TÜRKISCHE
MIKT OP DUITSE
BESTSELLERS-MARKT
LUCKY LUKE „DE GROOTVORST"
P\GINA 6 -
LEIDSE COURANT
DINSDAG 4 FEBRUARI 1975
Weekagenda
i 20.00
ïn In-
Cir-
Dinsdag 4 februari
Koninklijke Schouwburg,
20.15 Het Nationale Ballet
HOT, 20.30 -Première van „Bal
lingen" door Theater (J)
Congresgebouw, 14.00
Afscheid Swiebertje in
ternationale Theater-
cusshow.
Woensdag 5 februari
HOT, 20.30 „Ballingen" (Thea
ter) (J)
Congresgebouw, 13.15 en 16.15
Afscheid Swiebertje in een In
ternationale Theater- en Cir
cusshow.
(Sweelinckzaal) 20.30 Jonat
han Randall, piano (Benefit-
concert voor Aqua de Dios)
Donderdag 6 februari
Koninklijke Schouwburg,
20.15 „De Zee (Haagse Come
die) (J)
HOT, 20.30 Première van „Het
autokerkhof' door Stadstoneel
Rotterdam (J)
Diligentia, 20.15 Concert door
het Haags Kamerkoor o.l.v.
Rocus van Yperen
Theater Aan de Haven, 20.15
„Don Juan" (De Appel) (J)
Vrijdag 7 februari
Koninklijke Schouwburg,
20.15 „Boven water, onder wa
ter" (Haagse Comedie) (J)
HOT, 20.30 Het Nederlands
Danstheater (J) 23.30 Bz2toh-
filosofie Jacques Firmin Voge
laar en Fons Elders (J)
Diligentia, 20.15 Cabaret Ma
rijke en Sieto Hoving
Theater In de Steeg, 21.00 De
Ketelshow
Zaterdag 8 februari
Koninklijke Schouwburg,
20.15 „Don Juan" (Haagse Co
medie)
HOT, 20.30 Het Nederlands
Dans Theater (J)
Diligentia, 20.15 Cabaret Ma
rijke en Sieto Hoving.
Congresgebouw, 20.30 Het Re-
sidentieorkest o.l.v. Willem
van Otterloo, Solist is Herman
Krebbers, viool.
Congresgebouw, 21.00 Carna
val do Rio
Theater Aan de Haven, 20.15
„Don Juan" (De Appel) (J)
Haagse Jazzclub, 22.00 Con
cert door Kwartet Martin
Haak (J)
Kleine Schouwburg-Rijswijk,
20.15 „Wat je zegt, ben je zelf'
door Gerard Cos en Frans
Halsema
Poppentheater Frank Koom-
an, 14.30 „Het Brandnetelei
land"
Theater In de Steeg, 21.00 De
Ketelshow
De amerïkaanse pianist
Burton Green verzorgt op
zondagmiddag 9 februari
het jazzconcert in theater
PePijn met zijn trio, dat
verder bestaat uit bassist
Christian Landry uit Zwit
serland en percissionist
Daoud Amin uit India.
Zondag 9 februari
Koninklijke Schouwburg,
14.00 „De Venetiaanse twee
ling" (Haagse Comedie) (J)
20.15 „Don Juan" (Haagse Co
medie) (J)
HOT, 14.00 „Piccolo en de me-
tromaan" (Kindertheater
Pssstt) 20.30 Het Nederlands
Dans Theater (J)
Diligentia, 14.30 Pianorecital
door Claude Helffer
Aula Gemeentemuseum, 15.00
Grammofoonplatenconcert
Orkestmuziek van grote com
ponisten
Theater PePijn, 15.00 Jazzcon
cert Trio Burton Green
Theater In de Steeg, 14.30
„Zwaan kleef aan" (Haags
Sprookjestoneel) 20.30 Blues-
concert met Michael Mc.Clin-
tock.
Maandag 10 februari
Koninklijke Schouwburg,
20.15 „Le tournant" (Galas
Kersenty Herbert)
HOT, 20.30 „Onderweg"
(Haagse Comedie) (J)
Vliegermolen Voorburg, 19.30
Familieconcert door het Resi
dentieorkest o.l.v. Willem van
Otterloo, Solist is de violist
Herman Krebbers (J)
Dinsdag 11 februari
HOT, 20.30 „De uitzondering
en de regel" (Nieuwe Kome
die) (J)
Woensdag 12 februari
Koninklijke Schouwburg,
20.15 „Gijsbrecht van Aan
stel" (Publiek Theater)
HOT, 20.30 Studio-avond door
het Nederlands Dans Theater
Diligentia, 12.45 Lunchpro-
gramma 20.15 Rondomconcert
o.l.v. Frans Vester
Hou trust kerk, 20.15 Orgelcon
cert door André Knevel (J)
Congresgebouw, 20.30 „Een
avond der piano's met Janine
Dacosta, Daniël Wayenberg en
Wegens het grote succes dat de Nieuwe Komedie
boekte met De Jungle Opera van Jaap v.d. Merwe gaat
de groep de reeks voorstellingen van „De uitzondering
en de regel" van Brecht tweemaal op 14 en 21
februari onderbreken om de Jungle Opera in het
Hot te brengen.
Michel Block, begeleid door
het Gelders Orkest o.l.v. Yves
v. Talmi
Theater In de Steeg, 20.30 Het
Residentie Strijkkwartet (J)
Poppentheater Frank Koom-
an, 14.30 „De kleine giraffe"
Donderdag 13 februari
die)
HOT, 20.30 „Onderweg"
(Haagse Comedie) (J)
Theater Aan de Haven, 20.15
„Onder het Melkwoud" (try-
out van De Appel) (J)
Vrijdag 14 februari
Koninklijke Schouwburg,
20.15 „De Venetiaanse twee
ling" (Haagse Comedie) (J)
HOT, 20.30 „Jungle Opera"
(Nieuwe Komedie) (J)
Diligentia, 20.15 Cabaret Ma
rijke en Sieto Hoving
Congresgebouw, 20.00 Jeugd-
concert Residentie Orkest
o.l.v. Willem van Otterloo; so
list is Herman Krebbers
Circustheater, 20.00 Het Natio
nale Ballet
Theater In de Steeg, 21.00 De
Ketelshow
Bethelkerk Scheveningen,
20.00 Zangavond m.m.v. enke
le koren
Haagse Jazzclub, 21.30 Paradi
se Jazz Band o.l.v. 'Maarten
Kamphuis
Zaterdag 15 februari
Koninklijke Schouwburg,
20.15 „Boven water onder wa
ter" (Haagse Comedie)
HOT, 14.30 Paul Bigel spreekt
in de Kinderboekenschrijvers
cyclus. 20.30 „Onderweg"
(Haagse Comedie) (J)
Diligentia, 15.00 Het Radio
Kamerorkest o.l.v. David
Atherson (J) 20.15 Cabaret van
Marijke en Sieto Hoving.
Congresgebouw, 20.15 Het Re
sidentieorkest o.l.v. Willem
van Otterloo m.m.v. koren en
solisten
Theater In de Steeg, 21.00 De
Ketelshow (J)
Haagse Jazzclub, 22.00
„Friends of Jazz"
Theater Aan de Haven, 20.15
„Onder het Melkwoud" (De
Appel) (J)
Circustheater, 20.15 „Jan
Klaasz in het Kattegat"
Poppentheater Guido van De-
th, 14.30 „Ijsvrij" 20.30 „De
drie Pauweveren" (voor vol
wassenen)
^Poppentheater Frank Koom-
an, 14.30 „De kleine giraffe"
20.30 Cabaret Vossestreken
(voor volwassenen)
Bioscopen
APOLLO: (tel. 460340) Mijn
nachten met Susan, Olga, Al-
bert, Julie, Piet en Sandra (18)
12.15, £.30, 7.00, 9.15. APOLLO
2: Luchthaven in alarm (14)
2.00, 7.15, 9.45. ASTA (teL
463500;: That's entertainment
(a.l.) 2.00, 8.00 BIJOU (teL
461177;EmmanueUe (18) 2.00,
7.30, 9.30. CAMERA (teL
467200) Mariken van Nieuw-'
meghen (18) 2.15, 7.15, 9.30.
CINEAC (tel. 630637); Robin
Hood (a.1.) 9.30, 11.30, 1.30,
3.30. Chinatown (18) 7.00, 9.30,
CORSO (teL 467200;: Vrouwe
lijke killers van de Oriënt (18)
2.00, 8.15. DU MIDI (tel
855770): The exorcist (18) 8.15.
De vrolijke piraten
i Scha-
1.45, 7.45.
avonturen i
derland (14)
2.00. EURO-
667066): De ka-
Navarone (14)
3.45, 7.45. De
-O. 1.30. FLORA
(tel. 465224): Liefde die voor
het grijpen ligt (18) 2.00, 7.00,
9.15. KRITERION (tel. 460330):.
•Le mouton enragé (18) 3.00,
7.00 9.30. METROPOLE (tel.
392244); The man with the gol
den gun (14) 2.00, 8.00.
ODEON (tel. 462400): Oranje's
jacht op wereldgoud (a.l.) 2.00,
'6.45, 9.15. OLYMPIA (tel.
330814): Serpico (18) 2.00, 8.00.
PASSAGE (tel. 460977): The
man with the golden gun (14)
2.30, 7.00, 9.30. REX (tel.
636747): De eenzame scherp
schutter (18) 9.30, 11.30, 1.30,
3.30, 5.30, 7.30, 9.30 ROYAL 70
(tel. 462677): De wrede heerser
van Kanton (18) 2.15, 8.00.
ROYAL OP ZOLDER (tel.
462677): Blacula (18) 2.15, 8.00.
STUDIO DE LUXE (tel.
461859): Zullen we het nog een
keertje overdoen? (18) 2.15,
7.15, 9.30. STUDIO 2000 (tel.
542288): Rebecca (18)7.00, 9.30.
di. av. besl. Dik Trom en het
circus (a.l.) wo. 2.00 DE UIT
KIJK (tel. 542288): The great
Gatsby (14) 2.00, 8.00.
Delt. CITY (tel. 123251): Pas
op., of we slaan d'r op (14)
2.30, 7.00, 9.15. CITY SELECT
(tel. 123251): Sleeper (14) 8.15.
Robin Hood enzijn schelmen,
(a.l.) wo. 2.15. DOELEN KINO
(teL 126730); Three the hard
way (18) 7.00,9.00. DELFIA
,(tel. 123855): Mijn nachten met.
Susan, Olga, Albert,Julie, Piet,
en Sandra (18) 2.30, 7.00, 9.15.;
FORA (tel. 120814): Pikant ge-'
vrij in de Alpenwei (18) 7.00,
STUDIO D (tel. 123280)China-
town (18) 7.00, 9.20. wo. 2.30,
7.00, 9.20. Les biches (Filmliga)
di. en w. 23.30. FILMHUIS (tel.
140226): Tirez sur le pianiste
(20.00)
Tentoonstellingen
Gemeentemuseum, (Stadhou
derslaan 41) Maand, zaterd.
10.00—17.00. Woensd. ook
2022 zond, 1317. Muziekin
strumenten van Carla v. Leeu
wen Boomkamp. (Voorlopig)
Ger Dekkers (t/m 16 febr.) Li
teratuur over Indiase muziek
en dans (t/m 2 maart) Tom
Philips (t/m 27 april) Delfts
aardewerk (t.m. 23 febr.).
Panorama Mesdag, Intern, art
club The Hague (Zeestraat
65b) Werkdagen 1016.
Gevangenpoort, (Buitenhof 33)
Maand-vrijd. 10.00—17.00 zat
10.0013.00 zond. gesloten.
Internationaal Pers Museum,
(Javastraat 32) maand, vrijd.
van 9.30 tot 12.00 en 14.00 tot
17.00.
Letterkundig Museum, (Juf
frouw Idastraat 11) Louis Paul
Boon (tot 14 febr.) Maand.,
vrijd. 9—17.
Museum Meennanno-Westree-
nianum, (Prinsessegracht 30)
Maand.-zaterd. 13.00—17.00.
Mauritshuis, Maand.-zaterd.
10—17 zond. 13—17.
Museum voor Het Onderwijs,
(Hemsterhuisstraat 2E) Krei-
mia, dorp in Tunesië, Vergeten
Mexicanen in Buddha's Ber
gen. Ons Milieu (Nederland en
de Tweede Wereldoorlog).
Werkdagen 10—16, zond.
13.30—16.00 vrijd. ook
10.30—22.00.
Museum Bredius, (Prinse
gracht 6) Weekd. IQ17 uur
zo. 13-17 uur.
Museum Mesdag, (Laan van
Meerdervoort 10—17) Werkda
gen, zon- en feestdagen 1317
uur, maand, en zaterd. 10—15.
Museum Hofwijck, (Westeinde
2) Voorburg, dinsd. zond.
13—16.
Nederl. Kostuummus, (Lange
Vijverberg 14) werkdagen
10-17 uur.
Nederl. Postmuseum, (Zee
straat 62) dag. 1017 uur,
zond. 13—17.
Haagse Kunstkring, (Denne-
weg 64) Nella Wagemans en
Wim Wagemans (t.m 15 febr.)
dinsd. zaterd. 10.00-17.00.
Art-galerie, (Kazernestraat 58)
David King (t.m 15 febr.)
dinsd.-zat. 11.0017.00.
Pander Kunstcentrum, (Wa
genstraat 121) Jurjen de
Haan (t/m 1 febr.) Dinsd.zat
10.00—18.00 dond. tot 21.00.
Oudheidkundig en Visserij
museum, (Neptunusstraat 92)
„Albert Mos zag Schevenin
gen" (t.m. 22 febr.) alleen zat.
en woensd. 11.0016.00.
De Schakel, Berkhove 13
Leidsenhage-Leidschendam
Jan Naezer (t.m. 28 febr.)
Maand-vrijd 13.3016.30 zat.
10.30-16.30.
Galerie Stahlecker, (Java
straat 94) „Dietrich, een ster
en een tijdperk" Dag
10.00—17.00 zon. 12.00—17.00
(tot 26 febr.)
Galerie Edison, (Javastraat
16) Ted Petrie en Const. Mei-
ninger (tm. 24 febr.) woensd.-
zat 11.00—18.00.
Galerie Pulchri Studio, (L.
Voorhout 15) Louis Meys (tm
7 febr.) Ma and-zat.
10.00-16.00.
Nouvelles Images, (Westeinde
22) Antonio Calderara, Nino
Calos en Ivan Contreras Bru-
net (t.m 12 febr.) Dinsd.-zat
10.00-18.00.
Openb. bibliotheekWasse
naar, (Luifellaan 1) Netty Mi-
chels en Iby de Vries Horvath
(tot 13 februari) gewone biblio
theekuren
Schakgebouw, (Raamstraat 28)
Werk van de „Arles"-leden
(Ver. van Amateur Beeldende
Kunstenaars) (t.m 23 febr.)
'Maand.-dinsd.-donderd.-vrijd.
13.00—16.00 Zond-woensd. zat
11.0016.00. Iedere avond
19.0023.00.
Galerie Nova Spectra, (Laan
v. Meerdervoort 27) Tom Phi
lips (tot 2 maart) Dinsd.-za-
terd. 11.00—18.00.
HCT, (Laan v. Meerdervoort
16) Iconen van Lydia Duif,
Madeleine de Maa en Guido
Manninni (tot 1 maart)
Rotterdam
Museum Boymans-van Ben
dingen, Boerenpracht en vis-
serstooi (tot 2 maart)
Amsterdam
Rijksmuseum Vincent v.
Gogh, „Achter de scherven"
(t/m 31 jan).
Centraal Museum, Johannes
Itten Kunstonderwijs" (tm. 16
maart)
VEEMARKT LEIDEN (3 feb.) - Aan
voer: totaal 2464, slachtrunderen
1357, varkens 298, schapen of lam
meren 809. Prijzen: (in guldens) stie
ren le kwal. 6,05-6,50, 2e kwal. 5,60-
5,85, vaarzen'le kwal. 5,55-6,05, 2e
kwal. 5,05-5,40, koelen (resp. Ie, 2e
en 3e kwal.) 5,55-6,10. 4.95-5, 35. 4.65-
4.85, worstkoeien 4,40-4,70, slachtvar- - kens ruim, goed. jets hoger en zeu- lev.gew) le kwal. 5,20-5,50, 2e kwal.
kens (resp. extra, le 2e en 3e kwal.) gen lager, schapen en lammeren gro- 5,00-5,15, 3c kwal. 4.75-4.90.
boven notering. 2,70-2,72 2,68-2,70, ter. matig moeilijk te handhaven. COOP VELUWSE EIERVEILING
2,66-2,68, slachtzeugen 1.85-1,95, zwa- BARNEVELD (3 feb.) - Aanvoer
re varkens 2,20-2,30, schapen 150-210, 844.290 stuks, stemming kalm. Prij
lammeren 170-270. Overzicht: (resp. VETTE KALVEREN BARNEVELD (3 zen: (in guldens per 100 stuks) eieren
aanvoer, handel en prijzen) slach- feb.) Aanvoer 242 stuks, handel van 50 gram 9,08, 55 gram 9,66, 60
trunderen groot, redelijk, stabiel var- kalm. Prijzen: (in guldens per kg gram 10,39, 65 gram 11,01.
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUlllllllilllllllllllllllllllllllUIII
(Van onze correspondent)
BONN Jan Wolkers is dc grote doorbraak
op de Duitse boekenmarkt eindelijk gelukt.
Oorzaak hiervan is het succes van de film
„Turks Fruit", die nu al ruim een jaar lang
onafgebroken in een Münchense bioscoop
draait, maar ook de uitzonderlijk hoge opla
ge van 200.000 exemplaren, die zijn gelijk
namige boek in Nederland inmiddels heeft
bereikt. Beide successen verschaften de
Keulse uitgever Kiepenheuer und Witsch
uiteindelijk niet alleen de moed het ook
eens met een Duitse vertaling van „Turks
Fruit" te wagen, maar ook andere romans
van Wolkers op de Duitse markt te brengen.
Deze doorbraak is verrassend, omdat de
vertaling van „Een roos van Vlees" in de
Bondsrepubliek nu al weer vele jaren gele
den, geen succes werd. Hoewel talrijke Duit
se uitgevers kort na het verschijnen van
„Turks Fruit" diverse vertalingen aangebo
den kregen, durfden zij het met het oog op
de teleurstellende ervaring met Jan Wolkers
in de Bondsrepubliek niet aan het boek te
laten verschijnen.
De beroemde uitgeverij S. Fischer beoor
deelde „Turks Fruit" weliswaar zeer gun
stig, maar vond dat het niet in zijn program
ma paste. Kennelijk deinsde men in Frank
furt terug voor de onomwonden taal van
Jan Wolkers, die ook in het Duits hard
overkomt, want "Fischer vroeg het manu
script van „Turks Fruit" twee keer ter inza
ge.
Even verrassend als Wolkers' doorbraak is
de persoon van de vertaler van „Turks
Fruit" Siegfried Mrotzek, een in Dortmund
levende 44-jarige man, die er ronduit voor
uit komt Nederlands met „kroegenlopen"
geleerd te hebben en van beroep eigenlijk
machinebankwerker te zijn. Zijn ontmoeting
met het Nederlandse taalgebied noemt hij
dan ook „een zuiver toeval". In september
1965 ging hij „voor een weekje" naar een
vriend in Amsterdam, „maar daar ben ik
dan, zoals men bij. jullie dat zegt, blijven
hangen".
Ook in Amsterdam bleef Siegfried Mrotzek
zijn beroep echter trouw, want hij werkte
hier drie en een half jaar lang als machine
bankwerker. Een plotselinge ziekte dwong
hem echter naar lichtere bezigheden uit te
zien en weer snelde het toeval hem te hulp.
Eerst kwam hij in aanraking met Adriaan
Morriën, van wie hij de eerste opdrachten
voor vertalingen kreeg en later zelfs met de
huidige minister van Volkshuisvesting en
Ruimtelijke Ordening, Hans Gruyters.
Via contacten met de Stichting ter bevorde
ring van de vertaling van Nederlands letter
kundig werk kwam hij ertoe met de verta
ling van „Turks Fruit" te beginnen. Op
advies van deze stichting nam hij de eerste
twee hoofdstukken onder handen, maar
voordat de zegetocht van de film begon, had
geen enkele Duitse uitgever er interesse
voor, zodat het manuscript ongedrukt in de
laden van diverse vertalers bleef liggen.
Het toeval speelde Siegfried Mrotzek ander
maal in de kaart toen hij in september 1973
een schrijverscongres in Neuss bezocht. Vijf
maanden daarvoor was hij na een verblijf
van acht jaar in Nederland weer naar Duits
land teruggekeerd. Op het schrijverscongres
kwam hij in aanraking met een vertegen
woordiger van Kiepenheuer und Witsch, die
hem vroeg of hij Jan Wolkers kende. Mrotze-
k: „Persoonlijk niet, maar ik ken wel zijn
boeken". De vertegenwoordiger bleek vooral
belangstelling voor „Turks Fruit" te hebben
en Mrotzek was zo gelukkig hem onmiddel
lijk de drie vertaalde hoofdstukken aan te
kunnen bieden.
Onverwachte moeilijkheden dreigden echter
een spaak in het wiel te steken. Zij kwamen
vooral van de zijde van Jan Wolkers, die
zich afvroeg of hij de vertaling wel aan de
onbekende Mrotzek kon overlaten. Daar
kwam nog bij, dat de Duitse vertaler van
„Een roos van Vlees", Jurgen Hillner, plotse
ling ook aan het werk ging, nadat hij aan
vankelijk geweigerd had met het motief dat
hij „Turks Fruit" nietgoed vond. Mrotzek:
„Dë vertaling van Hillner vond echter weu
nig waardering bij de uitgever en nadat ook
Jan Wolkers van de kwaliteit van mijn
vertaling overtuigd was, kreeg ik de op
dracht".
Terwijl de Keulse uitgever het plan heeft
„Türkische Früchte" in het meest profijtelij
ke seizoen, de herfst, te laten uitkomen, is
het zo goed als zeker, dat hij volgend jaar
weer een roman van Wolkers op de Duitse
markt zal brengen. De keuze staat nog niet
vast. Siegfried Mrotzek heeft drie boeken bij
hem achtergelaten en wel „Kort Ameri
kaans", „Terug naar Oegstgeest" en „Horri
ble Tango".
Op verzoek van Jan Wolkers zal er met een
vertaling van „De Walgvogel" zijn jongste
roman, voorlopig nog gewacht worden.
Mrotzek: „Dit heeft er niets mee te maken,
dat hierin zoveel over de Duitsers in de
bezettingstijd voorkomt, maar Wolkers
vindt, dat er nog zoveel oudere boeken van
hem voor een vertaling beschikbaar zijn en
daar geef ik hem gelijk in. Daarom wil hij
voorlopig ook niet dat het in andere talen
verschijnt".
Het heeft er dus alle schijn van, dat Jan
Wolkers, na Jan de Hartog in Duitsland de
bekenste Nederlandse auteur zal worden.
Frans Wennekes
PAULUS DE BOSKABOUTER EN DE BUITENBORREL
L-90 Maar al waren de stemmen van Pau-' klaagde: „We zijn min of meer omge- zachtjes. „Van Paulus en van Oebeleboebe-
lus en Oehoeboeroe dan nog zo zwak, draaid." „Wat heb ik nou gezegd?" fluister- ie en van Eukelwipperd. Ik geloof dat ze
Gregorius had ze toch wel gehoord. „Ver- de Eucalypta dreigend, „Als jullie niet stil hiernaast zitten." En luidop voegde hij
releweemd hoor," mompelde hij. „Ik hoor zijn, verscheur ik de plaatjes en dan zijn eraan toe: „Als ik soms iemand kan helle-
ze welles maar ik zie nietes." „We zitten jullie helemaal nergens meer." „Ik hoor peren, dan zeg je het maar
hi,éér," piepte Paulus en Oehoeboeroe een heleboel stemmers," zei Gregorius
SUSKE EN WISKE DE POEZELIGE POES
MAAK EK ZkJM HIER
HELEMAAL GEEKJ
INPIAKJEN, MENEER
LUKE.
