r.:. ,.:....rrr.1i;4"' -
ZATERDAG 5 OKTOBER 1974
«WJ1-
LEIDSE COURANT
Oplossing vorige puzzel
Sa NT objeiË
l Ho He ■fr e
De prijswinnaars van de puzzel van vorige week zijn:
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegezonden.
Leidse Courant,
•Postbus 11,
Leiden.
Dr. Pluizer vraagt uw aandacht
HORIZONTAAL:
1 koffer
6 geneesmiddel
9 beroep
14 vliesje
15 lengtemaat
17 toevluchtsoord
19 een weinig
21 land in Azië
22 voorzetsel
23 vestibule
25 zwaardwalvis
26 in het jaar
28 zedenleer
32 ontdaan
35 deel v.d. hals
36 spijstafel
37 maangodin
39 bijb. figuur
41 Germ, godheid
42 voorste
44 trouweloze handeling
46 wijnsoort
48 pl. in Duitsland
50 rumoer
52 tobbe
54 ogenblik
55 stof
57 voertuig
58 ploegsnede
60 ernstig
61 voorzetsel
62 vloer
64 keurig
66 stapel
67 voormuur
69 poging tot koop
70 kleefstof
71 noodzakelijk
73 schaakstuk
75 dik touw
78 molentrechter
80 onbep. vnw.
83 grappenmaker
84 schone, wrede vrouw
86 Noorse godheid
88 muze v.h. minnedicht
91 pl. in Gelderland
92 opening in het ijs
94 pausennaam
95 gereed
97 boom
98 titel
99 alvorens
100 geraamte
101 grondtoon
102 boom
103 schaaphoeder
104 jongere broer of zus
ter
105 familielid
107 propvol
108 pers. vnw.
109 lidwoord
110 pl. op de Veluwe
111 pl. in Duitsland
113 aanvang
116 soort
118 afgesloten stand
119 hoge berg
121 naderhand
123 schreeuw
126 familielid
128 schrijfkosten
131 hemelblauw
133 drankgelegenheid
134 uiting v. genegenheid
135 vlaskam
136 vlaktemaat
137 onbepaald vnw.
139 pl. in Drente
141 mannetjesbij
142 tussenzetsel
144 behaarde dierehuid
145 honingdrank
147 zandheuvel
148 voorzetsel
149 voegwoord
150 scherts
152 schoeisel
154 soort stof
156 misschien
157 smaad
159 delfstof
160 rustteken
161 KLAAGZANG
163 pl. in Finland
165 watering
167 ondier
169 humus
172 hetzelfde
174 insekt
175 schaakterm
176 nieuwsagentschap
178 riv. in Italië
180 pl. in Gelderland
181 vaartuig
183 zintuig
185 boom
186 prul, waardeloos
voorwerp
187 inhoudsmaat
188 pl. in Belië
VERTICAAL:
1 op grote afstand
2 plant
3 ter herinnering
4 water in Utrecht
5 menselijk geluid
6 titel
7 wisselborgtocht
8 vogel
9 vorstentitel
10 waterdoorlatend
11 dun
12 slot
13 snelle loop
14 omdraai op één voet
bij een dans
16 pl. in Engeland
18 af en toe
20 sprookjesfiguur
23 deel v.e. schoen
23 geleding
27 jaargetijde
29 oorzaak
30 vezelprodukt
31 hoogland in India
33 telwoord
34 apparaat
37 pl. in Noord-Brabant
38 deksel
40 voedsel
43 vogel
44 huid
45 deel v.e. schip
47 gemoedsaandoening
49 tennisterm
51 voorzetsel
53 derhalve
55 Germ, godheid
'56 strijdmacht
59 razernij
61 verfstof
62 hijswerktuig
63 insekteneter
65 heilig voorwerp der
Indianen
68 heidemeer
72 spoedig
73 open strook in een
bos
74 teken v. waardigheid
76 pl. in Gelderland
77 oorzaak
79 getemd
81 Ned. humanist
82 heilige
84 noot
85 herkauwer
87 deel v.e. gelaat
88 pl. in Noord-Brabant
90 pl. in Zwitserland
91 ten dele
92 opnieuw
93 strijdperk
95 in orde
99 roem
106 titel
108 Europese rivier
110 boom
111 dagtekening
112 water in Friesland
114 ten laatste
115 kweker
117 moodsein
118 biljartstok
119 bijb. figuur
120 zoutige vocht
122 veerkracht
124 zonderling
125 vrouw, zoogdier
126 jonge stier
127 looimiddel
129 gezicht
130 vuur
132 jaarlijkse aanvulling
v. paarden
135 prov. hoofdstad
136 dwaze liefde v. ou
ders tot hun kinderen
138 ontkenning
140 pl. in Engeland
141 projectieplaatje
143 geweldige aanval
146 pl. in Drente
148 beroep
150 vrouw, roofdier
151 grafzerk
152 patiënt
153 ontvangkamer
155 zelfkant
158 plaag
162 pl. in Duitsland
163 jaartelling
164 boom
165 smalle plank
166 pl. in Noord-Holland
168 plant
169 vis
170 mestvocht
171 reus
173 kunsttaal
174 metaal
177 vaatwerk
179 ontkenning
181 onmeetbaar getal
182 te zijner plaatse
183 de oudere
184 boksterm
Schaken
DOOR W. J. MUHRING
Mocht wereldkampioen Fischer
niet vóór 1 april terugkomen op
zijn bezwaren inzake de rege
ling om de wereldtitel, dan zal
de winnaar van de tweekamp
KarpovKortsjnoi de nieuwe
wereldkampioen worden. In de
partijen die tot dusverre ge
speeld zijn tussen beide gigan
ten blijkt vooralsnog, dat de 23-
jarige Karpov de beste kansen
heeft Het is wel uniek, dat deze
jonge grootmeester op alle ter
reinen een geweldenaar is.Theo-
retisch en technisch beheerst hij
bijkans alle facetten van het
spel. Op het terrein van de ope
ningen verrast hij meermalen
zijn opponent met een spectacu
lair nieuwtje. Bovendien is hij
psychologisch uitstekend voor
bereid en is ondanks zijn jeugd
vol zelfvertrouwen. Een zelfver
trouwen, dat stoelt op ervaring,
klasse en een zeldzame intuïtie.
Mocht u reeds kennis hebben
genomen van deze tweekamp,
dan zult u zonder twijfel de
ontknoping in de tweede partij
even verrassend hebben gevon
den als ik.
Na de 23ste zet van zwart ont
stond de volgende situatie:
Schaakdelicatesse
In de onderstaande positie, die
ontleend is aan de partij Radzi-
kovski—Stadlere, gespeeld in
Belgrado 1974, slaagde de wit-
speler er in met een zeer fraaie'
combinatie de winst te behalen.
Een in alle opzichten fijne
winstvoering.
Wit: Kgl, Ddl, Tal, Tel, Ld3,
Pd2, Pd5 pi: a2, b5, c3, d4, f2,
g2, h2. Zwart: Kg8, Dd6, Ta8,
Wit aan zet en wint
Tf8, Ld7, Lg7, Pa5 pi: a7, b7, c7,
f6. g6. h7.
Oplossing schaakdelicatesse:
Wit won als volgt: 1. Pe 7+
Kh8 2. Lg6:, hg6: 3. Pg6: Kg8
(3.Kh7 4. Dh5tLh6 5. Te7t
4. Pe7t De7: (4. Kh7 5.
Dh5, Lh6 6. Dg6t Kh8 7. Dh6:
mat) 5. Te7:, Tf7 6. Tf7:, Kf7:
7. Dh5, Kf8 8. Dc5t en het is
afgelopen.
Wit is dus aan zet.
24. e4e5!
(Na 24. de5: wint 25. Pf6:t
ef6: 26. Ph5!) 24. Lc6xd5
25. e5xf6, e7xf6 26. Dh6xh7t
Kg8f8 27. Dh7h8t en zwart
gaf zich gewonnen. Er had nog
kunnen volgen 27. Ke7 28.
Pd5:t Dd5: Telt. Tel/rpï?
Volledigheidshalve volgt hieron
der het gehele verloop van deze
partij.
1. e2e4. c7-c5 2. Pgl-f3,
d7—d6 3. d2d4, c5xd4. 4.
Pf3xd4, Pg8f6. 5. Pbl-c3,
g7g6 6. Lele3. Lf8-g7 7.
f2—f3, Pb8c6 8. Ddld2, 0-0
9. Lflc4. Lc8d7 10. h2—h4,
Ta8—c8 11. Lc4b3, Pc6—e5 12.
0-0-0, Pe5c4 13. Lb3xc4,
Tc8xc4 14. h4h5, Pf6xh5 15.
g2g4, Ph5—f6 16. Pd4—e2.
(In de partij GelierIvkov,
IBM-toernooi 1974, volgde 16.
Pd5. De tekstzet is een belang
rijk nieuwtje). 16. Dd8a5
17. Le3h6, Lg7xh6 18. Dd2xh6,
Tf8c8 19. Tdld3, Tc4—c5 20.
g4-g5!, Tc5xg5 21. Td3-d5,
Tg5xd5 22. Pc3xd5, Tc8-e8 23.
Pe2—f4, Ld7—c6 24. e4—e5,
Lc6xd5 25. e5xf6, e7xf6 26. Dhx-
h7t Kg8-f8 27. Dh7-h8t en
zwart gaf zich gewonnen.
Damrak
VAN WEEK TOT WEEK
(Van onze financiële medewerker)
AMSTERDAM Er wordt de laatste tijd veel van het geduld
en van de zenuwen van de beleggers gevergd. Geregeld daalt het
koersniveau, waardoor vele beleggers 3ls zij hun stukken moeten
verkopen, gevoelige tot soms zeer gevoelige koersverliezen lijden.
Uit de vragenrubrieken in de beleggingsbladen blijkt dit duidelijk.
Dan ineens stijgt het koersniveau, het optimisme keert terug en
men durft weer te hopen. Al ras blijkt echter, dat het een
misplaatst vertrouwen is geweest. De daling gaat weer verder.
Het tegen de stroom oproeien was in belangrijke mate te danken
aan het nagenoeg wegvallen van de buitenlandse verkoopdruk,
waarbij wij dan in het bijzonder aan de Engelse verkopen moeten
denken. Engelse beleggingsmaatschappijen en particulieren bezit
ten nogal wat Nederlandse fondsen, die ze enkele jaren geleden
gekocht hebben, (hetgeen destijds de hausse versterkte). Door de
hoge koers van de dollar investment premie ontstond bij verkoop
van buitenlandse stukken de mogelijkheid voor de Engelsen om
koersverliezen te verminderen of weg te werken.
Het algemene ANP indexcijfer was donderdag met 85,3 al weer
lager dan vorige week donderdag (86,9) en zelfs heel dicht bij het
laagste cijfer van dit jaar (84,2). De terugval donderdag had over
de gehele linie plaats, maar het sterkst toch bij de internationals
en de scheepvaartfondsen. De terugslag in Wall Street is dus toch
gaan doorwerken.
We moeten hierbij weten, dat de vriendelijke stemming op dinsdag
en woensdag niet zo zeer aan kooplust van particuliere beleggers
te danken was, maar wel aan kooplust wan institutionele beleggers
en aan de activiteiten van de beroepshandel.
Er komen nu geleidelijk aan meer ondernemingen met een teleur
stellende tussentijdse mededeling. Trok vorige week tapijtindustrie
Bergoss, aannemingsmaatschappij Van der Vliet Wemink en uitge
versmaatschappij Audet de aandacht, deze week moesten aanne
mingsmaatschappij Ballast Nedam, levensmiddelenhandel Ahold en
conserven frisdrankenproducent Hero de beleggers teleurstellen.
Ballast Nedam verwacht dit jaar een verlies van 20 miljoen gulden.
Dit is te wijten aan verliezen in het buitenland. Dit laatste is geen
onbekende klank voor aannemingsmaatschappijen.
Ahold zag in de eerste zes maanden van dit jaar, ondanks een
omzetstijging van 19 pet, haar winst met 45 pet dalen ten opzichte
van dezelfde periode van 1973. Hierdoor zal geheel 1974 lagere
resultaten laten zien. De oorzaken zijn sterke kostenstijgingen en
felle concurrentie. Toch verwacht de beurs kennelijk, dat volgend
jaar het tij zal keren, want de koers, waarin overigens al veel
tegenslagen zijn verdisconteerd, zakte deze week niet verder. Hij
ligt nu in de buurt van 46 gulden. Zoals bekend moesten Schuitema.
Wessanen en Meneba ook al tegenslagen verwerken. Behalve Ahold
kwam daar deze week Hero bij. De koersen in de levensmiddelen
sector staan de laatste tijd dan ook voortdurend onder druk.
Bij de internationale fondsen daalden de koersen over de gehele
linie, zij het in bescheiden mate. De koersen zijn thans op een
dermate laag peil gekomen, dat bijvoorbeeld voor Koninklijke Olie
nog maar drie maal de winst per aandeel betaald moet worden.
Het rendement ligt al bij de 11 pet. Ook de scheepvaartmaatschap
pijen stonden deze week onder druk met uitzondering echter van
Holland Amerikalijn. Hiervoor speelt nog altijd de hoop op een
fusie een grote rol. En wat de banken betreft, ook zij konden zich
niet aan de algemene tendens onttrekken, waarbij Algemene Bank
Nederland de grootste verliezer was.
Op de obligatiemarkt zit er ook beweging. De koersen van de
obligaties met een hoog rentetype liepen langzaam maar zeker op.
Maar donderdag zakten de koersen toch weer.
Dammen
Het kampioenschap van Fran
krijk 1974, dat van 18 tot en met
28 augustus te La Rochelle werd
gehouden, is zoals wij reeds eer
der schreven gewonnen door
George Mostovoy die hiermee
voor de vierde maal de nationa
le titel op zijn naam schreef.
Met een punt minder op de
tweede plaats eindigde Jean
Pierre Rabatel die weliswaar
ongeslagen bleef maar drie
winstpartijen minder scoorde
dan Mostovoy die twee nederla
gen moest incasseren. De nieu
we titelhouder verloor in de zes
de ronde van Rabatel en in de
zevende ronde van Raoul Del
hom. Maar zoals gezegd stelde
Mostovoy daar acht winstpartij
en tegenover, terwijl Rabatel te
veel remisepartijen speelde om
van de nederlagen van Mosto
voy te kunnen profiteren.
DOOR FREEK GORDIJN
Rabatel met wit en Mostovoy en
geeft de stand weer na 47.
38—32, 35x44; 48. 39x50. Het
ging toen verder: 48.—, 18—23;
met 19—24 komt zwart met
schijf 3 niet tijdig op veld 19 om
dan 1823 te spelen want wit
is met schijf 50 eerder op veld
29. Toch zal blijken dat de tekst
zet niet sterk is.
49. 50-44, 3—9: 50. 44—39,
913; zwart moet letten op wit
3934 en 33—29. 51. 39—34,
13—18; 52. 41—37, 11—17; 53.
37—31, 611; niet 17—21 wegens
31-27 en 28-22. 54. 34—30, op
31—27, 11—16, 33—29, volgt
18—22 27x18, 23x12 en wit kan
niet 29—23 wegens 12—18 en,
die indruk hebben we althans,
willen beiden nog wel winnen.
54. -, 19—24; 55. 30x19, 23x14;
maar nu krijgt zwart het moei
lijk. 56. 32-27, 11—16; 57.
31—26, 14—19; 58. 38-29, 17—22;
hier is 16—21 gevolgd door
18-22 remise. 59. 28x27, 19—23;
60. 29-24, 23—28; 61. 24—20,
28-33; 62. 20—14, 33-38; 63.
14—10, 38—43; 64. 10-4, 18-23;
zwart mocht niet 43—49 wegens
4x22, 49x3, 22-17! 65. 17—12,
4348; 66. 4—22, 48—34; 67.
12—7, 34-45; 68. 7—2, 45-50;
69. 22—4, 23—29; 70. 2-30,
50-33; 71. 30—48, 33—28; 72.
4—15, 29—34; 73. 48x25, 28-41;
74. 1510, en zwart gaf het op
want er volgt dan 2514.
De stand in het tweede diagram
is uit de partij tussen Mostovoy
met wit en Delhom en geeft de
positie weer na zwart 41. 18—23;
Wit vervolgde met: 42. 26—21,
611; Dreigt weliswaar door
1116 de witte vleugel op te
sluiten maar straks zal blijken
dat deze zet niet sterk is. Wit
kan niet 21—16 wegens 23—29.
Op 27—22 volgt 11—16 en wit
heeft geen goed antwoord. 43.
4338, 1420; anders volgt
34-30 en 30-24. 44. 27—22!
dreigt 2218, 1116; wat moet
zwart anders? 45. 2218? hier
kon wit eenvoudig winnen door
34—30 en 30-24. 45. -, 16x27! 46.
18x29, en nu dacht wit het stuk
op veld 27 te kunnen winnen
omdat 27—31 niet kan wegens
3227. Maar verrassend liet
zwart nu volgen: 46. -, 2—7; 47.
32x21, 20-24; 48. 29x20, 9-14;
49. 20x18, 12x43; en zwart won!
De positie in het derde diagram
kwam voor in de wedstrijd om
het jeugdkampioenschap van
Nederland 1974 en wel in de
partij tussen Jannes van der
Wal (17) uit Tjalleberd met wit
en Bert van Harten (17) uit Lun-
teren. In deze stand vervolgde
wit met 4842 en dat was een
fraaie lokzet die zwart niet on
derkende want hij vervolgde
met: 23—29; 34x23, 16—21;
27x16, 7—11; 16x18, 13x22;
28x17, 19x48; maar toen volgde
verrassend: 33—29! en zwart
moet de meerslag nemen door
48x34; 39x10!
Met de damsport in België gaat
het goed. Op 6 oktober zal voor
het eerst begonnen worden met
wedstrijden om het jeugd- en
dameskampioenschap van Bel
gië. De winnaars krijgen het
recht deel te nemen aan het
jeugd- en dameswereldkam
pioenschap dat in december te
Amsterdam wordt gehouden.
Bridgen
DOOR W. LEURS
Het doubleren van een contract
op grond van lengte in de vijan
delijke troefkleur heeft reeds
menigmaal minder rendement
opgeleverd dan de doubleerder
zich daarvan had voorgesteld.
Het grote gevaar van een derge
lijk doublet is, dat de tegenstan
der op een ongunstige troefdis-
tributie wordt attent gemaakt,
hetgeen zijn speelplan in voor
hem gunstige zin kan beïnvloe
den. Onderstaand spel is hier
een schoolvoorbeeld van.
De westspeler laat zich door het
bezit van veel, maar betrekke
lijk schamele, troeven verleiden
tot een strafdoublet, dat als een
boemerang werkt, doordat zuid
zich realiseert dat dit doublet
uitsluitend op troeflengte kan
zijn gedaan en dienovereenkom
stig afspeelt. In de kritieke ze
vende slag legt hij de goede
kaart en hierna is west machte
loos. Men zie:
Noord:
V V B 7 4
O B 8 7 2
8 10 7 3 2
West: Oost:
B 9 7 5 4
O 10 83 O V B 7 4
O 10 65 OB872
98 ♦B 10 732
Zuid:
A V 6 2
f AH65
O V 9 3
H 5
Het bieden ging als volgt: zuid
1 schoppen - noord 3 klaveren.
- zuid 3 harten - noord 3 schop
pen - zuid 4 klaveren - noord
4 SA - zuid 5 harten - noord 5
SA - zuid 6 harten - noord 7
schoppen - zuid pas - west dou
blet - allen passen.
West kwam uit met klaver 9 en
het was zuid duidelijk dat er
dertien slagen op tafel lagen als
de schoppens 4—1 of 3—2 ver
deeld waren. Daar dit evenwel
niet waarschijnlijk was, zette
zuid zijn geld op vijf schoppens
bij west en incasseerde achter
eenvolgens zijn azen en heren in
de bijkleuren. Hierna ging hij in
trance, teneinde vast te stellen
welke kleur west naast zijn troe
ven nog over zou hebben. Er
was geen enkele aanwijzing en
een zucht van verlichting was
hoorbaar toen zuid ruitenvrouw
soeelde en west hekendp
Het vervolg was (behalve voor
oost-west) amusant: een kleine
harten werd in noord met de 3
getroefd, klaveren werd "in zuid
getroefd met de vrouw, hetgeen
west noodzaakte voor de eerste
maal onder te troeven. De nage
speelde laatste harten van zuid
moest door west worden ge
troefd, noord troefde over en
speelde weer klaveren, die zuid
met het aas aftroefde. Wederom
moest west ondertroeven.
Met nog twee troeven in de
Zuid-, west- en noordhand
speelde zuid een kleine schop
pen, waarna een snit op de boer
voor de resterende slagen zorg
de. Zuid maakte vier troeven op
tafel, twee in de hand. drie rui
ten-, twee harten- en twee kla
verslagen.
Opgemerkt kan nog worden, dat
7 SA geen kans heeft, als west
zijn hartens bewaart. Oost zorgt
dan voor de klaverkleur. Laat
west een hartentje vallen, dan
komt oost in een karten-klave-
ren dwangpositie.
Hl