De
ski-pistes
roepen
weer
Dumpingsyndroom na maagoperaties
tbz&\iïmldz£icjjeSi!
tbcA\hw^de£l^e\!
MAANDAG 4 NOVEMBER 1974
LEIDSE COURANT
PAGINA 9
VOOR DE VROUW
Het skiseizoen nadert
langzaam maar zeker als
een hangende sneeuwbui.
We gaan er kleuriger bij
lopen dan ooit (of liever
„bij-skiën". Een
tocht langs sport winkels
en magazijnen die ski-on
derdelen en accesoires
verkopen, onthulde dat
de STREEP in hoog aan
zien staat Veel kleurige
pakken, rood, blauw,
groen met bijvoorbeeld
gele strepen die langs
armsgaten en mouwen
lopen of het jack diago
naal doorkruisen.
De skimode is strakker
geworden, vandaar een
overvloed van elastische
inzetten op de belangrijke
plaatsen (zoals op de
knieën, rond de armsga
ten en bij de ellebogen)
om de slaër de nodige
bewegingsruimte te ge-
Erg leuk zijn de uni-sex
pakken in verschillende
dessins met bijpassend
pullover, bijvoorbeeld in
blokbanen. Veel stretsch-
nylon stoffen in gedurfde
contrastkleuren. Voor de
aprés-ski zijn er mooie
Noorse jacks met veel
kleurige ingebreide mo
tieven.
Er komen steeds meer
schoenen met een vulling,
en soort „gelei" in de tus-
senvoering. Door deze
vulling vormt de schoen
zich naar de voet en zal
het schuiven in de schoe
nen worden voorkomen
(vanaf 139 gulden). De
schoenen worden vergele
ken bij vroeger ook
steeds hoger, ter bescher
ming van de enkel.
Nu eveneens verkrijgbaar
in Nederland is de ski
pantalon die aan de
schoen wordt vastge
klemd, de „Schnallenho-
se" (vanaf 129 gulden).
Langlauf komt ook hoe
langer hoe meer in de
mode. Iedereen kan het
leren, ook 50-plussers.
Daarom heeft de mode
zich van deze sport mees
ter gemaakt en speciale
langlaufpakken vervaar
digd om de sport zo ele
gant mogelijk te kunnen
beoefenen. Langlauf is
ongevaarlijk; men „wan
delt" op speciale ski's
door de ongerepte verten
een gemoedelijke vorm
van skiën, die meer op
glijden lijkt dan op flit
sen. De „outfit" is spor
tief; knickebockers bij ro
de kniekousen, een muts
je en handschoenen.
Schoenen en ski's zijn al
op vele wintersportplaat
sen te huur. Simpeler kan
het niet
Voor après-ski: pullovers en vesten met diagonalen doorstreept; liefst pulli
en vest over elkaar, lange mouwen die uitpiepen onder korte mouties. Het
mutsje mag nooit ontbreken
Pisteblouson met brede strepen in rood of blauw op
wit. Grote blauwe rits. Er wordt een coltrui onder gedra
gen.
Voor koude, zonloze dag: double face schapenjas met nappa leer afgezet
(fritala)
Sensitivity-traning
geen oplossing
voor eenzaamheid
Dat eenzaamheid de mens tot Innerlijke groei kan brengen
bepleit Clark Moustakas in zijn pas uitgekomen boek „Lief
de en Eenzaamheid" (Uitg. Lemniscaat, Botterdam).
Er zijn zo stelt hij, veel soorten eenzaamheid; ook het kind
kan „aan de rand van de duisternis" wandelen; er zijn
alleenstaanden, verlorenen, maar men kan ook eenzaam zijn
temidden van eigen dierbaren.
De schrijver maakt onderscheid tussen alleen zijn en een
zaam zijn en is het. niet helemaal eens met de nieuwe
bestrijding van eenzaamheid door de zogenaamde „senstitivi-
ty training": het losmaken van de persoonlijkheid in de
groep, soms door hevige schoktherapie. Hij acht deze al dan
niet geforceerde openhartigheid over zichzelf, door alles aan
de luisterende en kritiserede groep te vertellen, niet voor
iedereen de juiste manier om tot innerlijke harmonie te
komen.
Eén mogelijheid voor de eenzame mens is, volgens de
schrijver, een eigen verdedeigingsmechanisme te activeren;
zich betrokken te gaan voelen bij en geen halt toe te roepen
aan dingen waar men middenin zit, maar ze over zich laten
komen en zelf te bepalen wat er gebeuren moet
Een fijnzinnig boek, dat de eenzaamheid positief probeert
te benaderen.
Na een gedeeltelijke of volledige
verwijdering van de maag, we
gens een gezwel of maagzweer,
maakt iedereen een moeilijke
aanpassingsperoide door. De
voornaamste klachten die dan
kunnen optreden worden sa
mengevat in de term „dum
pingsyndroom". Het kreeg zijn
benaming omdat, door het ge
heel of het gedeeltelijk wegval
len van de reservoirfunktie van
de maag, en het ontbreken van
een afsluitingsmechanisme aan
de maaguitgang, het voedsel als
het ware in de dunne darm
gestrot wordt (to dump).
Meestal gaan deze vervelende
klachten vlug voorbij maar bij
tien pet van de geopereerden
zijn ze blijvend. Het merendeel
van deze patiënten weet dan
door eigen ervaring, of door de
nodige goede raad, een einde te
maken aan het dumpingsyn
droom.
Bij één procent blijven de
klachten zo hardnekkig dat er
soms een levenslange Invalidi
teit uit voortvloeit
Klassiek heeft een patiënt met
een dumpingsyndroom soms tij
dens, maar meestal onmiddel
lijk na het eten, een hele reeks
onaangename verschijnselen.
Een eerste serie bestaat uit een
misse lijkheidsgev oei krampen.
MEDISCHE RUBRIEK
darmrommelingen, een opge
zwollen gevoel in de maagstreek
en soms diarree. Braken is ech
ter niet typisch. Deze sympto
men vinden hun oorsprong in
het maagdarmstelsel. Een twee
de reeks klachten zijn afkomstig
van het hart- en bloedvatenstel
sel. Als voornaamste vermelden
we hier zweten, hartkloppingen,
loomheid, duizeligheid, abnor
male vermoeidheid, gaapneigin-
gen en een gevoel van warmte.
Alhoewel het laatste woord hie
romtrent niet geschreven werd
bestaat er toch reeds een vrij
grote overeenstemming omtrent
het ontstaansrnechanisme.
De grootste betekenis wordt toe
geschreven aan een te 6nelle
maagontleding waardoor een
grote hoeveelheid voedsel te
bruusk in de darm terecht
komt Vooral na maaltijden rijk
aan koolhydraten, waartoe ook
de suikers behoren, zijn de
klachten uitgesproken.
Bij dit voedsel sijpelt een be
langrijke hoeveelheid vocht van
de bloedbaan door naar de
darm Zodoende daalt het
bloedvolumc terwijl de darm
zich anderzijds te snel verzet
De darm reageert hierop door
een verhoging van de samen
trekkingen wat op zijn beurt
krampen, diarree, borrelingen,
vol gevoel, enz. tot gevolg heeft
Sommige personen zijn voorbe
schikt om een dumpingsyn-
droom te krijgen. Bij deze per
sonen zal men een maagoperatie
zolang mogelijk uitstellen. Ge
lukkig kan men deze individuele
aanleg te voren beproeven door
de dumpingklachten te provoce
ren. Hiertoe wordt langs een
sonde snel 150 ml. suikeroplos
sing in de darm gespoten terwijl
men nagaat hoe de patiënt erop
reageert
Wat de behandeling betreft
moet men van medikamentcn
niet te veel verwachten. Vooral
een aangepast dieet zal het moe
ten doen. Dit betekent steeds
een overschakeling op veelvuldi
ge doch kleine maaltijden met
beperking van de koolhydraten
Tevens moet er voor gezorgd
worden dat het voedsel zo nor
maal mogelijk gehouden wordt.
In tegenstelling met de gangba
re mening mag men na een
maagoperatie verder melk en
pap blijven gebruiken. Melk
produkten zijn immers en bijna
onvervangbare bron van eiwit
ten en calcium. Soms worden de
melkprodukten echter slecht
verteerd. Om het uitzetten a
de darm zoveel mogelijk te
voorkomen mag men voor en
tijdens de maaitijden niet drin
ken. Een half uur rust on»*-'*''
dellijk na de maaltijden -
aan te bevelen. In uitzon
gevallen kan het zelfs m
een nieuwe operatie uit
ren.
