Herman
Emmink
presenteert
Video en Quadro
gaan huiskamer
veroveren
Vooruitzicht
somber
en onzeker
Atletiek op
radio en tv
TELEVISIE MAANDAG
TELEVISIE DINSDAG
TERUGBLIK
MAANDAG 2 SEPTEMBER iy?4
AMSTERDAM - Video en quadrofonie zijn hard op weg de
huiskamers te gaan veroveren. Voor de goede orde even dit:
video is het /.elf opnemen, vastleggen en weer „afspelen" van
televisiebeelden: quadrofonie is geluidsinformatie - radio, pla
ten. band - via vier afzonderlijke geluidskanalen, in plaats van
twee bij stereo.
mogelijk wanneer men van hpis.
VldeO is. En bovendien is het mogelijk
1 bepaald programma op te
men, terwijl men zelf naar
ander programma kijkt. Dat
betekent dat men ook program
ma's kan opnemen als bijvoor
beeld de televisie in reparatie is.
Zelf opnemen met een camera
ook mogelijk. Dat zal dan
meestal zwart/wit zijn, omdat
kleurencamera's veel duurder
zijn. De goedkoopste kleurenca-
mera - van Akai - kost rond de
8000,- compleet.
Video komt van het Latijnse
videre en betekent zoveel als
zien. Wel, een televisiecamera
..ziet" ook werkelijk en als we
er zelf een aanschaffen ze zijn
er al vanaf circa 1500,- - en
we sluiten hem op onze TV-ont-
vanger aan, dan kunnen we zien
wie er voor de deur staat, of
oogje in het zeil houden op de
kinderspeelplaats. Dit is de e
voudigste vorm van video.
Interessanter wordt het, als
de beelden tevens vast kunnen ®*cn interessant nieuwtje dat
-aarschijnlijk op de Firato te
zal zijn, is een filmaftaster
op de antenne-in-
elke zwart/wit of
videorecorder. Videorecorders d'e f>ew'
e je beelden in zwart/wit KanK
of zwart wit én kleur plus het kleurenontvanger kan worden
bijbehorende geluid op de band aangesloten. In plaats van pro-
kunt vastleggen, zijn al jaren i
de handel, maar de kleine cor
sument wilde er niet a
jector en projectiescherm op te
stellen, stopt men de vakantie
filmpjes in het apparaat
Totdat een aantal fabrikanten kÖkt ze °P de kleurenonti
zich ervan bewust werd. dat po- ®er- voordeel is dan nog dat
pularisering alleen mogelijk
de kamer niet verduisterd be-
zijn als bediening en aansluitin- worden. Het apparaat
gen tot het uiterste vereenvou- speelt Super-8 films met op-
digd zouden worden, zodat deze t'*0'1 °f magnetisch geluid. Ook
vergelijkbaar zouden zijn met stilstaande beelden zijn moge-
i gewone cassettere-
i wel zonder lichtverlies
corder. Dat is inmiddels ge- £oa,s bij^gewone projectors wel
beurd, en zo kennen we thans
de videocassetterecorder
het geval is.
Vanzelfsprekend zal de interes-
Blaupunkt, Grundig. NordMen- funken zal vrijwel zeker op de
de Saba. Loewe Opta enzovoort. Firato aanwezig zijn. De Tele-
De N 1500, zoals de uitvoering funken beeldplaat speelt pro
van Philips heet, is geschikt gramma's in zwart/wit en kleur.
rend geluid. Door de ingebouw- ten. Een snelwisselmechanisme
de schakelklok is opnemen ook maakt het mogelijk binnen en-
UITZENDIN
GEN „HOBBY-
SCOOP"
VANAF
FIRATO
De NOS-radio zendt vanavond
twee programma's uit, die
rechtstreeks afkomstig zijn
van de omroep-stand op de
radio- en televisietentoonstel
ling Firato in de Westhal van
het RAI-gebouw in Amster
dam. Het eerste programma is
een speciale aflevering van
„Hobbyscoop", de rubriek
voor de liefhebbers van elek
tronica, dat te horen zal zijn
van 20.00 tot 21.45 uur via
Hilversum 1. Het tweede pro
gramma, dat vanavond direkt
van de FIRATO komt, is de
normale wekelijkse aflevering
van „Hobbyscoop", van 22.50
tot 23.20 uur, eveneens via
Hilversum 1.
In de zeven kwartier durende
FIRATO-aflevering van „Hob
byscoop" wordt aan de hand
van gesprekken met FIRATO-
bestuurders, standhouders en
bezoekers ingegaan op de
vraag wat het nut is van ten
toonstellingen als de FIRATO
voor fabrikant en consument.
Ook wordt aandacht besteed
aan de (on)mogelijkheden van
quadrofonische radioprogram
ma's.
Verder worden die luisteraars
in de gelegenheid gesteld voor
de microfoon suggesties te
doen voor een betere stereo
ontvangst. Deze drie werden
door de technische Dienst Ra
dio van de NOS uitgekozen uit
een groep luisteraars, die met
ideeen, suggesties en op- en
aanmerkingen reageerden op
de laatste halfjaarlijkse stereo
test, die „Hobbyscoop" op 27
mei j.l. uitzond. De gesprekken
in de uitzending worden afge
wisseld door lichte grammo-
foonmuziek.
In de normale wekelijkse uit
zending van „Hobbyscoop"
worden luisteraars geatten
deerd op onder meer de
nieuwtjes, die op de FIRATO
worden gebracht. Verder
brengt verslaggever Hans En
gelman in deze uitzendig een
impressie vanuit Londen van
de internationale luchtvaarts
how.
De afleveringen van „Hobby
scoop" op de Firato worden
gepresenteerd door Antoinette
van Brink. Klaas Samplonius
en Hans Zoet. Produktie: Wim
Buurlage en Jim Rip. Samen
stelling en regie: Ben Dinger-
dis.
kele seconden een nieuwe plaat
op te zetten. De platenspeler
kan ook weer gewoon op de
antenneingang van elke TV-ónt-
vanger worden aangesloten. De
aanschaf van een dergelijke
beeldplatenspeler - kortweg
TED, van Television Disc - is
natuurlijk alleen interessant als
- er voldoende platen voor te
koop zijn. Wat dat betreft,
schijnt er al een flinke catalogus
te zijn. De plaatjes zelf, die
slechts 0,1 mm dik zijn, kunnen
zelfs in tijdschriften worden
meegezonden, zodat de actuali
teitswaarde daarvan sterk stijgt.
Quadro
Voor de huiskamer betekent
quadrofonie dat er twee extra
luidsprekers bijkomen buiten de
twee die we al gebruiken voor
stereoweergave. Die twee extra
luidsprekers brengen het geluid
tot ons, dat in de concertzaal na
meermalige reflectie door de
wanden ons oor bereikt, zodat
de sfeer van „het erbij zijn"
wordt versterkt.
Voor quadrofonie-weergave zijn.
behalve vier luidsprekers na
tuurlijk ook vier versterkers no
dig. Maar dat is in technisch
opzicht geen probleem. Veel las
tiger is het om vier afzonderlij
ke signalen in één groef van een'
grammofoonplaat vast te leggen'
en natuurlijk ook om vier signa
len via één zender uit te zenden.'
Wat dat laatste betreft zijn de
vooruitzichten somber als men
op korte termijn een beslissing
verwacht over een bepaald sys
teem en het tijdstip van realise
ring.
De beste manier om vier signa
len goed gescheiden weer te ge
ven is met behulp van een vier-
sporen-bandrecorder. Dit is wei
nig aantrekkelijk omdat de
speelduur ten opzichte van ste
reo nog eens wordt gehalveerd.
Bovendien zijn de banden rela-
De NOS zendtvanavond een re
portage uit over de EK atletiek
I via Ned. I om 22.55 uur. Morgen
I om 18.00 uur over dezelfde zen-
der.
;De radio besteedt aan dit evene-
ment vanavond aandacht om
18.45 uur en om 20.05 uur via
Hilversum 3. Morgen over deze
zender om 17.15 uur.
NEDERLAND 1
tief duur en niet zo snel te
vermenigvuldigen als grammo
foonplaten. De grammofoon
plaat bleef dan ook over als
meest interessante informatie
drager voor quadrofonische op
namen. Maar elke fabriek had
voor opnemen en afspelen zijn
eigen systeem.
Overgebleven uit de talrijke sys
temen zijn nu het SQ-systeem
van CBS-Sony en het CD-4 sys
teem van JVC-Nivico en onder
steund door onder andere Mat
sushita (National/Technics). Bei
de systemen hebben hun speci
fieke voor- en nadelen. Zo is
CD-4 het best in staat de vier
kanalen afzonderlijk weer te ge
ven. Het benadert daardoor het
best het systeem met de vier
sporen op de magneetband (di
screet systeem). Een nadeel is,
dat een speciaal pickup-element
moet worden gebruikt, dat in
staat is frequenties tot circa
50.000 Herz weer te geven. Bij
SQ-platen kan men bestaande
stereo-elementen gebruiken.
U ziet het, nogal wat haakjes
en oogjes. Een ding is wel dui
delijk: het al dan niet overgaan
op een nieuw systeem als qua
drofonie kan alleen maar inte
ressant zijn als er voldoende
grammofoonplaten voor zijn.
Dat valt op het ogenblik nog
erg tegen. Het behoeft daarom
geen bezwaar te zijn de beslis
sing omtrent de aanschaf van
quadrofonie-apparatuur nog
een poosje uit te stellen, want
het is altijd mogelijk een goede
HiFi-Stereo-installatie later uit
te breiden voor quadrofonie-
weergave. Twee extra luidspre
kers en een decoder zijn vol
doende. En twee extra eindver
sterkers, tenzij men al direct
een vierkanaals-versterker aan
schaft en dat kan nooit een
miskoop zijn.
GERARD CRONE
Een groot aantal veelgevraag
de artiesten verschijnt van
avond op het beeldscherm in
het programma „Herman Em
mink presenteert op uw ver
zoek...." Medewerkers aan dit
programma zijn: Corrie, Ben
Cramer, Marva, Bernhard
Brink, Cindy, de Kermisklan-,
ten, Mieke, Yvan Heylen, Han-
nie en de Rekels, Günther Ga
briel, Cherry van Gelder-Smi-
th, de gebroeders Brouwer,
Shocking Blue en Vader Abra
ham.
Ned. I, 20.50 uur.
MASH
Elke dag om vijf uur komt een
Noordkoreaanse piloot met
zijn gehavende vliegtuig over
om met een mortier een geca
moufleerde munitieplaats te
bestoken. Niemand weet waar
om deze piloot Charlie steeds
opnieuw zo stipt op tijd komt
en zijn bom steeds naast gooit.
Vanavond wordt er om gewed
hoe ver de bom nu weer naast
zal vallen.
Ned. I, 20.21 uur.
Televizier
Twee AVRO-programma's
worden rechtstreeks van de
Firato - de internationale ra
dio- en televisietentoonstelling,
die tot en met 8 september in
de RAI te Amsterdam wordt
gehouden - uitgezonden.
Dinsdag 3 september is de
AVRO-radio op de Firato pre
sent met het programma „Mo
biel" dat eveneens recht
streeks wordt uitgezonden van
17.00 tot 17.55 uur (Hilversum
1). Eef Brouwers presenteert
dit programma, waaraan ver
der medewerking wordt ver
leend door Lenny Kuhr, Ron
nie Tober en de combo van
Rudy van Houten.
Ned. I. 21.50 uur.
Hamlet (2)
Vanavond wordt de tv-be-
werking van Hamlet voortge
zet, na de eerste aflevering
van gisteravond. Hamlet wil
weten of het verhaal van de
moord op zijn vader op werke
lijkheid berust. Een toneel
groepje krijgt hij zo ver om
het verhaal te laten spelen
voor zijn oom, koning Clau
dius. De spanning tussen
Hamlet en Claudius is volko
men. Dein wordt Hamlet weg
gestuurd voor een moeilijke
politieke opdracht, maar de
prins weet zich eruit te red
den. Later blijken de koning
en zijn aanhangers nog over
vele listen te beschikken.
Ned. II, 20.21 uur.
Ander nieuws
In het NCRV-programma „An
der nieuws" vanavond gedeel
telijke herhaling van het pro
gramma „Hou het klein", een
filmportret van de schrijver
van het gelijknamige boek E.'
F. Schumacher. In een aanvul
ling geeft Schumacher zijn vi
sie op het steeds nijpender
wordende wereldvoedselpro
bleem.
Ned. II, 21.55 uur.
Het Londense zangeresje Dana Gillespie, te zien en
te horen in Avro's Toppop.
Wereldomroep
HILVERSUM - Het jaar 1973 is voor de Wereldomroep nieton-
verdeeld gunstig verlopen. Dit blijkt uit het onlangs versche
nen jaarverslag over 1973 van deze organisatie. Het verslag
noemt de vooruitzichten voor 1974 deels onzeker, deels somber.
De onzekerheden betreffen vooral de vraag op welke wijze de
Wereldomrooep na 1974 de vereiste financiële middelen zal
kunnen krijgen. De voorzieningen voor 1974 zijn door de
minister van CRM als voorlopig aangemerkt.
De Wereldomroep, zo blijkt uit het jaarverslag, is voor financie
ring in de toekomst voorstander van een „aangepast systeem
Scholten". Dit zou betekenen dat bij het collectieve fonds van
omroepbijdragen uit de algemene middelen een bedrag gevoegd
wordt ter grootte van de begroting van de Wereldomroep in
hetbetreffende jaar.
Ondanks deze onzekerheid en sombere vooruitzichten ontwikkel
de de Wereldomroep nieuwe ideëen en projecten. Zowel ten
aanzien van de directe uitzendingen als van de transcriptiepro
gramma's gold voor alle buitenlandse taalafdelingen dat de
regionalisering en de kennisoverdrachtprogramma's een nog in
betekenis toenemende rol blijven spelen.
Positieve indicaties over beluisterbaarheid en programmering
in het verslagjaar ontleende de Wereldomroep aan blijken van
waardering van Nederlandse en buitenlandse overheidsfunctio
narissen, alsmede aan verdere stijging van de luisteraarspost
Het totaal voor 1973 bedroeg x 132.000 brieven tegen ruim
119.000 in 1972.
NOS
18.45 De avonturen van briga
dier Dog
18.55 Journaal
AVRO
19.05 Toppop presenteert de
nationale hitparade
20.00 Journaal
20.21 MASH
20.50 Herman Emmink presen
teert op uw verzoek
#21.50 Televizier-magazine
NOS
NEDERLAND II
NOS
18.15 Gemeenteraad les 3 Te-
leac
18.45 De avonturen van brigadier
Dog
18.55 Journaal
NCRV
19.05 Black Beauty
19.30 Zo vader, zo zoon
20.00 Journaal
20.21 Hamlet (2)
21.55 Ander nieuws
22.20 Journaal.
DUITSLAND I
r_...J„A3SW&
f,lm- 1948 ,K' Intermezzo)
20.00 (X) Journaal en weeroveracht. 20 IS
22.30 (X) Journaal, kor
3 (X) Journaal, k
-Jcht 22 50 (K) Goethe,
ie. 23.35 (X) Journaal
DUITSLAND II
BELGIE NEDERLANDS
ge E.K. Atletiek
Speelfilm: Midden
film van Delhrrl 5
(Met EX* AUeüeiT
NEDERLAND 1
NOS
11.10 School t.v.
18.00 EK atletiek in Rome
18.45 De avonturen van briga
dier Dog
18.55 Journaal
VARA
19.05 De Stratemakeropzees-
how
19.30 De zee-otter
20.00 Journaal
21.25 Colditz
22.15 Achter het nieuws
23.00 Journaal
■JU.IJ.II.IJI.IIW
Nederland II
NOS
18.45 De avonturen van briga
dier Dog
18.55 Journaal
KRO
19.05 Speedy Gonzales
19.10 Peppi en Kokki
19.30 De Melchiors
20.00 Journaal
20.21 Marlon Brando in "Guys
and dolls"
22.10 "En dan: eat is ni
nog in dit land?"
NOS
23.00 Den Haag vandaag
23.15 Journaal
DUITSLAND I
DUTS LAND I
WDR: 18 05 (X) Dies? Pechvogel, tv-i
18 40 (X) Aktualitviten, 19 20 <K> Ver
Gene Bradley in geheimer Mission. I
DUITSLAND II
18 25 (X) Arpad, der Zigeuner, tv-serie. 19 00
(X) Journaal. 19 30 (X) Sport - Eurovisie:
Europese kampioenschappen atletiek. 21 00
(X) Journaal. 21.15 (X) Informatief pro
gramma. 22.00 (X) Filmnieuws 22.45 <K)
BELGIE NEDERLANDS
erie. IlIs'Scj^RocIc
Radio vanavond I Radio morgen
HILVERSUM I I HILVERSUM I
Spectrum Politieke Partijen: 19 00 Uitzen-
(S) Muzibas 20.00 Firato: Hobbyscoop van
af de Firato te Amsterdan
ge. 22.15 Voor blinden e
22.25 Uitzending van d.
23.55-24.00 Niei
HILVERSUM II
AVRO 7 00 Nieuws. 7.11 Ochtendgymnas-
tiek 7 20 (S) Dag met een gaatje, waarin
om 8.00 Nieuws, en om 8 11 Radiojournaal.
8.50 Morgenwijding 9.00 (S) Het Roman
tisch Orkestconcert (XVID (9.35 Water-
standen) 10.00 (S) Voor de kleuters. 10.10
(S Mono) Arbeidsvitaminen: populair
verzoekplatenprogramma. (11.00 Nieuws.
11.03-11.05 Radiojournaal). 11.30 (S) Ron
dom Twaalf: gevarieerd programma (11.55
Beursberichten! Overheidsvoorlichting:
12.30 Uitzending voor de landbouw.
AVRO 12 40 (S) Improvisaties over kinder
liedjes. 13 00 Nieuws. 13.11 Radiojournaal.
13 21 (Si Hedendaagse kamermuziek. NOS:
13 50 Finland klankbeeld EO 14 00
Woord der waarheid. 14.15 (S) Over en
weer radiomagazine. 15.15 (S) Licht en
Uitzicht: gewijde muziek 16 00 Nieuws.
16.03 Klankbord. 16.10 (S) Eigenwijs: snor
kleuter en kind. 16.30 (S) Jeugdtoer.
AVRO 17.00 (S) Mobiel: een beweeglijk
programma voor beweeglijke mensen.
17.55 Mededelinffen.
jeke Par
18 00 (S) Bandstand. 18 19 PoL
uitzending van D S.'70. 18 30 Nieuws ib«i
Toelichting bg het nieuws. 18.48 (S) Negro
Spirituals. 19.00 (S) Poèzie, met om 19 30
(S) Literama: kroniek over boeken, schrij
vers en toneel. 20.00 Nieuws. 20.05 Avond-
overdenking. 20.15 (S) Radiophilhamio-
nisch orkest en omroeporkest, klassieke
muziek. 21.30 Deurwaaroersdelirium, hoor
spel (deel 4). 21.50 NCRV-Vocaal Ensemble
met solist en orgelbegeleiding: klassieke
motetten. 22 00 (S) Verbosonika, klank-
beeld. 23 00 Pastoraat en bevrijding, colle
ge. 23 35 (S) Pianorecital, moderne muziek.
23 55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM III
HILVERSUM II
Nieuws; 7 41—7.50 Echo). 8.24 Overweging
8.30 Nieuws. 8.36 Gymnastiek voor de huis-
vrouw. 8.45 Moeders wil is wet. 9 40
Schoolradio. 10.00 De wereld om ons heen:
informatieve rubriek 10 20 (S) Aubade
klassieke muziek met om 10.30 Nieuws.
1100 Gebakjes en een Beter Leven -
r de kleuters. 17.30 Niei
NOS: 18.02 Joc
Drie loopt
20.05 (S) T
e 8-train 21 02 De Negcn-
jr-show 22.02 (S) Superclean Drean
ü'cfi;
HILVERSUM III
takt I. 15.03 Pop-kontakt 2: Drie-draa:
16.03 (S) Mix (Tussen 17 15—18 30 EK
Atletiek m Rome) 17.03 (S) Mix (vervolg).
Tanja Koen een bekend gezicht in het spel „Zo vader, zo zoon.
Als er geen Britse t.v. was zou
onze eigen t.v., geloven wij,
een nogal povere aangelegen
heid worden. En dat niet al
leen omdat de Britse t.v.-ma-
kers de leermeesters zijn ge
worden van t.v.-makers, waar
ook ter wereld, maar ook om
dat uit Engeland regelmatig
producties komen die maat
gevend zijn voor het peil dat
t.v. kan bereiken.
Tot die producties behoort ze
ker de Hamlet-voorstelling
waarvan we gisteren het eer
ste deel zagen. Na de vele
Hamlets, die we kenden, bood
ze een nieuw zicht op het
oude verhaal. Met name in de
verbeelding van Hamiets va
der: voor de jonge prins uit
sluitend gesitueerd in de eigen
geest. Zelden ervoeren we
Hamiets nauwelijks beheerste
waanzin als dreigender, zagen
we Polonius' windbuilerigheid
sterker verbeeld.
Extra bewondering, omdat hier
werd uitgegaan van een to
neelvoorstelling, die op een
grandioze wijze voor het klei-
ne-scherm-medium was inge
toomd. Extra verwondering
overigens voor, zacht gezegd,
merkwaardige vrijheden die
de vertaler zich veroorloofde.
Met Shakespeare's tekst kun
je vele kanten uit. Maar je
moet jc wel aan die tekst
houden.
Om Hamlet moesten we gisteren
een andere monumentale brit
se serie. De mens in wording,'
missen. We genoten zaterdag
overigens wèl van de britse
humor in „De Wrekers" die
geweld tot een kapitale grap
maakt.
Eigen t.v. vonden we tweemaal
kwalijk-kritisch. KRO's
Brandpunt zette zich in voor
een Nederlander die in Tur
kije tot een zeer lange gevan
genisstraf werd veroordeeld
omdat hij in drugs - hard en
zacht - handelde. Brandpunt
noemde die straf onmense
lijk.
We vinden dat een betrekkelijk
begrip. Omdat hier gerede
neerd werd vanuit ons eigen
- zachte - vervolgingssysteem.
Los van het feit dat hier een
Nederlands „slachtoffer"
werd aangepakt, kunnen we
begrip opbrengen voor een
rechtssysteem dat drug-han
del tot een zwaar misdrijf re
kent.
Iets dergelijks gold voor VA-
RA's Ombudsman. Die liet
moeilijk opvoedbare meisjes
rebelleren tegen pogingen om
er nog iets van te maken. In
een discussie waarbij hard-
spreken gelijk-hebben scheen
te betekenen....