deTijd
VToskou: wij
lebben V.S.
aiet nodig
3
NIET LANG WACHTEN
OP LANDELIJK TEAM
OPSPORING HEROINE
Sociaal overlegsysteem
weer terug op weg naar
moeizame compromissen
Boetje de Beul
en Portugalactie
d0ENE
accent
dog op europa, japan
fiolzjenitsin:
fovjetlijn is
rerhard
WE WETEN NOG
WEINIG VAN ZEE
9"bONDERDAG 16 JANUARI 1975
LEIDSE COURANT
)NDEN (UPI/Rtr) Rusland heeft via een bericht uit Moskou
aten weten dat het de handel met Amerika niet nodig heeft,
omdat Europa en Japan voor het grootste deel kunnen voorzien
wat van de Verenigde Staten werd verwacht. Viktor Louis,
een vooraanstaand Russische journalist die goede contacten heeft
het Kremlin, heeft het bericht gestuurd naar het Londense
blad Evening News. Dit is gebeurd na de afwijzing door Moskou
het handelsakkoord met Washington, zoals dinsdagavond
door Kissinger werd bekend gemaakt. Viktor Louis noemt het
[ussische besluit „Een van de kilste slagen van het Kremlin sinds
vele maanden". Frankrijk, West-Duitsland en Japan doen al goede
taken met de Sovjet-Unie en leveren bovendien Amerikaans
vg materiaal dat onder licentie in hun landen wordt geproduceerd.
mensen in Rusland vragen
zich af: wat krijgen we nu feite
lijk van Amerika dat we niet
elders kunnen krijgen", zo zegt
Louis. Volgens hem zal het
Kremlin uitgebreide handels
mogelijkheden aanbieden aan
de Britse premier Harold Wil
son als deze volgende maand
bezoek aan Moskou brengt.
De Sovjet-Unie zal daarbij on-
lutjder meer het oog hebben op
hooggekwalificeerd Brits mate-
gt' naai. Deskundige kringen in
ve Londen menen dat het bericht
van Viktor Louis is geinspi-
erd door de autoriteiten in
ikou om Washington te laten
handelsmoge-
theden. nu in West-Europa en
zullen worden gezocht,
geloven zij dat het be-
sluit var; het Kremlin - veroor-
zaakt door de Russische irrita
tie over het koppelén van het
"^Tb Amerikaanse handelsakkoord
130 aan een vrijere emigratie van
91 Joodse Russen - een verharding
weerspiegelt van het Russische
iuio beleid tegenover Amerika. Wat
hlfl ot
nu toe onduidelijk blijft is
^ardere opstelling van het
vremlin die van partijleider
Irezjnev persoonlijk is of dat
nnsf e afkomstig is van andere
o [ringen in de Russische leiding
"e kritisch hebben ge-
staan tegenover de ontspan-
|0J argspolitiek.
92 Atmngen van het Amerikaanse
iwiisterie van buitenlandse za-
97t hn is men niet al te pessimis-
90 bsch gestemd over het Russi-
91 jcle besluit. Funktionarissen
zeiden dat de handel met de
9 Sovjet-Unie zal voortgaan,
raorlocig waarschijnlijk op het
,g! huidige niveau van bijna drie
miljard gulden per jaar. „Er
it geen terugkeer naar het
RICH (RTR De verbannen
vjetrussische schrijver Ale-
r Solzjenitsin, die in Zwit-
erland woont met zijn gezin,
een gisteren gepubli-
eerde brief verklaard dat het
remlin heeft ingezien dat zijn
rategie van het toestaan van
beperkt contact van dissidenten
net het westen heeft gefaald.
Sovjetrussische autoriteiten
moren nu deze contacten en
raehten het land terug te voe
ren naar „de natuurlijkse stali
nistische afscherming", aldus
[Solzjenitsin in de brief, die in
't Neue Zuercher Zeitung is
(afgedrukt.
^Angola wordt
11 november
onafhankelijk
ILVOR (UPI) Angola wordt
op 11 november onafhankelijk.
Tot dat tijdstip zal het land
1 stuurd worden door een
gangsregerung waaraan de
bevrijdingsbewegingen en
Portugal zullen deelnemen.
Dat is gisteren bekendgemaakt
door de Portugese president
Francisco da Costa Gomes.
a drie bewegingen krijgen elk
oon gelijk aantal ministers in de
^Bering, terwijl Portugal bui
tenlandse zaken en defensie
blijft beheren. Een van de con-
t Jerentiedeelnemers. Jorge Va-
i kntin van de Unita, zei dat een
driemanschap - een vertegen
woordiger vzn elke beweging -
bet presidentschap zal uitoefe
nen. Elke beweging zal een deel
yan zijn eigen strijdmacht inte
greren in een nationaal leger en
de Portugezen zullen ook de
belft van dit nationale leger
voor hun rekening nemen tij
dens de overgangsperiode. Ver
kiezingen voor een constitue
rende vergadering zullen vóór
de onafhankelijkheid worden
gehouden.
verleden, zei een funktionaris.
Daarvoor zijn er teveel contac
ten tussen Amerikaanse zaken
lieden en Russische organisa
ties. Er worden nu meer zaken
gedaan dan ooit". Een ander zei
dat hij geen hardere Russische
opstelling op andere gebieden
verwachtte.
Elsevier schrijft over Eindhoven
in de greep van de maffia ofwel
het schrikbewind van Boetje de
Beul. „Zijn geweld was niet zo
maar tijdverdrijf. Iedere ge
welddadige actie stond in het
teken van een volledige onder
worpenheid van de eigenaar
van een horeca-etablissement
aan de bende. Want alleen dan
kon het plan van Boetje ten
uitvoer worden gebracht: de ge
smokkelde hasj via het Eindho-
vense uitgaansleven aan de man
te brengen."
Voorts een pleidooi voor een
concertzaal in Den Haag en in
terviews met Alice Oppenheim
en Polanski. Deze laatste: „Het
geweld dat je tegenwoordig
steeds meer in de films ziet,
verveelt me. In vind het infan
tiel en dom omdat het zo on
menselijk is. Wat je moet laten
zien is, dat de persoon die ge
weld ondergaat of die geweld
uitoefent, een mens is."
Een interview met het PvdA-Ka-
merlid Klaas de Vries. „Voor
grote politiek moet je hier eigen
lijk niet zijn. Het is voorname
lijk sussen, soezen, overtuigen,
kalmeren. Een echt debat vindt
nooit plaats. Ik loop wel eens de
publieke tribune np, dan kijk je
in die vissenkom, dat biedt echt
een heel treurige aanblik."
Ook een reportage over de ma
nier waarop de Golden Earring
werkt aan een nieuwe elpee.
In Vrij Nederland onthullingen
over de werkwijze van de BVD,
het schoothondje van de CIA.
„Aan Lammers werd gevraagd
meer aan de weet te komen
omtrent een Algerijnse verzets
strijder die in Nederland was.
De BVD had gedacht dat het
voor Lammers als verslaggever
van het Algemeen Dagblad een
koud kunstje zou zijn om onder
de Algerijn in gesprek te ko
men. Maar Lammers dacht er
Voorts wordt het verschijnen
van een nieuw appèl van D'66
aangekondigd. „Vooral op so
ciaal economisch gebied zullen
in het nieuwe appèl punten wor
den verwerkt, die volgens de
initiatiefnemer verder gaan dan
wat de PvdA wil."
Het omslagartikel van De Tijd
gaat over het platwalsen van de
Amsterdamse binnenstad. „Met
de val van de Nieuwmarkt als
woonbuurt, maar ook met het
voltooien van de oostlijn van de
metro, wordt de toekomst van
Amsterdams karakteristieke
binnenstad bepaald."
De vergeten voetballer van Dick
de Boer van Volendam zegt in
een vraaggesprek: „Al moeten
armen en benen uit de kom, ik
wil terug in de eredivisie."
Voorts interviews met de afge
treden en de nieuwe voorzitter
van het christelijk werkgevers
verbond, de heren Van Boven
en De Wit. De eerste: „Ik voel
me niet thuis bij de socialisten.
Dat systeem heeft iets verabso-
luterends. Het is te centralisti
sch. In zijn konsekwentie vormt
het socialisme een ernstige be
dreiging. Er moeten kansen blij
ven bestaan voor een individue
le ontwikkeling. Ik heb een in
nerlijke huivering voor het so
cialisme." De tweede: „Als je in
je jonge jaren geen socialist
bent, heb je geen hart, maar als
je het op latere leeftijd nog wel
bent. heb je geen hersens."
In de Groene Amsterdammer
een beschouwing over gelijk
loon voor de vrouw. „Het pro
bleem is dat er maar zo weinig
vrouwen in de vakbond georga
niseerd zijn. Ik ben bang dat
sommige vakbondsbestuurders
naarbuitcn toe nog wel hardop
durven zeggen ook: wat hebben
we met al die vrouwen te maken
die niet eens de moeite nemen
om zich te organiseren?"
Het dubbelartikel gaat over de
explosieve onveiligheid in de
chemische industrie. „De opper
vlakkigheid waarmee geïnspec
teerd wordt, is een dankbaar
onderwerp voor grappen in de
bedrijfskantine. Alleen bij flin
ke ongelukken graaft de inspec
tie wat dieper, mdar blijkt men
zeker in de procesindustrie
bij gebrek aan kennis en onder
steuning nogal eens met de
mond vol tanden te staan als het
aankomt op een flinke verbete
ring van de beveiliging.
DENIEUWELINIE
De Nieuwe Linie heeft deze op
lossing voor het heroïneproblee-
m: „Er zit niets anders op dan
over te gaan tot het gratis ver-,
strekken van heroïne aan ver
slaafden via artsen en hulpver
leners. Handel en kwaliteitscon
trole zouden ook weer in over
heidshanden moeten komen. De
combinatie van deze twee maat
regelen voorkomt niet alleen dat
gebruikers noodgedwongen
overstappen op hard drugs,
maar ondergraaft ook de illega
le heroïnemarkt."
Voorts in het blad de verwach
ting dat er dit jaar oorlog zal
uitbreken aan het sociaal-econo
misch front. „Dus: indien men
verwacht dat de ingezette ont
wikkelingen in het Nederlandse
sociaal-economische leven dit
jaar voortgang zullen vinden,
bereide men zich voor op nieu
we verkiezingen."
Bij de actie „Houd Portugal
vrij" deze kritische kanttekenin-
g: „Je zou verwachten dat de
PvdA verenigd links in Portugal
zou willen helpen in de grote
politieke, economische en socia
le moeilijkheden waarvoor dat
verenigd links in de komende
jaren zal staan. Dat moet dan
wel met een ander soort actie.
In ieder geval is een andere
prestatie nodig."
Accent brengt de toptien van de
Nederlandse ziekenhuizen. Het
nieuwe Spittaal in Zutfen is met
een verpleegprijs van 430,45
per dag in klasse een en 228,
in klasse drie het duurst. De
Nijmeegse hoogleraar prof. G.
Muider meent in een vraagge
sprek over criminaliteit: in ui
terste nood mag het uiterste ge
weld gebruikt worden. Voor een
harde aanpak, uiteraard alleen
in levensgevaarlijke omstandig
heden. moet niet worden terug
gedeinsd."
IrT Hervormd Nederland veel
reacties op de oproep tot een
meer sobere levensstijl door bij
voorbeeld een dag per week te
vasten. „Stof genoeg voor de
werkgroep van de Raad van
Kerken om zich er eens over
heen te buigen. Als het werke
lijk zo groot opgezet kan wor
den als de bedoeling is, zal de
vastenactie niet een van de vele
acties zijn, maar een blijvende
verandering in Nederland."
Ook een artikel over het conflict
tussen de Leidse studenten-ec
clesia ecclesia en bisschop Si-
monis. „Wij kunnen als ecclesia
de bisschop en de bischop kan
ons de broederhand reiken. Wij
respecteren hem in zijn geloof
en we zullen geen gebaren, geen
woorden spellen waardoor hij in
zijn geloof gekwetst wordt, of
als boodschap in verlegenheid
komt. Er is ons immers alles
aan gelegen om de band met de
bisschop te handhaven, ook in
het geheel van de oecumene."
Voorts een pleidooi voor politie
ke strekking in de prediking. „Is
het werkelijk zo'n deskundige
benadering om de maatschappe
lijke achtergronden van geeste
lijke nood niet te zien, terwijl de
artsen en de zenuwartsen steeds
meer blijken te stuiten op de
ziekmakende factoren in de sa
menleving van vandaag? Het
onbesproken laten van maat
schappelijke achtergronden en
oorzaken van geestelijke nood
volgens het voorschrift: geen
politiek of maatschappijkritiek
op de kansel, verleent ongewild
aan de kerk een oneigenlijke
taak."
Schiphol, (NP) Bij zijn terugkeer uit de Verenigde Saten heeft
minister Van Agt van Justitie gisteren een waarschuwend geluid
laten horen tegen de toenemende gevaren van de handel in en
het gebruik van heroine. „Het is een verschijnsel dat zich ais
een ziekte verspreidt, niet alleen over Amerika maar ook over
West-Europa". Nederland kan tegen over deze toename slechts
een zeer bescheiden opsporingsapparaat stellen. Daarom denkt
de minister aan een landelijk opsporingsteam en over de invoe
ring van nieuwe technieken waarmee hij in Amerika heeft kennis
gemaakt.
Het vlot. ,,De laatste generatie" van de Belgen Fons Oerlemans en Raoul de Boel
en de Marokkaan Hassan Kribatou is waargenomen op 34 mijl afstand van Trinidad,
dichtbij de bestemming Port of Spain. Het vlot vertrok op 26 oktober uit Marokko voor
de oversteek van 'de oceaan, waarmee de bemanning een onderzoek wilde instellen
naar de vervuiling van het water, en de gezondheid en het gedrag van mensen die
gedurende lange tijd op een kleine plek moeten samenleven.
„Voor de vorming van een lande-
lijk opsporingsteam had ik
geen bekering nodig in de Ver
enigde Staten. Wat wij nog niet
in het hoofd hadden was hoe
je dat moet opzetten in een
systeem het onze. waar je een
netwerk van plaatselijke politie
en een landelijke rijkspolitie
hebt". Minister Van Agt ver
wacht dat de vorming van een
dergelijk team niet zo lang zal
duren; hij denkt aan enkele
maanden.
Minister Van Agt ernstig gaan
bekijken of hij gebruik zal ma
ken van het Amerikaanse aan
bod om Nederlandse politie
functionarissen in de VS te la-
(Van onze parlementaire redac
tie)
DEN HAAG Volgens prof.
drs. H. ter Heide, oud-voorzitter
van het N.V.V., ligt op het ogen
blik de weg naar de meer tradi
tionele verhoudingen tussen
werkgevers en werknemers weer
open. Die weg moet niet worden
gezien als een romantische een
heid, maar als een streven naar
moeizame compromissen op ba
sis van duidelijk verschillende
belangen. De instituten, die
daarbij zeer goede diensten heb
ben verleend in het verleden,
vooral de S.E.R. en de Stichting
van de Arbeid, zijn nog springle
vend.
In een paperback met beschouwingen
over .overleg, medezeggenschap, sociale
evolutie", vandaag aangeboden aan de
scheidende voorzitter van het Nederlands
Christelijk Werkgeversverbond, mr. P.
van Boven, gaat Harry ter Heide de
ontwikkeling van het Nederlands overleg
systeem mgt zijn overwegend goede,
maar ook niet zijn frustrerende gevolgen
na. Hij analyseert de scheuren in het
systeem uitvoerig. De traagheid en inge
wikkeldheid. gepaard gaande aan het
centralisme van het systeem, ziet hij als
belangrijkste oorzaken van terugkerende
spanningen en verharding van standpun
ten. die het vinden van redelijke compro
missen bemoeilijkte. Hij noemt in dit
verband het door de Industriebonden'in
1973 uitgelokte conflict, dat volgens Ter
Heide eindigde met een duidelijke neder
laag voor de betrokken bonden: niet al
leen werd de nagestreefde nivellering
niet bereikt, maar de monopoliepositie
werd ebnstig aangetast door de verster
king van de organisatie van beambten en
hoger personeel.
Een van de belangrijkste resultaten van
het conflict is geweest, aldus Ter Heide,
dat het ook voordien reeds bestaande
machtsevenwicht ook voor de respectie
velijke leden aan beide zijden duidelijker
is geworden. Waarschijnlijk leefde vol
gens hem in beide kampen het idee. dat
door een wat flinker optreden de eigen
eisen gemakkelijk verwezenlijkt zouden
kunnen worden.
Omdat het inzicht in de krachtsverhou
dingen bij centrale organisaties en leden
meer gelijk is geworden, is een van de
belangrijkste oorzaken voor de rolcon
flicten weggenomen. Bovendien heeft de
nieuwe regeringscoalitie de drang naar
conflicten om politieke redenen groten
deels doen verdwijnen, zo meent prof.
Ter Heide.
De verhoudingen tussen de partners in
het centrale overleg zijn daarmee op
nieuw op een kruispunt gekomen; de weg
naar meer traditionele verhoudingen ligt
open. Ter Heide erkent, dat er wel het
een en ander is veranderd. Zo worden
de eisen voor inspraak vanzelfsprekend
ook binnen de organisaties gesteld. Een
van de moeilijkste problemen is. zo zegt
hij. een splitsing te maken tussen die
onderwerpen, die centraal behandeld
moeten worden en de problemen, waar
voor centraal alleen een kader moet wor
den geschapen.
Essentieel bij dit alles is, dat zowel de
signalering als de behandeling van nieu
we problemen aanmerkelijk versneld
worden. Als Ter Heide stelt, dat een
kruispunt van wegen is bereikt, dan bete
kent dat voor hem ook, dat het voortdu
ren en verscherpen van de conflicten
bepaald tot de mogelijkheden behoort
Een betrekkelijk geringe wijziging in de
politiek, de sociale of economische om
standigheden kan gemakkelijk leiden tot
een voortdurende verscherping van
steeds meer ideologisch geladen conflic
ten. „Beide trekken - verdraagzaamheid
en ideologische scherpslijperij - zijn ken
merkend voor het Nederlandse volkska
rakter." Ter Heide ziet teveel onzekere
factoren om een voorspelling te durven
doen over de toekomstige ontwikkeling.
Overigens maken die factoren niet alleen
de dienst uit. „De bewuste keuze van de
mensen, die tezamen de centrale organi
satie vormen en de houding van hun
leiders zullen uiteindelijk de weg bepa
len, die het centrale overleg zal gaan."
In het boekje komen voorts beschouwin
gen voor van prof. mr. W C. L. van der
Grinten over medezeggenschap („mede
zeggenschap is een middel tot humanise
ring van de arbeid"), dr. G. C. P. Linssen
over de geschiedenis van de organisaties
van confessionele werkgevers en werkne
mers en van Harry van Seumeren over
de vertrekkende mr Van Boven.
(De paperback is verkrijgbaar bij het
N.C.W. in Den Haag, prijs 13 gulden).
ten opleiden voor de opsporing
van heroine. „Hun kennis is op
dat gebied veel groter dan de
onze". Er bestaat al een goede
samenwerking tussen twee le
den van de Amerikaanse Drug
Enforcement Agency, die op de
Amerikaanse ambassade werk
zaam zijn, en de Nederlandse
politie.
'en aanzien van soft drugs, hen-
nepprodukten als marihuana
en hasjiesj, heeft minister Van
Agt geen aanleiding zich te ver
zetten tegen legalisering van
het bezit en gebruik daarvan.
Op korte termijn acht hij het
niet mogelijk het gebruik van
hennep helemaal uit de straf
wet te halen, omdat men daar
bij in botsing komt met interna
tionale verdragen. Wel is er
groeiende twijfel of het gebruik
van marihuana nu wel zo on
schuldig is als tot nu toe vrij
algemeen werd gedacht, aldus
mr. Van Agt. Het werkzame
bestanddeel van henneppro-
dukten wordt niet opgenomen
in het bloed, maar zou zich
vastzetten in de vetten en daar
door veel langer worden vastge
houden.
polda Meir in
ziekenhuis
JERUZALEM (AFP) Oud-pre
mier Golda Meir van Israël is
gisteren opgenomen in het Had-
dasah-ziekenhuis van Jeruza-
lem voor een operatie wegens
grauwe staar.
Het vroegere gebouw van Scotland Yard in Londen heeft
een nieuw aanzien gekregen. Het gebouw dat plaats van
handeling was van talloze echte en gefingeerde misdaad
verhalen is omgebouwd tot kantoor voor 128 parlementsle
den en hun secretariaten en omgedoopt tot Narman Shaw
House, naar de architect die het eens ontwierp. Alleen de
originele blauwe politielamp die het gebouw sierde, is
gebleven, zij het in het trappenhuis.
Minister Trip:
(Van c
e parlementaire redaktie)
DEN HAAG. „We leven nu al eeuwen aan de Noordzee, maar
we weten er eigenlijk nog erg weinig van af'. Met deze woorden
motiveerde wetenschapsminister Trip gisteren de instelling van
een commissie van 14 deskundigen die een toekomstplan voor
het wetenschappelijk onderzoek van oceaan en zee gaat opstellen.
De plangroep staat onder leiding van de oceanograaf prof. ir.
W. Langcraar.
De aandacht-van de deskundigen
zal zich met name concentreren
op de Noordzee, waarover nog
veel wetenschappelijke gege
vens ontbreken. Het studie-
oobject Noordzee is nu opge
deeld in 13 zgn. aandachtsge
bieden. waarop het weten
schappelijk onderzoek zich-
vooral zal moeten richten.
Bij het opmaken van dit lijstje
veel gewicht toegekend aan de
milieu- aaspekten. Minister
Trip wees erop dat het erg be
langrijk is om de gevaren ic
onderkennen van het storten
van afval, overbevissing en het
toepassen van vismethoden die
schadelijk zijn voor het leven
van planten en dieren in de zee.
Volgens de minister is er nog
betrekkelijk weinig weten
schappelijk onderzoek verricht
op het gebied van zeevervuil
ing Wat precies de effecten zijn
van verontreinigende stoffen op
levensgemeenschappen, orga
nismen, weefsels en cellen is
nog niet bekend „Wanneer wij
te weten komen hoeveel ver
vuiling de zee kan verdragen,
schept deze kennis verplichtin
gen voor het beleid dat moet
bepalen hoeveel vuil wij via
rivieren en pijpleidingen naar
de zee mogen afvoeren", aldus
Trip.
Hoewel ook het wetenschappelijk
onderzoek naar de mogelijkhe
den van grondstoffenwinning
uit de zee zal worden gestimu
leerd, waarschuwde de be
windsman dat voorzichtigheid
en gematigdheid bij de exploi-
tatic van zeeén en oceanen is
geboden. „We moeten voorko
men dat ook deze hulpbronnen
uitgeput raken".
Accent zal ook worden gelegd op
de ruimtelijke problemen van
de Noordzee. De minister con
stateerde een toenemend ge
bruik van het continentale plai
voor allerlei doeleinden. Er
worden pijpleidingen en kabels,
mijnbouwinstallaties. meetplat-
forms en teleeommunicatiesta-
tions aangelegd Er bestaan
plannen voor de bouw van
kunstmatige eilanden en ten
slotte groeit het scheepvaart
verkeer nog steeds. Het ontwer
pen van een ruimtelijk model
waarin alle belangen zo goed
mogelijk tot hun recht komen
is daarom hard nodig.