GOUD VOOR ROY SCHUITEN
,ALS IK GOED HAD GEREDEN,
WAS TITEL VOOR MIJ GEWEEST'
Harrie van Leeuwen
reed nu al ereronde
ANTON TKAC BRAK
RUSSISCHE MACHT
Zilver betekende voor Martin Venix teleurstelling
Sprinttitel voor Tsjech
(Van onze verslaggever)
MONTREAL - Nauwelijks «en halfjaar nadat hij als
amateur 'had aangekondigd geen heil en brood meer te
zien in de wielersport, stond Roy Schuiten bij de we
reldkampioenschappen die in Montreal worden gehou
den op het hoogste schavotje. Terwijl het Wilhelmus
over het wielerstadion galmde streek Schuiten over de
regenboogtrui. Hij kon nog steeds niet geloven dat het
glanzende tricot met de horizontale banen- dat alleen de
sterksten onder de sterkstee mogen dragen- zijn ranke
schouders omhulde.
Schuiten die als een volleerd
prof aan het karwei van de
poursuite was begonnen werd
het nu even teveel. Hij keek
een trapje lager op het ere-
schavot waar zijn land- en
ploeggenoot René Pijnen het
Nederlands -succes volmaakte
door het veroveren van een
bronzen plak. Schuiten dus we
reldkampioen, maar wat heeft
dat moéite, inspanning en
zweetdruppels van coaches en
begeleiders gekost. Bij de kwa-
Jificatieritten had Schuiten zijn
kandidatuur duidelijk gesteld
door in de eerste rit tegen de
Fransman Grosskost een tijd
van 5.58.13 neer te zetten, dé
enige tij'd onder de zes minu
ten en zelfs ruim zestien sej
conden sneller dan de Nood
Knud Knudson de amateur
kampioen van vorig jaar.
Maar Knudsen wilde zich te
gen de Italiaan Bazzun alleen
maar klasseren voor de kwart
finale, de tijd deed er niet toe,
vond hij.
Schuiten zou zich teveel hel>
ben geforceerd en in de halvé
finale tussen Knudsen erf
Schuiten zou blijken dat de Ne
derlander onnodig een scherpe!
tijd had gereden. Althans za
werd in het Noorse kamp gere
deneerd.
En waarempel de Scandina-
vlërs leken gelijk te gaan krij
gen. Knudsen liep langzaam
maar zeker van Schuiten weg.
De Nederlandse kolonie in
Montreal hield het hart vast,
het water kwam in de handen.
Schuiten balanceerde tegen
Knudsen op de brugleuning en
zou elk moment naar de ver
keerde kant kunnen vallen.
Zou Knudsen en zijn Noorse
aanhang dan toch gelijk krij
gen, zou Schuiten dan toch te
veel hebben gegeven en zou
het gebrek aan routine gaan
opbreken? Met nog drie ron
den van 285 meter te rijden
keek de Amsterdammer tegen
'n aerterstand van twee - ofte
wel 25 meter - seconden aan.
Maar toen bleek dat Schuiten
zijn krachten beter had ver
deeld dan de Noor. Met een
krachtsexplosie een kampioen
waardig zette hij in die korte
afstand van driekwart kilome
ter de achterstand om in een
voorsprong van bijna vier se
conden. De vernietigende de-
marage had zijn taak gedaan.
Knudsen was volkomen kapot.
Zijn moordende tempo in het
begin van de race had welis
waar gewerkt, maar het bleek
een boemerang effect te heb
ben gehad, want in de rit om
de bronzen plak tegen Pijnen -
die van Ferdinand Bracke in
de andere halve finale had
verloren - reed hij plichtmatig
naar de finish, ongeïnspireerd
en volkomen gedesillusioneerd.
Het duel om de gouden plak
zou voor Schuiten nauwelijks
enige problemen opleveren,
want in die vorm waarin hij
verkeerde kon zelfs de routine
van de Belgische tempobeul
Bracke niet tegenop. Zonder
Roy Schuiten de fantastische wereldkampioen bij de prof-achtervolgers.
tot op de bodem van zijn
krachten te gaan hield Schui
ten de Belg op acht seconden.
Het goud was voor Schuiten,
trouwens wie had het anders
moeten veroveren?
Keetie Van Oosten-Hage viel
weer in de medailles, zij het
dat ze nu genoegen moest ne
men met brons op het nummer
dames-achtervolging. De Ne
derlandse kwalificeerde zich
voor de halve finale door met
royaal verschil de Engelse
Burton te kloppen. In de halve
finale was het verschil tussen
Keetie van Oosten-Hage en de
Russische Valentina Smirnova
uiterst gering. Op de streep
had de Russische een voor
sprong van nog geen seconde,
niet voldoende voor goud, want
dat was voor de Russische Ta
mara Garkoesjina die in de
andere halve finale de Ameri
kaanse Mary Jane Reoch met
zes seconden de baas bleef, die
op haar beurt ook van het
brons werd afgehouden door
Keetie van Oosten-Hage.
Het Nederlandse tandam-duo
Rinie Langkruis en Lau Veldt
heeft zich geplaatst voor de
halve finale. De Nederlandse
formatie schakelde In de series
de Amerikanen Ash en Woz-
nick uit. In de kwartfinale
stonden de Nederlanders tegen
de Italianen Ferro en Barrello
die door het slimme stuur-
manswerk van Rinie Lang
kruis hoog in de baan werden
gehouden. De eerste manche
was voor de Nederlanders die
de Italianen in de tweede man
che dezlfde taktiek opdrongen
met hetzelfde- voor Nederland-
gunstige resultaat. In de strijd
voor de medailles zal het Ne
derlandse duo moeten strijden
met de Tsjechen Vackar/Vy-
mazal (wereldkampioenen van
vorig jaar), de Russen Semje-
nets/Kopilov en de Polen
Bek/Kocot.
De prof-sprinter Loevestijn
heeft zich via herkansingen ge
plaatst voor de kwartfinales.
Achtervolgers
in kwartfinale
MONTREAL Nederland
heeft zich geplaatst voor de
kwartfinales ploegachtervol
ging. De equipe, bestaande uit
Herman Ponsteen, Peter Nleu-
wenhuis.Jan Lenferink en Ger-
rle Slot, maakte in de series
over de vier kilometer een tijd
van 4.33.59.
Deze tijd werd door zes andere
landen overtroffen. Rusland
was het snelst met 4.27.14. In
de kwartfinales moet Neder
land tegen West-Duitsland rij
den, dat een tijd van 4.27.46
liet afdrukken. De Duitse ploeg
bestond uit Hans Lutz, Peter
von Hof, Gunter Schumacher
en Dietrich Thurau.
Van een speciale verslaggever
MONTREAL Horst Gnas, de
wereldkampioen van 1970, 1971
en 1972 en Gaby Minneboo, de
gedoodverfde favoriet voor de
titel van Montreal, hebben gis
teren de stayersfinale van de
amateurs niet voltooid. De titel
ging naar Jean Breuer, die
nog nooit uit de schaduw van
Horst Gnas had kunnen stap
pen, zilver was voor nieuwe
ling Martin Venix en Brons
voor Miguel Espinos.
De overwinning van Jean
Breuer, een midden-dertiger al,
is de triomf van de mentali
teit. Twee maanden geleden
bij het Duitse kampioenschap
in Bielefeld reed Breuer in de
ballustrade, kwam zwaar ten
val, lag met een barst in het
heupbeen en een gebroken
sleutelbeel drie weken in het
ziekenhuis en heeft voor Mon-'
treal maar één trainingswed
strijd kunnen rijden. Die man
werd wereldkampioen, nadat
hij zich via de herkansing had
moeten plaatsen voor de eind
strijd.
Deze eindstrijd van de amateur
stayers is een onwaarschijnlijk
mooie propaganda voor het on
derdeel geweest. Er was
triomf en drama, strijd en tak
tiek, moed en kunde, kortom
een wedstrijd die alles had.
Behalve misschien voor Neder
land dat zijn favoriet Gaby
Minneboo na bijna dertig kilo
meter ontgoocheld en onmach
tig zag afstappen. Daarmee
vertrok niet alleen de grote fa
voriet, die enkele ronden daar
voor nog in koppositie had ge
leggen, maar op dat moment
brak er ook iets bij Martin Ve
nix, de prille stayer, die onver
wacht en onvoorbereid de rol
van Nederlands eerste man
kreeg opgedrongen.
Venix reed op dat moment in
derde positie, een ronde achter
Minneboo en Breur, die elkaar
in een directe confrontatie
hadden ontmoet, vlak na de
start toen Minneboo de Duitser
was voorbij gegaan.
Het was allemaal zo mooi be
gonnen voor Nederland. Breurer
vertrok van kop en achter hem
Van den Broek, Venix en Min
neboo. Het Nederlandse trio
ruilde binnen een ronde van
positie.
Minneboo achter Breuer en
achter de Nederlandse kam
pioen Venix en Van den Broek
om diens positie te bescher
men. Een volmaakt stukje tak
tiek uit het boek van Martin
De Westduitser Jean Breuer greep op verrassende wijze de wereldtitel bij de amateurstayers. Op
de foto passeert hij in zijn verrassende opmars Jan van den Broek (onder).
Wierstra. En het werkte prach
tig. Van den Broek hield de
anderen uit de moeilijkheden
en geleidelijk dreef Minneboo
Breuer naar Van den Broek
toe. Van den Broek hield
Breuer, die hem op een ronde
moest zetten, tegen en Minne
boo en Venix konden hem
voorbij gaan.
De slag was gemaakt, de
coupe" gelukt. Maar stayers
zijn geen machines. Venix
kreeg een inzinking en Breuer
schoof weer een plaatsje op.
Na bijna dertig kilometer
stortte Gaby Minneboo volledig
in. Op een stukje van minder
dan een kilometer verloor hij
een volle ronde op Breuer, die
doorstoomde in dezelfde vaart.
Martin Venix is niet meer aan
een bedreiging van Breuer toe
gekomen, Jaap van den Broek,
de 26-jarige, die nog nooit eer
der in een wereldkampioen
schap had gereden, kon zijn
derde plaats niet vasthouden
tegenover de Spanjaard Miguel
Espinos, die volledig zijn eigen
koers had kunnen rijden en
voor niemand enig werk had
moeten opknappen. „Als wij
voor ons zelf hadden kunnen
rijden", zei Koch tegen Van
den Broek, „had jij nu op het
podium gestaan". Van den
Broek: „Ik wist dat ik hier als
derde man was heen gekomen
en dat ik de anderen moest
helpen".
Bewondering
Martin Venix won niet meer
dan zilver, maar wel de be
wondering van de ruim 3000
toeschouwers door de manier
waarop hij een afschuwelijke
val voorkwam.
Uit de bocht komend, schoot
Venix van de rol af, in zijn po
ging weer de goede positie te
vinden, raakte hij de zijkant
van de rol. Venix redde zich
op miraculeuze wijze. Hij bleef
in het zadel, hij viel zelfs niet
toen 6tuk voor stuk 28 van de
36 spaken in zijn voorwiel
knapten. Met een slingerend
voorwiel, op een fiets die nau
welijks onder controle was te
houden, moest Martin Venix,
die pas 2maand stayert van
60 kilometer tot stilstand ko
men. Het lukte hem zonder te
vallen. Hij werd onmiddellijk
op de reservefiets gezet en
ving de strijd met de machtige
Breuer opnieuw aan. Hij kon
niet winnen. Het kampioen
schap had een groot kampioen
en een handvol ontgoochelde
verliezers.
Martin Venix was net zo te
leurgesteld als de eerste drie
van vorig jaar, die in dit kam
pioenschap niet meetelden:
Horst Gnas, Rainer Podlesch
en Gaby Minneboo. Venix:
„Als ik echt goed had gereden,
was de titel voor mij geweest,
maar het ging niet. Er is ook
wat gebeurd. Eerst die inzin
king, maar daar was ik niet
stuk van, ik wist dat ik er
overheen zou komen. Toen het
afstappen van Gaby, dat gaf
mijn concentratie een enorme
klap en tot slot dat voorwiel.
Op zo'n moment kun je alleen
maar hopen heel beneden te
komen. Dat is gelukt".
Gaby Minneboo was stuk ge
gaan aan de druk van favoriet
te zijn. Voor mij is de span
ning te veel geweest. Iedereen
heeft mijn kansen opgeblazen.
Na tien kilometer was het ei
genlijk al mis. Ik had het ge
voel veel te „groot" te rijden.
Het is jammer. Een verloren
dag is nog wel geen verloren
Jaar. maar toevallig is dit wel
de enige dag in het hele jaar
die werkelijk telt".
Instelling
Horst Gnas miste de instelling
om deze wedstrijd te rijden en
het was begrijpelijk.
Vorig jaar, na zijn wereldtitel
in San Sebastian verongelukte
zijn vrouw en die afschuwelijke
herinnering kwam weer boven
toen hij klaar stond voor de
volgende finale. „Ik had geen
moraal, in het afgelopen jaar
heb ik te veel moeten doorma
ken". Horst Gnas had een
riem onder het hart nodig.
Bruno Walrave, die zelf de te
leurstelling van Minneboo had
meegemaakt, deed het. „Met
die man ben ik twee keer we
reldkampioen geweest. Ik kan
begrijpen wat hij voelt na alles
wat er sinds San Sebastian
met hem is gebeurd". Groter
tegenstelling dan tussen de
onttroonde wereldkampioen en
de in-en-in-gélukkige nieuwe
was niet denkbaar.
MONTREAL Van Leeuwen, winnaar van de
tweede serie van de profstayers en met Stam
en Been zeker van een plaats in de eindstrijd,
was dolgelukkig. Aangewezen op het laatste mo
ment als derde Nederlander omdat uitgerekend
de KNWU het zich niet kom veroorloven met
minder dan het maximale aantal stayers naar
Montreal te gaan, won hij zijn eerste stayer
wedstrijd, waarin hij Deloof, Kemper, Hortelano
en Dupontreue voorbleef.
Van Leeuwen, als stayer niet gewend nog aan
het succes, reed jubelend een ereronde, la
chend, voldaan. Hij had het bewijs geleverd er
bij te horen. Op eigen kracht, met hulp van
gangmaker Bruno Walrave. „Geweldig", riep
Van Leeuwen, „ik heb nog te weinig ervaring,
maar het gaat iedere keer beter. Twee maan-
deor stayer ik pas en nu al in de finale. Fantas
tisch". De 29-jarige Hagenaar is nog niet ver
wend door het succes.
Stam won de andere serie. Indrukwekkender,
gemakkelijker, iets sneller ook, overtuigender,
maar Cees Stam is dan ook de man die in Mon
treal zijn wereldtitel gaat verdedigen. Al in de
aanvangsfase maakte de razendsnel rondtollen
de Stam duidelijk dat hij om te beginnen even
deze serie wilde winnen. Er was geen twijfel,
Theo Verschueren bleef enigszins in zijn nabij
heid, maar dat kwam voornamelijk doordat
Cees Stam en Stakenburg het wat rustiger aan
deden nadat Nico Been zich op dc derde plaats
had genesteld en de overtuiging hadden gekre
gen dat de Italiaan Benfatto hem er nniet meer
van af zou rijden.
Cees Stam was zo zeker van zijn eigen kunnen,
dat hij vrijwel nuchter aan de stort was ver
schenen. Stam had weinig zin in een matineus
avontuur en bleef zo lang mogelijk slapen. Lie
ver een kop thee en een paar toostjes als ontbijt
om kwart over zeven dan eon volledige maaltijd
om vijf uur in de morgen. Door de regen van
zaterdag begon het programma gistermorgen al
om acht uur en de start op dat moment was
slechts mogelijk omdat men de hele nacht met
hete lucht-kanonnen is beziggeweest de baan te
drogen. Het nieuwe hout van de baan van Mon-
treeal bleek namelijk als een spons te werken en
dat maa"kte de wedstrijden op zaterdag zelfs
uren na de regenbui onmogelijk.
De demonstratie van Stam was indrukwekkend,
maar hij bleef de voorzichtige Zaankanter.
„Wat Verschueren deed, is mij alles meegeval
len. Ieder riep dat hy geen meter kon rijden,
maar hij bleef toch maar erg gemakkelijk bij.
En Deloof mag nou wel rustig achter Van Leeu
wen blijven rijden, hij kan veel beter. Mij
strooien ze geen zand In de ogen".
Van een speciale verslaggever
MONTREAL Anton Tkac,
een 23-jarige student In de
«echten heeft gistermiddag de
Russische sprintmacht defini
tief gebroken. Nadat hij vrij
dag Anatoli Jabloenowskl In de
halve eindstrijd had verslagen,
greep hij gisteren de gouden
medaille ten koste van Sersie
Kravtsov .Het brons was voor
Rossi, die met de flink gebles
seerde Jabloenowskl weinig
moeite had.
De beslissing in het sprinttoer-
nooi is in feite in de halve fi
nales gevallen. Daar ontmoet
ten de sterkste twee renners
(Tkac en Jabloenowski) elkaar
al. In de derde rit tussen Tkac
en Jabloenowski werd het
sprinttoernooi van veel luister
beroofd door de val van Ja- zorgde ervoor dat de Rus er naar buiten te steken. Daar
bloenowski. Door liöhtelijk om- het maximaal nadelige gevolg was Jabloenowski niet op ver
hoog te sturen provoceerde Ja- aan overhield door tijdens de dacht.
bloenowski het incident, Tkac botsing even zijn linxerknie De gevallen Rus, beplakt, be
pleisterd en gezwachteld was
geen partij voor Ross'. Kravt-
sow was het In feite ook niet
voor Tkac, die Kra/tsov in al
les kan overtreffen, behalve
misschien pure 3ne'heid.
Tegenover Tkac was die snel
heid niet toereikend. Do eerste
rit was afgetekend voor do
Jonge Tsjech, In de tweede liet
hij zich op- en afsluiten door-
dut hij een klein foutje maak
te. Kravtsov sloot, weer van
kop vertrokken, namelijk
kwanm het gat waar Tkac
door wilde. Afstoppen en nog
eens buitenom tornen was
zelfs voor Anton Tkac onmoge
lijk. De Tsjech maakte die fout
in de beslissende rit niet. Hij
zocht zijn weg naar de eerste
gouden medaille voor een Tsje
chische sprinter buitenom.
mtHHaa