dz> df>
„REMBRANDT OP
DE FIETS" LEGT
LEIDS STADS-
SCHOON VAST
mmr
Uitstekende
uitvoering
Cabareteske
musical
Beveiliging
afval alleen al
argument tegen
kernenergie
Ook in Leids Archief expositie Leidens ontzet
WAAR
NAAR
TOE?
^(ZATERDAG 28 SEPTEMBER 1974
LEIDSE COURANT
Leiden
cultureel
i
sSC "S
fete-. "^S^. '-x»i
^ISÖèsn.
Eg. aMHUMii* am
iiiiiiiiiiiiNiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Honegger's Jeanne d'Are au Bücher
'let was in 1938, dat de Frans-
Zwitserse componist Arthur
Honeggcr op een tekst van
Paul Claudel een dramatisch
Oratorium „Jeanne d'Arc au
Bücher schreef; de tweede we
reldoorlog was er de oorzaak
van dat wij er eerst veel later
kennis mede konden maken.
De Nederlandse première in
een half volle zaal van het
Haagse Gebouw voor Kunsten
en Wetenschappen herinneren
lq we ns nog zéér levendig, dank
zij een voortreffelijke uitvoe-
ring door Lodewijk de Vocht
genu met zijn Antwerpse koren en
Ml» een groep solisten, bij wie
Marthe Dugard en Raymond
Gérome excelleerden, geboden.
- Sindsdien is - het klinkt bijna
:hapf» oneerbiedig - Jeanne d'Arc
S-'ist P°Pu,air geworden: tweemaal
1 kort achter elkaar ging het in
het Holland Festival en bij Het
dijk 8
De nieuwe dirigent Jean Marti-
non, die het ter opening van
het seizoen 1974/75 op het pro
gramma zette, kon dus bij
voorbaat verzekerd zijn van
een toegewijdauditorium, wat
gisterenavond in een uitver
kochte Prins Willem-Alexan-
derzaal dan ook duidelijk
bleek.
Wat was kenmerkend voor deze
presentatie? Dat men in dit ora
torium een scenisch element
had willen leggen. Een opzet,
waarin men echter is blijven
steken: de solisten speelden wel
doch de kledij voedde bepaald
de verbeelding niet en wat te
denken van acteurs en actrices,
van wie er sommige een parti
tuur in de hand hadden
Van de vele stemmen, die zich in
dit werk moeten laten gelden,
prijzen we die van Elisabeth
van der Lugt (Jeanne) zeker
niet in de eerste plaats, wel die
van Bernard Kruijsen (Frère
Dominique) en speciaal die van
Lucia Kerstens, Els Kloos en
Raphael Romagnoni, resp. als
Marguérite, Catherine en Por
eus optredend.
Veel waardering kon men ook
hebben voor de koren, welke
men zich geassumeerd had. Be
paald bewonderd hebben we
het Haags Knapenkoor (Dir.
Marius Borstlap), dat alles wat
het te zingen had, uit het hoofd
zong De Heemsteedse Christe
lijke Oratoriumvereniging
bleek door Jan Pasveer ter de-
ge op haar taak voorbereid:
aarzeling kende zij niet, al had
den we de voordracht van het
geheel meer bewogen en daar
door, waar gewenst, gaarne fel
ler gehad.
Men ziet het: een uitvoering, die
mede door het goed spelende
Residentie-Orkest er echt zijn
mocht. Slechts één zaak stemde
ons lichtelijk droevig: na de
talloze audities, die wij van dit
dramatisch oratorium - nu
langzamerhand veertig jaar
oud - mochten meemaken, be
gint de waarde ervan voor ons
te verbleken.
B. R.
DEN HAAG - Petten af voor de
Nieuwe Komedie! Het jonge ge
zelschap legde gisteravond in
het HOT-theater een proeve
van bekwaamheid af die er
mocht zijn. Jaap van der Mer-
we's kritische musical „Jungle
Opera" kwam er met verve
over dankzij een intelligente
enscenering, perfect ensemble-
werk en wat opvallend is in
ons vaak a-muzikale toneelwe
reldje bijzonder knap ge-
brachte liedjes.
Je kan als toeschouwer bezwaren
hebben tegen Van der Merwe's
eenzijdige visie op kapitaal,
vorst en vaderland, maar aan
de andere kant zitten er zoveel
aperte waarheden in zijn in die-
renverhoudingen verpakte
beeld van de samenleving dat
nuances de zeggingskracht al
leen maar zouden afzwakken.
Het verhaal van de kapitalist
Reinaert die alle dieren om zich
heen bedriegt en uitbuit, tot en
met de koningin, is op zichzelf
mager. Maar het wordt verteld
als een verhaal dat al gebeurd
is, en dat geeft de acteurs de
kans een dubbel spel te spelen
dat uitermate amusant wordt,
vooral door de knap toegepaste
beweging in het geheel,
e zou het als een bezwaar kun
nen voelen dat de bedoelingen
van Jaap van der Merwe soms
wel eens te mooi aangekleed
worden via de muziek van het
combo van Henk van Dijk en
de cabareteske aanpak van de
acteurs. Bovendien zijn een
aantal liedjes er een beetje bij
de haren bijgesleept. Ander
zijds lijkt dit de ideale manier
om een breder publiek aan te
spreken met een soort toneel
dat niet per sé nieuwlichterig
van vorm is, maar een kleurrijk
brok theater oplevert. En dat
laatste is het grote winstpunt
van „Jungle Opera". De ac
teurs, die zich onder leiding van
Eric Oosthoek volledig geven,
apart noemen is zinloos. Het
gehele ensemble heeft laten
zien dat een totale inzet zonder
solistische uitschieters tot leuk,
plezierig en puntig toneel kan
leiden: Een voorstèlling waar
van je blij mag zijn dat zij er
BERT JANSMA
PROTESTMARS NAAR KALKAR
9?
(Van een onzer verslaggevers)
KALKAR Daartoe opgeroepen door het anti-Kalkarcomité in
Amsterdam hebben enkele duizenden Nederlanders vanmiddag in
het Westduitse plaatsje Kalkar een protestmeeting bijgewoond
tegen de snelle kweekreactor, een experimenteel project van
Nederland, België en Duitsland.
Het PPR-Tweede Kamerlid L. Jansen zei, dat de noodzakelijke
veiligheidsorganisatie voor het bewaken van het radio-actieve afval
alleen al een argument is tegen kernenergie. Dit omdat die
beveiliging naar zijn mening zal leiden tot een technische dictatuur
op wereldschaal.
Het afval dat in een snelle kweekreactor ontstaat blijft volgens
hem tienduizenden jaren zo gevaarlijk radio-actief dat het continu
en intensief dient te worden bewaakt. Chanteurs en saboteurs
kunnen er zich van meester maken en er mee dreigen, aldus het
Kamerlid.
Het PSP-Kamerlid B. v.d. Lek stelde, dat technici wel in staat zijn
een ongeluk met een kernreactor heel klein te maken, maar zij
kunnen een ongeluk niet uitsluiten.
Hoe meer reactors er komen, hoe groter de kans op een ongeluk.
Wij moeten kiezen voor minder energie en andere energie, aldus
de heer v.d. Lek.
■mmii
Leiden - Tot 3 oktober a.s. houdt de
Haagse schilder B. C. van Ettinger in
de zaal van „Ars" aan de Pieterskerk
gracht een tentoonstelling van Leidse
standsgezichten, als mede een groot aan
tal foto's van zijn andere werk. In een
handraam boekje, dat eveneens op de
tentoonstelling &,velede titel „Stadsge
zichten in vier jaargetijden", dat Etting
er opdraagt aan het Stadsbestuur ter
gelegenheid van 400 .jaar Leiden ontzet.
Borgert Carolus van Ettinger werd in 1916
in Den Haag geboren. Hij kreeg zijn
eerste lessen van de graficus A. J. van
't Hof, studeerde voorts aan de Haagse
Academie van Beeldende Kungten en
bezocht voorts de Eerste Nederlandse
Vrije Studio, die onder leiding stond van
Chris de Moor en prof. W. v. d. Berg.
Hij ontving opdrachten van de gemeente
Den Haag tot het maken van topografi
sche stadsgezichten, bestemd voor het
archief.Als schilderij maakte hij deze
stadsgezichten tevens geschikt ter opluis
tering van openbare gebouwen. Er volg
den tentoonstellingen in Delft en Leiden,
Ettinger werkte voorts in Scandinavië en
het Nabije Oosten, waaronder Israël.
is in wezen impressionistisch maar dan
wel zonder uitbundigheid van kleur. Hij
werkt veel met geschakeerde bruinen,
waartegen de andere kleuren soms wat
mat afsteken, maar als geheel komt hij
dan toch tot soms heel aantrekkelijke
doeken. Bijzonder goed weet hij ook een
standplaats te kiezen van waaruit hij
een stadsgezicht componeert, hetgeen de
beelden soms iets verrassends geeft, een
beeld, dat de gewone, dikwijls haastige
bezoeker aan die straatjes en pleinen
toch nauwelijks opmerkt. Ettinger regi
streert, maar renoveert tegelijkertijd.
„Rembrandt op de fiets": een ver
trouwd Leids stadsbeeld.
Maar ook wanneer hij - zo te noemen -
„blauwen" schildert weet hij mooie ef
fecten te bereiken, vooral door het ge
bruik van zwart krijt of conté onder de
vernislaag. Mooie voorbeelden daarvan
zijn naar mijn smaak een tweetal doeken
van het Rapenburg.
Behalve Leidse Stadsgezichten hangen er
ook enkele polderlandschappen, waar
onder een zeer mooi doek van een z.g.n.
molendriegang onder een dreigend-som
bere-wolkenhemel.
Op deze tentoonstelling is Voorts een grote
verzameling foto's aanwezig van ander
werk, waaronder een flink aantal por
tretten. Hieruit blijkt wel dat van Etting
er ook een goed waarnemer is van de
menselijke psyche. Voorts moet worden
geconstateerd dat enkele doeken, ge
maakt tijdens een periode waarin hij
min of meer de abstracte toer op ging,
niet de kwaliteit bezitten van zijn „nor
male" werk. Abstractie ligt hem niet en
dat heeft hij - gelukkig - tijdig ingezien.
WILLEM PRINS
iiiuiiiiiiniiuiuiiuiiiiiujiiuiiiiuijuiiiiiiujiiuiiuuiuiiiiuuiiiauiuiiuiiiuuiiiiiiiiiiuiuij
iiimiuiNi
LEIDEN - Naast de grote tentoonstelling in
de Lakenhal, die diezcr dagen voor het pu
bliek is opengesteld, heeft ook het Leidse
Archief op de Boisotkade een kleine, maar
interessante expositie ingericht met betrek
king tot het ontzet van Leiden in 1574.
Anders dan in De Lakenhal, die het gebeuren
ziet in het licht van de toenmalige gebeurte
nissen rond beleg en ontzet, laat het archief
veel gegevens over de viering van het ontzet
op en rond drie oktober zien. De opzet is dus
in grote lijnen „De dag van 3 Oktober". Het
merendeel van de tentoongestelde voorwer
pen komt uit het eigen bezit van het archief,
maar er zijn ook veel bruiklenen bij uit het
bezit van de 3-October Vereniging.
De oudste stukken uit het stedelijk archief zijn
de oude secretarieboeken, waarin de beschrij
vingen van die gebeurtenissen rond het beleg
en ontzet zijn opgetekend, maar voor de rest
zijn het foto's, oude en jonge affiches, pro
gramma's, krantenverslagen en andere zaken
die inhaerent zijn aan de jaarlijkse vieringen,
die eigenlijk pas in het begin van de vorige
uit 4
Hmii i
eeuw door de studenten zijn opgezet, omdat
het stadsbestuur van geen viering toen wilde
weten doch wel het Leidse volk, dat toen
overigens verrekte van de armoe maar toch
wel eens wilde feesten.
Wij achten ons wel ontslagen van de plicht een
droge opsomming te geven van alles wat er
is uitgestald. Een uitzondering willen wij
echter wel maken. n.l. voor enkele stukken
van een 3 Oktoberviering door Leidse gijze
laars in het gijzelaarskamp te Michielsgestel
gedurende de laausle wereldoorlog. Daaruit
is wel te merken dat zelfs in barre tijden een
echte Leyenaar zijn 3-Octoberfccst nauwe
lijks wil missen.
Hoewel veel jongeren aan deze expositie plezier
zullen kunnen beleven, zal het vooral bij veel
ouderen en heel ouden soms wat weemoedige
herinneringen oproepen aan lang vervlogen
feestdagen.
Tot 29 november is de tentoonstelling te bezich
tigen op de uren van openstelling van het
archief.
IIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIII
ZATERDAG 28 SEPTEMBER
Leiden Imperium: mime
theater „Kruimels", aanvang
20.30 uur
Leiden Lak theater:1 toneel
spel „De Grote Wolf", aan
vang 20.15 uur.
Alphen Midas: optreden
popgroep „Catapult", aan
vang 20.00 uur.
ZONDAG 29 SEPTEMBER
Alphen De Bron: koffiecon
cert door het Amsterdams
Kern-ensemble, aanvang
12.00 uur.
Oegstgeest Groene kerk:
concert door Abbie de
Quant (fluit) en Elisabeth
van Malde (piano), aanvang
14.00 uur.
VRIJDAG 4 OKTOBER
Leiden Imperium: mime
theater „Kruimels", aanvang
20.30 uur.
Popgroep ,,The
Hammer" in
Sater
LEIDSCIIENDAM - Van-
avond om acht uur gaat „de
Sater", het ontmoetingscen
trum-van de stichting Kroa
tië! cn Kulturccl Leidsehen-
dam aan de Kon. Juliana-
weg I, voor het eerst weer
open.
De popgroep „Ilammer" is ge
contracteerd om een extra
feestelijk tintje aan de
avond te geven. Zij brengt
muziek, die qua stijl te ver
gelijken is met bet werk
van de Doobie Brothers. Sa
ter is voorlopig alleen geo
pend op zaterdagavond van
acht tot half twaalf. Het
lidmaatschap voor een sei
zoen kost zeven gulden vijf
tig. Voor leden bestaat een
kortingsregeling op de toe
gangsprijzen van toneel-,
film-, cabaret- en disco-
avonden. De geluidsinstalla
tie is overigens uitgebreid
met een stereo-versterker en
vier boxen. De toegang
sprijs tot de openingsavond
is voor leden 2,50 en voor
niet-lcdcn 3,50.
Nel Pot in ,,De
Schakel"
LEIDSCIIENDAM Hot
werk van schilderes Nel Pot
wordt in de periode van 28
september tot en met 1 no
vember geëxposeerd in „De
Schakel" in Lcidsenhagc.
De tentoonstelling wordt
vandaag om vijf uur door
de heer A Wouters geopend.
Kreatieve markt
bij K O
LEIDEN In de voormalige
kapel van het K O ge
bouw aan de Oude Vest
wordt vanmiddag in het ka
der van KIK (Kollekticf en
Individueel Kreèren) een
creatieve markt gehouden.
Op de markt, die,om twee
uur begint, zijn kraampjes
te zien, die informatie ge
ven over spel, theater, be
weging. fotograferen, film
en, pottenbakken, sieraden
maken, edelstenen slijpen
en handarbeid.
Mini-expositie
Lucia Steinbach
LEIDEN— De Leidse schilde
res Lucia Steinbach zal ge
durende de fcestweek in de
etalage van Breestraat 121
een kleine tentoonstelling
inrichten van een tiental te
keningen cn schilderijen,
die ai Ie betrekking hebben
op gebeurtenissen van sloop
en opbouw uit de jaren
'62'73, die het gezicht van
de stad Leiden veranderden.
De expositie kreeg als mot
to „Weet je nog?"
De 3-October Vereniging
heeft de gouache van Stein
bach waarop de laatste ker
mis op het Schuttersveld
vereeuwigd is, voor haar
verzameling aangekocht.
