anaa
□33
BI 33
33 3
3333
33 3
3 33
nam
□3B3
□333
B3H
H 33
33 m
3Q3EI
33 3
3 33
33H
3113
Dr. Pluizer vraagt uw aandacht
Bridgen
Damrak
Schaken
*#5:aaa£
Lil
ig p p
1 iir/
A
- r - -
Dammen
r t r"
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 10 JANUARI
_19?A
Oplossing vorige puzzel
De prijswinnaars van puzzel 172 van vorige week zijn:
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegezonden.
Oplossingen voor woensdag 12.00 uur
s middags onder
vermelding van „Puzzel 173", zenden aan
Leidse Courant,
Postbus 11,
Leiden.
HORIZONTAAL:
1 dromerigheid, soeze
righeid
7 bijkoetsier
14 bijwoord
16 mengelwerk
17 Europese hoofdstad
18 landvoogd in het oude
Perzië
21 metselspecie
23 water in Utrecht
25 oude Spaanse munt
26 vaas, kruik
27 vrucht
30 vaatwerk
32 boom
33 tussenzetsel
34 bloedvat
36 nachtverblijf v. reizi
gers
38 plaag
40 hoogste punt
41 oorspr. bewoner v.
Nieu w-Zeeland
42 rund
43 vallei
45 afbeelding
49 Eng. titel
50 met name
51 zetel
53 riv. in Rusland
54 paardje
56 tabakssoort
58 keukengerei
59 vrucht
61 vaatwerk
62 ongeluksgodin
63 voegwoord
65 voorzetsel
67 titel
69 Duitse N.V.
70 vogel
72 plezier
73 bevel
74 soort onderwijs
75 opnieuw
77 pl. in Korea
78 vette substantie
80 titel
82 takje
83 uitdrukking
84 papegaai
86 landbouwwerktuig
88 stuk goed
89 bouwland
90 paard en wagen
91 naaigerei
93 brievensnoer
95 blijkens de akten
96 wreed heerser
97 vrouwenhoofddeksel
98 voorzetsel
100 kettingraadje
102 maatstaf
103 poging tot koop
104 kleefstof
105 etensbak
107 vijandelijke inval
109 voertuig
111 huid
112 overwinning
114 riv. in Azië
116 bedehuis
118 schaakstuk
120 telwoord
121 vrouw, titel
122 verkeerd
124 Europeaan
126 alvorens
127 groot vertrek
125 oesternet
129 watervlakte
131 legerafdeling
133 afgeknotte boomstam
135 vaartuig
136 bijwoord
137 herkauwer
•139 klank
140 zwemvogel
141 voertuig
142 familielid
143 bedrog
144 elektr. geladen deeltje
146 berg op Kreta
147 voertuig
149 pL in Noord-Brabant
151 houding
153 nalatenschap
156 voorspoed
157 pl. in Drente
159 plant
161 als boven
163 pl. op Ameland
164 vis
166 aanw. vnw.
167 administratietroepen
168 woudkoe
170 haarkrul
171 koordans
173 pl. in Noord-Brabant
175 gedachte
176 deel v.e. schoen
177 bovendien
180 voegwoord
182 vlijt
183 recht stuk v.e. vaart
184 dwaling
186 loterijbriefje
188 verwisseling
189 steekcontact
191 watervlakte
192 Arabisch hoofd
194 pl. in België
196 roofdier
197 volksnaam voor de
wolfsklauw
VERTICAAL:
1 Nederl. luchthaven
2 honingbij
3 handvat
4 uitroep
5 vordering
6 zijriv. v.d. Donau
8 wisselborgtocht
9 stuk goed
10 vr. munt
11 kerkgebruik
12 Engelse titel
13 landsbewind
15 flink
17 schoorsteenzwart
19 afslagplaats bij golf
20 vierhandig zoogdier
22 Ind. rijtuigje
24 sporeplant
26 deel v.e. boom
28 godin
29 spreker
31 kraan
33 loterijbriefje
34 baan die de aarde om
de zon beschrijft
35 pl. in Drente
37 vracht
39 bedorven
40 deel v.d. hals
41 deel v.e. dag
44 deel v.h. oor
46 veerkracht
47 muziekinstrument
48 belemmering
49 Sociaal Economische
Raad
51 vruchtenat
52 werkplaats
54 schaakstuk
55 telwoord
57 kleinste deel v.e.
scheik. element
59 alvorens
60 schietwapen
63 roem
64 behoeftig
66 navigatieinstrument
68 met rede begaafd we-
71 deel v.h. gelaat
72 kerkgezang
74 metgezel
76 voor de vuist
77 Ind. vaste fuik
79 tocht
81 bijwoord
83 witte mier
85 rondhout
87 getand muurwerk
90 gerief
91 voegwoord
92 schermwapen
94 soort stof
96 gevangenis
97 etenbereider
99 speelgoed
101 herkauwer
106 water in Noord-Bra
bant
108 pressie
110 planteziekte
111 grote afstand
112 teer, zonder kracht
113 geraamte
115 drank
117 jaarboek
119 muzieknoot
120 weinig tanden heb
bend
121 kleine plaats
123 vreemde titel
125 vorstelijk hoofddek
sel
127 overtreding
128 vogel
130 Europees land
132 nachtkleding
134 koordans
135 bedrijf waar sterke
drank wordt bereid
138 kaarter
141 naar
143 voortdurend
145 beest
148 meisjesnaam
150 Europeaan
151 vogel
152 herkauwer
154 Federale Economi
sche Dienst (afk.)
155 kaartspel
157 ouderwets kleding
stuk
158 zelfkant
160 kruisbloemige plant
162 verfrissing
164 paardeziekte
165 bijh. figuur
167 wees gegroet
169 vrucht
170 vernis
172 zijriv. v.d. Rijn
174 nakomeling
176 gezelschapsspel
177 vr. munt
178 zwaardwalvis
179 etenbereider
181 riv. in Frankrijk
183 gordel
184 naarling
185 toespraak
187 deel v.d. voet
189 tennisterm
190 recht stuk v.e. vaart
193 titel
195 motorschip
-■j", .v.u.j.ui ViWc'
Door W. Leurs
TROEFCONTROLE
Spellen waarin de leider een
aantal_ verliesslagen moet af-
ü-oeveri waarbij het aantal en
trees beperkt is, worden dik
wijls beslist door de vraag of
de leider kans ziet „de controle
over het spel" te behouden.
Vaak is dit een kwestie van het
nemen van het juiste tempo, het
in de goede volgorde afspelen-
van de slagen, het op tijd weg
geven van een verliezer, enz.
In onderstaand spel weet de lei
der hiervan een uitermate tref
fende demonstratie te geven.
Achteraf is het allemaal erg
eenvoudig, maar om aan de ta
fel de goede speelwijze te vin
den is een grote kennis van
zaken en een goed voorstellings
vermogen vereist.
Beproef uw krachten eens alvo
rens de oplossing te lezen, waar
bij u de oost-west-kaarten wel
dient te bedekken:
8 7 5 2
V A
O A H B 6 2
V 7 3
West:
10 6 4 3
C H V B 9
0 9 5
H 6 2
Oost:
V
<5 8 7 5 4 2
0 8 7 3
R 10 R 5
Zuid:
4» A H B 9
<5 10 6 3
O V 10 4
A 9 4
Onder voortdurend passen van
oost-west bereikten noord-zuid
een zes schoppencontract: zuid
1 schoppen - noord drie ruiten
- zuid vier ruiten - noord vier
harten - zuid vijf klaveren -
noord zes schoppen.Vier harten
en vijf klaveren zijn cue-bids,
die de respectievelijke eerste
controles aangeven.
West kwam uit met hartenheer,
die in noord met het aas werd
genomen. Uit noord werd een
kleine schoppen gespeeld en bij'
oost verscheen de vrouw. Hoe.
verder?
De zuidspeler realiseerde zich,
dat de schoppenverdeling naar
alle waarschijnlijkheid 41 zou
zijn, met 10 vierde bij west. Dit
zou dan betekenen, dat hij te
allen tijde een troefslag moest
verliezen. Om aan twaalf slagen
te komen moest hij dus probe
ren te maken: drie schoppensla
gen, vijf ruitenslagen, harte
naas, klaveraas en twee inge-
troefde hartens.
De volgende conclusie ligt min
der voor de hand, maar is niet
temin de enig juiste: zuid mag
schoppenvrouw niet nemen!
Hierna is het spel zeer eenvou
dig. Ongeacht wat oost terug
speelt: zuid zal zij») plan kunnen
uitvoeren. Bijvoorbeeld: oost
speelt klaveren terug. Zuid
neemt, troeft een harten af, gaat
met troef naar de hand, troeft
nogmaals harten, speelt ruiten
naar de vrouw, haalt de reste
rende troeven (in noord klave
ren) weg en de rest is voor de
ruitens van de dummy.
Neemt zuid daarentegen schop
penvrouw, dan gaat hij onher
roepelijk down, daar west dan
de beschikking houdt over de
hoogste troef, waardoor hij het
incasseren van de ruitens kan
verhinderen. Door gebrek aan
entrees in de noordhand zal
zuid dan nog een klaverslag
moeten verliezen.
Zoals gezegd, achteraf erg een
voudig, maar je moet er maar
opkomen.
(Van c
van week tot week
financiële medewerker)
AMSTERDAM De over het algemeen vriendelijke stemming in
de eerste beursweek van het jaar werd deze week voortgezet. Het
gaat allemaai nog heel erg rustig terwijl ook de particuliere
belegger nog in de wachtkamer blijft zitten. Zij vertrouwen de
ontwikkeling nog niet erg hetgeen met al die berichten over
werktijdverkorting, gestegen voorraden en stijgende werkloosheid
ook niet zo onbegrijpelijk is.
De kooplust kwam dan ook van de institutionele beleggers, het
buitenland en de beroepshandel. Die laatste stapt in de markt als
hij een koersstijging verwacht, hij anticipeert dus op een komende
vraag in de hoop dat hij de markt goed heeft aangevoeld. Hij
zal echter onmiddellijk verkopen als er winst gemaakt kan worden.
Er zijn bij het begin van het nieuwe jaar nogal wat verwachtingen
over onze economie uitgespi oken. Men was erg voorzichtig en hield
slagen om de arm, juist in verband met onverwachte ontwikkelin
gen in het buitenland. Desondanks overheerste toch wel de mening
dat er in de loop van het tweede half jaar en zeker in het begin
van 1976 een kentering ten goede zal intreden. Dit is bepaald een
steun in de rug voor de beleggers geweest
Het is zelfs opvallend, dat het koersniveau van enkele sectoren
sterker kon oplopen dan het algemene niveau. En dan noemen
wij met name de banken, de industrie en de handel. Met de
internationale fondsen is dat dus niet het geval hoewel juist zij
lange tijd in de verkeerde hoek hebben gezeten. In de laatste
maanden van 1974 steeg het koersniveau van deze groep minder
(plus minus 6 procent) dan het algemene koersniveau (plus minus
10 pet.). De rendementen lagen door de lage koersen van de
internationale fondsen dan ook erg hoog (8 tot 11 pet). De
achterstand in de koersstijging is dus nog steeds niet ingelopen.
De dollarkoers brokkelt regelmatig af. De Amerikaanse recessie
neemt ernstiger vormen aan en er vloeien nog steeds dollars naar
het buitenland door de slechte Amerikaanse betalingsbalans en de
hogere rente die Amerikanen in het buitenland op hun geld kunnen
maken. Er is ook verband met de sterke schommelingen van de
goudprijs. Nadat die prijs in december sterk was gestegen tot iets
boven de 200 dollar per troy ounce (31,1 gram) zakte de prijs begin
januari ongeveer 30 dollar toen bleek dat de kooplust van de
Amerikanen (zij mogen weer goud bezitten) lang zo groot niet is
als men had gedacht. De laatste dagen is de prijs echter weer
aan het stijgen tot ongeveer 180 dollar per troy ounce.
Opvallend is - in tegenstelling tot de internationale fondsen - de
stijging voor de groep banken (5,1 punten). Uit enkele bekend
geworden gegevens van de laatste tijd is wel duidelijk geworden
dat 1974 - niettegenstaande het tweede halfjaar minder goed was
dan het eerste halfjaar - een goed jaar voor de banken is geweest
In diverse beschouwingen wordt dan ook rekening gehouden met
een hogere winst per aandeel van de grotere banken. En dat hieruit
dividendverhogingen kunnen voortvloeien, is bepaald niet onmoge
lijk. Wij zullen overigens niet lang in onzekerheid gehouden
worden, want de bankverslagen plegen vroeg in het voorjaar te
verschijnen. Ter illustratie nog: Algemene Bank Nederland steeg
sedert het begin van dit jaar tot afgelopen donderdag 14 gulden
tot 263 gulden, AMRO 3,90 tot 68,60 gulden en Nederlandse
Middenstandsbank 2,50 tot 120,50 gulden.
De koopstemming in de sectoren industrie en handel lag ook boven
het gemiddelde zonder dat er nu speciale oorzaken voor aangewe
zen kunnen worden. Ook was het niet zo, dat bepaalde groepen
in koers stegen. Er was wel over een breed front een voorzichtige
opschuiving met enkele opvallende uitzonderingen. Zo steeg in de
eerste vier dagen van deze week Bergoss 14 gulden tot 147 gulden
en Proost en Brandt 14 gulden tot 195 gulden beiden, en kwamen
er op deze koers dus niet eens verkopers opdagen. Verenigde
Machinefabrieken kon voorts 6 gulden duurder worden tot 159,50
gulden op donderdag. En Rijn Schelde Verolme eveneens 6 gulden
tot 251 gulden. Amsterdamse Droogdok Mij. liep zelfs 15,5 gulden
op tot 143 gulden.
Een heel goede beurt maakte ook Heineken met een sprong van
16 gulden tot 134 gulden op donderdag. Dit bierconcern heeft echter
bekend gemaakt dat in het afgelopen boekjaar 73/74 de winst met
bijna 3 pet was gestegen, hetgeen de beurs na gissmgen over een
winstdaling bijzonder meeviel. De obligatiemarkt is enige dagen
rustig geweest, zodat men de indruk kon krijgen, dat de rente zich
consolideerde. Afgelopen donderdag was de markt echter weer
vast. Nemen wij nu twee januari als uitgangspunt, dan kan er
toch wel van een lichte maar duidelijke koersstijging gesproken
worden en dus ook van een zeer lichte daling van de rente.
Globaal genomen zit de rente voor eerste klas stukken thans tegen
de 9,5 procent aan. Hypotheekbanken bieden momenteel 9,5 pet
pandbrieven tegen een koers van 100 aan. Er is overigens nog een
10,5 pct's lening aangekondigd door het instituut voor ziekenhuisfi
nanciering. De uitgiftekoers wordt nog bekend gemaakt Er is dus
weer volop materiaal voor gegadigden beschikbaar.
Door W. J. Muhrlng
Schaakblindheid is een feno
meen, waarmee spelers van gro
te klasse bij voortduring gecon
fronteerd worden. Het overzien
van eenvoudige dreigingen is in
feite een gevolg van het feit, dat
de schaakmeester bij het vast
stellen van zijn zet niet de moei
te neemt de gevolgen van zijn
besluit nog eens goed te contro
leren.
Onlangs vond in het toernooi te
Olst 1974 tussen Iskov (Dene
marken) en Bontzina (Spanje)
de volgende „schaakklucht"
plaats:
Slotstelling na 8.Pe5-f3 mat.
1. c2-c4 Pg8-f6, 2. Pbl-c3 e7-e5,
3. Pgl-f3 Pb8-c6, 4. g2-g3 g7-g6,
5. d2-d4 e5xd4, 6. Pf3xd4 Pc6-e5,
7. Lcl-f4 Dd8-e7, 8. Pd4-b5? Pc5-
f3 mat
Ten overvloede kan worden
meegedeeld, dat de witspeler
kampioen is van Kopenhagen
en ook meespeelde in de landen-
wedstrijden te Nice 1974.
Ook in de volgende partij tussen
de internationale grootmeester
Quinteros en de internationale
meester Garcia maakt de wit
speler reeds op de 10e zet een
kardinale fout, die overigens
prachtig afgestraft wordt
Gespeeld in het toernooi te Lan-
zarole 1974
Nimzo-indisch
1. d2-d4 Pg8-f6, 2. c2-c4 e7-e6, 3.
Pbl-c3 Lf8-b4, 4. Ddl-c2 c7-c5,
5. d4xc5 Pb8-a6, 6. a2-a3 Lb4x-
c3t, 7. Dc2xc3 Pa6xc5, 8. b2-b4
Pc5-e4, 9. Dc3-c2 d7-d5, 10. c4-
c5? (reeds de beslissende blun
der)
Stelling na 10. c4-c5?
m
m i m.k
i ki% li
a;a.
10. Pc4xf2!, 11. Kelxf2 Pf6-
e4t, 12. Kf2-el (na 12. Ke3 Dg5t,
13. Kd3 Pf2t, 14. Kc3 beslist 14.
Df6t)
12. Dd8-f6, 13. e2-e3 Df6xal,
14. Lfl-b5t, Lc8-d7, 15. Lb5xd7t
Ke8xd7, 16. Kel-e2 Dal-c3, 17.
Dc2-a4t Kd7-e7, 18. Pgl-h3 Dc3-
c4t, 19. Ke2-f3 Pe4xc5 en wit gaf
zich gewonnen.
Schaakdelicatesse
In de diagrampositie is een stel
ling afgedrukt uit de partij Ta-
tai—Forintos, gespeeld te Reg-
gio-Emilia 1973. De zwartspeler
die aan zet is heeft wel een
kleine materiële voorsprong,
maar zijn koning wordt
schaak bedreigd. Gelukkig
zwart zit er een alleraardige
combinatie in de stelling,
geforceerd tot winst leidt.
m
W M
i I.
Zwart aan zet en wint
WIT: Kh2, De4, pi: e3, f2 h3
ZWART: Kh6, Dd8, Ph4, pi: g
Zwart won als volgt: 1. D
d6t, 2. f2-f4 (na 2. Kgl Ddlt
Kh2 Pf3t wint zwart als in'
partijvoortzetting) 2. Dd6-d
3. Kh2-g3 Dd2-elt, 4. Kg3
Del-f2t, 5. Kh2-hl Df2-flt
wit gaf zich gewonnen omi
hij na 6. Kh2 Pf3t, 7. Kg3 Dg
8. Df3: Dhlt zijn dame verlies
Zonder meer grandioos is de
overwinning van Harm Wiersma
in het vorige maand gehouden
Suikerdamtoernooi. Zijn werke
lijke eerste grote prestatie in
een grote internationale dam-'
wedstrijd menen wij, maar
waarmee hij tevens wel zijn -
kandidatuur stelde voor de we
reldtitel. Het is te hopen dat een
driekamp tussen hem, Koeper-
man en Gantwarg doorgang zal
vinden. Het hoofdbestuur van
de KNDB heeft al laten weten
hiermee in te stemmen. Het
wachten is nu op de Russische
Dambond die voor 1 februari
a.s. antwoord zal geven. Zal on
ze wens, uitgesproken in de ru
briek van 23 november vorig
jaar en daarna nog enkele ke
ren, in vervulling gaan? In de
eerste drie ronden van het Sui
kerdamtoernooi kwam Wiersma
niet verder dan drie remises.
Menigeen begon toen te twijfe
len aan een mogelijk succes
voor hem, temeer daar de Sene-
galees Baba Sy met drie over
winningen was gestart. Maar ja,
de Friese crack had dan ook
wel een paar tegenstanders ge
had. In de vierde zitting echter
begon de victorie. Het was nie
mand minder dan oud-wereld-
kampioen Tsjegolev die als eer
ste slachtoffer fungeerde van
wat later een ware zegetocht"
voor Wiersma zou gaan worden.
Hieronder deze fraaie partij.
W. Tsjegolev wit, H. Wiersma
zwart Amsterdam, 22 december
1974.
1. 32-28 19-23; 2. 28x19 14x23; 3.
35-30 20-25; 4. 33-29 10-14; 5.
40-35 5-10; 6. 45-40 16-21; 7. 50-45
11-16; 8. 39-33 7-11; 9. 44-39 17-
22; 10. 31-26 11-17; 11. 37-32 6-11;
12. 41-37 14-19; 13. 46-41 21-27;14.
32x21 16x27; 15. 37-32 11-16; 16.
32x21 16x27; 17. 41-37 27-31; 18.
36x27 22x31; 19. 37-32 31-36; 20.
30-24 19x30; 21. 35x24 17-22; 22.
32-28, hier was 49-44 met de
dreiging 33-28 slecht voor wit
wegens 13-19, 24x13 8x19. Wel
perspectief bood 32-27, 22x31
26x37 gevolgd door 37-32. 22.
23x32; 23. 38x27 22x31; 24.
26x37, na afloop was Wiersma
het met ons eens dat wit hier
beter staat. Er is ergens iets mis
gegaan, zei hij. 24. 12-17; 25.
37-32 1-6; 26. 43-38 6-11; 27. 32-28-
10-14; 28. 42-37 18-22; 29. 24-20
15x24; 30. 29x20 11-16; 31. 34-29
8-12; 32. 40-34 2-7; 33. 28-23?
t - --■■■» I
Sr-
t* V V 7 O
r- m p T
- r v; p" 7?
<m ▼-po*!
p O O
v vr v p
1" O P O .1
Met de tekstzet geeft wit het
behaalde voordeel in één klap
weg. Na 49-43, 38-32, 43-38 wordt
het voor zwart lastig een goed
speelplan te vinden. Na 28-23
echter is er voor zwart geen
wolkje meer aan de lucht. Inte
gendeel, de zwarte stand heeft
ineens geweldig aan betekenis
gewonnen omdat die zich voor
het nu ontstane speltype uitste
kend leent. Wiersma vermoedde
dat wit hier op zwarts al krappe
bedenktijd speelde. De volgende
zetten worden dan ook door wit
in een vlot tempo afgegeven.
Deze taktiek kwam hem duur te
staan!
33. 17-21!; pareert hiermee
23-18 van wit; 34. 20-15 21-27;
48-43, niet 45-40 wegens 4-
25-30, 14-19, 23x14, 9x20, 25x
16-21, 4x18. 12x41! Wit kan
nog: 14-10, 41-46, 10-4, 27-32, 4
3-8, 2x37, 46x35 wint. 35
21; 36. 37-32, sterker is 45
hoewel zwart goede kans
houdt. De eerder aangegev
combinatie door 25-30 enz. m
zwart niet nemen. Maar
speelt haastig in verband n,
zwarts tijdnood. 36. 7-11; n
13-19 wegens 32-28, 12-17, 23
en 28-23. 37. 45-40, een beti
remisekans geeft waarschijnl s
32-28, 11-17 en 38-32, 13-19;
32-28, 12-17; 39. 40-35 21-26;
38-32 27x38; 41. 43x32 11-16;
35-30, hierdoor weet wit nog e i
ongunstig eindspel te bereik
17-21; 43. 28x17 19x37; 44. 3(W
21x12; 45. 24-19, 14x23; 46. 2^
37-41; 47. 7-1 9-13; op 41-46 k)
wit 33-28 en 39-34 spelen.
33-28 41-46; 49. 28-22 16-21;
1-29 21-27; 51. 32x21 26x37;
39-33 3-8; dreigt 8-12 en 13-18. 1
29-24, en op elegante wi
maakte zwart een einde aan
partij, 37-42; 54. 47x38 4-10;
15x4 46-19; en wit gaf op. Sb
wit 4x31 dan slaat zWj i
19x veld 48.