RENAISSANCE VAN RECNTS
IN ITALIë
NIEUWE FASCISTISCHE TERREUR
jl
Politiemannen zoeken bij elkaar bescherming tegen projectielen die
Van onze correspondente
Caroline Tisdall
BOLOGNA - Als de Rome
München Express, waarin twee
weken geleden twaalf mensen
werden gedood, op tijd was ver
trokken, dan zou de erin ge
plaatste bom ontploft zijn op
het station van Bologna. Steeds
opnieuw werd daarop gewezen
hij de stakingen en protestde
monstraties die op de aanslag
volgdenhet was een nieuwe
poging om een chaotische situa
tie tot een crisis te brengen.
De golf van terreur in Italië begon met
de bomexplosie op de Piazza Fontana in
Milaan in december 1969. In de daarop
volgende vijf jaar breidden de acties zich
uit tot vrijwel alle grote steden van Italië,
behalve Bologna, het bolwerk an de
grootste communistische partij van Euro
pa. De slachtoffers van de aanslag op de
trein zouden een volledige staatsbegrafe
nis krijgen, zoals ook het geval was
geweest met de slachtoffers van de aan
slag in Brescia, twee maanden geleden.
Maar president Leone en de politie had
den een angstig voorgevoel. De stemming
in Italië is nog te gevoelig om een derge
lijke openlijke confrontatie te riskeren.
Een paar dagen na de aanslag vond de
politie 18 kilo tritol onder een van de
belangrijkste straten van Bologna.
Speculaties over de herkomst van deze
bommen zijn de oorzaak van de nu heer
sende verwarring. Waren ze geplaatst
door extreem rechts of door extreem
links? Of was het een rechtstreekse aan
val van rechts, in haar pogingen tot
omverwerping van de democratie? Eer
der al werden enkele sleutelfiguren van
de neo-fascisten gearresteerd wegens de
bomaanslag in Brescia en de ontdekking
van paramilitaire vliegvelden in Rieti.
Daags na de aanslag bij Bologna werd
in een telefooncel in de stad een commu
niqué gevonden waarin de Ordine Nero
(Zwarte Orde) de verantwoordelijkheid
voor de bomaanslag voor zich opeiste. De
stemmen van links werden steeds luider,
want de Zwarte Orde is het nieuwe ge
zicht van de Ordine Nuovo (Nieuwe Or
de), een van de extreem-rechtse organisa
ties die door de afkondiging van de wet
van Scelba in 1953 werden ontbonden.
Deze wet was immers bedoeld om de
jieo-fascistische organisaties buiten de
wet te stellen. De Zwarte Orde is een van
de meest gevreesde groeperingen, waar
van men beweert dat de leden worden
getraind door de OAS en over onfeilbare
bomtechnieken beschikken. Op het poli
tieke vlak hebben groeperingen als deze,
of ze nu neo-faseistisch zijn of neo-nazis-
tisch net zulke dubbelzinnige relaties met
de officiële politieke partij van extreem
rechts, de MSI (Movimente Sociale Italia-
no), als de buitenparlementaire linkse
groeperingen hebben met de officiële
PCI, de communistische partij van Italië.
Voor de MSI is de zaak wat meer gecom
pliceerd. Om een legale partij te kunnen
blijven, mag ze zichzelf niet als fascis
tisch beschouwen. Tijdens de stakingen
en demonstraties van vorige week werd
de stem van de MSI niet genoemd. Ex
treem-rechtse afgevaardigden waren niet
voor de bijeenkomsten uitgenodigd. De
redevoeringen door vertegenwoordigers'
van de vakhond van spoorwegpersoneel
en van de Italiaanse socialistische partij
waren emotioneel, maar de roep om ge
weldloosheid was eenstemmig. De vijan
den van het volk werden omschreven als
'bandieten, bedwelmd door geweld, de
lafaards die afwachten tot ze de demo
cratie omver kunnen gooien; zij maken
gebruik van een tijd van economische
crisis om een complot uit te voeren'. De
regionale communistische woordvoerder
Mauro Olivi herinnerde Bologna aan de
waarschuwing van partijleider Togliatti
van 25 jaar geledon: "Zorg ervoor dat er
niets gebeurt dat het fascisme een nieuwe
kans kan geven. Zwicht niet voor de
provocaties van de tegenstander".
Traditie van rechts
De regionale zetel van de "Movimento
Sociale Italiano di Destra Nazionale" in
Bologna bestaat uit een groot gebouw in
één van de oudste, donkerste en schilder
De Express 'Italicus' op het traject Rome-München, na de bomaanslag
bij Bologna die aan twaalf mensen het leven kostte.
neo-fascistische betogers naar hen gooien. Een beeld van rellen in Milaan van vorig jaar. Een slachtoffer ligt op de voorgrond.
Giorgio Almirante, begaafd ontwerper van slagzinnen.
achtigste straatjes van de stad. De laatste
paar jaar werd het voortdurend bewaakt
door politie-agenten in burger. Twee an
dere MSI-gebouwen in andere steden zijn
al eens aangevallen.
In het linkse Bologna is de positie van
de MSI enigszins vreemd. Niet alleen
omdat het stadsbestuur overwegend com
munistisch is, maar ook omdat de stad
een traditie heeft van rechts-extremisme.
De eerste agrarische fascistische organi
satie bijvoorbeeld, werd in Bologna twee
jaar voor de mars naar Rome opgericht,
en Mussolini werd bij verkiezingen in
Bologna en Milaan het eerst gekozen.
De MSI is een officiële politieke partij,
die werd opgericht in 1948. De leider van
de partij is Giorgio Almirante. De partij
kan rekpnen op 3 miljoen stemmen en
heeft 52 afgevaardigden in het parlement.
Sinds de afkondiging van de wet van
Scelba kan de partij zichzelf niet meer
fascistisch noemen. Op het ogenblik ziet
het er naar uit dat de wet zal worden
aangepast, ondanks de weerstand van de
Christen-Democraten. Er zijn nu twee
belangrijke zaken aan de orde. De ene
is een poging onvde partij als een pure
neo-fascistische organisatie buiten de wet
te stellen. De andere is de berechting van
oorlogsmisdaden om daarmee Almirante
in staat van beschuldiging te kunnen
stellen in de hoop dat hij zich niet zal
kunnen verschuilen achter zijn parlemen
taire onschendbaarheid.
Giorgio Almirante is een bekwaam spre
ker en een begaafd ontwerper van slag
zinnen. Zijn houding tot z'n aanhangers
is vaderlijk. Hij is vatbaar voor discus
sies en men zegt dat hij in tegenstelling
tot de meeste Italiaanse politici nauwe en
directe contacten heeft met zijn partij.
Zijn grote trots is de jeugdige leeftijd van
het overgrote deel van z'n aanhangers en
het feit dat z'n roep om orde zo'n jonge
generatie aanspreekt, die het fascisme
nog nooit hebben meegemaakt.
Woesteling
De deur van het hoofdkwartier van de
MSI werd geopend door een jonge, in
stevige laarzen gestoken woesteling. De
MSI-afgevaardigde en regionale propa-
ganda-chef Ceruli, wannnee ik een ge
sprek zou hebben was niet nanwezlg. Hij
was dringend naar Rome geroepen, waar
Almirante verklaarde-dat hij de autoritei
ten al lang had gewaarschuwd dat chemi
caliën van het type dnt voor de bomnnn-
slag op de trein werd gebruikt, uit de
universiteiten werden gesmokkeld.
In plaats daarvan zijn er de regionale
organisator en het regionale hoofd van
de jeugdafdeling, beiden in de twintig.
Zoals hun andere „Camerati" werkten ze
geheel vrijwillig voor de partij. De
spraakzame man was een vertegenwoor
diger in mineraalwater; de andore, die
alleen maar iets zei wanneer hem iets
gevraagd werd, was student in de econo
mie aan de universiteit vnn Bologna.
Later kwam er nog een dokter bij, die
de enige was die zijn naam niet wilde
geven. Buiten werden de deuren streng
bewaakt
Het was moeilijk hen af te houden van
discussies over de Communistische Par
tij. Hun afkeer vnn deze partij was blijk
baar de ruggcgrnnt vnn hun politiek. De
volgende die aan de beurt waren om te
worden aangevallen waren de Christen-
Democraten. De reden daarvoor was erg
simpel: ze waren ervan overtuigd dat alle
recente aanvallen die op hen waren ge
daan georganiseerd waren door de Chris
ten-Democraten.
Ze ontkenden alle verbintenissen met
extremistische groeperingen zoals de
Zwarte Orde, SAM (Sqiiadiï Azioni Mus
solini), MAR (Movimento d'Azione Rivo-
luzionarie) of La Fenloe (De Phoenix)
Dit is de nieuwe MSI-politiek, omdat het
toegeven vnn contacten met neo-fascisti
sche- en Nnzi-groeperingen op dit mo
ment rampzalige gevolgen voor de partij
zou hebben. Het antwoord dat je dan te
horen krijgt is, dat deze groeperingen
rechts alleen maar schade toebrengen:
"Elke keer als de MSI weer op het punt
staat een groot succes te boeken, ontploft
er ergens een bom".
Allen waren het erover eens dat de laat
ste bomexplosie de MSI weer een grote
stap teruggezet heeft op haar weg het
Italiaanse volk te Overtuigen van de hui
dige economische crisis en de corruptie
schandalen. Maar de economische crisis
en de corruptie zijn door de bommen van
de voorpagina's geveegd en daardoor zal
de partij in september geen munt meer
kunnen slaan uit de ontevredenheid over
de inflatie en de nieuwe belastingen.
Groots en vaag
Bij het onderwerp politiek leken ze op
hun gemak. Hun taal was echter ang
staanjagend. gebaseerd op slagzinnen
van Almirante en uitdrukkingen van een
vroegere generatie van fascistische en
nazi-ideologen. Hun opvattingen over po
litiek waren tegelijkertijd groots en vaag
en draaiden eigenlijk rond twee. dingen;
de bevrijdende werking van arbeid en de
ongelijkheid van de mens.
Waar de Movimento Sociale Italiano di
Destra Nazionale (ze korten het nooit af)
naar toewerkt Is de vestiging van een
coöperatieve staat, waarin het leven min-
der vervelend zou zijn. Dit zal zich voor
namelijk concentreren rond "de her
schepping van de grote Italiaanse staat
tot de glorie van haar vrij en gecivili
seerd volk." De weg waarlangs men dit
wil bereiken zal lopen via socialisatie; de
arbeiders zullen delen in de winsten en
verliezen van de industrie.
In overeenstemming met hun overtuiging
dat de mensen niet gelijk zijn. zullen de
lonen dat ook niet zijn, maar de arbeider
zal te weten komen dnt "arbeid vrijheid
schept". Hij zal z'n baas niet haten, want
dat is hem maar ingeprent door de com
munistische bonden en z'n leven zal meer
gaan betekenen dan alleen maar "mijn
dingen" (huis en gezin), zoals een Sici-
liaanse uitdrukking luidt,
Bij het onderwerp onderwijs stnk de
regionale organisator vnn de MSI pas
goed van wal. "Onderwijs zal gebaseerd
zijn op selectie, omdat de mensen niet
gelijk zijn. Het huidige Italiaanse systeem
stelt de studenten te veel op één hoogte,
in de coöperatieve staat zal de nadruk I I
liggen op technische bekwaamheid en jn
een hoge graad van specialisatie. Italië
zal weer zoals vroeger grote geleerden en I
technologen voortbrengen. Het onderwijs 'i
zal de strijd om het bestaan worden, de
•geschiedenis zal gebaseerd zijn op argu-
menten en niet opN droge feiten, nieuwe I I
technische studies zullen op onze scholen I I
op de eerste plaats staan."
"Hierdoor zullen we hulp zoeken bij de
Katholieke Kerk, maar het zal een andere i
Katholieke Kerk zijn. Het zal een kerk
zijn die gevrijwaard is van alle progres-
sieve ideeën. We zullen het idee van de j U
progressieve priester verwerpen.
Boven alles zullen we de corruptie be-
strijden. Wij zijn ervan overtuigd dat er
op de lange termijn maar één partij is
die de corruptie in alle sectoren van onze D
samenleving kan wegnemen. Het Ita- 03
liaanse volk zal de gemene propaganda
die ze door de media voorgeschoteld
krijgt verwerpen en het zal kiezen voor I
de hogere waarden die wij voorstellen.
Wij zullen de nodige offers van het Ita
liaanse volk vragen, offers die hen terug
zullen brengen naar een grotere macht-,
spositie." 1
De MSI-man verklaarde dat zijn partij
geen nauwe banden had in andere Euro
pese landen. Natuurlijk prefereerden ze
Giseard d'Estaing boven Mitterrand, hoe
wel Giscard "geen echte man van rechts"
was, maar Mitterrand werd financieel
gesteund door zowel de Sovjet-Unie als
de Verenigde Staten. In West-Duitsland
hadden ze vrienden onder de Katholieken
in de Christen-Democratische Partij.
"Het is niet nodig om op dit moment
bondgenoten te zoeken omdat Europa
toch onvermijdelijk naar het faseisme zal
afglijden".
Op de vraag wat ze dachten dat de Q
aantrekkingskracht was van hun partij, e
die nu op 3 miljoen stemmen kan reke- v
non met uitschieters van bijvoorbeeld j g
20r'c op Sicilië, hadden ze het antwoord
al klaar; ze hebben in Almirante een I
groot leider met een aantrekkkingskracht
op het volk, een man die tot de mensen
kan spreken in termen die ze begrijpen,
een man die zich geheel heeft gegeven
aan z'n partij en z'n land. "Het volk van
Italië kiest voor de hogere waarden die
hen door. onze leider en onze beweging
wordt gegeven."
Massale protestdemonstratie In Rome tegen de neo-fascistische
terreur, in verband met de bomaanslag in Brescia.