jezuïeten zoeken
naar vernieuwde
plaa ts in de kerk
Tegen elke
kwaal
is wel een
kruid gewassen
hoest, maagpijn
haaruitval,
rugklachten,
maagzuur, gal
stenen, hartklachten
waterzucht
II 160
875.-
Korte
metten
i
2-4UJDAG 29 NOVEMBER 1974
■'IDEN - We hebben een ken-
met een lindeboom. Die groeit
jaren vóór zijn huis. Ook is er
Hl jaren diezelfde dame die met
plastic zak langskomt als de
indeboom in bloei staat. „Mag ik
wat bloesem plukken?", is stee-
vast de vraag van de dame die
nogal met verkoudheden sukkelt,
/f Onze kennis vindt dat elk jaar
weer best, want hij wil een
t£weetdrijvend" middel niet aan
een medemens onthouden.
We leven allang voor de con
statering van Toon Hermans in
fen tijd van Vrouw Holle
frtaar het is eveneens Leve de
latuur. Op dat punt heeft een
tv hele volksstam de klok terugge-
S^peet. De grootste ontberingen zijn
jj nog niet goed genoeg (zolang we
de teevee, koelkast, afwasmachi-
ne en auto achter de hand kun
nen houden). Het liefst zouden we
alle electrische leidingen van de
jnuren slopen en de olielamp ont-
I Steken. De c.v. doet het bevredi-
I jgend, maar de open haard is een
l (overbodig) troetelkind geworden.
Ook de kruiden hebÓen zich ge-
voegd in het ongekunstelde koor
van nostalgiezangers. De kruiden
%\waren er al vóór de mensen. Dus
Jj Vnooier kan het niet. Kruiden heb-
pen vroeger op de een of andere
"jbmanier de mens van lijden en
J|gcwalen afgeholpen, kwalijke
1Kprtaronden geheeld, op sterven na
jgJlVdoden weer tot leven terugge-
nr hracht Nu gelooft de mens anno
J 1974 niet rotsvast meer in deze
r heilzame (on)waarschijnlijkhe-
den, maar een grond van waar
heid zit er in. Het is de tijd van
alternatieve geneeskunst We
kruiden met hartstocht onze soe
pen en groenten. Honderden huis
vrouwen telen zelf hun kruiden in
tuintjes of op het balkon. Piente
re drogisten zijn in hun knollen
tuin. Alleen al bij het zien van
(hun etalages wordt men helemaal
-warm van binnen (en dan heb je
die thee nog niet eens gedronke-
n): „drijvertjes voor gezellig sche
merlicht", „oud Romeinse" olie
lampen vanaf 4,95. En daar
word je dan weer koud van.
LE1DSE COURANT
Kruidenexpert H. Ruijgrok: kijken wat er waar is
van wat men vroeger aan geneeskruiden toedacht
Kruiden voor alle kwalen en voor "een hele reeks culinaire hartstochten.
jubilea bij
correspondent
De katholieke EH-
vierde gisteren
jubileum. Met de
jubileerde Stien Pieter-
Vijf en twintig jaar beheert
het geld van de Vereniging,
dan twintig jaar was de
NIEUWE
I >ASBESPARENDE
\fl VINDING
^IP AARDGASGE-
BIED!
pais enkele maanden geleden
kas via Televisie en Radio bekend
f jamaakt, hebben wi| nu de Gas-
Wd die definitief afrekent met kou-
I Vloer en voeten, In Lelden voor
ontdekt. De sensationele Slegler
«haard met de gas bes parende
Mrwarmte Ventilator. Door de sterk
dubbelwerkende bran-
moet deze vinding wel
genoemd worden In de
cale verwarming!!
DE GASSPECIALIST
OUDSHOORN
J U10V
ZHAARLEM-
arMERSTRAAT
LEIDEN
in u deze in alle opzichten prachti-
Iveffl gashaard in de zaak laten zien en
U gaarne alle gewenste Inlichtin-
l de prijs is de grootste verrassing.
0000 Kc dus voor een grote kamer
gjaehikt, betaald u slechts
penningmeesteresse ook com
mandante van de seniorenploeg
bij onderlinge wedstrijden. Vele
prijzen sleepte zij met haar se
condanten in de wacht.
Tijdens de feestavond werd de
jubilerende penningmeesteresse
onderscheiden met de gouden
EHBO-speld. De heer Strook-
man, districtsbestuurder, bood
Stien Pieterse een plant aan.
Uit handen van voorzitter A.
van Zwieten ontving zij namens
het bestuur en de leden van de
afdeling Langeraar een gouden
speld met een „S" erop.
Voor het bestuur waren er twee
koffers met dekens en een
groot aantal dia's van de leden.
De instructrice mevrouw Van
Vliet, bood het bestuur een ver-
bandkoffer aan.
Gehuwden bal
Krooshappers"
Van onze correspondenten
BOSKOOP - De nieuwe prins
carnaval van de „Krooshap
pers" wordt morgen tijdens een
bal voor gehuwden aan zijn
„onderdanen" voorgesteld. Het
jongerencarnaval heeft plasts
op 7 februari. Het boerenbal is
gepland op 8februari. Tien fe
bruari is het balmasqué in het
verenigingsgebouw aan de Ro-
zenlaan. In dit gebouw worden
alle activiteiten van de „Kroos
happers" gehouden. Belangstel
lenden kunnen zich als lid an
de carnavalsvereniging aanmel
den bij Chris Stolwijk, Rijers
koop 41, tel 01727-3605 en bij
Corimme Hoekstra Sprenger-
straat 22 teL 01727-4667.
HOOGMADE - Leerlingen uit de
hogere klassen van basisschool
„De Does" houden dzer dagen
een inzameling voor de actie
„Geven voor leven". f
Het donkere en natte seizoen
werkt natuurlijk een heel eind
mee: originele Italiaanse lau-
rierstammen, kruizemunt, pim
pernel en pure drop (zonder
wat er niet in hoort), echte ha-
verstro pitten, druivesuiker
voor nieuwe energie (de STER
kan wat dit betreft wel op het
dak gaan zitten), pectoraal pas
tilles en vermageringsthee (één
treksel voor twee dagen). We
naderen nu de echte kruiden.
Daar gaat-ie dan: salie, als gor
gelmiddel bij keelpijn (ook bij
kalfsvlees, soepen, sausen en
omelet), lindebloesem tegen
rimpels en amandelsiroop tegen
kriebel- en rokershoest tenzij
je met roken stopt.
„Maak zelf uw Beerenburger, wij
hebben de echte kruiden voor
u". De „kruiderij" is een flexi
bel object. Uw shampoo wordt
pas goed met kamille. Ze staan
er kruid aan kruid: duizend
blad, tegen aambeien, malrove
(huidversterkend), heemstwor-
tel (van de heemtuin, nemen wij
aan) tegen hoest en voor keel,
zoethoutpoeder (bij maagkwa
len), korenbloemen nog een
beetje blauw bij oogkwalen,
klitwortel tegen haaruitval en
engelwortel tegen rugklachten.
Dan hebben we nog we blij
ven onvolledig lage-bloed-
drukkruiden, Quercus tegen
bedwateren en salvia tegen
maagzuur. Het is als een ge
kruide litanie ter verdrijving
van narigheid en ongemakken:
kalmoes, paardestaart en mee
krapwortel help ons; gouds
bloem en armica (bij kneuzin
gen) doe er wat aan.
Vergeleken met bijvoorbeeld onze
Duits sprekende mede-Euro
peanen zijn wij, Nederlanders,
echt nog geen kruidenvolkje.
De Duitse mentaliteit schijnt
nog steeds dichter bij de natuur
te staan. Daar heerst voor een
belangrijk deel nog de volksge
neeskunst: opa weet altijd dat
tegen een bepaalde kwaal wel
een kruid gewassen is. Ook in
de literatuur vindt men die
Duitse voorliefde terug; uit
Zwitserse bron is er het nog
niet in het Nederlands vertaal
de werkje „Unsere Heilpflan-
zen", een populaire beschrij-
ving over de werkzame stoffen,
de uitwerking, het gebruik, ver
zamelen en kweken van natuur
lijke kruiden.
Het mooie van dit boekje is ook,
dat de wetenschap achter de
uiteenzetting kan staan. Zo ko
men we van de kamille te we
ten, dat deze plant kramp ver
drijft, ontsteking tegengaat,
desinfecterend werkt en
„zweetdrijvend" is. Ook met va
leriaan kan men wel wat onder
nemen tegen kramp, het maakt
rustig en je slaapt er eerder op.
Vingerhoedskruid mag alleen
op voorschrift van de dokter
worden gébruikt bij hartklach
ten en waterzucht; het is ook
een kruid dat wondgenezend
werkt. Het lastige kuchje zou
men kunnen bestrijden met
tijm, dat in het badwater opge
lost ook een goede uitwerking
heeft bij slecht genezende won
den.
Darm- en maagklachten, galste
nen, slechte spijsvertering en
last van „winden"? Drink dan
gerust eens die pepermuntthee.
Duitsers met hartklachten (en die
zijn er nogal wat) zullen niet
zelden naar de meidoorn grij
pen. En wat doet de gemalen
schors van onze goede oude
wilgen? Wilgenthee is er tegen
reumatische aandoeningen, is
koortsbestrijdend bij verkoud
heden. Wat die reumatiek be
treft, zou men het ook eens
zoals de Zwitsers kunnen
proberen met thee van de jene
verbes, die bovendien bij nier
en blaasklachten „opwekt tot
urineren". Dat bitterstoffen de
eetlust opwekken wisten de
meeste ouderen onder ons
Iemand die alles van kruiden af
weet is de heer H.W.L. Ruij
grok, secretaris van de Neder
landse Vereniging voor Genees
kruiden Onderzoek, welke ver
eniging op 6 december 60 jaar
bestaat. „Tot 1973 heette ze de
Nederlandse Vereniging voor
Geneeskruidentuinen. Er is
evenwel een karakterverande
ring opgetreden welke dooi'
nieuwe statuten is gestabili
seerd". De heer Ruijgrok, die
werkzaam is in het laborato
rium voor Experimentele Plan
tensystematiek van de universi
teit te Leiden, houdt zich met
zijn paar honderd mede-leden
bezig met een studie van de
„algehele kennis van de inhoud-
stoffen van de planten". „We
willen onze vereniging beperkt
houden tot een studieclub, die
inventariseert. Ons aanvankelij
ke doel was het rehabiliteren
van de volksgeneeskunst. Vlak
na de eerste wereldoorlog, toen
de import was weggevallen,
hadden we bloeiende centra
voor geneeskruiden. Alle krach
ten waren gebundeld. Apothe
kers werd naar de behoefte ge
vraagd en die zeiden dan: dit
of dat moet je gaan telen".
In 1958 kwam een kentering door
dat de arbeidskosten en loon
kosten stegen. Ook vielen de
kruiden ten prooi aan de opko
mende farmaceutische indus-
trie, die volgens de heer Ruij-.
grok „niet stilzat om de fabrica
ge van geneesmiddelen over te
nemen en de kruiden „overbo
dig" te maken. Daarbij komt,
dat het mechanisch oogsten van
geneeskrachtige kruiden zeer
beperkt en erg moeilijk is. De
„hoofdjes" van de kamille b.v.
zijn niet eenvoudig machinaal
te vergaren. Eigenlijk is het
areaal in Nederland ook te
klein, vergeleken bij de Oostcu-
ropese landen, waar het proces
veel minder „geamerikani-
seerd" is".
We hebben nu alom te maken met
een opleving van de belangstel
ling voor kruiden. „Bij de on
derzoeker", zo vertelt Ruijgrok,
„is de interesse nooit weg ge
weest Maar onze vereniging
veranderde van karakter ten
behoeve van het onderzoek. De
volksgeneeskunst heeft name
lijk te veel beloofd. Er werden
zo veel toepassingen bij bepaal
de kruiden opgevoerd, dat het
ongeloofwaardig werd. Het on
derzoek trekt bepaalde
„claims", die aan een kruid
worden gegeven, na. In Ameri
ka worden geneeskruiden be
proefd, met name op de celdo-
dende werking van extracten'
tegen kanker. Wat wij nu doen
is kijken wat er waar is van
wat men vroeger aan genees
kruiden toedacht".
Mét Rousseau willen we met z'n
allen terug naar de natuur. Als
je kruidenman Ruijgrok vraagt
om een verklaring voor deze
opleving, zegt hij: „Men wil af
van tranquillizers, van librium
en valium. Men ziet het in het
hele milieubewustzijn van onze
dagen. Je zou je als arts kun
nen afvragen: zou ik niet beter
een patiënt tot rust kunnen
brengen met een valeriaanpre
paraat? Veel „zwaar geschut" is
niet nodig. Maar een arts wil
vaak van een patiënt af en
stuurt hem met librium i
huis. Dat kan een arts ook niet
altijd helpen als zijn werk hem
over het hoofd groeit".
Met een geneeskruid laat je meer
„heel". Ruijgrok: „Van zo'n
kruid gaat een meer afgeronde
werking uit, doordat je de bij-
stoffen erin laat en niet verwij
dert, wat de fabrikant wèl doet.
Zo werkt rabarberwortel laxe
rend, maar die wortel bevat
tevens de looistoffen om die
werking weer terug te nemen.
Ter stimulering van het onder
zoek looft de Ned. Ver. voor
Geneeskruiden Onderzoek om
de twee jaar een prijs uit ter
aanmoediging van jonge onder
zoekers. De adviserende taak is
verminderd, maar het aantal
publicaties over planten is sterk
toegenomen; „instrumenteel",
zo zegt de heer Ruijgrok van de
jubilerende kruideninstantié,
„kunnen wij dieper in het ge
neeskruid doordringen". Zo le
vert een 60-jarige in de moder
ne tijd een waardevolle bijdra
ge aan de onnaspeurbare ten
dens om „terug" te gaan: doe
maar natuurlijk Ton Pieters
VEEMARKT UTRECHT
UTRECHT. 28 nov. Aanvoer: totaal
5033, wevkaanvoer 5320, runderen
1287. vette kalveren 9, graskalveren
130,nuchterc kalveren 873, schapen
en lammeren 1204, varkens boven
100 kg 502, varkens beneden 100 kg
5, biggen 995. bokken cn geiten 28,
slachtrunderen ca. 950. Prijzen: (in
guldens) slachtkoeien (resp. extra,
le, 2e cn 3c kwal.) 5.45-5,95, 5,15-5.35,
4,45-4.65, 4.20-4.40, stieren 5,50-6,30.
worstkoeien 3.60-4.20, vette kalveren
3,70-4,40, nuchtere kalveren 1,30-1,70,
rfashtmiaan (resp. extra, le, 2e en
3e kwal.) 2,05-2,10, 2,00-2,05, 1,95-2,00
2,20-2,25, 2,15-2,20, melk- en kalf-
koeien 1250-1925, kalfvaarzen 1100-
1750, vore koeien 1000-1400, pinken
650-1000, stieren 1250-2250, graskal
veren 300-650, nuchtere kalveren 50-
80, nuchtere kalveren voor fok en
mesteri) zwartbont 115-250, roodbont
230-295, vette schapen 135-170, vette
lammeren 150-225, drachtige varkens
375-550, schrammen 90,00-112,50, big
gen 67,50-85,00, geiten 20-75. Over
zicht: (resp. handel cn prijzen) rede
lijk, niet gchacl prijshoudend, melk
en kalfkocicn redelijk, prijshoudend,
jongvee redelijk, prijshoudend, vette
kalveren vlug, prijshoudend, nuchte
re kalveren matig, goed prijshou
dend, nuchtere kalveren voor fok en
mesteri) lui, lager, schapen willig,
hoger, lammeren willig, hoger var
kens redelijk, hoger, schrammen en
biggen goed, hoger, geiten rodelljk,
prijshoudend.
EIERPRIJZEN BARNEVELD
COOP. VELUWSE EIERVEILING, 28
nov. Aanvoer 2.979.505 stuks (vol
gens veilinglijst 2.001.560 stuks),
stemming redelijk. Prijzen: (in gul
dens per 100 stuks) eieren van 50 gr.
11,62-12,40, 55 gr. 13,24-13,76. 60 gr.
14,23-14,18 (aflopend), 65 gr 14,39-
14,81.
EIERVEILING. 28 nov. Aanvoer
1.209.540 stuks, stemming matig
Prijzen: (in guldens per 100 stuks)
eieren van 50-51 gr. wit 11,96, bruin
12.27, 54-55 gr. wit 12,81, bruin 13,10,
61-62 gr. wit 14,09, bruin 14,22, 63-64,
gr. wit 14,16, bruin 14,41.
EIERMARKT. 28 nov. Aanvoer ca.
2.500.000 stuks, handel vlug. Eieren
van 50-54 gr. 12,90-13,80 per 100
stuks, kg-prijs 2,58-2,56, eieren van
57-61 gr. 14,10-14,35 per 100 stuks,
kg-prijs 2,47-2,35, eieren van 04-67 gr.
14,75-15,50 per 100 stuks, kg-prijs
2,30-2,31; witte eieren van 60-70 gr.
10 tot 60 cent per 100 stuks lager.
VARKENSMARKT GOUDA
GOUDA 28 nov. - Aanvoer 1007 big-
gen, 25 magere varkens en 24 slacht-
vurkens, prijzen In guldens per stuk:
biggen 7081 cn magere varkens
84-130, slachtvorkens 3,29-3,31 per kg
gesL gew. en 2,64-2,66 per kg lev.
gew. De handel was matig en prijzen
incl. btw.
KAASMARKT GOUDA
GOUDA 28 nov - Aanvoer 14 partij-
en. Prijzen in guldens per kg: 5,35-
5.55 en extra kw. tot 5,70. De handel
was flauw.
Veilingen
Lisse De Vrije Bloemenveiling
if.B.G. in Lisse is waarsehijn-
lijk als enige bloemenveiling
deze week niet getroffen door
de blokkade van de vrachtau-
tochauffcurs. Waarschijnlijk
vindt dit zijn oorzaak in hel
feit dat het hier gaat om een
„middagveiling", liet gevolg
was merkbaar; grote aanvoer,
vele kopers cn dientengevolge
beste prijzen.
De afgelopen week was de aan
voer vooral van chrysanten
toch reeds aanzienlijk. Ook tul
pen en narcissen geven behoor
lijk acte de présencc. De prij
zen bleven op een zeer bevredi
gend peil, beter dan de vooraf
gaande week. In de komende
week kan grotere aanvoer van
tulpen en narcissen worden
verwacht.
Enkele noteringen: Anjer* 30—50, Troianjvra
350-425. Froods'* 150 240, Chry.anten
plum 35—85, Tru«rhrysanU-n 140— 220,
Snljgroen extra 170-230. Irtaaen Prof
Bloauw 90—100, Rorm groot blad 28- 45.
Horen klein blad 12-24, Hyacinten op pot
60-84. Tulpen Gander 380450. Apeldoorn
380450. Dl* Kivuunte400-450; Narclaaen:
Helio» lOO-lSO. Carlton 185-185.
Veilingen
Ook in
s Griekse kerk
democratie
geëist
Athene De nieuwe Griekse
grondwet brengt ook een gro
tere democratisering van het
bestuur der Grieks-orthodoxe
kerk met zich mee. Onder
- meer eist deze grondwet, dat
de primaat van de orthodoxe
kerk van Griekenland zonder
oeft enige bemoeiing van de kant
van de staat door de bisschop-
J pen der kerk gekozen wordt
De politieke omwenteling in
Griekenland is ook het sein
geworden voor een scherpe
kritiek op de orthodoxe bis-
■fe schoppen in het algemeen en
op de primaat aartsbisschop
Seraphim van Athene, in het
bijzonder. Het scherpst is deze
kritiek verwoord in het blad
„De christen" door de hoof
dredacteur, Nikos Psarouda-
kis, die steeds een felle tegen
stander van het militaire be
wind van Griekenland geweest
is. Psaroudakis eist het aftre
den van aartsbisschop Serap
him en een zuivering van de
Griekse kerk.
De eigenlijke problemen van
de kerk vein Griekenland wor-
deh gevormd door de toene
mende ontkerstening en de al
gemeen verspreide godsdienst
ige onverschilligheid, aldus
Psaroudakis. Hij merkt op, dat
de meerderheid der theologen
de mening is toegedaan, dat
alleen een diepingrijpende ver
nieuwing van de kerk deze
ontkerstening en onverschillig
heid kan aanpakken.
KERK
EN
WERELD
ROME Maandag beginnen 237 Jezuïe
ten uit de gehele wereld de 32e „alge
mene congregatie" van de orde, die
onder leiding staat van de Spanjaard
Pedro Arrupe (67).
Aan de bijeenkomst (te vergelijken met
een algemeen kapittel) die vermoede
lijk 2 maanden duurt, wordt deelgeno
men door de provinciale oversten en
door 148 gekozen leden. Zij vertegeno-
woordigen de 29.436 Jezuïeten uit ruim
80 landen. Ondanks het feit dat het
aantal leden in tien Jaar met 8000 is
gedaald, is de Sociëteit van Jezus nog
steeds de grootste religieuze orde van
de katholieke kerk
De 450 Nederlandse jezuieten worden
op bet Romeins beraad veregenwoor-
digd door de provinciale overste, pater
J. G. van Deenen, prof. dr. P. Huizing,
hoogleraar kerkelijk recht en deken van
de theologische faculteit van de Nij
meegse universiteit, en de theoloog dr.
J. van Leeuwen, docent aan de katholie
ke theologische hogeschool Amsterdam
en rector van de jezuieten, verbonden
aan de opleiding in Amsterdam.
Als belangrijkste thema noemde pater
Arrupe bij de officiële aankondiging
van de bijeenkomst in september 1973
de nadere omschrijving van de dienst
van de orde aan de kerk in de huidige
snel veranderende wereld. Verdere
agendapunten zijn de armoede, de spe
ciale gelofte van gehoorzaamheid aan
de paus, de onderlinge solidariteit, de
studie, de bestuursvorm en een zekere
democratisering.
Vorig jaar heeft Paus Paulus aan de
generale overste een duidelijke brief
geschreven. Daarin staat dat de bijeen
komst zich niet mag beperken tot reor
ganisatie, maar zich ook opnieuw de
beginselen van geestelijk en apostolisch
leven voor de geest moet roepen. De
paus benadrukte sterk de absolute nale
ving van de geloften en wees overlegor
ganen die de gehoorzaamheid aantas
ten, van de hand. Hij onderstreepte de
trouw aan de H. Stoel en waarschuwde
tegen gewaagde experimenten.
De bijeenkomst is zeer intensief voorbe
reid. Ruim 1200 soms zeer uiteenlopen
de en zelfs tegenstrijdige voorstellen
werden naar Rome gestuurd. Vanuit
Nederland is sterk aanbevolen veel aan
dacht te besteden aan een soberder
levensstijl. Ook werd gevraagd het za
ligverklaringsproces van de Amster
damse generale overste Jan Roothaan
(17861853) te bevorderen.
De vorige algemene congregatie, in 1965
en 1966 gehouden, kon onvoldoende re
kening houden met de resultaten van
het concilie, dat toen nog niet was
afgelopen. Volgens pater Arrupe heb
ben bovendien sindsdien zo grote veran
deringen plaats gehad, dat het nodig is
de orde aan een diepgaand, realistisch
en openhartig onderzoek te onderwer
pen. Onze moeilijke tijd biedt ongeken
de apostolische kansen, welke de jezuie
ten niet onverschillig mogen laten, al
dus de generale overste.
Niet verwacht wordt dat de vergadering
rimpelloos verloopt Ondermeer bij de
bespreking van de speciale jezuïetenge
lofte van gehoorzaamheid aan de paus
zullen de verschillende opvattingen van
de plaats van de orde in de hiërarchi
sche kerk naar voren komen. Voorge
steld is om deze gelofte, die tot nu toe
slechts werd afgelegd door een beperkt
aantal leden, voortaan door alle leden
te laten afleggen om zo een eind te
maken aan .rangen" binnen de orde.
Velen zien deze gelofte niet als een
speciale gehoorzaamheid aan het leer
gezag van de H. Stoel, maar als dienst
baarheid aan de kerkelijke zending, ook
van de plaatselijke kerk. Anderen zijn
van mening dat talrijke jezuieten de
laatste jaren reeds teveel vrijheid heb-
door hun menings
verschillen ernstige schade hebben toe
gebracht aan de orde en aan de kerk.
Zij vinden het ongehoord dat de „stoot
troepen van de paus" geen hechte een
heid meer vormen ter verdediging van
de officiële kerk, door dik en door dun,
in blinde gehoorzaamheid. Zo hebben
ongeveer 800 vooral Spaanse jezuieten
een beroep op de paus gedaan om in
te grijpen en een eind te maken aan
onrust en onhelderheid. Zij eisen dat
pater Arrupe een krachtiger beleid gaat
voeren of anders aftreedt. Deze groep,
„de Fidelidad" geheten, verlangt dat de
algemene congregatie de pauselijke
brief van vorig jaar als uitgangspunt
neemt In dit verband wordt met span
ning uitgezien naar de toespraak, die de
paus dinsdag zal houden, wanneer hij
de vergaderde jezuieten in audiëntie
ontvangt
De vertegenwoordigers uit de Duits
sprekende landen cn uit Nederland, die
de Romeinse bijeenkomst gezamenlijk
grondig hebben voorbereid, hopen dat
de vergadering eerst ruim de tijd neemt
om te luisteren naar de ervaringen uit
de verschillende landen. Vanuit deze
uitwisseling zou men prioriteiten moe
ten stellen en Tot enkele besluiten kun
nen komen, niet teveel decreten, maar
eerder inspiratie, zo vraagt deze groep.
Het moderamen van de
Hervormde Synode is bezorgd
over de Zuidafrikaanse reactie
op de opmerkingen van dr. C.
F. Beyers Naudé, tijdens de
Hervormde Synode in Drie
bergen, vorige week. De op
roep van dr. Beyers Naudé
was door de Synode verstaan
als een bewogen pleidooi tegen
alle geweld en onrecht, een
oproep tot dialoog en verzoe
ning, die kennelijk in Zuid-
Afrika is verstaan als een op
roep tot geweld.
O Kardinaal Enrique Y Tn-
r an con van Madrid, voorzitter
van de Spaanse bisschoppen
conferentie, heeft op de deze
week gehouden bisschoppen
vergadering verklaard dat de
sfeer in kerk en maatschappij
in Spanje niet wordt geken
merkt door verzoening. Hij
noemde de beperking van de
burgerrechten een „ernstige
inbreuk op de vrijheid van de
menselijke persoon". Hij ver
oordeelde de „cultus" van de
Spaanse burgeroorlog, die het
land nog steeds verdeeld
houdt Ook andere bisschop
pen hebben de laatste tijd op
geroepen tot verzoening. Het
bisdom Barcelona heeft, van
wege de spanningen tussen
werkgevers en werknaners,
de eersten ervan beschuldigd
misbruik te maken van hun
overmacht, een „klassestrijd
van bovenaf', die wordt ge
voerd met fabriekssluitingen
en ontslagen, waartegen sta
kingen niet zijn toegestaan.
In het weckend van' 7 cn 8
december zullen de kerken
van Nederland bijzondere aan
dacht aan de gelovigen vragen
voor de martelingen in vele
landen. Als bijdrage tot be
wustwording en bezinning op
dit probleem is een brochure
samengesteld onder de titel
„Martelen.niet te geloven".
Australische bisschoppen;
koop geen kleuren-tv
SYDNEY Australië kent se
dert vorige maand zijn kleu
rentelevisie. Verwacht wordt,
dat de Australische bevolking
dit jaar nog ongeveer 400 mil
joen Australische dollars
(ruim 1600 miljoen gulden) zal
uitgeven om kleuren-tv in hui3
te hebben. Naar aanleiding
niervan heeft de commissie ge
rechtigheid cn vrede van de
Australische bisschoppen de
Australiërs aangespoord geen
ideurenontvangers te kopen en
ook op ander gebied af te zien
van luxe-artikelen. Dit is
aldus de commissie onver
antwoord, zolang een groot
deel van de wereld honger
lijdt
De commissie gerechtigheid
en vrede wijst er verder op,
dat veel andere luxe artikelen
evenmin nodig zijn. Met name
noemt de commissie een privé
zwembad in de achtertuin.
