Het zit
chauffeursvrouw
soms
tot
hier.
C.A.O. beroepsrijder is halszaak
SPEL
LEVEN...
ndaag hebben aktiegroepen van beroeps-
luffeurs samen met vertegenwoordigers
i chauffeurs uit alle delen van Nederland
nonstratief .petities aangeboden bij de
itoren in Rijswijk van de werkgeversor-
ïisaties beroepsvervoer. Daarmee staat de
r beroepschauffeurs plotseling weer
het middelpunt van de sociale spanningen
leze bedrijfstak.
:t beroepsgoederenvervoer is een sociale
igle", zo begon de petitie. Wat daarvan
erlijk waar is, weten alleen de werkelijk
wijden. Feit is, dat het al jaren broeit in
e bedrijfstak, waarvoor onlangs een uit-
klep gezocht werd in een massale sta-
Want „tachtigurige werkweken zijn
der regel, dan uitzondering", aldus op-
v de petitie,
h groot aantal chauffeurs en hun vrou-
n vooral hun vrouwen zit het tot
rHet speelt zich allemaal af op de
en het is daarmee een spel met het
n geworden: dat van alle weggebruikers;
van de chauffeurs", aldus weer de peti-
;an vandaag.
I klinkt erg dramatisch, maar in wezen
het ook een drama, zoals blijkt uit de
dachten van een chauffeursvrouw: me-
ir Noort uit Maassluis. Want een c.a.o.
er komen. Dat is volgens haar het
ige middel, om aan dat „spel met het
:n einde te maken.
Mevrouw Nel Noort: er móét een c.a.o. komen.
Discussies met de politie over het blokkeren van de
wegen tijdens de staking. v
staking te organiseren". Ze wil
geen namen noemen, maar ze
weet, dat er chauffeurs die wei
gerden aan de actie mee te
doen, van hun wagens gehaald
zijn. En hoewel de organiseren
de chauffeursvereniging gezegd
heeft geen nieuwe actie te bera
men, zou het haar niets verba
zen als er achter de schermen
weer wat broeit
Telefoon. Een andere chauf
feursvrouw belt door, dat de
Duitse politie strenger tegen
chauffeurs optreedt. Bij de
grens krijgen ze een folder, on
dertekend door de minister van
Binnenlandse Zaken van Nord-
Rhein-Westfalen. Daarin wordt
gevraagd te helpen de veiligheid
op de Duitse wegen te verhogen,
omdat de chauffeurs immers bij
een niet onaanzienlijk aantal on
gelukken betrokken zijn. Bij een
eerste snelheidsovertreding
volgt een boete van 100 gulden,
de tweede keer 250 gulden en
de derde maal 500 gulden en
een verbod om nog op do auto
wegen te komen. De boetes
moeten contdnt worden betaald
en worden meestal niet door de
werkgever vergoed. Inmiddels
zijn ook de Nederlandse autori
teiten begonnen met een stren
gere controle op naleving van
het rijtijdenbesluit via de tacho
graaf.
Volgens Nel Noort kan er best
wat verbeteren, als de werkge
vers de koppen bij elkaar zou
den steken. „Ze zouden samen
in bijvoorbeeld Berlijn een be
vrachtingskantoor kunnen stich
ten, dut dan voor de chauffeurs
de losplaatsen en retourvrach
ten regelt. De chauffeurs zou
den don van een hoop gezoek
en wachten af zijn. Manr de
werkgevers zijn het onderling
ook lang niet eens".
„Als chauffeursvrouw moet je
de problemen thuis en bij de
opvoeding van Je kinderen zélf
oplossen, Als je man meestal
weg is, sta Je er alleen voor.
Bovendien moet je hom, Als hij
thuis komt, niet met allerlei pro
blemen lastigvallen.
Het sociale leven verwatert ook
zaterdagavond moe thuis komt
weinig trek heeft om nog eens
uit te gaan. Toch: mijn man zou
geen ander werk willen doen.
Als die op een fabriek moest
werken, gaf ik hem hooguit nog
een half jaar.
Nel Noort is een aantal keren
met haar man mecgewecst. „De
zenuwen zaten me tot hier!
Soms zat hij met open ogen te
slapen en moest ik hem wakker
schudden. Alleen al van het
naast hem zitten werd ik dood-'
moe. Nee, mijn baan is het
niet!" Eens in de zoveel tijd
moet haar man weer helemaal
door de dokter worden nageke
ken. Dan is hij weer „total-loss".
„Weet je", zucht ze, „als ik ou
der ben wil ik graag nog een
man naast me hebben en niet
een invalide".
WILLIBRORD RUIGROK
kan er zo kwaad om worden dat
ze dat niet zien. Want er is geen
werkgever die vraagt: kom jij
wel rond met je ziekengeld?"
Overigens is mevruuw Noort
met de huidige c.a.o. ook niet
helemaal gelukkig. „Deze c.a.o.
is niet te verkopen. Die zou 30,
40 procent omhoog moeten".
Andere wensen zijn bijvoor
beeld een regelmatige keuring
van chauffeurs, vervanging van
het maximum aantal kilometers
door een maximum aantal uren
dat mag worden gereden, en een
deugdelijke vakopleiding. Nu
word je chauffeur door bij een
rijschool je groot rijbewijs te
halen en bijrijder te worden.
Nel Noort zou willen, dat er op
de LTS een chauffeursopleiding
komt, waar aan de vele facetten
van het chauffeursberoep aan
dacht wordt geschonken. Een
ander punt is de vrachtprijs.
„Er zou een minimum vracht
prijs moeten komen. Doordat de
vrachtprijs nu vrij is, bestaat er
een ongelofelijke concurrentie,
die zich afspeelt over de ruggen
van de chauffeurs".
De chauffeursactie van 25-28
november vorig jaar wilde uit
stel van invoering van de tacho
graaf en aanpassing van het
rijtijdenbesluit Voor de actie
voerende chauffeurs hóéfde de
c.a.o. niet. Wat zij in feite wil
den, was: evenveel uren maken,
maar minder uren rusten. Ze
vreesden dnt bij strikte naleving
van het rijtijdenbesluit via de
tachograaf men langer onder
weg en dus langer van huis is.
Deze chauffeurs blijken vooral
te kijken naar het geld dat ze
schoon in het handje krijgen.
Nel Noort: „Maar al te vonk
werden chauffeurs die om
c.a.o.-loon vroegen van hun wa
gen gehaald of zelfs ontslagen".
Staking
De vervoersstaking van novem
ber werd aangekondigd als een
chauffeursactie. Steeds sterker
werden echter de geruchten dat
ook de werkgevers tot de orga
nisatoren behoorden. Nel Noort
geeft twee voorbeelden. Een
chauffeur van Dijco in Delft
had zijn lading in Freiburg ge
lost en belde naar de zaak. Hij
kreeg opdracht naar de gren
spost Beek te rijden. „We staken
voor een goede zaak", was het
motief. Bij aankomst bleken
daar al genoeg auto's voor een
blokkade en hij werd zo achter
eenvolgens naar drie grensover
gangen gestuurd. Uiteindelijk is
hij maar naar huis gegaan.
Van het bedrijf Van der Goes
in Vleuten moesten de zaterdag
voor de staking een chauffeur
en een kantoorman naar Delft
om de actie te bespreken. Van
de rest van de chauffeurs kre
gen er vijf zondag de opdrucht
om maandagmorgen met hun
wagens bij veiling Venlo te zijn.
vijf in Aalsmeer en vijf in Delft
en tien moesten bij grensposten
klaarstaan.
Nel Noort is er .van overtuigd
dat de werkgevers een dikke
vinger in de stakingspap had
den. „C.a.o. uitbetalen, ho
maar. Maar ze hadden er wel
zo'n 7000 gulden inkomstender
ving per auto voor over om een
USSLU1S „Oh, ik kan er
kwaad over worden". Ze belt
f naar de krant om haar hart
luchten. Het zit haar tot hier.
vrouw van een vrachtwa-
enchauffeur, Nel Noort uit
laassluis.
.Chauffeurs? Het zijn eigenlijk
een loort zwervers. Het is een
apart slag, dat houdt van een'
vnj leven". Mevrouw Noort
heeft zich opgeworpen als voor-
menswaardiger leven voor die
f chauffeurs. „Toen ik twee jaar
frieden voor het eerst naar een
nkbondsvergadering ging.
aapte ik er niets van, net zoals
«I chauffeurs er weinig van
«grijpen. Maar dat is wel ver-
inderd. Haar man, Kees Noort,
i-erkt bij het Naaldwijkse.
arisportbedrijf Van den Bos.
n mei van vorig jaar werd daar
islaakt om een c.a.o. af te
wmgen. Met enige moeite
wam die c.a.o. eri Kees en Nel
onden vooraan bij de actie,
lok bij de landelijke chauffeur-,
ictie van eind november vorig
ar was ze actief, al behoorde
duidelijk tot de tegenpartij
in de actievoerende chauf-
urs. „Het was toen soms net
Ti gekkenhujs hier".
ten van de drie kinderen
oort (zoons van 18, 17 en 12)
chauffeur worden. De twee
idsten varen op een sleepboot,
jongste zit op de detailhan-
tlsschool. De 12-jarige Rob
ind het jarenlang machtig om
ok op zo'n grote wagen te rij
en als zijn vader. Maar na de
aking is hij ervan genezen. In
n opstel, dat in het vakbonds-
ad afgedrukt is, schreef hij:
"laar ik heb nu alles gehoord
i gezien en ben er goed van
niggekomen. Wat ik daar ge
lord heb is niet rormaal meer.
heb er :,iee geleerd, zolang
Ie bedrijven nog geen c.a.o.-
"on hebben word ik geen
lauffeur".
«•■s Noort was tot drie jaar
leden chauffeur op een groen-
nwagen, maakte veel uren en
lometers, was even thuis en
tn weer gauw weg voor de
olgende rit. „Hij was toen va-
er thuis dan nu, maar hij had
in veel jachtiger leven. Dat
'd hij nooit lang volgehouden.
u rijdt hij met een trailer,
"costal naar Oostenrijk
"aandagmorgen weg en vrij-
egavond weer thuis",
eroepschauffeur zijn betekent
•ccr dan aan een stuur kunnen
raaien en stoer in een hoge
ibine zitten. Het rapport „Mo
ei beroepsgoederenvervoer
ver de weg" somt wat eisen op
aaraan een chauffeur moet
®ldoen: goed en veilig kunnen
ijden; technisch inzicht heb-
en; verstand hebben van de
racht; kunnen omgaan met for-
'ulieren, geld, enz.; wegen- en
Nonkennis bezitten; verant
woordelijkheidsgevoel hebben;
Ifstandig kunnen handelen;
ress-bestendigheid hebben en
Orinen werken in een toestand
in sluimerende waakzaam-
ad
,rs F. j. Jansen, hoofdambte-
lar van het ministerie van So-
ile Zaken, concludeert: „Bij
et ouder worden ontvlucht
'en dit beroep. Je vraagt je af
Pantserwagens in aktie tijdens de grote staking van de chauffeurs eind november vorig jaar
of er dan wel geschikte functies
zijn voor ouderen. Oudere werk
nemers die wegvloeien hebben
elders weinig mogelijkheden
een acceptabele werkkring te
vinden. Ander punt: zowel Voor
opleiding als vakopleiding zijn
abnormaal laag. Als de functie
blijft zoals die nu is, biedt ze
weinig mogelijkheden tot ont
plooiing van de man. Een duide
lijke bezinning op de chauf
feursfunctie is dringend nodig".
Invalide
Er gebeuren trieste ongelukken
met beroepschauffeurs, waar
van de oorzaak lang niet altijd
te achterhalen is. Vermoeidheid
moet daarbij vaak een rol ge
speeld hebben. Een veelzeggen
de opmerking van staatssecreta
ris Van Huiten: „Ik krijg hier
de verhalen te horen van de
weduwen van chauffeurs die
zich hebben doodgereden". De
Algemene Invalidenbond ANIB
heeft berekend, dat één op de
twintig beroepschauffeurs zijn
beroep als invalide verlaat en
spreekt dan ook van „wegwerp-
chauffeurs". De heer Heilbron
van de ANIB: „Het blijkt dat
nóch de werkgevers, nóch de
werknemers enig begrip hebben
voor het leed dat berokkend
wordt. Ze sluiten welbewust de
ogen voor het feit, dat arbeids
ongeschiktheid de belangrijkste
bijrijder is". Bij mevrouw Noort
staat een foto op de kast van
een collega van haar man. Hij
reed om onbekende reden tegen
de vangrail, maar kwam er goed
vanaf. Toen hij uit zijn auto
sprong, bleek dat hij op het
randje van een viaduct stond
hij viel acht meter omlaag en
Mevrouw Noort komt met de
c.a.o. op tafel. Een gehuwde
chauffeur met twee lynderen
heeft volgens de c.a.o. een netto-
basisloon van 214,41 gulden per
week. Per overuur komt daar
4,78 gulden bij; Nachturen leve
ren nog eens 46 cent extra op
en weekeinde-uren 92 cent. Ten
slotte is er een maximaal dekla-
ratiebedrag van 33,75 gulden
per dag.
Werkgevers die zich niet aan de
c.a.o. houden, betalen meestal
wel hetzelfde basisloon uit,
maar hebben daarnaast een sy
steem van nachten- en ritten-
geld. Er wordt niet in uren.
maar in ritten uitbetaald, zodat
't het voordeligst is zo snel mo
gelijk terug te zijn van een rit.
Mevrouw Noort: „En het komt
voor dat chauffeurs géén ritten-
geld krijgen als ze er niet in
slagen een retourvracht te vin
den en dus leeg terugkomen".
Volgens haar (en de staatssecre
taris vindt dat ook) is het niet
zo, dat men op c.a.o.-basis min
der verdient dan zwart. „Met de
c.a.o. kun je net zo veel uren
maken. Alleen wordt niet voor
een rit betaald, maar voor ieder
uur dat men in touw is".
Een 40-urige werkweek is in de
chauffeursoranche geen haalba
re kaart, daar is iedere betrok
kene het wel over eens. De c.a.o.
gaat uit van 52 uur. Maar werk
weken van 80 tot 120 uur zijn
bepaald geen uitzondering. En
het komt voor dat chauffeurs 12
dagen achtereen aan het werk
zijn.
Nel Noort: „Al hadden we er
met ons inkomen opachteruit
gegaan, dan had ik toch de
c.a.o. willen hebben. De chauf
feurs vergeten dat ze, als ze ziek
zijn, enorm kelderen met hun
loon. Ik herinner het me nog
goed dat mijn man ziek werd en
dat we in plaats van 400 maar
160 gulden per week kregen. Ik
Tijdschaal
Rij- «n tliltUfKtetijdOT
?i u.Ralefr
Baten, .fafcer
>-» Roffs rrijm
■a VI8699
Dit is de kaart
die de tachograaf
maakt van één
dag rijden met
een vrachtwagen.
De grillige lijn
geeft de snelheid
en het tijdsverloop
aan.
