Blanke missionaris
sen welkom in Afrika
maar als begeleiders
Oecumenische gemeente
onderwerp op dag van
open kerk te Rotterdam
Grondwet voor de kerk nog
steeds in voorbereiding
BISSCHOPPEN VAN
EUROPA GAAN MET
SYNODE DOOR
PAULUS DE BOSKABOUTER - DE HELDENMOL
SUSKE EN WISKE DE POEZELIGE POES
SUSKE"WISK€
LUCKY LUKE - ..DE BLAUWVOETEN OP OORLOGSPAD"
WOENSDAG 23 OKTOBER 1974
LEIDSE COURANT
PAGINA 11
De tweeëndertig Afrikaanse
bisschoppen, die momenteel
in Rome zijn voor de bis
schoppensynode als afgevaar
digden van hun bisschoppen
conferenties, hebben van de
gelegenheid gebruik gemaakt
om tot een gezamenlijk stand
punt te komen inzake de be
langrijke vraag of zij voor
taan door moeten werken zon
der hulp van de ongeveer
twaalfduizend blanke missio
narissen vooral uit Europa en
de Verenigde Staten.
Deze vraag is voor hen van de
grootste betekenis, omdat het
de jonge kerken in Afrika dui
delijk is, dat de jonge kerken
werkelijk Afrikaanse kerken
moeten zijn, willen zij volledig
kunnen wortel schieten in hei
maatschappelijke en culturele
leven van de Afrikaanse vol
keren.
Het overleg heeft geleid tot dit
gezamenlijk standpunt van de
tweeëndertig bisschoppen: wij
mogen de missionarissen niet
wegsturen. Zij moeten blijven,
echter niet in leidende func
ties, maar in dienstbaarheid
aan de zwarte kerk van Afri
ka.
De Afrikaanse bisschoppen
hebben hiermee ingehaakt op
de vraag, die ook bij de refor
matorische kerken in Afrika
leeft en die uitvoerig bespro
ken is op de pan-Afrikaanse
kerkenconferentie van Lusaka
in mei van dit jaar. Daar werd
eveneens de vraag gesteld of
het niet beter zou zijn om zon
der blanke hulp verder te
gaan, zij-het dan op veel be
scheidener voet.
In een brief, die de Afrikaanse,
bisschoppen naar aanleiding
van het overleg in Rome geza
menlijk hebben opgesteld zeg
gen zij heel duidelijk: de kerk
is niet zwart en evenmin Euro
pees. Iedere Europese priester
is welkom in zijn eigen kerk,
overal in de wereld. „Op de
doopkaart staat niet vermeld
of je zwart of geel bent", aldus
de Afrikaanse bisschoppen.
Zij verklaren het bijzonder te
betreuren, wanneer zij als jon
ge kerken van Afrika geen
hulp meer zouden krijgen, het
zij in de vorm van mensen,
hetzij financieel. Zij wijzen
erop, dat zij wel een eigen
landelijke kerk hebben met ei
gen priesters, maar zij hebben
nog geen deskundigen. Daar
om menen de Afrikaanse bis
schoppen, dat de missionaris
sen moeten blijven. Hun werk
situatie zal wel anders moeten
zijn: geen leiders meer, maar
medewerkers van de jonge
zwarte kerk, van de zwarte
priesters, van de zwarte kate-
chisten, van de zwarte paro
chie- en andere raden.
Blijkens hun brief zijn de
Afrikaanse bisschoppen ern
stig ongerust, dat de Europea
nen en Amerikanen zouden
denken dat zij niet meer wel
kom zouden zijn in Afrika.
„De kerk is universeel", zo
zeggen zij.
„Ervaringen, mogelijkheden
en moeilijkheden van een oe
cumenische gemeente" s het
thema van de derde bezin
ningsdag van „Open Kerk" in
het bisdom Rotterdam. Deze
dag wordt gehouden in de
Adelberthof aan de Minerva-
weg te Delft op zaterdag 9
november, van tien uur af.
Open Kerk sluit met deze dag
aan op hetgeen een week eer
der, op zaterdag 2 november
aan de orde wordt gesteld op
de „regionale oecumenische
dag" in de Merenwijk te Lei
den. In deze nieuwe stadswijk
wordt oecumenisch nauw sa
mengewerkt sinds in 1971 voor
deze wijk twee pastores wer
den aangesteld, H. Horten-
sius vanwege de Nederlandse
hervormde kerk en J. van Well
vanwege de rooms-katholieke
kerk die de opdracht kre
gen alles zoveel mogelijk sa
men te doen.
Aan de bijeenkomst op 2 no
vember in Leiden hebben me
dewerking toegezegd prof. dr.
F. Haarsma, voorzitter van de
St.-Willibrordvereniging en
prof dr. H. Berkhof, voorzitter
van de Raad van Kerken in
Nederland.
Het gesprek zal zich toespitsen
op twee aspecten van de oecu
menische samenwerking. Ten
eerste: ambtserkenning is geen
zaak van de officiële kerken
alleen. Daarbij komen aan de
orde ervaringen, mogelijkhe
den en moeilijkheden in het
oecumenisch pastoraat. En ten
tweede: pastorale begeleiding
van kinderen en volwassenen
in een oecumenische geloofs
gemeenschap. Daarbij komen
aan de orde feiten en gegevens
over doop, belijdenis en kate-
chese.
Beide thema's zullen ook uit
gebreid ter sprake komen op
de dag van Open Kerk op 9
november in Delft. Het eerste
zal dan worden ingeleid door
C. Plug en het tweede door
Chr. de Jonge, beiden van de
Merenwijk te Leiden. Het pro
gramma voorziet ook in
groepsgesprekken en geza
menlijk beraad.
Een en ander wordt georgani-,
seerd uit de overweging, dat er
weinig of geen contacten be
staan tussen de verschillende
groepen, die op oecumenisch
terrein bezig zijn. Er vindt dan
ook weinig uitwisseling plaats
van ervaringen, ideeën, resul
taten en mislukkingen. Men
-betreurt dit, omdat de kerken
in hun streven naar samen
werking en éénwording veel
nut zouden kunnen hobben
van de ervaringen op het
grondvlak.
In zijn verslag voor de synode
over de -vorderingen van de
pauselijke commissie voor de
herziening van het kerkelijk
recht heeft kardinaal Felici,
voorzitter van de commissie,
meegedeeld, dat in het kerke
lijk wetboek als nieuw ele
ment de „lex fundamentalis"
zal worden opgenomen.
Deze kerkelijke grondwet
aldus Felici zal niet zo maar
een principiële verklaring of
een dogmatische katechismus
zijn, maar een werkelijke
grondwet, waaraan elke ker
kelijke wet getoetst zal moeten
worden. Basis van de grond
wet zal de leer der kerk zijn
zoals die aangeduid is door het
tweede Vatikaanse concilie.
Over de naam van de grond
wet zal men nog moeten dis
cussiëren, verklaarde Felici
verder. Maar in de grondwet
zal tot uitdrukking moeten ko
men, dat zij een wet is voor
heel de kerk, ook voor de met
Rome geünieerde kerken. In
die wet zullen de fundamente
le rechten en plichten van alle
katholieken worden vastge
legd. Ook zal de nieuwe grond
wet de functié en de constitue
rende organen van de kerk
zowel op wereldniveau als op
plaatselijk niveau beschrijven.
Die beschrijving zal volgens
Felici uitgaan van de verschil
lende taken in de kerk, van
het beginsel der subsidiariteit
en het beginsel der collegiali
teit
In de daarop volgende discus
sies vroeg kardinaal Doepfner
van München-Freysing zich af
of de pauselijke commissie
haar werkzaamheden niet met
te veel geheimzinnigheid om
gaf. Een open discussie zou-
beter zijn, meende hij. Kardi
naal Felici antwoordde, dat
degenen, die over de teksten
hun oordeel hebben uit te
spreken, deze tijdig onder
ogen zullen krijgen. Op de
vraag van een Afrikaanse bis
schop of het altijd persé in het
latijn moest, antwoordde kar
dinaal Felici bevestigend.
Hij zei nog niet te kunnen
zeggen, wanneer de commissie
klaar zal zijn met de herzie
ning van het kerkelijk wet
boek. Een deel is reeds in een
vergevorderd stadium van
voorbereiding. Andere ontwer
pen liggen momenteel nog bij
de bisschoppenconferenties
over de hele wereld. Zij moe
ten hun visie nog geven.
Krachtig weersprak kardinaal
Felici de veelvuldig geuite op
vatting, dat de kerk momen
teel zonder geldige wetgeving
zou zitten. Het bestaande ker
kelijke recht is nog volledig
geldig, behalve op de punten,
die door decreten van het Va-
tikaans concilie of van de paus
zijn opgeheven of gewijzigd.
Kardinaal Felici waarschuwde
de bisschoppen, dat zij de me
ning niet mochten laten post
vatten, dat kerkelijk recht ei
genlijk iets overbodigs is. Dan
zou het nieuwe kerkelijke wet
boek gauw een stoffig boek
werk worden in de biblio
theek.
KERK EN WERELD
De raad van Europese bis
schoppenconferenties heeft
besloten de bisschoppensyno
de op eigen terrein voort te
zetten en daarvoor in 1975 in
Rome een symposium van bis
schoppen van Europa te hou
den
Thema van het symposium zal
zijn: de zending van de bis
schop in dienst van het geloof.
Evenals op de synode gebeurd
is, zullen de deelnemers op dit
symposium verslag uitbrengen
over de situatie der kerk in
hun respectievelijke landen.
Van de drieentwintig leden
van de raad van Europese bis
schoppenconferenties
(C.C.E.E.) waren bijna alle op
de vergadering in Rome aan
wezig. De CCE maakte van
een rustpauze in de bisschop
pensynode gebruik om zijn
vierde algemene vergadering
te houden. Hoofdonderwerpen
van bespreking waren de si
tuaties der priesters in Europa
en de medewerking der leken.
De voorzitter van de CCEE,
aartsbisschop Etchegaray van
Marseille werd voor een nieu
we zittingsperiode van drie'
jaar herkozen. Vicaris A. Sus-
tar van Chur in Zwitserland
werd als secretaris eveneens
voor drie jaar herkozen.
Woensdag 23 oktober Zaterdag 26 oktober
Koninklijke Schouwburg,
20.15 uur Nederlands Dans
theater.
Gemeentemuseum, 20.15 Con
cert door Syntagma Musicum
I0.I.V. Kees Otten.
Poppentheater Frank Koom-
an, 14.30 „Lompie de Lorre-
beer".
Zeiss Planetarium, 14.30
„Naar de andere werelden"
(kindervoordracht) 16.00 „De
n andere sterren".
Diligentia, 12.45 uur Lunch
concert, Aart Rozenboom, Kla
rinet; Wim Serlie piano.
Donderdag 24 okt.
Koninklijke Schouwburg,
20.15 „Potverteren" (Haagse
Comedie) (J).
Kapel West, 20.15 Concert
door Ank Reinders, sopraan
Ben Fey, orgel,
i Paard van Trojc, 21.00 Blues
en boogiewoogie-pianist Larry
Rose.
Poppentheater Frank Koom-
an, 14.30 de en Lorrebeer".
Congresgebouw, 20.15 Bul
gaarse Folkloregroep.
Theater Pepijn, 20.30 Cabaret
Tekstpierement met „Wit op
[Zwart".
Vrijdag 25 oktober
Koninklijke Schouwburg,
20.15 „Begeerte onder de ol
men" (Haagse Comedie) (J).
HOT, 20.30 „Atika, Atika"
(Haagse Comedie) (J).
Diligentia, 20.15 Concert door
,De Kleine Stem".
Theater Pepijn, 20.30 uur Ca-
[baret Tekstpierement met
„Wit op Zwart".
Paard van Troje, 21.30 Finch.
[Poppentheater Frank Koem
an, 14.30 „De kleine Giraffe".
Remonstrantse Kerk, 20.15
Kooravond Kon. Conservato-
Paaskcrk, 20.15 Concert Haags
3ymf. Orkest o.l.v. Bastiaan
Blomhert.
Koninklijke Schouwburg,
20.15 „De Venetiaanse twee
ling" (Haagse Comedie).
HOT, 14.30 Jean Dulieu
spreekt in de Kinderboeken-
schrijverscyclus. 20.30 Het Re
sidentie Orkest o.l.v. David
Porcelijn en Jan Vriend
m.m.v. solisten.
Circustheater, 20.30 uur Ro
bert Long en Frits Lamb-
rechts.
Paard van Troje, 21.30 Spirit
of St. Louis.
Theater Pepijn, 20.30 Cabaret
Tekstpierement met „Wit op
Zwart".
Kleine Schouwburg, 20.15 Jas-
perina solo.
Theater In de Steeg, 21.00
„Salto Mortale" (Toneelgroep
Consequent).
Poppentheater Frank Koom-
an, 14.30 „De kleine giraffe".
Congresgebouw, 20.15 (Toneel
zaal) „Oh duister heden" (To
neelgroep Visie).
Zeiss Planetarium, 14.30 Kin
dervoordracht „Naar de ande
re werelden" 16.00 „De zon en
andere sterren".
Zondag 27 oktober
Koninklijke Schouwburg,
14.00 „De Ventiaanse twee
ling" (Haagse Comedie) (J).
20.15 „Potverteren" (Haagse
Comedie) (J).
HOT, 14.00 „Piccolo en de Da-
tataboeman" (Pssstt).
Diligentia, 14.30 Pianorecital
Jacques Klein. Congresge
bouw 14.00 „Carmen" (Haagse
Volksopera).
(Toneelzaal) 14.00 Kindermusi
cal „Heibel in Poppendorp.
Houtrustkcrk, 15.00 Concert
door Jaap Heemskerk, blok
fluit en Ben Fey, orgel.
Aula Gemeentemuseum, 14.00
Prof. Dr. Chr. J. Maas spreekt
over Guillaume Dufay.
Theater In de Steeg, 14.30
„Zwaan kleef aan" (Haags
Sprookjestoneel). 21.00 Blues
en Folkmusic.
Theater Pepijn, 15.00 Trio
Rein de Graaf met René Tho
mas, fluit.
Haagse Kunstkring, 14.15 Ga
briel Fauré, herdenkingscon
cert.
Kloosterkerk, 17.00 100e Bach-
cantatedienst
Maandag 28 oktober
Koninklijke Schouwburg,
20.15 „Begeerte onder de ol
men" (Haagse Comedie) (J).
Circustheater, 20.15 „Het Zwa-
nenmeer" door het Nationale
Ballet.
Theater In de Steeg, 20.30 An-
nett Andriessen, mezzo-sop
raan en Hans Wijnberg, viool
met An van Duuren, piano. (J).
Dinsdag 29 oktober
Koninklijke Schouwburg,
20.15 „Begeerte onder de ol
men" (Haagse Comedie) (J).
Congresgebouw, 20.15 (Toneel
zaal) „Der Auszug aus Aegyp-
ten" (Novalis-Buehne Stutt
gart) (J).
Theater PePijn, 20.15 Zingen
de Zolder-concert door Trio
van het Collegium Musicum
Judeicum.
Zaal van Stolkweg 35, 20.15
Marnix Gijsen spreekt met
Adriaan van der Veen (B2ztoh-
schrijverscyclus).
Woensdag 30 oktober
Koninklijke Schouwburg,
20.15 „De Venetiaanse twee
ling" (Haagse Comedie) (J).
HOT, 20.30 Openb. Gen. rep.
van „De Stok" (Haagse Come
die).
Diligentia, 12.45 Ensemble
conservatorium. 20.15 recital
Michel Davidson.
Circustheater, 20.15 Ballet Na-
cional de Mexico.
Poppentheater Frank Koom-
an, 14.30 „Het Zonnekachel-
tje".
Zeiss Planetarium, 14.30
„Naar andere werelden" (voor
kinderen) 16.00 „De zon en
andere sterren".
Donderdag 31 oktober
Koninklijke Schouwburg,
'20.15 „Begeerte onder de ol
men" (Haagse Comedie) (J).
HOT, 20.30 „De Stok" (Haagse
Comedie) (J).
Diligentia, 20.15 Cabaret Ivo
de Wijs.
Vrijdag 1 november
Koninklijke Schouwburg,
20.15 „Don Juan" (Openbare
gen. rep. door De Haagse Co
medie) (J).
HOT, 20.30 „Première van De
Stok" door de Haagse Come
die (J).
Diligentia, 20.15 Cabaret Ivo
de Wijs.
Circustheater, 20.00 „Un ballo
in machera" door de Neder
landse Operastichting.
Congresgebouw, 20.15 „Boris
Godounov" door Opera uit So
fia.
Lutherse Kerk, 20.15 Concert
door het Utrechtse Motetgezel
schap en dr. W. Mudde, orgel.
Zaterdag 2 november
Koninklijke Schouwburg,
20.15 Première van „Don
Juan" door de Haagse Come
die.
HOT, 20.30 „De Stok" (Haagse
Comedie) (J).
Diligentia, 15.00 Matinee op
de vrije zaterdagmiddag. 20.15
Cabaret Ivo de Wijs.
Congresgebouw, 20.30 Het Re
sidentie Orkest o.l.v. Jan
Krenz, soliste Heather Harper,
sopraan.
Poppentheater Guido van De-
th, 14.30 „Het ijzeren hek".
Poppentheater Frank Koom-
an, 14.30 „Het zonnekacheltje".
Zeiss Planetarium, 14.30 Kin
dervoordracht „Naar andere
werelden" 16.00 „De zon en
andere sterren".
Op gouden wieken, 20.15 „Me
neer Topaze" (Toneelgroep
Facet).
Kleine Schouwburg, Rijswijk
10.30 „De muziekmannetjes"
(Poppentheater Frank Koom-
an).
Gemeentemuseum (Stadhou
derslaan 41) Maand, zaterd. 10-
17. Woensd. ook 20-22, zond.
13-17. Muziekinstrumenten van
Carel v. Leeuwen Boomkamp
(Voorlopig). Matthijs Maris
(t.m. 5 jan.). Vijf eeuwen Guil
laume Dufay (t.m. 1 dec.).
Haagse meubelmakers uit de
19e eeuw (t.m. 8 dec.).
JEAN
LIF.U
„Eigenlijk beeft Salomo gelijk,' zei Pau- tafel kon en begon beslag te maken, ken en kort daarop zat de boskabouter
de huisdeur achter zich dichttrekkend, Mmmmmpannekoeken, ik krijg er steeds achter zijn tafeltje lekker te smullen. ,Nou
wordt pannekoekenweer en dat is óók meer trek in.' zei hij, ijverig roerend. Het hoop ik eigenlijk maar dat er niemand op
•g.' Hij stroopte zijn mouwen op, klom duurde niet lang of de hele kabouterboom de geur afkomt,' dacht hij,' want ik lust ze
krukje omdat hij dan beter bij de 'geurde van onder tot boven naar pannekoe- best alleméAl. Nauwelijks had hij dat
gezegd of er werd geklopt.
DE NIEUWE AVONTUREN
VAN ■>-
Dtrof moim nou-
R[Ninoeuooromu[n:
B usn f wiskf mm mir Lumsik
nn simt w m om lomi
EN GEWELDIGE lEROM, DIE METÏH ENORME
mCNT DE WOESTIJN DOET BEVEN.
f if?
>1\Ss
UuMmci.oem.aiom
Ui HiT6meiM m UBtm.oi
ioypriscmoooin.OBoorse
moMnn vim!
M.WECR MISLUKT Wij BCLfi-
GGltl IJ ZG NU A.L EEN MAAK) EM
Zl_l ETEN GEL BETER
OPPERHOOFD
OPPERHOOFOl VERGTER-
KING U3 AANGEKOAEN
GROENVOETEN
QEELVOETEN ZIJNER
STRIJDBIJL OER
GROENVOETEN LAG J
OIEP BEGnAVEN... I
e ij oohlogg -
VERF VAN
GCELVOETEM,
GLECHTE KWALI
TEIT, MAO LANGE'
TlJO NOOIü OM
TE DROGEN
