SUIKERZIEKTE EN
MOEDER WORDEN
Vliegersvrouw
mag niet klagen
over alleen zijn
Lente-leer en
nog wat meer
Zelfrespect helpt
MEDISCHE RUBRIEK
VOOR DE VROUW
IBERLEY (SURREY) Vlakbij Sandhurst,
de rand van de groenstrook rond Londen,
prinses Anne en haar man wonen (zijn
ment ligt in Sandringham) staat een „ram-
g house". Het woordenboek geeft de vertalin-
tnsamenhangend, slingerend, onregelmatig ge-
vd". Bedoeld wordt: „een huis waarin wordt
Bfd". Ondanks de Chinese, Balinese, Philip-
pijnse Argentijnse en Afrikaanse kunstschatten
in hoeken en nissen is het geen museum. Daar
voor herbergt het teveel gekke plekken: een bar
(aparte ruimte) met idiote poppen op krukken,
een met dik paars tapijt belegd „kleinste kamer
tje" met een paars gordijn achter de paarse
wc-pot, romantische hemelsblauwe blocnotes om
in de keuken op een stil plaatsje boodschappen
neer te schrijven.
iet huis woont, met haar
dochters Donna (23) en
a (21), Sylvia Dupont, ge
il met Fred Bateman, En-
nan en gezagvoerder-bij de
Geboren in New Castle-
iwn kwam hij na jaren bij
i dienst te zijn geweest
orlogsvliegers terecht bij de
irlandse luchtvaartmaat-
ppij. Het is stom toeval
r wel grappig, dat zijn Ford
ïada de betekenisvolle let-
KLM draagt.
lijkt of Fred maar vier maal
jaar thuis is, want hij vliegt
jn Boeing 747 over de gehe-
ardbol. Tweemaal per jaar
lijft hij op ongeregelde tij-
Nederland als „stand-
Dan zit hij weer in de lucht
ïg van het ene werelddeel
het andere. Hij slaapt de
nacht op IJsland, de volgen-
in New York. Zijn vrouw
nauwelijks waar hij zit,
Fred woont meer in zijn
;ter-jumbo dan in zijn com-
bel huis. Sylvia, verschanst
charme van een veelbewo-
leven (agente Intelligence
lice, mannequin), accepteert
alleen zijn. „Een goede vlie-
vrouw mag niet klagen over
blijven. Vliegers leven ook
oor hun plezier. Ze moeten
tien uur achter elkaar vlie-
op lange afstanden. Echt
een" ben ik niet. We hebben
gezinsleden allemaal eigen
blinden en kennissen. Als Fred
_lgkomt, heb ik hier vaak bui-
landse piloten, uit Jamaica,
lada, jongens van de Pa-
nAm. Het is interessant leven.
Steeds ontmoet je andere men
sen. Ik heb veel hobbies. Ik ga
overal heen; het leven is heerlijk
in Londen."
Onze ontmoeting is louter toeval
en kwam tot stand tijdens een
reis. Ze resulteerde in een be
zoek aan haar achter hulstbo
men verscholen huis. We zitten
nu in diepe stoelen te kletsen.
Dochter Donna kijkt met een
vriendje televisie. We bewonde
ren exclusieve krissen, die Syl
via van de muur haakt. Je kunt
lang met haar over krissen pra
ten. „Deze zijn uit Djokja. Daar
ben ik geboren. Hier zijn er
twee, mannetje en vrouwtje. Die
horen bij elkaar. Je mag ze niet'
scheiden. Ze beschermen mij te
gen kwaadaardige invloeden.
Weet je, er is iets eigenaardigs
met krissen. In Djokja worden
ze door een priester gewassen
en schoongemaakt in water met
verschillende bloemen erin. De
lemmetten van de krissen glan
zen als satijn, de golvingen die
ze vertonen zijn oneven. „Dat
moet", zegt Sylvia. „De golvin
gen mogen geen even getal heb
ben, maar drie, vijf of zeven."
Ze vertelt dat ze een vrouw in
het huwelijk „second in com
mand" vindt, maar dat ze wel
vóór emancipatie is. In Enge
land zijn de vrouwen er, wat
verzekering betreft, beroerd aan
toe. Ze krijgen geen pensioen
van de man, maar moeten zich
zelf verzekeren. Ze vertelt dat
de suiker sinds de aansluiting
van Groot Brittannië bij de
EEG schrikbarend duur is ge
worden, dat een werkster 3,-
per uur kost. Ze vertelt dat haar
stiefvader uit Zuid Amerika een
„mummi cloth" heeft meegeno
men, een mummiwindsïff van de
Inka's dat 5000 jaren oud is.
Sylvia heeft een enorme kast
met een forse lade waarin alleen
maar lippenstiften liggen. Ver
der een diepvrieskast voor drie
maanden, een gigantisch rek
met kruiden, en drie keukens.
Na de rondgang door het huis
met onverwachte hoekjes, ka
mers met rood behang en met
behang dat helemaal bedrukt is
met bosjes bloemen, klinkt in de
nu verstilde huiskamer muziek
van de pick-up. Sylvia is geen
vrouw voor saillante uitspraken,
maar het voorbeeld van een
vrouw met een niet klein te
krijgen optimisme en die, daar
door gesteund, probeert geluk
kig te zijn met het leven zoals
het valt Een onafhankelijkheid
van geest waar je niet aan moet
komen. Midden in een zin veert
ze op bij de klanken van de
Spaanse muziek en begint met
knippende vingers een flamenco
te dansen. De ogen gesloten bij
na in trance, is ze zo verdiept
in de dans dat ze de gasten
vergeet. Dan opeens is het over.
Ze schatert en valt in een fau-
teuille.
Bij het weggaan wuift ze ons
lang na en vanuit de deurope
ning. „Tot ziens in Amsterdam.
Volgende maand kom ik er
boodschappen doen." Ze vliegt
zelf ook veel, als KLM-vrouw.
Volgende maand gaat ze naar
Indonesië.
TINY FRANCIS
De pantry (bijkeuken) is gemeubileerd met rotan. Sylvia met een pot kruiden in haar hand.
Toen de suikerziekte
nog niet kon worden be
handeld met insuline-in-
spuitingen was iedere
zwangerschap een groot
risico, zowel voor het
ongeboren kind als voor
de suikerzieke moeder.
Maar meestal kwam het
zelfs niet tot een zwan
gerschap. Een groot
deel van de suikerzie
ken bereikten immers
niet de volwassen leef
tijd. De huidige toe
stand is heel wat gun
stiger. De prenatale
zorg, de vooruitgang
van de verloskunde en
vooral een goede diag
nose en behandeling
van de diabetes (suiker
ziekte) hebben gemaakt
dat er momenteel geen
verschil meer is op ge
bied van de vruchtbaar
heid en het sterftecijfer
tussen een diabetische
en een normale zwan
gerschap.
Voor de baby is de toe
stand nog altijd minder
rooskleurig. De perina-
tale mortaliteit, d.w.z. de
sterfte vanaf het einde
van de 28ste week in de
baarmoeder tot en met
één week na de geboor
te, blijft 2-3 maal hoger
dan bij een normale
zwangerschap. Deze pe-
rinatale mortaliteit be
droeg in 1950 nog 15
percent en daalde ver
der tot 6-7 percent te
genover van 2,5-3 per
cent bij een suikervrije
zwangerschap.
Bij een goed behandelde sui
kerziekte is de kans op een
miskraam niet groter dan bij
een normale zwangerschap.
Ook het afsterven van de
vrucht in de moederschoot
kan sterk verminderd worden
tot bijna normale waarde als
de suikerziekte maar nauw
keurig gevolgd en behandeld
wordt. Ook de pre-eclampsie
(vochtopstapeling, verhoogde
bloeddruk, abnormale ge
wichtstoename en eiwit in de
urine), voorkomend in één
vierde van de gevallen, kan
dikwijls voorkomen worden
bij de nodige bedrust en een
drastische zoutbeperking. Ten
slotte is de verhoogde sterfte
te wijten aan twee voorname
verwikkelingen die zich voor
doen na de geboorte. Het be
treft hier verwikkelingen van
de luchtwegen en een tekort
aan suiker in het bloed van de
pasgeborene, ook genoemd
neonatale hypoglycaemie.
Deze laatste verdwijnt in de
loop van de eerste levensdag,
maar kan bij een tiende van
de gevallen aanleiding geven
tot stuipen en eventuele dood.
Een goede samenwerking tus
sen de kinderarts, de endocri-
noloog en de verloskundige
kunnen hier het onheil ver
minderen.
Als de suikerziekte vóór de
zwangerschap bekend is. zijn
de zaken vrij duidelijk. Moei
lijker wordt het echter wan
neer de toekomstige moeder
voor het eerst de geneesheer
raadpleegt wanneer ze reeds
zwanger is. Men onderscheidt
dan in verband met suiker
ziekte de volgende graden:
Vooreerst de zogenaamde po
tentiële diabetes. Hierbij vindt
men nog geen stoornis van de
suikerstofwisseling. De kans
op een eventuele suikerziekte
is toch vergroot omdat de ziek
te voorkomt in de familie,
door abnormaal geboortege
wicht (meer van 4,5 kg) van
een vroegere baby of moeilijk
heden bij de vorige bevallin
gen.
Men spreekt van "latente" dia
betes wanneer er op het ogen
blik zelf geen suikerziekte aan
wezig is. maar er reeds een
tijdelijke diabetes optrad on
der invloed van stress, opera
ties. infectie-toestanden of een
vorige zwangerschap.
Een suikerziekte die enkel op
treedt bij de zwangerschap
noemt men zwangerschapsdia
betes. Tenslotte spreekt men
van manifeste diabetes wan
neer de suikerziekte reeds be
stond vóór de zwangerschap.
Zeker te vermelden is het feit
dat het vinden van suiker in
de urine helemaal niet hoeft te
betekenen dat men te doen
heeft met suikerziekte. Im
mers in 5 tot zelfs 25 procent
van de zwangerschappen kan
men zulke geïsoleerde vond
sten doen. Er is dan geen ver
hoging van suiker in het bloed
zodat er gemakkelijker suiker
in de urine terecht komt.
De diagnose van suikerziekte
mag slechts gesteld worden na
de nodige dosages van suiker
in het bloed. Hierbij bepaalt
men het suikergehalte eerst
nuchter en nadien na het inne
men van een flinke dosis sui
ker. Slechts na deze bepalin
gen, liefst één of tweemaal
herhaald, heeft men de nodige
zekerheid.
Deze onderzoekingen zouden
steeds moeten gebeuren wan
neer de kans op suikerziekte
toegenomen is. Zulk verhoogd
risico vindt men bij: suiker
ziekte in de familie, aangebo
ren misvormingen bij vroegere
zwangerschappen, zwaar ge
boortegewicht, moeilijkheden
bij vorige zwangerschappen of
bevallingen, miskraam of
doodgeboren kind en tenslotte
ook bij een overgewicht van 20
procent of meer.
Dr. Ickx.
De Vakbeurs Lederwaren (Utrechtse
Jaarbeurs) toonde de nieuwe lijn van
de handtas, een model met beugel
uitgerekt als het lijfje van een tekkel.
Sommige haalden een lengte van 50-
60 cm bij een breedte van 20 cm De
Beugels van de buideltassen zijn no
gal eens van imitatie-schilpad, met als
hengsel een grove schakel ketting van
hetzelfde materiaal. Vanaf februari te
koop geheel met kralen overgebor-.
duurde boodschappentassen.
De motieven zijn rond of vierkant 11.75) Het
is Aziatisch goed, door handige vingers snel
gemaakt. De kralen ralen buideltas in pauwmo
tief met oogverblindende kleuren komt op
24.95. Uit de Phillipijnen komen rieten mandjes
met of zonder deksel, gevoerd met zijde en
geborduurd met kleurige raffia. Hond poes,
konijn of cavia kan zo comfortabel mee op reis,
naar de dierenarts of mee boodschappen doen
in kunstleren draagtas met rits. Deze heeft een
geplastificeerde bodem, apart ingezet doorkijk-
venster (om losscheuren te voorkomen) en aan
weerzijde 16 luchtgaten met een middellijn van
ca 1 cm. Klein model 29.95, groter model
37.95 Het dier houdt contact met de buitenwe
reld door het raam... Nieuwe trend in reistassen
is .terug naar de natuur Met naturel leer
afgewerkte .last minute-bag' is van vlas dat
lijkt op canvas, maar het materiaal ziet er toch
anders uit. Afgekeken van mensen, werkzaam
in grafische bedrijven, die bepaalde tassen
nodig hebben om nog niet geheel droge tekenin
gen in te vervoeren: oranje, geel, groen of
donkerbruine plastic case voor problecmartike-
len als natte (vieze..) dingen. Reuze geschikt
voor schoolkinderen leerlingen kunstacade
mie. Alles wat maar vlekken kan, wat kliederig
of vochtig is gaat veilig mee naar kuis. Ook
geschikt om voor de picknick mee te nemen.
Twee flessen kunnen er rechtop in staan. Heel
modisch canvas tassen in naturel en bruin art
deco dessin in werkelijk alle denkbare uitvoe
ringen. De handvaten zijn van hout
De vrouw in de over
gangsjaren heeft 't moei
lijk. Iedereen weet het.
Harriet Freezer heeft er
boekje over geschreven
en ze begrijpt het vol
humor wat de vrouw in
de „middenleeftijd
(zoals zij het noemt) te
verstouwen heeft, psy
chisch en lichamelijk
Tal van gesprekken met vrou
wen, die hun emoties, gedach
ten en wensen aan haar toe
vertrouwden onthulden haar
waar de valkuilen liggen en
waar men hoogtepunten kan
vinden. Overgang is een groei
proces. een grote papaplu,
waaronder je een levenssta
dium kunt vangen dat je na
jaren doorhollen in een druk
gezin ineens confronteert met
een keuze wat je met de vol
gende jaren zult gaan doen.
Als de vrouw reëel blijft en
zich geen menopauzekwaaities
laat aanpraten, (suikerpeper
muntjes zijn ineens jeugdsenti
ment, doodgewone hoofdpijn
een overgangsverschijnsel, ter
wijl er niets aan de hand is)
valt het best mee. Er breekt
een nieuwe periode aan voor
een nieuwe mens, die nu eens
eindeliik aan zichzelf kan den
ken. Met het boekje „Een
vrouw in de Middenleeftijd"
waait een frisse wind door de
problematiek rond deze mijl
paal in een vrouwenleven.
Amsterdam Boek B.V. 5.95.
Echte knalrode „lomboks", zelfs in Engeland.
uisvrouwtje, in de mooi betegelde keuken.