PvdA wil hardere
aanpak onveilig rijden
Geen generaalpardon in VS
HAILE SELASSIE
ABSOLUUT VORST
,Van Kemenade
k tast vrijheid
u
i onderwijs aan
KTHA tegen
ontslag van
prof. Van Luijk
Chili wil ruilhandel
politieke gevangenen
RcidócSomcmt
Jongen met vaders
geld aan de haal
974_
—jpNDERDAG 12 SEPTEMBER 1974
LEIDSE COURANT
ADDIS ABEBA. Haile Selas
sie, wiens naam „kracht van de
drieëenheidbetekent, heeft tot
het begin van dit jaar met abso
lute macht over zijn land Ethio
pië geheerst. Daarbij werd hij
geholpen door een heilige tradi
tie, die wilde dat hij de 225ste
afstammeling was van de konin
gin van Saba en koning Salomon.
Geboren als zoon van Ras Ma
komen, de bevelhebber van kei
zer Menelik die de Italianen in
1896 uit het land joeg, werd Hai
le Selassie in 1916 uitgeroepen
tot erfgenaam en regent van het
keizerrijk. Hij vestigde de vol
gende jaren zijn gezag, schafte
de slavernij af en liet zich in
1930 tot keizer kronen. In een
nieuwe oorlog tegen de Italianen
moest hij in 1935 uitwijken naar
Engeland, maar in 1941 trok hij
in triomf weer zijn hoofdstad
Addis Abeba binnen. In 1952 lijf
de hij Eritrea bij zijn rijk in,
een beslissing die hem een ja
renlange strijd met de afschei
dingsbeweging in dat land be-
Apen roven
Frans fruit
METZ (Rtr) Fruitkwe
kers bij Metz in Frankrijk
hebben gewaarschuwd dat
zij „een ware safari" zullen
organiseren om de onge
veer 50 apen op te ruimen
die hun fruit opeten. Wan
neer de eigenaars van een
plaatselijk safaripark,
waaruit de apen een jaar
geleden ontsnapt zijn, ze
niet terugvangen zal dat
zondag gebeuren.
De grote apen schijnen niet
alleen de strenge winter
overleefd te hebben, maar
ook voor gezinsuitbreiding
te hebben gezorgd. Zij eten
of vernielen wel 500 kilo
pruimen per dag. Een van
de fruitkwekers zei woe
dend, dat hij met zijn eigen
fruit bekogeld was toen hij
de apen uit zijn boomgaard
wilde verjagen.
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG De regering moet on-
veilig rijdende automobilisten stren
ger aanpakken, meent de Tweede Ka
merfractie van de P.v.d.A. Daarom
moet overwogen worden of het
Westduitse stelsel van strafpunten
voor overtreders van de verkeersre
gels ook in Nederland ingevoerd kan
worden.
Een bepaald aantal strafpunten zou voor de
automobilist betekenen, dat zijn rijbewijs
voor een bepaalde periode ingetrokken moet
worden.
De P.v.d.A.-Tweede Kamerfractie heeft dit
in een nota neergelegd, waarin verder staat,
dat auto's zoveel mogelijk uit de woonkernen
moeten verdwijnen. Daarnaast moeten in de
steden meer voorzieningen getroffen worden
voor voetgangers, fietsers en bromfietsers.
Een gecombineerde gezinskaart voor trein-
busvervoer is een van de andere wensen
van de P.v.d.A.
Verder zijn volgens de nota nodig: scheiding
van de vervoersstromen voor auto's,
(brom)-fietsers en voetgangers, woon- en re
creatiecentra niet te ver uit elkaar, betere
verlichting van auto's en bromfietsen, vrije
busbanen en kleinere bussen op flexibele
routes.
CHU interpelleert
over leerplanontwikkeling
55
Van onze parlementaire redactie
$EN HAAG De Tweede Kamerfraktie van de CHU vindt dat mi-
-faster Van Kemenade zoveel invloed krijgt in de binnenkort op te
richten stichting voor de leerplanontwikkeling dat de vrijheid van
onderwijs wordt aangetast. Het CH-Kamerlid Van Leijenhorst wil de
l bewindsman hierover zo spoedig mogelijk via een openbaar debat
de Tweede Kamer ter verantwoording roepen. Hij heeft gisteren
interpellatie-aanvraag ingediend die vermoedelijk volgende
week aan de orde komt.
Leijenhorst: „Wij nemen dit
rzeer ernstig op. Het ontwerpen
,van leerplannen, waarmee de
^stichting wordt belast, raakt di-
,rekt de inhoud van het onder
lijs. Het is helemaal nieuw, dat
e overheid zich hiermee nu
Rechtstreeks gaat bemoeien. Ge
zien onze ervaringen met deze
minister kan dit kwalijke gevol-
Jèn hebben voor het bijzonder Van Leijenhorst betreurt dat de
ontwerpt leerplannen en leer
pakketten op aanvraag van on
derwijsinstellingen of onderwijs
organisaties, maar ook op aan
vraag van de minister. Aange
zien deze tevens het jaarlijkse
budget vaststelt, moet gevreesd
worden, dat de aanvragen van
het departement voorrang krij-
iderwijs
CH-kamerlid komt tot deze
.weringen na uitvoerige bestu
dering van de statuten van de
Stichting leerplanontwikkeling.
Hieruit blijkt volgens hem, dat
de minister een te dikke vinger
Sn de pap heeft. „De stichting
stiohting geen onafhankelijk en
dienstverlenend karakter zal
krijgen. Zijn „globale indruk"
is dat het meer een instrument
in handen van de minister is
om eigen opvattingen over on
derwijs door te voeren dan een
service-instituut.
Generaal Pinochet, de leider van de Chileense junta, en zijn vrouw kijken naar een grote mensen
menigte die in het centrum van Santiago is samengestroomd.
SANTIAGO/AMSTERDAMDe regering van
Chili is bereid alle politieke gevangenen vrij te
laten op voorwaarde dat Rusland en Cuba het
zelfde doen met een even groot aantal van hun
politieke gevangenen. Deze uitdaging werd uit
gesproken door de Chileense leider Pinochet tij
dens een toespraak ter gelegenheid van de eer.
ste verjaardag van de militaire staatsgreep. De
vrijlating zou in Chili alleen gelden voor gevan
genen die het land willen verlaten.
Ter gelegenheid van dezelfde verjaardag werd
gisteravond in Amsterdam een massale protest
demonstratie gehouden, waaraan naar schatting
15.000 mensen deelnamen. Ook minister Pronk
(Ontwikkelingssamenwerking) was hierbij aan
wezig. Hij betoogde dat het echte Chili leeft „al
worden verwoede pogingen gedaan het echte
Chili dood te trappen". De voorwaarden die hel
Chileense reg'me stelt aan de vrijlating van de
politieke gevangenen noemde hij een vorm var
koehandel waarvan hij walgt.
De Nederlandse ambassadeur in Chili, L. J.
Goedhart, heeft de plechtigheden dinsdag in San
tiago niet bijgewoond, zo heeft een woordvoer
der van het ministerie van Buitenlandse Zaken
meegedeeld. Ook een aantal andere Westeurope-
se ambassadeurs, waaronder de Engelse, was bij
de plechtigheden afwezig.
zorgde, evenals grensconflicten
met het buurland Somalië.
Terwijl Haile Selassie in het bin
nenland geconfronteerd werd
met een opstand in 1960, voerde
hij naar buiten toe een prestige-
politiek. De hoofdstad Addis
Abeba werd zoveel als de poli
tieke hoofdstad van Afrika, als
zetel van de Organisatie voor
Afrikaanse Eenheid. De keizer
trad bij tal van gelegenheden
als bemiddelaar op bij conflicten
op het continent.
Binnenslands nam de onrust
vooral toe door de groeiende
hongersnood, die vorig jaar tot
een catastrofe leidde. Toen ook
de oliecrisis zijn rol ging spelen,
greep het leger in tegen de cor
ruptie die een enorme omvang
had aangenomen. Van die actie
van het leger is de keizer nu het
laatste slachtoffer geworden.
Van zijn twee nog levende kin
deren is prinses Asfa gedeelte
lijk verlamd, terwijl prinses Te-
nague Work gisteren werd gear
resteerd.
Neergeschoten
meisje buiten
levensgevaar
APELDOORN De dinsdag
avond neergeschoten Heieen
Mooren (18) uit Epse (gem.
Gorssel is ernstig gewond,
maar verkeert niet in levensge
vaar. De politie heeft haar gis
termiddag kunnen horen.
Volgens het meisje was haar ver
krachter een slanke Nederlan
der van tussen de 25 en 30 jaar,
lengte 1.85 meter en reed hij in
een rode Ford Taunus met
zwarte bekleding. Nadat hij
haar verkracht had stuurde hij
har de auto uit en zei haar
naar het langs de weg lopende
kanaal te gaan. Toen Heieen
vlak bij het kanaal was werd
zij neergeschoten. Het meisje
hield zich dood, waarop de on
bekende snel wegraad.
Heieen Mooren wist zich naar de
overkant van de weg te slepen,
waar zij zich twee uur verbor
gen hield uit angst dat de man
terug zou komen. Toen werd zij
door twee bromfietsers gevon
den.
Vuurgevecht
met Basken
BILBAO (UPI) Bij twee vuur
gevechten tussen Baskische se
paratisten en de Spaanse politie
is een Bask gedood en een poli
tieman gewond. De gevechten
braken uit toen de politie twee
overvallen uitvoerde op vermoe
delijke ETA-leden. nadat een
Bask maandag getracht had de
grens met Frankrijk over te
«teken.
De Gaay Fortman
tegen rem komst
Surinamer»
PARAMARIBO (ANP) Minis
ter de Gaay Fortman is een
principieel tegenstander van het
invoeren van beperkende maat
regelen voor de migratie van
Surinamers en Antillianen naar
Nederland. Volgens de bewinds
man zijn er ook praktische be
zwaren voor een dergelijke re
geling van de stroom Surina
mers naar Nederland.
M'nister de Gaay Fortman zei in
de Surinaamse hoofdstad Para
maribo dat het nvgratiepro-
bleem een zaak is die Neder
land en Suriname aangaat. Hij
heeft dan ook namens het Ne
derlandse kabinet de Surinaam
se regering verzocht om in de
eerste week van oktober in Den
Haag een bespreking over dit
vraagstuk te hebben.
Problemen van
democratisering
DAT DE ONDERNEMINGSSTRUCTUUR meer gedemocratiseerd
moet worden dan tot dusverre in de meeste gevallen is geschied
lijkt een uitgemaakte zaak.
„Hoe?" blijft een strijdvraag. Geen toeval kan het zijn dat tegenover
gestelde opvattingen veel lijken op de controverse in de politiek: sa
menwerkingsmodel of polarisatie.
Toen de publiek-rechtelijke bedrijfsorganisatie van start ging, kreeg
aan de basis de ondernemingsraad een hoofdrol toegekend. Een
glanzende première heeft die raad niet gespeeld. De vakbeweging
wil daarom de ondernemingsraad drastisch herzien, maar bij de ge
dachten vorming hierover komt ook in de vakbeweging zelf het prin
cipiële meningsverschil uit de verf.
N.V.V. EN N.K.V. willen van de ondernemingsraad een personeels-
raad maken met als eerste taak: behartiging van werknemersbelan-
gen; het C.N.V. blijft de raad zien als orgaan voor de hele onderne
ming en wenst daarom de directie niet uit de raad te zetten.
Bij het C.N.V. ligt het zwaartepunt van de democratisering in een an
dere bestuurssamenstelling, waarbij werknemers meer en het kapi
taal minder te vertellen krijgen; de twee andere vakcentrales den
ken ook wel aan een andere bestuursstructuur, maar streven er te
vens naar de ondernemingsraad als een soort machtsmiddel te han
teren. En dan een machtsmiddel waarbij via bedrijfsbonden de vak
beweging een dikke vinger in de pap krijgt.
Dit laatste is ook een bezwaar van het C.N.V.; de ondernemingsraad
mag z.i. evenmin een verlengstuk worden van de vakbeweging als
van de ondememingsdirectie of het ondememingsbestuur.
BIJ HET MEER VOOR POLARISATIE gewonnen N.V.V. en N.K.V.
liggen de kaarten anders; het liefst zou men daar ongeorganiseer
den helemaal uitsluiten van invloed in de onderneming en met di
recte of indirecte middelen iedereen dwingen om lid te worden van
een vakorganisatie.
Weer een democratiseringsprobleem! Want waarom zou men dan,
vroeg of laat. in de politiek niet op de gedachte komen dat iedereen
verplicht lid moet worden van een politieke partij.
En dat allemaal, nadat onze volksvertegenwoordiging nog niet zo heel
lang geleden besloot de stemdwang af te schaffen.
Weeroverzicht
DE BILT. Een lagedrukgebied ten
zuidwesten van Ierland trekt op
vullend in noordelijke richting.
Een bijbehorende frontale zone,
die zich vanochtend van Ierland
naar Zuidwest-Frankrijk uit
strekte. veroorzaakte in het Ka
naal, Zuid- en Oost-Engeland en
het zuidelijke gedeelte van de
Noordzee enkele regenbuien. In
Bretagne werd onweer waarge
nomen. dit hield verband met
een uit het zuiden komende
warmtestoring. Voor morgen
ziet het er naar uit, dat de fron
tale zone zich over ons land zal
bevinden, met hier en daar re
gen of een bui. Daar de aange
voerde lucht van zuidelijke
breedten afkomstig zal zijn,
blijven de temperaturen op een
voor de tijd van het jaar nor
maal niveau.
Vooruitzichten voor zaterdag:
Overwegend droog met zonnige
perioden en weinig verandering
in temperatuur.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor zaterdag: Aantal uren zon:
I tot 9. Min. temp.: omstreeks
12 graden. Max. temp.: om
streeks 21 graden. Kans op een
droge periode van minstens 12
uur: 90 procent. Kans op een
geheel droog etmaal; 70 pro
cent.
WEERRAPPORTEN
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Luchth. Rtd
Twente
Vllsslnjten
Z cl.-Limburg
Aberdeen
Barcelona
Berlijn
Helsinki
Innsbruck
Kopenhagen
Luxemburg
Madrid
Malaga
New York
TelAvlv
h. bew.
h. bew.
h" bew.
onbew.
onbew.
h. bew.
AMSTERDAM (ANP De al
gemene vergadering van de Ka
tholieke Theologische Hoge
school te Amsterdam heeft zich
gisteren met zeer grote meer
derheid uitgesproken tegen een
eventueel ontslag van prof. H-
van Luijk.
5it, ontslag, waarop de bisschop
pen aandringen vanwege het
voorgenomen huwelijk van deze
Pfiester-docent, zou, aldus de
vergadering, niet passen in het
„Beleid van een pluriforme
ambtsopleiding, zoals deze de
afgelopen zeven jaar gestalte
heeft gekregen."
'e'vergadering, die werd bijge-
Wbond door ruim honderd do
centen, studenten en leden van
hèt personeel, stelde zich ook
met grote meerderheid achter
het besluit van de hogeschool-
raad, waarin wordt gezegd, dat
een gesprek over een eventueel
ontslag van Van Luijk op de
eerste plaats dient te gaan over
de doelstellingen van de KTHA
zelf. De hogeschoolraad vindt
het bovendien onmogelijk zaken
te doen in een ultimatieve sfeer.
De voorzitter van het curatorium
W. de Graaf zei naar aanleiding
van de bijeenkomst van morgen
tussen curatoren en bisschoppen
dat het curatorium unaniem te
gen het ontslag van Van Luijk
is. „Indien echter de bisschop
pen bij hun standpunt blijven,
zullen we wijken voor de over
macht", aldus voorzitter De
Graaff.
WASHINGTON (AP) President
Ford overweegt op het moment
geen generaal pardon voor alle
betrokkenen in de Watergate-af
faire, maar zal elk gratiever
zoek dat hem bereikt in studie
nemen, zo heeft John Rhodes,
de Republikeinse minderheids
leider in het Huis van Afgevaar
digden, gisteren gezegd.
Rhodes en zijn collega in de se
naat, Hugh Scott, lichtten
Ford's standpunt ten aanzien
van een generaal pardon nader
toe na een onderhoud van een
uur en drie kwartier met de
president.
Zowel Rhodes als Scott zei dat
zij het eens zijn met Ford's be
sluit om Nixon vrijheid van
strafvervolging te verlenen.
Rhodes zei dat een verder uitge
sponnen Watergatezaak „niet in
's lands beste belang" is. Hij
achtte Nixon's kansen op een
fair proces hoe en waar ook
twijfelachtig vanwege de publi
citeit.
Scott vertelde dat er in de bij
hem binnenkomende post over
wegend kritiek wordt geleverd
op het besluit van Ford. Maar
ook hij acht Ford's ingrijpen
juist, omdat een slepende Wa
tergate-affaire het land slechts
kan verdelen. i
Ex-president Nixon „denkt niet
aan zelfmoord, omdat hij zo
diep godsdienstig is, maar
toch..", zo verklaarde een fami-
lielid in een telefonisch inter
view, „hij is nog altijd erg ge
deprimeerd. Wij hoopten dat de
vrijstelling van vervolging zijn
moreel zou opvijzelen, maar dat
is niet zo".
ENKHUIZEN De 17-jarige G.T.J.H. uit Enkhulzcn is er sinds
gisternacht met enkele tienduizenden guldens vandoor, die af.
komstig zijn uit de brandkast van het visserijbedrijf van zijn
vader.
De rijkspolitie Enkhuizen heeft sterke aanwijzingen, dat er nog
een tweede man in het 6pel is. In de nacht van maandag op
dinsdag werd de jongeman in een plaatselijk café gesignaleerd
met de avonturier T.
Of T. de jongeman heeft gedwongen het bedrijfsgeld van zijn
vader te stelen, kon de politie vanmorgen niet zeggen. „We
gaan er vanuit, dat hij het vrijwillig heeft gedaan, maar hou
den er wel rekening mee", aldus een woordvoerder van de poli
tie.
De jongen werkte niet op het bedrijf van zijn vader, maar in
een lijkkistenfabriek te Enkhuizen. Hij staat bekend als een op
passende jongen. Het is de ouders een raadsel hoe hun zoon
deze daad heeft kunnen begaan.
