Universiteit zet deuren wijd open
Theatrum an atomic um wordt
op ware grootte nagemaakt
EEUWFEESTVIERING IN BELANGRIJKE MATE OP LEIDSE BEVOLKING GERICHT
Al meer dan 7000
kalenders verkocht
Boekje met bijna
vergeten spelletjes
DONDERDAG 6 FEBRUARI 1975
LEIDSE COURANT
PAGINA'3
Yf.Rf AN.MV.MIl LUCIHIWVMWl CUM H.T.I.I.TIS tl kfl 1^M> QVA ml RXTANT UMJNf.l"
Van een onzer verslaggevers
Leiden Het theatrum anatoricum, dé toeristische trek
pleister van Leiden in Het begin van de 17e eeuw, zal
op ware grootte worden gereconstrueerd.
Het zal een onderdeel vormen van de tentoonstelling „Leidse
universiteit 400", die van woensdag 26 maart tot en met zondag
8 januari in van het Rijksmuseum in Amsterdam zal worden
gehouden.
Het theatrum anatomicum was omstreeks'1610 's winters in gebruik
als plaats voor anatomische lessen en 's zomers als museum met
moraliserende inslag: plaats om na te denken over leven een dood.
Het gereconstrueerde theatrum
anatomicum laat ook de „mu-
seumfunctiê' zien. Bovendien
zijn de oorspronkelijke oude
verzamelingen uit vele Leidse
musea en instellingen bijeenge
bracht, als boeken, voorwerpen
van etnologische en archeologi
sche betekenis, een aantal ske
letten en prenten.
Het idee om het Theatrum Anato
micum te reconstrueren is af
komstig van drs. Gogelein, di
recteur van het Rijksmuseum
voor Natuurlijke Historie in
Leiden.
Vier zalen
De tentoonstelling in het Rijks
museum beoogt een zo volledig
mogelijk overzicht te geven van
alles wat betrekking heeft op
de beginjaren van de universi
teit. Er zijn in totaal vier zalen
ingericht
In de eerste zaal ziet men een
stuk voorgeschiedenis van de
universiteit, die werd opgericht
in een periode van oorlog en
opstand.
Zo wordt er uitvoerig aandacht
geschonken aan elk der vier
faculteiten, waarbij de nadruk
komt te liggen op die der. filolo
gie als basis van de andere
wetenschappen (men treft hier
werken en portretten aan van
beroemdheden als Lipsius en
Scaliger).
De tweede zaal geeft een over-|
zicht van de universiteitsbiblio
theek en de wijze waarop die'
zijn bezittingen verwierf door
schenkingen en aankopen. Ver
der wordt duidelijk gemaakt,
hoe een manuscript vierhon
derd jaar geleden tot boek
werd verwerkt
De vierde zaal tenslotte geeft een
overzicht van de vroegere Hor
tus Botanicus en is in wezen
een hommage aan zijn grond
legger Carolus Clusius. De tuin
bevat dan ook de door Clusius
bijeengebracht planten, die niet
alleen van betekenis waren
voor medicijnen (zoals voor
heen het geval was), maar voor
de botanie in veel bredere zin.
Ze toont onder meer Clusius"-
belangstelling voor bolgewas
sen. De planten zijn gekozen uit
de ouste plantenlijst van 1595.
Het omstreeks 1598 opgerichte
Museum van Natuurlijke Histo
rie is ingericht naar gegevens
uit het begin van de zeventien-
niverslteit al 400 jaar binnen
zijn poorten heeft? Drs. W.
Vroom, hoofd van de afdeling
Nederlandse geschiedenis van
het Rijksmuseum: „Tja, omdat
het ons idee was. Het kan over
igens heel gunstig voor Leiden
uitvallen. Je kunt weliswaar
niet voorspellen hoe veel be
zoekers de tentoonstelling zal
trekken, maar wel vrij zeker is
dat tachtig procent buitenlan
der is. En de kans is groot dat
deze na het zien van de ten
toonstelling ook een kijkje
gaat nemen in Leiden zelf".
w. Uiteraard krijgt de De openingstijden van het Rijs-
i Clusius grote
Gunstig voor Leiden
Waarom wordt de tentoonstel
ling in Amsterdam gehouden
en niet in Leiden, per slot van
rekening de stad, die de rijksu-1
museum te Amsterdam zijn:
dagelijks van 10.00-17.00 ur,
zon- en feestdagen van 13.00-
17.00 uur. De toegangprijs voor
het Rijksmuseum bedraagt
twee gulden, voor de tentoon
stelling een gulden en voor hou
ders van een cultureel jeugd-
paspoot, museumkaart etcetera
is de toegang gratis.
Zo zag het theatrum anatomicum er uit in het begin van de 17e eeuw.
Het zal op waren grootte worden nagemaakt.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmiiifii
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN Ter gelegenheid van het 400-jarig bestaan
van de Leidse universiteit is een programma opge
steld dat er in belangrijke mate op is gericht de
gehele bevolking van de Sleutelstad bij het feest
te betrekken.
Zo zullen alle (41) instituten van
de universiteit in de feestweek
van maandag 19 tot en met
vrijdag 23
den. Hieraan is een zogenaamd
massa-kansspel verbonden. Iiv
ieder instituut zal men aan een
door de universitaire computer
gestuurde quiz kunnen mee
doen. Wie de meeste punten
verzamelen (waarschijnlijk de
genen die de meeste instituten
bezoeken) komen uit tijdens
een finale, die zal worden ver
speeld tijdens het slotfeest op
het Rapenburg en in de Kaiser-
straat zaterdag 23 mei. Naar de
uiteindelijke winnaar zal moge-
soneel in relatie tot onderwijs
en onderzoek belicht, een edu
catief programma voor de der-
open huis hou- de klassen van de Leidse scho
len voor voortgezet onderwijs,
een schaakmarathon, de zoge
naamde Geuzenloop, een estaf
ette langs de oorspronkelijke
route van de Geuzen, een ver-
enigingsmarkt, een door zes
studentenverenigingen georga
niseerde Tribunaalsdag over
het thema „Heeft de mens zijn
vrijheid nu wel of niet verkocht
voor geborgenheid?" en een
slotfeest op het Rapenburg en
in de Kaiserstraat.
noemd. Volgens de samenstel- "——-6 J* d« iaren 15?5-1700 geh0U"
Iers van de quiz zullen vragen ofschoon het merendeel van de Bij de Universitaire Pers Leiden
evenementen betrekking heeft verschijnen binnenkort
op het heden en op de toekom
st, zal uiteraard ook hier en
daar een blik terug worden ge
worpen. De geschiedenis van de
universiteit komt tot haar recht
in een tentoonstelling over haar
stichting en de eerste decennia
van haar bestaan in het Rijks-
uiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiI'
Alle gebouwen
van de universiteit
zullen half mei
voor de Leidse be
volking worden
opengesteld.
Zoals het oude
Academiegebouw
in het hart van de
stad en het nieu-
ItHSfl W8 Gorlaeuslabo-
ratorium aan de
Wassenaarseweg.
iedereen begrijpelijk zijn.
„Ze zijn wel serieus, maar ze
moeten niet serieus genomen
worden". De organisatoren ver
wachten enkele tienduizenden
deelnemers aan de quiz.
Projekt 75
De meeste programmapunten van
de eeuwfeestviering die spe-"
ciaal op de bevolking zijn ge
richt, zijn opgesteld door Pro
jekt 75, een initiatief van het
Leids Academisch Kunstcen
trum en de regisseurs Pieter
van Empelen en Roel Polak om
de eeuwfeestweek te voorzien
van een aantal theatergebeurte
nissen. Het gebruikelijke pro
gramma voor de bevolking is
daarbij vervangen door een
manifestatie met de bevolking.
Onder verantwoordelijkheid van
het LAK zijn werkgroepen ge
vormd, waarin studenten en
„burgers" gezamenlijk concer
ten en toneelvoorstellingen
voorbereiden. Naast projecten
als een „Goeie-ouwe-tijdrevue"
door 65-plussers en oude kin
derspelen wordt een toneel
feuilleton gepresenteerd, waar
aan ook wordt meegewerkt
door een harmonie, zangkoren
en dansgroepen. Gedurende de
vijf dagen van.de eeuwfeestvie
ring zullen zowel in de open
lucht als in zalen stukjes ge
schiedenis ten tonele worden
gebracht in samenhang met an
dere feestelijke gebeurtenissen
als een historische (zestiende-
eeuwse) maaltijd in de Bree-
straat en een feest in de Burcht
In de maand januari is in het
kader van Projekt '75 reeds de
klucht „Trijntje Cornelis" van
Constantijn Huygens in een
eigentijdse bewerking van Jef
Senteur in wij kgebouwen en
club- en buurthuizen op de
planken gebracht Ook in fe
bruari worden nog voorstellin
gen gegeven. De laatste zal op
zaterdag 22 februari plaatsvin
den in het theater van het Leids
Academisch Kunstcentrum.
Tot de overige activiteiten in het
kader van de viering van het
vierhonderdjarig bestaan van
de Leidse Universiteit behoren
een fotowedstrijd over het the
ma „Vrijheid", een expositie
„Denken en doen", die wordt
georganiseerd door de Vereni
ging Technische en Administra
tieve Staf en het ambachtelijk
aspect van het werk van het
technisch en administratief per-
denk boek met essays
universiteit in de zeventiende
eeuw, een platenboek van drs.
R. E. O. Ekkart en een studie
van prof. dr. G. H. M. Posthu
mus Meijjes over „De geschie
denis van het Waalse College te
Leiden. 1606-1699".
te Amsterdam, die op Door de Universiteitsbibliotheek
woensdag 26 maart wordt geo
pend, en in een expositie, geti
teld „Van eeuw tot eeuw", die
in het Gemeentearchief van
Leiden wordt ingericht door het
Academisch Historisch Mu
seum en een beeld zal geven
van vroegere eeuwfeestvierin
gen en de stand van de weten
schappen in die tijd. Bovendien
wordt van dinsdag 18 maart tot
zondag 6 april in het Institut
néerlandais te Parijs (121 Rue
map met facsimile-af
drukken van de uit 1610 date
rende editie van A. Cloucq te
Leiden van vier prenten van J.
C. Woudanus (van het Thea
trum Anatomicum, de Universi
teitsbibliotheek, de universitai
re schermschool en de Hortus
Botanicus) worden uitgegeven.
De afdrukken worden ingeleid
door drs. R. E. O. Ekkart Van
zijn hand zal voorts een boekje
in de AO-reeks verschijnen.
schappen, afdeling letterkunde,
bij de North-Holland Publis-
hing Company te Amsterdam-
London" een boek over „Seven
teenth-century Leyden Law
Professors and their influence
on the Development of the Civil
Law. A study of Bronchorst,
Vinnius and Foet" van prof,
mr. R. Feenstra en mr. C. J. D.
Waal. Op donderdag 27 februa
ri wordt in Leiden de door de
PTT uit te brengen herdenking
spostzegel gelanceerd. Op de
uitgifte van deze zegel sluit een
door de vereniging „De beeldfi
latelist" in het Academiege
bouw ingerichte tentoonstelling
aan. Het thema van deze expo
sitie is „Universiteit op postze
gels".
door de regering in de Ridder- len vertonen. Hij is onderver-
zaal in Den Haag. deeld in het open huis, de sym
posia der faculteiten en een Fo-
Academieschouw Academicum.
Een belangrijk onderdeel van de Symposia
viering van het eeuwfeest is de
zogenaamde Academieschouw. Op donderdag 22 mei worden
Kranslegging
de Lille, Paris 7), een tentoon- In het kader van het vierde eeuw
stelling van voornamelijk boe
ken, portretten en documenten
met betrekking tot de geschie
denis van de Leidse Universi-
feest van de Leise Universiteit
verschijnt in de serie Verhande
lingen der Koninklijke Neder
landse Akademie van Weten-
Van een onzer verslaggevers
Leiden Van de kalender die de Vereniging van leden van
de technisch/administratieve staf van de Leidse universiteit
ter gelegenheid van de eeuwfeestviering heeft uitgegeven,
zijn er reeds 7000 stuks verkocht. Van over de hele wereld
kwamen er reacties, zowel van oud-studenten als van andere
belangstellenden binnen, die om toezendiging van een kalen
der verzochten.
De kalender, die werd vervaardigd door Herman Kleibrink,
oud-medewerker van de Leidse Sterrewacht, is nog verkrijg
baar bij het V.V.V. Stationsplein, Leiden en in de Tijding
zaal, Stationsweg 37 (alleen 's middags) of door storting van
acht gulden en vijftig cent op postgirorekeningnummer
3.1975 ten name van penningmeester eeuwfeestkalender te
Leiderdorp.
Eeuwfeestwijn
Ter gelegenheid van het eeuwfeest brengt de universiteit ook
een speciale wijn op de markt, de zgn. eeuwfeestwijn, een
rode Bordeaux. Tegen de betaling van 10 per fles is de
wijn o.m. verkrijgbaar bij in de Tijdingzaal. Het ligt overi
gens ook nog in de bedoeling een speciale herdenkingspen
ning uit te brengen.
Op de eigenlijke dies natalis van
de universiteit, zaterdag a.s.
zullen 's morgens om elf uur de
voorzitter van het college van
betuur, mr. K. J. Cath, en de
rector magnificus, prof. dr. A.
E. Cohen, een krans leggen bij
het graf van de stichter van de
universiteit, prins Willem van
Oranje, in de Nieuwe Kerk te
Delft. Prof. dr. J. N. Bakhuizen
van den Brink zal bij deze gele
genheid in een voordracht de
rol van de prins toelichten. Na
afloop van de plechtigheid ont
vangt het gemeentebestuur van
Delft de deelnemers in het
Prinsenhof, 's Middags om drie
uur begint de traditionele
plechtige bijeenkomst in de
Leidse Stadsgehoorzaal. Prof.
dr. P. J. Gaillard (van de facul
teit der geneeskunde) zal dit
maal de diesrede houden. Mor
genavond zal de rector magnifi
cus via Radio Nederland Werel
domroep een korte toespraak in
het Nederlands en het Engels
tot de buiten Nederland wonen
de oud-studenten houden.
Academische zitting
Een traditioneel evenement is de
academische zitting op woens
dag 21 mei. waarop een aantal
eredoctoraten zal worden ver
leend. Aan dit plechtige gedeel
te van de viering zal worden
deelgenomen door vele buiten
landse gasten, onder wie de rec-
tores van de oudste universitei
ten in de wereld. Voor deze
gasten is gedurende de rest van
de week een speciaal program
ma opgesteld, waarin zijn opge
nomen bezoeken aan Leiden en
Amsterdam en een ontvangst
Schouw is een oud Nederlands
woord voor inspectie. Men
vindt het in het hedendaagse
taalgebruik terug in bijvoor
beeld wapenschouw, vloot-
schouw en de schouw van de
poldersloten en vaarten van een
hoogheemraadschap.
In de Academieschouw zijn de
manifestaties op wetenschappe
lijk en onderwijskundig gebied de achtergrond
samengebracht De activiteiten, thema. De titels
die de universiteit op de gebie
den van onderwijs en onder
zoek ontplooit, zijn even divers
als er studierichtingen zijn en
ook het publiek, dat de schouw
zal afnemen, vertoont een grote
verscheidenheid. Als gevolg
hiervan zal de Academie
schouw zeer uiteenlopende be
naderingen in de presentatie
van de verschillende onderde-
vakgenoten van de zusterinstel
lingen en afgestudeerden van
de Leidse Universiteit in Leiden
verwacht ter gelegenheid van
de zogenaamde symposia der
faculteiten. Op deze discussie
bijeenkomsten zullen onderwer
pen, die de onderscheidene (su
bfaculteiten het meest aanspre
ken, worden behandeld tegen
het centrale
de sym po-
zijn „Vrijheid en collectivi
teit in de Grieks-Romeinse we
reld", „Afhankelijkheid, onaf
hankelijkheid, vrijheid, in ver
band met kolonisatie en dekolo
nisatie", „Het vrijheidsbegrip in
de theologie", „Ethiek cn ver
antwoordelijkheid van de we
tenschap", „Vormen van bevrij
ding". „Wetenschap en instru
ment", „Aspecten van produ-
Voor de Leidse jeugd
Van een onzer verslaggevers
Leiden Ter gelegenheid van het van de universiteit heeft
Projekt 75 een boekje uitgegeven met kinderspelen. Het
boekje beoogt een stimulans te zijn tot het doen herleven
van een bijna verdwenen kinder speelcultuur.
Het zal worden toegestuurd aan o.a. spel begeleiders in buurt
en clubhuizen, speeltuinverenigingen, wijkcomité's en leerlin
gen aan de opleiding voor kleuterleidsters.
Het is de bedoeling dat er van midden februari tot mei op
de woensdag speelmiddagen worden gehouden, waarop kin
deren de gelegenheid krijgen om onder leiding de spelletjes
te spelen. Projekt '75 zoekt hiervoor nog helpers. Belangstel
lenden kunnen contact opnemen met Projekt *75-kinderspe
len, Levendaal 150 III, Leiden, tel. 071—46907.
cent en consument van genees
middelen", „Chemie, onafhan
kelijkheid van de natuur?", .Zit
er een luchtje aan ons aard
gas?" en „De individuele vrij
heid en het recht". Er is ook
een symposium voor de instru
mentmakers die aan de Leidse
universiteit hun opleiding heb
ben genoten.
Forum Academicum
Op vrijdag 23 mei wordt 's mid
dags in de Pieterskerk een
openbare discussiebijeenkomst
gehouden, waarop representan
ten van de universiteit met ver
tegenwoordigers van de „maat
schappij" in debat zullen tredon
over het thema „Grenzen aan
de vrijheid van het wetenschap
pelijk onderwijs en onderzoek"
tegen de achtergrond van de
universiteit als doelgemeen-
schap in de maatschappij.
Het discussiemateriaal voor het
Forum Academicum is vastge
legd in een aantal publikaties,
die door auteurs uit de verschil
lende faculteiten zijn geschre
ven en waarin de onderscheide
ne visies op het centrale thema
naar voren komen. De titels
van de publikaties zijn „Botsing
van vrijheden", „Vrijheid bin
nen universitair bestek", „Uni
versiteit en ideologie", „Vrij
heid van wetenschappelijk on
derwijs en de beroepsstructuur
van de samenleving", „Juridi
sche aspecten van de academi
sche vrijheid onder de Wet Uni
versitaire Bestuurshervorming
1970", „Het wetenschappelijk
onderzoek in dienst van de sa
menleving", „Universitaire vrij
heid en gebondenheid van on
derwijs en onderzoek in dp me
dische faculteiten" en „Waarom
'selectie versus loting' een loze
discussie is of hoe zelfs de Wet
herstructurering uitkomst kan
brengen".
Het forum zal onder voorzitter
schap staan van de journalist
Herman van Run, die de
Brandpuntformule zal hante
ren, d.w.z. dat ook vanuit de
zaal opmerkingen gemaakt zul
len mogen worden. De maat
schappij zal onder andere ver
tegenwoordigd worden door de
vakbondsman Hugenholtz, de
heer Panen borg (namens het
VNO) en het oud-Tweede Ka
merlid Anneke Goudsmit van
D*66. De namen van de overige
forumleden zijn nog niet be
kend.
Leden van
Koninklijke
familie bij feest
(Van een onzer verslaggevers
LEIDEN Leden van de ko
ninklijk familie zullen een
deel van de eeuwfeestviering
van de Leidse universiteit
meemaken.
Koninging Juliana en de prin
sessen Beatrix en Margriet,
die alle drie in Leiden heb
ben gestudeerd, zullen vrij
wel zeker op woensdag 21
mei de Academische zitting
in de Pieterskerk bijwonen.
Tijdens deze zitting zullen
o.m. eredoctoraten worden
verleend.
De eeuwfeestviering zal ook
worden bijgewoond door
vertegenwoordigers van uni
versiteiten uit de hele we
reld. Uitgenodigd zijn:
O Alle overige Nederlandse
universiteiten cn hogeschole-
n: Groningen, Utrecht, Rot
terdam, Amsterdam, Vrije
Universiteit. Nijmegen,
Delft, Eindhoven, Twente,
Wageningen, Tilburg, Maa
stricht;
De Oudste universiteiten in
verschillende landen: Bolog
na (twaalfde eeuw). Parijs
(twaalfde eeuw), Oxford
(twaalfde eeuw), Salamanca
(1243), Praag (1348), Wenen
1364), Heidelberg (1385),
Krakau (1364), Leipzig (1409)
St Andrews (1411), Leuven
(1425), Istanbul (1453), Bazel
(1460), Uppsala (1477), Ko
penhagen (1470), Coimbra
(1517), Dublin (1591), Buda
pest (1635), Harvard (1640),
Moskou (1755), Zagreb
(1776), Oslo (1811), Helsinki
(1826), Athene (1837), Boeka
rest (1864). Sofia (1888), Je
ruzalem (1925);
De universiteiten, waarmee
geïnstitutionaliseerde be
trekkingen bestaan of be
stonden: Ann Arbor, Zurich,
Columiba N.Y., Legon (Gha
na), Indonesië (Djakarta).
Gadja Muda (Djokjakarta),
Dakar, Edinburgh, Gent,
Vrije Universiteit Brussel,
Paramaribo, Willemstad,
Cairo;
Universiteiten, waarvan de
eeuwfeesten door Leidse
recto res zijn bijgewoond;
Glasgow, Cambridge, Frei
burg. Miinchen, Padua,
Lund en Luik.
Uit de hele wereld bereiken
de universiteit berichten
dat ook oud-studenten de
eeuwfeestviering willen bij
wonen. Zo bestaan er plan
nen van een grote groep
oud-studenten In Indonesië
met een speciaal charter-
vliegtuig naar ons land te
