Zenuwen beheersen het Spel
Allerlei(ds)
LEIDATO 74 RECORD-HUISHOUDBEURS
Buitenlandse ploegen in Leiden gearriveerd
Crescendo kan
alvast naar
liet gras kijken
Bioscopen
MAANIMG 16 SEPTEMBER 1974
LEIDSE COURANT
MHHI
mmm
hps
LEIDEN Leidato'74 de der-
teiende is een record-huis
houdbeurs geworden. Bij de
sluitnng, gisteravond om 6 uur,
waren er 65.374 betalende bezoe
kers geteld. Bij de opening, eer-
vorige week was het al raak ge
weest. In no time waren de eer
ste tienduizend binnen de beurs-
grenzen. Vrijdagavond viel de
50.000ste pardoes met zijn neus
in de boerenboter. Het was
stomtoevallig pans van de We
reld, oud-medewerker van de L.
C., die verbluft stond te kijken
bij de goede gaven die hem ge
werden vanwege comité en
standhouders. Hij kwam in het
bezit van een open schouw (2000
gulden), tafel (1250) kandelaar
met kaarsen, waardebonnen,
een spaarbankboekje, spaarvar
ken, planten en bloemen, sherry
en nog veel meer. De jongeman
kon geen pap meer zeggen.
Dat konden eigenlijk de Leidato-
medewerkers gisteravond ook
niet meer. De helden waren
vermoeid. En dat mag ook wel,
na t ien dagen hoogspanning.
Dat gaat je niet in de kouwe
kleren zitten. Neem nou bijvoor
beeld voorzitter Jan Wolfslag,
gisteren om 5 uur: „Ik wil niet
zeggen, dat ik het spuugzat ben,
maar ik begin wel verdomd
moe te worden, de laatste uren.
Ik ben blij dat het afgelopen is.
We zijn erg tevreden. Ook de
standhouders. Moet je nou 'ns
kijken (zei hij achter de coulis
sen), ze komen nu nog kaartjes
kopen. Voor een uurtje Leida-
to".
Meneer Ziegelaar was namens het
comité de koning te rijk. Hij te
kende, nog tijdens h et bewind
van de 13e, al het bestand van
de 14e Leidato in 1975 in op een
■plattegrond. Dit was wel de
grootste graadmeter voor de
beëindigde grootste najaars-
beurs van Nederland: niets dan
tevredenheid. Voor het volgend
jaar bleek al rond de 80 pet.
weer verhuurd te zijn aan
standhouders, die „hun plaats
je" weer terug wilden hebben.
Je vraagt je nu al af, hoe die
Leidato'75 weer aan zijn uitbrei
ding komt.
Nog zoiets moois. Bij het afscheid
nemen van de Leidato ontvin
gen de jeugdige bezoekers gis
termiddag een feestelijk pekket-
je met een vlaggetje een toe
ter, ballon en een hoedje. Er
waren 1500 van die pakketten
samengesteld. Alleen al 1500
kinderen op de laatste dag, dat
leek het comité veruit overdre
ven. Maar men kwam dik te
kort. Helemaal uitverkocht.
„Mag ik er één meenemen voor
m'n zussie?" Daar ga je dan.
Je blijft maar uitdelen. Dat
wordt buiten de Leidato nog een
heel feest. Maar op een gegeven
moment zit je zonder. Wel
kreeg ieder kind nog een ijsje
en toen d voorraad van de pak
ketten was opgeraakt, waren er
nog wat vlaggetjes, een sticker
van de 3 October Vereniging en
ijsjes.
Binnen ging inmiddels het Leida-
to-gebeuren nog een tijdje ver
der. „Nog even vissen kijken, in
het donkere hol", hoorden we.
De verlichte bakken trokken
veel bewondering van groot en
klein. Even verderop was een
optreden van „het bekende goo
chelaarsduo de Williando's".
Wim en Sjakkemien scheurden
en knipten hier edities van een
concurrerend dagblad aan snip
pers en behaalden daarmee ver
bazingwekkende resultaten Zo
lukte het hen zelfs het bewuste
dagblad geheel te doen verdwij
nen. Dèt zou leuk zijn, dachten
we toen.
Een juffrouw van een sherrystand
had sinds vrijdag niets meer ge
geten. Ze had gewoon geen trek.
maar ook had ze geen kans van
1 gekregen vanwege de druk
te. Zondagmiddag kreeg ze even i
gelegenheid om een paar brood
jes te nuttigen, anders was zef j
van haar stokje gevallen. Ze i
bleven wèl schenken., onder de I
boompjes. Tot 6 uur. Toen was
het eten geblazen, tot 7 uur. En j
daarna inpakken en wegwezen, j
Deze zondag was de klap op de
vuurpijl geweest, wat het bezoe
kersaantal betreft. Vorig jaar
waren het er 62.000 die de Lei- j
dato bezochten. Daar moest een
terugslag op volgen. Men reken-
de veilig op 58.000 bezoekers.
Welnu, de rekenaars mogen ge- I
rust zijn. De problemen zijn er
niet minder op geworden, maar
de verwachtingen blijven hoog
gespannen. Waar tref je in Lei
den en verre omstreken een i
dergelijk evenement?
lllliJllillillllililllïliïllIfflSBIII!
Kfllpr
Hli
Onderwij s-
winkel Noord
Tril jeugd
dieper inzicht
geven in
,,3-October"
LEIDEN Enige tijd geleden
kwam de 3 October Vereni
ging op het goede ideel, bij
gelegenheid van de herden
king 400 jaar Leidens ontzet,
door de archiefdienst van Lei
den een boekje te laten sa
menstellen ten behoeve van
de hogere klassen van de ba
sisscholen. Het resultaat van
het werk van drs. R. C. J.
van Maanen, die consciën
tieus en verantwoord te werk
is gegaan is echter bij een
deel van het onderwijzend
personeel niet zo goed ont
vangen. In Leiden Noord
waar men op onderwijsge
bied de laatste tijd steeds
meer op de barricade staat
ging een lampje branden.
Niet lang daarna was het al
ternatie/ geboren en dezer
dagen worden bij tal van
scholen in Leiden, Oegst-
geest en Leiderdorp speciaal
samengestelde boekjes be
zorgd over het thema 3 okto
ber. De oplage van 1450 is al
uitverkocht. Men denkt aan
nieuwe aanmaak van het
boekje.
Zijn de ijver en de nauwgezet
heid van drs. Van Maanen
dan te laken? „Beslist niet",
vindt Janny de Hoog van de
Onderwijswinkel, „alleen had
de 3 oktober Vereniging niet
bij de Archiefdienst moeten
aankloppen. Daar zitten
mensen die niet gewend zijn
met een klas op te trekken.
Het blauwe archiefboekje is
een nauwelijks geïllustreerd
stuk tekst geworden, hooguit
geschikt voor Mavo of mid
delbare scholieren. Dit we
tenschappelijk verantwoorde
verhaal is niets voor-een ba
sisschool".
Onderwjzeres Janny en een
paar collega's zijn daarom 'n
projectje gaan -maken, om
dat ze het belangrik vonden
dat het kind iets leert van
zijn eigen stad. Dan is 3 ok
tober wel een geweldig onder
werp. Het zijn drie lessen
geworden: wat waren de
achtergronden van de 80-jari-
ge oorlog? (iet alleen de
godsdienst): het beleg en
ontzet, welke figuren waren
belangrijk, wat gebeurde er
allemaal en welke gevolgen
had dit voor de burgerij.
Omdat hier meestal het ver
haal ophoudt gaat les 3 ver
der: aandacht besteden aan
de snelle ontwikkeling van
Leiden na 1574. Bij alle les
sen bevinden zich verschil
lende vragen en opdrachten.
Alleen al het verstrekken
van deze simpele gegevens
over het boekje deed de op
lage meteen al uitverkocht
raken.
Janny de Hoog: „Wij willen
voor kinderen de geschiede
nis duidelijk trachten te ma
ken aan de hand van dingen
die in deze stad zijn ge
beurd. We hebben ook het
aureooltje van 3 oktober een
beetje willen doorbreken.
Wat waren de oorzaken en
wat gebeurde er nè de „hut
spot". We hebben het niet
uitsluitend over een gods
dienst oorlog, maar ook over
de verkommering, de armoe
de en honger van een volk in
nood. Het motief luidt dan
ook: de honger voor en na
de hutspot. Daarmee is al
veel gezegd, dacht ik.
LEIDEN Kloppend en schok
kend nadert het Spel zonder
Grenzen zijn moment suprème,
dat is vastgesteld op overmor-
genavond. In Holliday Inn zijn
het afgelopen weekeinde de
deelnemers gearriveerd, evenals
een lange stoet van coaches, su
pervisors, scheidsrechters en
nog meer NCRV-mensen. De
buitenlanders zijn er gelaafd en
gespijzigd en onder leiding van
lieftallige hostesses en tolken uit
sight-seeing gestuurd.
Om de zenuwen wat af te leiden
want die doen zich vooral bij de
spelers zelf ter dege gelden.
Een optreden verzorgen ten aan-
schouwe van zo'n 120 miljoen
kijkers is dan ook niet niks.
Zelfs vanachter het IJzeren
Gordijn en uit Japan loeren de
buis-bezitters mee- Begrijpelijk
daarom dat „winnen" voor
praktisch alle deelnemers de
belangrijkste drijfveer vormt
om mee te doen. Ook de 20-jari-
ge tuin-architect Ian Hiscock,
die deel uitmaakt van het En
gelse team beschouwt de vijf
daagse volledig verzorgde va
kantie die aan de deelname
vastzit als „meegenomen", maar
van ondergeschikt belang.
Winnen
„In onze kamers, in de foyers, als
we in de stad flaneren, steeds is
de kans op de overwinning het
belangrijkste onderwerp van ge
sprek". vertelt hij.
„Alle- teams zijn er zonder meer
bijzonder tuk op de trofee mee
naar hun land te nemen. Voor
ons als spelers is er niets lach
wekkends aan de waterballetten
of de handicap-races. Wij zijn
tijdens de wedstrijd zo gecon
centreerd dat we geen tijd heb
ben om zelfs maar te glimla
chen. Een paar weken geleden, Amateurs
toen we in .Zwitserland speel
den, viel ik bij een bepaald on
derdeel vijf meter hoog uit een
paal; hup op m'n kop; en m'n
Gistermiddag arriveerden de eerste buitenlandse groepen bij Holiday
als doping, financiële moeilijk- Betweters
heden en noem maar op. Dat
heb je bij ons spel niet
zijn jongste verblijf in Zwitser
land eveneens de eerste contac
ten in deze richting heeft ge
legd.
maat er bovenop. Je merkt
zoiets niet eens. Alles gaat zo
snel- Je moet onmiddellijk weer
door, want je moet winnen".
De 33-jarige skileraar Miazzon
Stefano die uitkomt voor Italië
onderschrijft de stelling. Vol
gens hem zijn de beste kaarten
voor de zege in handen van En
geland en Nederland. Ook het
Duitse team slaat hij hoog aan
vanwege zijn fanatieke doorzet
tingsvermogen. „Duitsland is
het meest ambitieus" zo weet
hij. „Niettemin hebben wij ze
een paar weken geleden in Bav-
reuth met forse cijfers versla
gen. Had je die gezichten moe
ten zien. O la la, dat was don
der en bliksem".
Na „winnen" maakt de mogelijk
heid tot het leggen van interna
tionale contacten voor de spe
lers de belangrijkste aantrekke
lijkheid van het spel uit, zo zeg
gen Stefano en Hiscock beiden
„Het blijft natuurlijk in de
meeste gevallen wel bij gebrab
bel", zo wil de Italiaan niet be
strijden, „maar de sfeer is
vooral na een wedstrijd, wan
neer we ons ook in het gebruik
van spiritualiën niet meer hoe
ven te beperken, vaak magnifi-
que. De huwelijken die uit een
spel zonder grenzen zijn voort
gekomen zou je niet op twee j
handen kunnen tellen." Ian His-;
cock illustreert die onthulling
door er op te wijzen dat hij bij
Bernard Prins legt er in zijn
beoordeling van het festijn de
nadruk op dat de deelnemers
pure amateurs zijn. „Geldelijk
gewin is er niet bij, ze spelen
enkel om de medaille", aldus
Prins. „Dat vind ik leuk. Bij de
echte sporten doen zich vaak al
lerlei nevenverschijnselen voor
Volgens Prins ligt hierin ook een
belangrijke verklaring voor het
geweldige succes dat Zeskamp
en het Spel zonder Grenzen oog
sten. Als andere elementen die
in dit verband essentieel zijn
wijst hij het hoogwaardige gooi
en smijtwerk aan de doodordi-
naire competitie. „Competitie is
altijd leuk. onverschillig of we
nu een partij voetballen of hon
derd meter hardlopen."
„Die spelletjes die wij doen", zo
signaleert hij, „zijn natuurlijk
niet zo verschrikkelijk nieuw.
Zaklopen. paalklimmen en krui
wagen rijden hebben de mensen
bijvoorbeeld op Oranjefeesten al
gedaan. En kennelijk met veel
plezier. Wij hebben wat bestond
alleen maar geperfectioneerd.
We hebben het een nieuwe vorm
gegeven en in die vorm begint
het zo langzamerhand alweer
een vast onderdeel van ons cul
tuur-patroon te worden: de zes
kampformule heeft echt op gro
te schaal ingang gevonden."
Betweterige droogstoppels willen
nog wel eens naar voren bren
gen dat er meer zinvolle vor
men van vrijetijdsbesteding zijn
te bedenken dan die waarbij men
toekijkt hoe anderen elkaar in
het water duwen Prins zegt
daarop: „Ik wil helemaal niet
bestrijden dat er zaken als poli-,
tiek belangrijker zijn. Maar je
moet op de televisie inspanning
en ontspanning met elkaar in
balans brengen. Als mensen in
de gelegenheid zijn om zich ook
te ontspannen kunnen ze nieuws
over een hongersnood beter in
casseren. Volgens de kijkcijfers
is het Spel zonder Grenzen het
populairste zomerprogramma.
Wie zijn wij dan dat we daarin
verandering zouden brengen?"
Waarop Prins het. tenslotte, leuk
vindt om zelf mee te werken
aan een spelletje dat anderhalf
uur duurt en 360.000 kost?
„Omdat aan dat spelletje 120
miljoen mensen plezier bele-
Sportstichting-voorzitter P. Biegstraaten overhandigt hier een
pluk gras aan Crescendo-voorzitter De Winter. Mogelijk is
het gras de voorbode van een nieuw veld voor de jubilerende
korfbalvereniging.
LEIDEN Afgelopen zaterdagmiddag recipieerde de Leldse
korfbalvereniging Crescendo ter gelegenheid van het 25-jarig
bestaan. Er heerste op deze receptie een ongedwongen sfeer,
die voornamelijk werd ten toon gespreid door ceremoniemees
ter Aad Krol, die als eerste spreker uiteraard Sportstichtings
voorzitter Piet Biegstraaten kon aankondigen. Deze begon
zoals gewoonlijk met wat kwinkslagen, maar vermande zich
op tijd door op te merken: „Dit is een receptie, laat Ik er
geen conference van maken". Om daarna serieuzer te vervol
gen: „Het is terecht dat het predikaat R. K. verdwenen Is,
want Crescendo moet kunnen openstaan voor allerlei fijne
mensen".
Op het rooms katholieke as
pect van Crescendo ging hij
nog even dieper in, omdat
hij zelf indertijd heel veel
steun aan de jonge korfbal
vereniging heeft gegeven.
Hij kon zich dan ook maar
moeilijk voorstellen dat
Crescendo al 25 jaar bestaat,
omdat hij de beginperiode
„nog als de dag van gisteren
herinnerde". Hij besloot
met: „Crescendo heeft altijd
het plezier in het vaandel ge
houden. Daarom Crescendo,
hartstikke bedankt dat je
het 25 jaar hebt volgehou
den. De topsport zou teniet
gaan, als we niet beschikken
over liefhebbers zoals bij
Crescendo".
Biegstraaten wilde dolgraag de
toezegging doen, dat Cres
cendo volgend jaar bewoner
van een nieuw veld werd,
maar deed het en kon het
ook nog niet doen. Daarom
werd Crescendo naast de bal
(„rood vanwege de politieke
overtuiging in Leiden") een
uniek cadeau aangeboden,
nl. een pakje gras (Crescen
do speelt op het ogenblik op
een half verhard terrein).
Dat ging gepaard met de
woorden: „Dit Is nou gras.
Kijk er maar eens goed
naar". Er volgden nog drie
sprekers, van wie Rijndelf
land afgevaardigde broers
door AalJ Krol op zijn num
mer werd gezet. Broers had
het op een zeker moment
over „kolengruis", waarop
Krol antwoordde: „Het veld
heeft enkele tienduizenden
guldens gekost. U heeft dan
toch voor enkele tientjes
staan afspoelen onder de
douche". Oprichtster Bep
Klarenbosch-Beekwilder. Ei-
des Pacta's De Huas werden
uiteindelijk gevolgd door
voorzitter De Winter, die op
nieuw hoopte op de mede
werking van Dhr Biegstra-
ten.
CAMERA: Hogewoerd 49_3I,
24919 „Wahl" 18 Jr. 19 00 en' 21 1!
uur en tevena do. vr. ma «n dl
14.30. Klndermntlnn- rit. wo. en so
14.00 en 16.15 uur: „De held van de
woeite Balkun" Nachtvooritelllng:
„Family Life" vr. en za. 23 30 uur
LIDO: Steenitraat 39. tel 24130 „The
Stlng" 18 Jr dug 14.30, 19 00 eu
21.15 uur. Zondag extra voorstelling
om 16.15 uur
STUDIO: SteenMraat 39. tel. 33210.
..Story Scellerute" 18 Jr dag., tijden
7le Lido.
Lt'XOK: Station *W0g 19. tel. 21239.
„The Exorcist" 18 Jr dag. 14.30.
19.00 en 21.30 uur. Zo 14 00 en 16.30
en 19.00 uur en 21.30 uur.
TRIANON: Breeitraat 31. tel 23875
„Ben Hur' 14 Jr. dag. 14.00 cn 20.04
REX: Haurlemmeretraat 52, tel
25414 „Sex In Hongkong" 18 Ir
dag. 19.00 cn 21.15 uur ina. dl., do
vr cn zo. 14 30 uur Kindermntlnee
„Allee In wonderland" 14 30 uur
KachtvoorMeHlng vrij. en za. 23 3"
uur. „Blue Movte".
onder redactie van
Ton van Brussel, tel. 01710-22244 tst. 17
Promenade-
concerten
Het gistermiddag door het Fanfa
re en tambourscorps ..Liefde voor
harmonie" uit Roelofarendsveen
in park De Houtkamp gegeven
openluchtconcert vormde voor de
talrijke bezoekers een waardig af
scheid van de dit jaar voor het
eerst gegeven promenade-concer
ten in Leiderdorp. Deze promena
de-concerten werden georgani
seerd door de afdeling Leiderdorp
van K O. De gemeente gaf
hiervoor subsidie. De serie
..proms" omvatte een vijftal
openluchtconcerten in De Hout
kamp. De eerste vond plaats op
zondag 15 augustus.
Jammer was dat het genre van
de ten uitvoer gebrachte muziek
vrij eenzijdig was: Alleen fanfare-
en tamboursmuziek was er in de
afgelopen weken te beluisteren.
Ook uit vragen in de Leidendorp-
se gemeenteraad is al gebleken
dat een grotere verscheidenheid
in muziek gewenst is. Dat kan
volgend jaar. Want de toch wel
door goed weer begunstigde con
certen waren, ondanks genoemde
eenzydigheid. een succes en
verdienen volgend jaar zeker een
vervolg.
Koord
Mensa
In het Anton.'us Clubhuis werd zaterdagavond een concert gegeven door het Leidse Hohner Accordeon
orkest „Neerlandia" (zie foto). Het voerde werken u t van o.a. Bach, strauss en Götz. De meer popu
laire muziek werd gebracht door de big band van Frits Landesbergen en door de ..Randstadspelers"
onder leiding van Bram Labooy.
Rugby
van dit seizoen met maar liefst team
27—0 gewonnen van The Ele
phants ut Eindhoven. Voor de
Leidse ploeg scoorden Ronnie
De Leidse rugby-club Diofe heeft Sanders, Rouat. Görtz. Aktink. 'lotte boekte een nijte zege op
zijn eerste competitie-wedstrijd Del Prado en Rijsdam. Het twee- Thoe 11; 20—18.
DIOK deed het nog
beter en versloeg de reserves van
Asscrum met 450. Diok II ten-
Koord Studio, Oude Ryn
het ontmoetingscentrum voor
gezelligheidszoekers in de leef
tijd van 25 tot 60 jaar (al
degenen die hij andere instan
ties meestal niet terecht kun
nen. omdat ze of geen tiener of
nog geen 65-plusser zijn) heeft
voor het komende seizoen een
uitgebreid programma samen
gesteld, dat er als volgt uitziet:
maandagavond-pannekoeken.
avond, dinsdagmiddag cursus
Engels, dinsdagavond cursus
bloemen- en plantenverzorging.
astrologie, antiek. Leiden als
stad in de regio etc.. woensdag
avond handenarbeid, donderdag
avond naald- en draadwinkel
voor reparatie van kleding, een
maal per veertien dagen op vrij
dagavond klaverjassen voor ge
handicapten, zondagavond huis
concerten.
In principe is Koord elke dag van
vier tot elf uur geopend. Bezoe
kers zijn dan in de gelegenheid
om gezellig bij elkaar wat te
praten en te drinken. De akko-
modatie is volledig aangepast
aan lichamelijk gehandicapten
(geen drempels, speciale toilet
ten e.d.). De medewerkers van
Koord zijn allen vrijwilligers en
veelal in de sociale sector werk-
Voor hongerige studenten is mei
ingang van vandaag in Leidei
nog een extra eetgelegenheii
geschapen. De nieuwe mens i
„De Bak" aan de Kaiserstraat
kan elke dag de magen van
zo'n 600 gegadigden 11 ralsoi
van f 2,75 met twee gangen vul
len. De openingstijden zijn var
's middags vijf tot 's avonds ze
Grof vuil
De gemeentelijke reinigingsdiem
zal waarschijnlijk in de period
tot en met 3 oktober geen gro
vuil meer ophalen. De diens
heeft het te druk met het Spe
zonder Grenzen, de rommel vai
de Leidato en de festiviteite
rond de viering van 400 jad
Jubileum
Leidens ontzet Het oud-A RJ
gemeenteraadslid J. G. Lamers
chef de bureau bij de Raad va
de Arbeid in Leiden, is 1 okU
her 40 jaar hij de overheid.
Ter gelegenheid daarvan word
deze dag van half vijf tot kwal
voor zes een receptie gehoude
in de koffiekamer van de Stad
gehoorzaal.