waarheid berus
ten, onmiddellijk maatregelen te
nemen en desnoods deze afde
ling van het ziekenhuis, geves
tigd in de oude binnenstad van
Delft, te doen sluiten.