Allerlei(ds)
Oecumenische
Merenwijk
manifesteert zich
als vaderlands bolwerk
Vragen prof. Haarsma over zin eucharistie bleven onbeantwoord
MAANDAG 4 NOVEMBER 1974
LEIDSE COURANT
iiiiiiiiiiniiiiiiniiiiiiiiiiniiniininnniinniiiiiiiiiiiiiiiimiiiuiii*
LEIDEN Voor een onverwach
te knuppel in het Merenwijkse
hoenderhok (tijdens de Regio
nale Oecumenische Dag) zorgde
prof. dr. Fr Haarsma. voorzit
ter van de St.Willibrord Vereni
ging, die als vertegnwoordiger
van een „beleidsorgaan" pasto-
raal-theologische kanttekenin
gen maakte. Hij meende veel in
de Merenwijk gerealiseerd te
vinden van wat het Tweede Va
ticaanse Concilie als wegen
aangeeft tot grotere eenheid
door het beoefenen van het Oe-
Hij onderstreepte
todzaak van voortdurende
reflectie, die de pendant is van
een gedurfde praxis. Hierbij
kunnen van dienst zijn b.v.
overeenkomsten over de Eucha
ristie tussen katholieken en
protestanten, die elders reeds
tot stand zijn gekomen.
Maar er is, volgens prof. Haars
ma, wel geduld, fijngevoelig
heid en omzichtigheid ge
vraagd. „Men gaat in de Meren
wijk verder dan het Vaticaans
Concilie, de bisschoppen en de
Gemeenschap van Kerken toe
staan. U moet uit existentiële
ervaring ervan overtuigd zijn.
dat dit hier wel mogelijk is. U
moet u rekening blijven geven
van wat u hier doet. of dit de
toets van de evangelische zui
verheid en de katholieke verrij
king kan doorstaan".
De theoloog Haarsma had een
aantal indringende en kritische
vragen. „Ik wil niet ontmoedi
gen, maar een prikkel geven, op
de weg die u bent ingeslagen
verder te gaan. Want stilstand
is achteruitgang". De vragen
Haarsma die op het ogen
blik i
i de
Komt in de vormgeving van
avondmaal/eucharistie, zoals u
die hier viert, duidelijk tot uit
drukking. dat de Eucharistie de
maaltijd des Heren is. waarin
Hij de belofte vervult, dat Hij
tegenwoordig zal zijn temidden
van hen die samenkomen in
Zijn naam"'
Komt in de beleving en in de
gestalte tot uitdrukking dat het
eën dankzegging aan God en
een offer van lof is voor Zijn
en opstanding in de pregnante
zin van het woord, dus als een
sacramentele representatie en
werkdadige proclamatie van
deze heilsdaden?
Komt o.a. door de epiclese tot
uitdrukking dat de Geest Gods
wordt afgeroepen over de ver
gaderde gemeente en over
brood en wijn om Christus
waarlijk tegenwooridg te stel
len"
Hoe
het i
ook in de Wereldraad
omgaan met de sacramentele
tekenen van brood en wijn"
Blijkt daaruit dat zij naar hun
diepste werkelijkheid he» li
chaam en het bloed van Chris
tus, dus Christus zelf zijn"
Komt in de viering aan het licht,
dat de eucharistie een zending
inhoudt tot heil van de wereld"
En dat het een vooruitgrijpen
is op het feestmaal van het
Koninkrijk Gods".
Komt tenslotte tot uiting dat de
voorganger in de eucharistie de
persoon van Christus vertegen
woordigt als de gastheer"
Op deze wezenlijke vragen van
Haarsma werden geen antwoor
den gegeven. Ze brachten enige
verwarring teweeg, schijnbaar
had men zich dit vitale bestand-
deel van een katholieke geloofs
beleving niet zo gerealiseerd In
feite werd vanuit de vergade
ring de vraag gesteld
als Gods volk op weg was. In
de dienst ging ds. Hortensius
voor Het was een avondmaals
viering Tijdens de uitdeling
van het „brood" bleek, dal
wijk"'
vragen
Ook
de Mei
iet jezelf re
i iets Als
erd gesteld .Je
•kenschap geven
je dat niet doet,
loop je het gevaar dat de zaken
uit de hand lopen" En „Je
moet je bewust worden wat je
beleeft
We herinneren ons een voorval,
een jaar geleden, toen de Me-
renwijkgemeenschap herdacht
"*-* twee jaar oecumenisch
i zo gro
algangers
toeloop v
prettige situatie. En dan komt
LEIDEN - Zeker zeven uur lang heeft zaterdag de oecumenische
geloofsgemeenschap van de Merenwijk, vertegenwoordigd in haar
Algemene Kerkelijke Merenwijkraad, van zich doen horen op de
Oecumenische Regionale Dag. „Genoeg gepraat in de kerkelijke
top, nu gaan we naar buiten dragen wat ons bezielt aan de basis.
Samen geloven, daar zijn veel mensen wel aan toe", meende de
AKM en tal van - wat men vandaag noemt „kerkelijke beleidsor
ganen" - autoritieten op beleidsniveau, zoals vicaris mgr. W. v.d.
Ende en heel wat theologen en andere hoogleraren waren graag
bereid als klankbord te dienen. De Merenwijk in gelovige zin
is uitzonderlijk in ons land. Wat hier kon en kan, is elders in
opbouwwijken niet mogelijk. Tot veler verrassing kwam dit
zaterdag duidelijk naar voren.
gaat erom hoe dit ietwat „slor-
dèhjke8hierf is*'da?een totale - Kop' -stukken bijeen tijdens de Regionale Oecumenische dag in de Merenwijk
wijk een oecumenische struc- v.l.n.r. lid organisatie-commissie St. Willibrord Vereniging drs. Roeleveld. prof dr
tuur krijgt, dat is nergens an- Haarsma. Chris de Jong. C. Plug, AKM-voorzitter Kemperman en de beide Merenwijk-
ders in ons land bekend Het pastores Van Well en Hortensius.
Merenwijkpastor Jan van Well
noemde het na afloop - toen de
ruim honderd deelnemers uit
Leiden, Oegstgeest, Sassen-
heim, Voorschoten, Zoeterwou-
de en beleidsfiguren van bui
ten de regio zich opmaakten
om huiswaarts te keren - „een
dag vol bemoediging en steun
om door te gaan op de ingesla
gen weg". Tot de „oude" moe
derkerken was het verzoek ge
richt: „kom helpen en meeden
ken met ons". Uit de vergade
ring werd Rotterdams bisschop
dr. Simonis uitgenodigd om
„eens een paar zondagen hier
te komen".
Niet vrijblijvend
Prof. dr. H. Berkhof, voorzitter
van de Raad van Kerken Ne
derland - een reformatorisch
theoloog vol tintelende humor
en opwekkende spiritualiteit -
zag de Merenwijk staat tegen
over eeuwen vol traditie en ge-
loofsrijkdommen. „Toch is dit
geen vrijblijvend experiment.
We kunnen niet anders, ook al
is het een stuk niemandsland.
Mogen we elkaar niet verrij
ken" Het kan bijna te veel zijn.
dat „eersteling" zijn. Het gaat
hier om die ene Heer en dal
Heil. "Dat is ons gemeenschap
pelijk geloof".
Iedereen keek met spanning uit
naar wat mgr. Van den Ende
als vicaris van de bisschop als
reactie op de Oecumenische
dag naar voren zou brengen,
ledereen scheen het gevoel te
hebben: dit kun je niet zomaar
opzij schuiven. Dat deed de vi
caris (die wij echt niet benijd
den) ook niet. „Ik zeg het hier
nogmaals: ik heb vragen op
i de i
allerlei ni\
„hier in de Merenwijk. Voorop
staat, dat ik hier geloof aantref.
Maar dat geloof moet be
schermd hermd worden. We
zijn nog niet in het stadium van
goedkeuren of afkeuren, maar
voorlopig van bescherming. Het
gaat evenwel voor velen nog
ver. Dit vérgaande experiment
hoort mogelijk bij de pioniers
fase van een wijk. Maar zullen
de volgende tien jaren in het
zelfde elan worden doorge
voerd?". zo vroeg drs. Van den
Ende zich af.
Dr. Kamphuis van de Welzijns-
raad Leiden, voelde zich nog
steeds in de kou staan en vroeg. De geloofsgemeenschap
enigszins rood aanlopend, „wil- Merenwijk, begonnen
len de beleidsinstanties dan als
jeblieft óók eens iets uitleg
gen?". Hij vertolkte daarmee de
mening van velen, dat van „bo
ven" te weinig of helemaal niet
een toereikende hand wordt ge
zien. „als het erop aankomt
zwijgt men aan de top. of offert
een minderheid op aan het gro
te geheel een enkeling moet in
het belang van de gemeenschap
de
enthousiasme zonder theologi
sche reflecties, staat tegenover
andere jonge gemeenschappen
waar men deze stap niet heeft
gezet. Een der deelnemers, pa
ter dr. W Sleddens van het
Intituut voor Missiologie en Oe-
cumenica te Utrecht, die een
omvangrijk onderzoek op dit
terrein heeft gepleegd, zei dat
de Merenwijk zonder het voor
zichtig zeilen en reilen het verst
is gekomen, maar het daarom
ook „eigenlijk het gemakke
lijkst heeft gehad" Volgens
prof. Berkhof is de „kerkelijke"
Merenwijk gebouwd op een
nieuw denktype, „het is een
kopgroep van de Kerk Een
kopgroep dan, waarboven niet
weinige beraadslagers het
zwaard van Damocles zagen
hangen, waardoor de sfeer van
dialoog en overleg bedreigd
wordt Maar het is ook een wijk
waar „men" nog niet goed raad
mee weet. zoals uit een voorstel
bleek „Maak eens een inventa
risatie van wat men nu eigen
lijk „gelooft" in de Meren-
Ton Pietcrs
Tijdens de Nederlandse kampioenschappen rolschaatsen, afgelopen weekeinde in
de Groenoordhal, kwam ook de Leidsje jeugd aan bod. de den prijzen vielen o.a.
Hans Verschuren (midden), Tine Koopman (uiterst rechts) en Mark van Putten. De
prijzen, zilveren bekers, kregen zij uitgereikt door Atje Keulen-Deelstra.
Show Wilbert Drummers
sloeg als een klok
Van onze correspondent
OEGSTEEST Zelden waren de tribunes van de Oegstgecster
sporthal aan dr Apollolaan zó vol als zaterdagavond. De Wilbert
Drummers vierden er hun tiende verjaardag met een show die
klonk als een klok. Tijdens het tweede optreden van de band
presenteerde zich, bij wijze van verrassing, voor het éérst het
trompetterkorps. Ze speelden o.l.v. de heer W. Driessen het
bekende wijsje „Au clair de la lune", hetgeen door de majorettes
in een dansje werd omgezet. Het was een van de hoogtepunten
tijdens een anderhalf uur durende show waaraan voorts
deelgenomen door Jong K en G uit Leiden en het showkorps
D.V.S. uit Katwijk.
anaf de tribune werd het muzikale gebeuren gadegeslagen dooi
o.a. wethouder J J Thorn in de functie van loco-burgemeester
de jeugdwerkleider van de SJJO. de heer B. Rigtering. bestuursle
den van de SJJO en vele genodigden waaronder de heer A
Schlatmann. De voorzitter van de „Wilbert Drummers", de heer
C. E. van <Jer Minne sprak een kort welkomstwoord
Met de trompettisten als uitbreiding telt de enige band die Oegstgee-
kent 50 optredende leden. Onder leiding van tambour-maltre
Marleen Driessen werd een gave show gegeven welke nu en
enthousiast applaus van de aanwezigen uitlokte.
Het moet zeker voor instructeur Driessen een hoogtepunt geweest
zijn omdat hij al tien jaar de drumband onder zijn hoede heeft
Een dankbare, maar met de uitbreiding een zware taak om dit
alleen te kunnen volvoeren Voorzover wij hebben kunnen nagaan
is hij nog steeds de enige in de gemeente Oegstgeest die het
aankan. Dank zij de steun van zijn echtgenote kwamen de jongens
en meisjes keurig geüniformeerd voor de dag Van geheel andere
allure was het optreden van Jong K en G uit Leiden die het
strakke ritme voortreffelijk wisten te handhaven. Een jonge „r
nclijke" band die muzikaal met trompetters en pijpers goed uit
de, muzikale verf kwam.
onder redactie van
Ton van Brussel, tel. 0 7) -22244 tst. 17
Wijzigin
In het tijdstip waarop de afdeling
Leiden van de ARKA (bond
van ambtenaren) volgende
week dinsdag een vergadering
houdt is een kleine wijziging
gekomen.
In verband met de wedstrijd
Fcyenoord-Barcelona begint de DIrs>s'tf>iir
vergadering niet om half negen. 1J1IL Irui
maar al om zeven uur. De bij
eenkomst is wel gewoon in „De
Parelvissers" aan het Bizetpad
juwelen, antiek zilverwerk, mo
derne sieraden. Afrikaanse
beelden en handgemaakte pop
pen worden tentoongesteld Een
en ander is van woensdag tot
en met zaterdag tussen Len en
twaalf en één en zes uur in het
juweliersbedrijf aan de Nieuwe
Rijn te zien.
Zonder werk
m de hoop tot een mogelijke 1
oplossing te komen. Dit mis
schien door aktie of door het
Troef, het vormingscentrum voor vinden van een soort alternatie-
Jone volwassenenaan de Ho- ve werkgelegenheid.
gewoerd 57. heeft voor komen- Iedereen, met of zonder werk.
de dinsdag een informatie- en mi't interesse voor dit onder-
discussiemiddag op het pro- werp wordt dinsdag om drie
Elke Fleurop >4:;
<m
r (jued.
10 0*300 bestelling is
mrandeerd- ff
Uro» NC 19573 I
740 0.596 Chrytti
Geslaagd
In hot verpleeghuis St. Elisabeth
Casthuishof slaagden de vol
gende kandidaten voor het di-
ploma ziekenverzorgende": J.
van der Meer-van der Camp, J
van Hal. J Pariana en M. van
Tol.
De Stichting Bio- Wetenschappen
en Maatschappij, sinds kort ge
huisvest aan de Wassenaarse-
weg. heeft in drs. M. L. Koen
een nieuwe directeur gevonden.
Hij volgt hiermee de heer dr.
M. B. H. Visser op. die is be
noemd tot lid van het algemeen
bestuur van de stichting.
Markten
met als thema
jeugd-werkeloosheid. toege
spitst op de situatie in Leiden.
Er is een forum uitgenodigd,
waarin D Hellema (aktieenm-
mite jeugdwerkeloosheid Lei
den). R. Langerak (raadslid op
het Gewestelijk Arbeidsbureau) */dkR'*
zitting hebben BIS 40—7ot
De uit deelnemers van het een- 11 «30—4 60 i
trum geformeerde groep „zon- h 24*12 i'
der werk" gaat op die middag Boerenkool i
van start om zich verder in ^"spiuk
deze problematiek te verdiepen. voer 102000 k
1 Troef
160 11 i.i" Niemand
O* Roier' °m bl°Ctnftjf
"L°div Uw Fleur op-
,1,1... .„er bloemist zorgt
ni'.!3,mp ervoor!
Leidse bioscopen Leidse agenda
1 „The Gre
Juwelen
n verband met het vijfjarig be
staan van juwelier Lucas an
Lcyden organiseert de heer J.
H J Mentink (eigenaar van het
bedrijf) een expositie, waarbij
Expositie
In sociëteit Burgers (Burgstecg
2a) is gistermiddag een exposi
tie geopend van pen- en pen
seeltekeningen van Andrë van
Buren. De tentoonstelling is tot
30 november dagelijks vana'l
vier uur te bekijken
cara
Pieter, Els, Koos en Mevrouw Boon
hebben hun b.bJt.
Ze waren het thuis-zitten moe Daarom zochten ze
een baantje Een uitzendbaantie. Vanwege de vrij
heid Luba heelt ook voor u diverse b.b.h.
Als u slim bent komt u morgen even
Leiden: Nieuwe Rijn 35, tel 071-40341
Alphen a/d Rijn Winkelcentrqm De Aarhof 67. tel
01720-94645
DS. NICO BOUHUIJS:
Oecumene in de
Merenwijk verdient de
solidariteit van ons allen
Leiden Op de Regionale Oecumenische Dag zijn zaterdag
enkele boeiende en indringende inleidingen gehouden. Dat
gebeurde door o a. de theoloog prof. dr Fr Baarsma uit
Nijmegen, voorzitter van de St Willibrord Vereniging
waarop we elders terugkomen door ds. Nico Bouhuijs uit
Leiden door C. Plug (werkgroep Liturgie en Kritische Ge
meente van de Merenwijk) en pastoraal werker Chris de
Jonge (AKM en werkgroep Katechese). In gespreksgroepen
werd de voorgelegde materie huiselijk (bij gastvrouwen in
de wijk, verwerkt De gebedsdienst, als intermezzo, werd
geleid door Merenwijkpastor ds. H. Hortcntius. De leiding
van de dag was in handen van de voorzitter van de AKM,
de heer Kemperman
Plug Merenwijkraadshd Plus zette uiteen dat ambtserkenning
geen zaak van de officiële kerken alleen 1». In de Merenwijk,
waarbinnen het werk in de geloofdgemeenschap metterdaad
wordt gedaan door de leden zelf. gebeurt dit niet alleen door
verkozen of benoemde functionarissen. „Er kunnen zo maar
nieuwe ambten ontstaan en andere kunnen verdwijnen. Er
zijn geen diakenen, ouderlingen of kerkvoogden, maar wel
die we ambtsdrager (in de werkgroepen) mogen
Beide pastores, wier taak voornamelijk coordine-
rend en inspirerend is (voor beiden zijn het deeltaken) zijn
zowel door katholieken als protestanten volkomen als ambts
drager erkend het zijn voor iedereen „onze pastores"
Verschillen.
„Als je nou vraagt kan dat allemaal wel" dan zeg ik, dat
ik maar aan do kerkrechtelijke en theologische problemen
voorbij ga Hilariteit natuurlijk, want daar zit nu juist
het knelpunt „Laten we dan maar naar huis gaan", hoorden
we hier en daar roepen. De heer Plug erkende dat er
verschillen bestaan, „maar die lopenoverigens dwars door
de Kerken heen Ze kunnen echter bevruchtend werken en
inspireren; je kunt er een hoop van leren"
Ds Bouhuijs zei in zijn pastoraal-thi?oiogische kanttekening
over doop, belijdenis en katechese in de Merenwijk. dat de
wederzijdse dooperkenning het mogelijk moet maken, dat
protestantse voorgangers in de toekomst katholieke kinderen
zullen dopen en omgekeerd. Hij kreeg te horen, dat dit reeds
is gebeurd. Volgens da. Bouhuijs hebben de reformatorische
kerken altijd een groot accent gelegd op de geloofsbc/inning
en reflectie (kennis van de bijbel, geloofsbelijdenis, belijde-
nisgeschriftcn). Zó hebben katholieken nooit leren geloven.
Ze zijn het evangelie vertrouwd geraakt via de liturgie met
z'n vele schakeringen Dit houdt in. dat de „gemiddelde
katholiek" veel minder geleid, afgeleid en geremd wordt
door bijbelse noties en direct en spontaan naar de praktische
relevantie van het christelijk geloof vraagt"
Geweten.
Predikant Nico Bouhuijs zag het zo ..Een katholiek heeft één
geweten en dat werkt goed. Een protestant heeft er twee
z'n eigen (waarvan hij vindt dat het dubieus is) en een
„schriftelijk" geweten, dat „altijd go<?d" is, want de bijbel
„liegt niet" De bijbel is hier een „alibi" voor het eigen
geweten Daarom wordt een katholiek minder „geleid" en
„afgeleid" door die bijbel". Daar ligt (of lag) een vrij
fundamenteel onderscheid in mensbeschouwing tussen pro
testanten en katholieken, dat naar de mening van Nico
Bouhuijs in de oecumenische samenwerking niet onder de
tafel gewerkt moet worden, maar om intensieve doordenking
vraagt „Bovendien heeft het zeer praktische consequenties
voor vorm en inhoud van de katechese"
Ds Bouhuijs, die het betreurenswaardig vond. dat de Meren
wijk „zo nodig alweer een protestantse en katholieke school
moest herbergen („deze voorbarige scheiding van kath. en
prot kinderen werkt een onnodig vervreemdingsproces in
de hand zo gauw je samen eet, leert en sp4.*clt, gebeurt er
al iets") meent, dut een deelname van de kinderen aan
eucharistie of avoridmua! een gezamenlijke geloofsbezinning
op de bi-tekems van dit sacrament als vanzelfsprekend
noodzakelijkelijk maken. „Op dat moment ontstaat er een
nieuwe, uit de praktijk geboren oecumenische katechese
Tenslotte de pogingen in de Merenwijk om gezamenlijk
doop. echanstie. avondmaal en katechese te praktiseren,
verdient de solidariteit van ons allen"
Wat Nico Bouhuijs altijd in de Merenwijk had getroffen ia
„de geest van de liefde waarmee jullie je bezig houden Dat
is een voorbeeld voor ons, „oude" kerken Hoewel jullie wel
wat lichtzinnig over de theologie heenlopen Misschien kun
nen wij jullie daarbij een beetje coachen..
Ton Pieters
