Alcoholisme
De
burger
die
de wereld
veroverde
fitmpi
HET GROOTSTE VERDOVINGSPROBLEEM
TWEE
MUIZEN
OP
AVONTUUR
LUCKY LUKE „DE GROOTVORST"
WOENSDAG 11 DECEMBER 1974
LEIDSE COURANT
1 l'ACINA' li
Alcohol is nog steeds het ver
dovingsprobleem nummer één.
Ook de sociale ellende die
eruit voortvloeit overtreft nog
mijlenver de nieuwe drugs
zoals marihuana, hashisch,
peppillen en lsd. Niet te ver
wonderen dat ook het bedrijf
sleven zijn deel van de schade
lijke gevolgen te verwerken'
krijgt. De juiste omvang van
het alcoholisme in het bedrijf
is echter moeilijk te schatten
omdat het nodige studiemate
riaal nog ontbreekt. De buiten
landse cijfers stemmen echter
tot nadenken.
Momenteel werken in de Ame
rikaanse bedrijven ongeveer
twee miljoen alcoholisten, of 3
procent van de totale arbeids-
bevolking. In sommige bedrij
ven kan dit cijfer oplopen tot
10 procent. In 1969 onderzocht
men 50.000 arbeiders bij de
Franse spoorwegen waarvan
50 procent een veiligheidspost
hadden.
Bij 13 procent ervan vond men
alcoholmisbruik. Dit hoge cij
fer zou geen unicum zijn maar
zelfs het doorsnee-percentage,
dat geldt voor de Franse pian-
nelijke bevolking tussen 20-55
jaar. Overeenkomende cijfers
werden ook in andere landen
verzameld. Hieruit mag men
opmaken dat het alcoholisme
nog in indrukwekkende hoe
veelheden voorkomt. Tevens
blijkt ook dat de meeste alco
holisten 10 tot 15 jaar aan het
werk blijven met duidelijke al
coholproblemen alvorens ze in
behandeling gaan.
Vele werknemers met grote al
coholproblemen bevinden zich
in de meest produktieve jaren
(30-35 jaar) van hun loopbaan.
Natuurlijk heeft dit een weer
slag op hun prestaties.
Alcoholisten hebben meer
werkverzuim, dan de andere
werknemers. Bepaalde onder
zoekers spreken van 2,5 tot
viermaal meer afwezigheid,
dan bij andere oorzaken van
het verzuim. Belangrijk in dit
verband is ook de aard van de
afwezigheid. Het sterke ver
zuim op de maandagmorgen is
al lang een bekend feit, even
als het te laat komen of het
vroeger weggaan, dat in man
uren nogal sterk kan oplopen.
Bij alcoholisten treft men
meermalen echter een ander
beeld aan. Hogere functiona
rissen bijvoorbeeld blijven
niet graag thuis, wanneer ze
tevoren teveel alcohol gebruikt
hebben. Zij verschijnen wel op
hun werk, maar de werkpres
tatie wordt soms aanzienlijk
gedrukt door het voorafgaand
gebruik van teveel alcohol.
Ook wordt in dit verband veel
verzuim verdoezeld. Volgens
onderzoekingen in de Verenig
de Staten verdoezelen veertig
procent van de alcoholisten
zelf het verzuim, in veertig
procent van de gevallen ge
beurt dit door collega's, chefs
of ondergeschikten. In twintig
procent van de gevallen was
het verdoezelen overbodig,
omdat de alcoholist bij iede
reen op het werk als zodanig
bekend was.
Dit alles en ook de nevenver
schijnselen, zoals een vlugger
slijtageproces, hebben een
weerslag op het rendement
van het bedrijf.
/erknemers met lagere func
ties blijven, ook al volgens en
kele onderzoekingen, eerder
thuis, dan bovenaangehaalde
categorieën. Zij zijn vooral
bang voor het veroorzaken
van ongevallen, maar hun
prestatievermogen is vooral na
hun afwezigheid sterk aange
tast. De hogere functionaris
sen proberen, aldus de onder
zoekers dikwijls de schijn op
te houden door te verschijnen.
maar de prestaties zijn er even
dikwijls ook naar.
De gegevens uit enkele onder
zoekingen wijzen verder uit,
dat de alcoholisten niet alleen
meer ongevallen veroorzaken,
dan hun collega's, maar ze zijn
meer dan eens ook oorzaak
van ongevallen bij collega's.
Soms komt men echter ook
weer tot opvallend andere
conclusies. Soms blijkt name
lijk, dat alcoholisten, uit vrees
voor het veroorzaken van mo
gelijke ongevallen, door hun
chefs op veiliger arbeidsplaat
sen gezet worden.
Het totaalbeeld is, economisch
gezien, niet zo bijster floris
sant. Want de prestaties van
alcoholisten blijven over het
algemeen genomen sterk ach
ter bij die van hun collega-
werknemers. Daarbij het ziek
teverzuim gevoegd en het ver-
MEDISCHE
RUBRIEK
oorzaken van ongevallen, dan
betekent dit soms gevoelige
verliezen voor het bedrijf.
Meer ziekten, meer ziekenhuis
opnamen, toenemend gebruik
van medicijnen, mogelijke In
validiteit, meer werkverzuim,
verminderde prestaties; dat is
het sombere beeld dat medici
en onderzoekers schetsen over
de alcoholist in het econo
misch leven. Afgezien dan no-
g van de vele sociale noodge
vallen, die erdoor ontstaan.
Een gepeperde economische
en vooral sociale rekening
voor de alcoholist zelf, voor
zijn direkte en indirekte omge
ving. Alcohol is nog steeds het
verdovingsprobleem nummer
één. Dat vergeet men wel eens
bij het praten over de andere
vormen van drugs.
Dr. Ick*
Gezapige Meindert en drijverige Mieze Muis gaan een ander huisje betrekken dan
de oude lekkende bloempot waarin ze wonen. Maar Meindert ,ligt het liefst op zijn
staart in de zon' en heeft geen zin zich in te spannen. Toch wil Mieze naar het
Grote Dierenbos van de televisie, waar de dieren wijs en grappig praten. Ze drukt
haar zin door en het stel trekt per auto (die ook als boot moet dienen) met alle
huisraad erin, weg. Natuurlijk wachten het avontuur en de ellende om de hoek.
Tenslotte vinden ze door de hulp van de boskat een stapel kranten om een eigen
huisje van te bouwen. En dat is leuk, want nu kunnen ze .lezen' hoe de mensen
zelf hun problemen maken. Wat er met het huis gebeurt moet uzelf maar lezen
in het allerleukste juist uitgegeven boekje van Tatjana Graven, die in korte, rake
•zinnetjes de karakters van het muizenechtpaar weet te tekenen. Vol humor schrijft
ze in voor kleine kinderen begrijpelijke' taal hoe doordouwster Mieze van wanten
weet, Meindert naar haar pijpen danst en hoe alles nog op zijn „pootjes" terecht
komt. De humoristische tekeningen van Bep Thijsse volgen de tekst van het rijk
en zeer goed door haar geïllustreerde boekje op de voet. Enig cadeautje voor de.
feestdagen.
,JIet Krantenhuisje". Uitgeverij „West-Friesland", Hoorn. Prijs f 8,90.
PAULUS DE BOSKABOUTER EN DE BUITENBORREL
Mr. Irene Lederhausen bij de opening van de 3000e Mac.
De stoel is voor de baby, die met de familie naar het
„restaurant" gaat..
LONDEN Een ontmoe
ting met Jan Sybesma
(geboren in Indonesië,
tuinbouw gestudeerd,
korte militaire dienst in
Nederland, daarna g'èemi-
greerd naar de Verenigde
Staten en nu „managing
director" van de zeven
McDonald-restaurants in
ons land, voerde ons naar
Engeland, waar de drie
duizendste „Mac" buiten
Amerika werd geopend:
het eerste in de Londense
voorstad Woolwich. Eind
december gaat de 3001-
ste McDonald van start in
de Amsterdamse Albert
Cuypstraat Reden ge
noeg om serieus kennis te
maken met de leemte op
vullende, vitaminerijke
lekkernij, die in Amerika,
Canada, Japan, Australië,
Azië, Curacao, Duitsland,
Zweden, Engeland, Fran
krijk en Nederland (Am
sterdam, Rotterdam,
Zaandam, Den Haag,
Delft, Voorburg) wordt
gegeten. De drieduizend-
ste nederzetting dus in
Londen.
Londen maakt zich in
middels al op voor het
Kerstfeest. Hier en daar
al aarzelende kerstboom-
lichtjes in Oxfordstreet'
Een paar bomen richting
Regentstreet pralen al in
volle glorie. Bij Mark
Spencers, het beroemde
warenhuis waar Prinses
Anne vroeger van haar
moeder altijd haar truien
moest kopen omdat ze er
zo goed en goedkoop wa
ren, stonden rijen rekken
met avondkleren: lange
acryl rokken, rijk gedes
sineerd voor ruim 40 gul
den; blouses, die hier ze
ker 60 gulden kosten,
koop je daar voor onge
veer 25 gulden.
En verder in de City: Liberty
heeft lavendelzeep, 3 stukken
voor nog geen Pond en fantasti
sche voetlange patchwork coc-
tailschorten met volants van
boerebont (£8.80). Elders een
doos morningtea in luxe verpak
king: 34 pences....
Dit dan als voorspel op de ope
ning van de drieduizendste
„Mac". In Woolwich was het een
vrolijke keuken. Alle landen wa
ren vertegenwoordigd, omdat de
McDonald-chefs uit de hele we
reld waren uitgenodigd. Elke
.McDonald-executive" heeft aan
een academie gestudeerd: de
„Hamburger University", waar
de studenten in laboratoria wer
ken, voedselbereiding leren,
marketing studeren, cursussen
volgen in het kweken van za
kenrelaties: noodzakelijke ken
nis om een restaurant goed tc
leiden, zodat nergens een onwe
tende aan het hoofd van een
zaak staat. De vrouwen van de
„executives" zijn voortreffelijk
gekleed. Gezeten aan een tafel
tje met een van deze dames,
hoorde ik dat zij zoon Ron (14)
en dochter Karin) naar een Ma
c's stuurt om muffins met eie
ren te eten voor ontbijt als ze
met haar man een laat avondje
Clown flonals Mac Donald op da kinderafdeling van een v*™
ziekenhuis in Amsterdam
Gij Liberty in Londen zagen we deze kruldenzakjes om
onder het hoofdkussen te leggen voor een geurtje (peren,
thym, varen, abrikozen) £1.25
zegt trouwens zelf al: gaan jullie
vanavond uit, dan gaan we mor
gen bij Mac's ontbijten.
Grapje: hamburgers worden
maar tien minuten onder ultra
violet licht warm gehouden..
Hebben ze nog geen afnemer
gevonden dan gaan ze het vuil
nisvat in. James Beard, bekend
schrijver van kookboeken stipu
leert: .McDonald is een grote
machine, die de hele dag ham
burgers .uitboert'. Het hele ge
val is afgestemd op het verhe
melte van een zesjarige. Maar
iedereen lust het
In Amerika zijn de meeste ham
burgertenten in eigen bezit, een
groot deel is echter ook gepacht
Ze voeren de McDonald artike
len, maar een deel van de omzet
is voor de moederfirma.
Robert Rhea is de man achter
de keten in Engeland. Hij heeft
vier établissementen geleid in
Cleveland, Ohio en een in Phila
delphia. Nu moet hij het waar
maken in Woolwich. Hij goo
chelt met cijfers. De laatste drie
jaar zijn er ca. 2000 restaurants
geopend over de hele wereld,
70% meer dan in 1970.. In de
cember is er een piek. Moedfirs
willen kinderen met de feestda
gen en in de kerstvacantie trac-
teren; daarnaast zijn ze dood
moe van de voorbereidingen
voor de feestdagen, zodat in-
plaats van koken, .klap' een
hamburger tegen de gezins ma al
tijd wordt aangegooid. „In 1973
ging de 12 miljardste hambur
ger over de toonbank, precies 7
maanden na onze 11 miljard
ste". De company brengt' een
aantal series op de beeldbuis.
De speciale kers tui tzendinf
„The Homecoming", een warm
familieverhaal vormt de basis
van de populaire serie in Neder
land: „The Waltons" over een
gelukkige familie waar alle din
gen een goed einde hebben.
Men is over de hele wereld inge
steld op het plezier van de
jeugd. Het tv.-kinderprogram-
ma „Zoom" in de Verenigde
Staten brengt brieven binnen
als volgt: „Lieve MacDonald, ik
wil u bedanken voor Zoom om
dat ik vaak naar Zoom kijk. Ik
ben een echte trouwe fan van
Zoom en ik ben ook een fan van
de hamburgers.
In Londen Woolwich was het
.great fun'. Mrs. Irene Leder
hausen uit Stockholm: „Ik ga
soms tweemaal per dag met m'n
drie kinderen bij Mac's eten. Als
je buitenshuis eet moet je toch
ergens zitten waar je je niet
doodschaamt. Hier kunnen ze
gillen en de boel volsmeren. Ik
trek me er geen spaan van aan'.
Elanka Fujita woont met haar
twee zoons Gen, 21, en Kan, 18
in Tokio. Kan studeert en is een
fervente hamburgerfan. De con
versatie ging wat moeilijk, om
dat Elanka gebrekkig Engels
spreekt, maar de wil was goed
en boven een milkshake vonden
we elkaar. We houden allebei
van „makkelijk in de huishou
ding'.
Voor de vrouw die de ellende
van een kinderpartij aan huis
niet aan kan en het geluk heeft
in de buurt van een MacDonald
te wonen, zie ik een verschiet:
laat de reuze hamburgers in hy
giënische doos halen als de kin
deren niet meer te genieten zijn
van hangerigheid. De eerste
twintig minuten kunt u relaxen
en er kleven minder toffeepa
piertjes aan het behang wan
neer de meute vertrokken is.
In Amerika weten ze van wante-
n: op een gearrangeerde kinder
partij (ze laden de jeugd in hun
auto en trekken naar de H's)
krijgt iedereen een quarter
pounder en voorlopig zijn ze
uitgeteld.
Tiny Francis.
SUSKE EN WISKE DE POEZELIGE POES
goed. ik heb (moet tnim !Uii
fm een nieuwe tempel voor
Vöm bouwen. Mie mom one
U daorb'j helpeni
Whebikie mefdr
Lr46: Na nog verscheidene malen over haar
eigen poten te zijn gestruikeld, slaagde Kra-
kras er tenslotte toch in haar meesteres te'
bereiken. „Beter laat dan nooit," smaalde
Eucalypta. Ze rukte Krakras het mandje uit
de snavel en jubelde: ,Jfou heb ik je, on
dier!" Wel trachtte Oehoeboeroe de muggen-
vangst nog te verhinderen door de heks een
beentje te lichten. Dat beentje lichten lukte
ook wel, maar voor de mug was het toen
al te laat. Hij werd in het mandje gevangen
daar liet 'Eucalypta zich toen bovenop val
len. „Ik heb hem," hijgde ze, „nou die
deksel, vlug!" Ditmaal was Krakras goed bij
de pinken geweest en de deksel kwam dan
ook waarachtig op tijd.
