Nivellering van inkomens
oorzaak toenemende wrevel
Johan
Fabricius
75 jaar
Nederland moet eerst
grenskwesties regelen
Ceidóe Sou/urnt
Onderwijs voor
de werkende
jongeren gratis
REACTIE OP NOTA VAKCENTRALES
Gezaghebber bi conflict
met politie op Sint-Maarten
Ruk naar
rechts in
Argentinië
Agent in
gezicht
gestoken
..Met ula"'
nog niet
leeggepompt
Man schiet op vrouw,
huurman en zichzelf
Benoeming
RIJDAG 16 AUGUSTUS 1 ürs
LLlUSfc. Cv URANT
PAGINA
DEN HAAG De gisteren verschenen
nota arbeidsvoorwaardenbeleid van de
vakcentrales is na de recente uitspra
ken van werknemerskant nauwelijks
verrassend te noemen. Dit hebben het
Verbond van Nederlandse Ondernemin
gen (VNO) en het Christelijk Werkge
versverbond (NCW) verklaard in een
eerste commentaar op deze nota. Zij
constateren dat enkele „stokpaarden",
zoals nivellering (loonsverhoging in cen
ten en een vloer in de prijscompensatie)
opnieuw zijn opgedoken.
De macro-economische verkenning zal
uitwijzen of het economisch optimisme
van de vakcentrales gegrond is, zo stel
len de werkgevers. Zij wijzen er op dat
concrete cijfers voor het loonbeleid nu
inog ontbreken.
De nota van de vakcentrales bevat ele
menten waarover gesproken kan wor
den, maar ook „strijdpunten" die het
overleg uiterst moeilijk zullen maken.
VNO en NCW noemen: de verlangde in
vloed van overheid en vakbeweging op
de investeringsbeslissingen van de on-
"-nemer, de voortzetting van de nivel
lering en de openbaarheid van bepaalde
individuele inkomens. Het voortzetten
van de nivellering zal stuiten op toene
mende problemen in de inkomensop-
bouw in de onderneming en daardoor op
„toenemende wrevel" bij velen, aldus
dit gezamenlijke commentaar van de
werkgever.
SURINAME EN ANTILLEN
)EN HAAG (ANP) Voor de
onafhankelijkheid van Suriname
Nederlandse Antillen
moeten eerst de grenzen van
deze rijksdelen worden vaistge-
gesteld tijdens de vergadering
van de werkgroep twee van de
koninkrijkscommissie, die op
het ogenblik in Den Haag ver
gadert.
steld. Dit hebben zowel Surina- De Surinaamse delegatie stelde
me als de Nederlandse Antillen bij monde van woordvoerder
pers tegen-
Kamerleden
Kamerleden traden gisteren
aan in de jaarlijkse viswed
strijd tegen de pers. Deze
keer was het werkterrein
de vijver van de TH Twen-
jte. Nos-baas Carel Enklaar
(zittend links) ving niet
best, maar was daar kenne
lijk niet verdrietig om. Sa
men met rector-magnificus
prof. dr. P. J. Zandbergen
van de Twentse TH liet hij
zich de Berenburg goed
smaken.
Jaggernath Laohmon dat In het
eerste artikel van de Nederland
se grondwet wordt bepaald hoe
groot het koninkrijk is. Ook
voor Suriname (en later voor de
Antillen) zal dit punt duidelijk
omschreven moeten zijn.
Suriname heeft echter grenskwes
ties met twee van de drie buur
landen, namelijk Guyana in het
westen, en Frans-Guyana in het
oosten. De Surinaamse delegatie
wil nu voor de datum van de
onafhankelijkheid, uiterlijk eind
volgend jaar, geregeld zien dat
deze grenskwesties door Neder
land zijn opgelost. De Neder
landse leden van de koninkrijks
commissie hebben echter de af
gelopen dagen laten weten, dat
dit onmogelijk is, zo wordt uit
conferentiekringen vernomen.
e Nederlandse delegatieleden
stellen zich op het standpunt dat
voor een dergelijke zaak de tijd
te kort is. Nederland is best be
reid de kwesties op te lossen,
maar men heeft hierbij ook met
andere partijen te maken, in dit
geval Guyana en Frans-Guyana.
Muzikale tomaat
Bijna twee kilo weegt deze tomaat, gekweekt door de Engels
man Charlie Roberts. De heer Roberts zegt. dat zijn tomaat zo
groot gewerden is doordat hij een koptelefoon op de rode
vrucht plaatste en daardoor muziek speelde.
PHILIPSBURG De politie-in-
specteur van het Bovenwindse
eiland Sint Maarten, Remy
Zaandam heeft na een conflict
met gezaghebber R. O. van Del
den het eiland verlaten en is
naar Aruba teruggekeerd.
De gezaghebber beschuldigde de
inspecteur ervan dat hij zijn be
velen niet uitvoerde en dat hij 1
daarom als plaatselijk hoofd
van de politie de directe leiding
van het korps op zich nam. In
specteur Zaandam zou eind
deze week na een verblijf van
drie jaar op het eiland de lei
ding van het korps overdragen
aan zijn opvolger, maar heeft
nu zonder afscheid te nemen
Sint Maarten verlaten.
►e moeilijkheden ontstonden toen
de gezaghebber van de Boven
winden Van Delden het n>et
eens was met de bewaking van
de Voorstraat, waaraan het af
gebrande bestuurskantoor ligt.
Hij wilde een permanente bewa
king voor het kantoor van de ei-
landontvanger. De politie-leiding
op Sint Maarten stelde echter
dat er reeds drie man in de
Voorstraat op wacht stonden,
namelijk twee bij het afgebran
de bestuurskantoor en een in de
omggeving, zodat er voor het
vlakbij gelegen kantoor van de
ontvanger geen extra man hoef
de te worden ingeschakeld.
Daarop nam de gezaghebber de
directe leiding van het korps
over.
In het politiekorps van Sint Maar
ten. waar men weinig voor een
directe leiding van de gezagheb
ber voelt, is de stemming in mi
neur.
Inmiddels is de vakbondsleider
Willy Haize weer op vrije voe
ten gesteld na een arrest van
drie dagen.
Willy Haize werd kort na de
brand van het gezaghebbersge
bouw en bestuurskantoor aange
houden. Hij werd verdacht van
brandstichting.
BUENOS AIRES (AFP). Me
vrouw Maria Estela Peron, de
president van Argentinië, heeft
gisteravond drie uiterst rechtse
peronisten tot minister be
noemd.
De keuze van mevrouw Peron is
gevallen op mensen die trouw
zijn aan de beginselen van het
peronisme zoals die door de
overleden leider zijn geformu
leerd. Kennelijk wil zij geen po
litici meer in de regering die
ervan verdacht worden betrek
kingen te onderhouden met de
linkervleugel van de peronistis-
sche beweging die Peron in sep
tember van het vorig jaar aan
de macht bracht.
Russische
violist
toch terug
PERTH (Reuter) - De 19-jarige
Russische violist Georgi Ermo-
lenko die aanvankelijk in Au
stralië wilde blijven, maar later
van menng veranderde, is met
een vliegtuig van de Austra-
sche luchtmacht naar Singapore
vertrokken.
Hij verliet zijn hotel stilletjes en
werd in een auto naar de lucht
machtbasis Pearce op 40 km ten
noorden van Perth gebracht.
Daar ging hij met een groepje
Russen aan boord van een
straalvliegtuig.
Dreigement
per handje
LOS ANGELES (AP) - Een man
die zegt Isak Rasim te heten
heeft donderdag doen weten dat
hij de „militaire opperbevelheb
ber" is van een groepering die
zich „de buitenlanders van
Amerika" noemt, en dat hij
zich verantwoordelijk stelt voor
de bomaanslag van verleden
week op het vliegveld van Los
Angels. Daarbij werden in de
grote vertrekhal drie personen
gedood. Rasim dreigde bij zijn
volgende aanslag door middel
van zenuwgas „het hele perso.
neel van het kapitool te Wash
ington te vernietigen". Een
en ander stond op een geluids
band die naar de f.b.i., de fede
rale recherche, was gestuurd.
AMSTERDAM (ANP) Bij de
aanhouding van een zakkenrol
ler in de Kalverstraat In Am
sterdam heeft een politieman in
burger gistermiddag messteken
in zijn gezicht opgelopen.
Politieagent Van den Brink kwam
met een collega een personeels
lid van een sexshop in de Kal
verstraat te hulp die een Suri
namer had betrapt op het stelen
van een portefeuille. Toen Van
den Brink de zakkenroller aan
pakte werd hij door twee ande
re Surinamers aangevallen van
wie er een met een mes zwaai
de. De agent moest zijn arres
tant loslaten.
Gezondheidszorg voor
keerpunt
BIJ HET SPELLETJE „kabinetsleden een rapportcijfer geven" kwam
staatssecretaris Hendriks er niet best af; voor hem het odium van
een minister die hem in de kwestie-Dennendal nauwelijks steunde
en misschein wel tegenwerkte; voor hem de kritiek vanwege bezui
nigingen op ziek:fkosteh)t hoewel politici, vakbeweging, werkgevers
en consumentenbonden daarom al jaren roepen.
Met zijn wat abrupte personeelsstop voor de ziekenhuizen ging de
staatssecretais niet sterk van start bij zijn plan om de nationale ge
zondheidszorg zodanig beter te organiseren, dat ook de onrustbaren
de kostenstijging wordt.
Hendriks had die maatregel beter kunnen overwegen binnen het raam
van de nota waarmee hij deze week de gehele gezondheidszorg op
een keerpunt heeft geplaatst. IN DIE NOTA (die hopelijk niet lang
blijft liggen vóór <4 maatregejen uit voortvloeien) staan een paar
voortreffelijke uitgtngspunten.
Om te beginnen de regionale opbouw van de gezondheidszorg; per re
gio kan immers bekeken worden wat nodig en mogelijk is dan
via een straf-gecentraliseerd systeem.
Perspectief biedt oók het voorstel om duidelijker te gaan werken met
drie niveau's medische voorziening (basiszorg, specialistische hulp
en academische deskundigheid) waarbij basiszorg, met de huisarts
al centrale figuur, meer nadruk krijgen zal.
Reeds is de vraag opgeworpen, hoe het dan met de geestelijke volks
gezondheid zal moeten. Een vraag waarop, als belanghebbenden
willen, ook wel een antwoord gevonden zal kunnen worden.
STAATSSECRETARIS HENDRIKS wil beslist niet aansturen op een
soort van genationaliseerde gezondheidszorg, zoals Engeland kent,
Wel gelooft hij dat het partikulier initiatief offers zal moeten bren
gen ten behoeve van gemeenschappelijke regelingen.
De grote kunst zal in de praktijk zijn om het juiste midden te vinden.
Alleen al jiet kostenvraagstuk maakt het nodig de bestaande vrij
heid wat in te perken.
Dat mag, mits bepaalde kwaliteiten van het partikulier initiatief niet
onnodig opgeofferd worden. Een stuk persoonlijke vrijheid zal
juist in de gezondheidszorg voor de Nederlandse burger gehandhaafd
moeten blijven, anders wordt de kwaal welke men saneren wil, al
leen maar door andere kwalen vervangen.
Over één nacht ijs zullen de organen die over de nota oordelen moe
ten, dan ook niet kunnen en mogen gaan
Een pittige discussie-nota
VOOR DEZE GELEGENHEID weer eens broederlijk verenigd heb
ben de drie vakcentrales hun verlangenslijst voor 1975 opgesteld.
Getallen en percentages worden amper genoemd; daarmee wordt ge
wacht tot in september de regering cijfers over 's land's economi
sche toestand en de uitgaven voor collectieve voorzieningen bekend
heeft gemaakt; waarschijnlijk ook een beetje op getallen welke bij
de behandeling van de discussie-nota in vakbonden en andere vak
bondsorganen wel genoemd zullen worden.
Welke kwaliteiten de discussie-nota bij het verdere beraad toege
zwaaid zal krijgen, ze is in elk geval pittig. Verrassend is ze min
der; vrijwel alle bekende wensen staan er in en ook het laten val
len van de machtigingswet lag in de lijn der verwachtingen; im
mers de economische mogelijkheden lijken thans beter dan ze wa
ren op het moment dat de beweging de meest-belanghebbende par
tij bij de machtigingswet was.
Is de discussienota behalve pittig ook helemaal reëel?
Op één punt maken we zeker voorbehoud; de werkgelegenheid is niet
zo centraal gesteld, als van de vakbeweging verwacht had mogen
worden en de oplossing van dit geweldig belangrijke probleem
wordt te veel als een hoofdzaak voor de overheid geschetst.
Komt bij de discussie ook dat punt aan de orde?
Den Haag - Op 24 augustus hoopt de auteur Johan Fa
bricius in Glimmen (een klein dorpje in Groningen)
zijn 75ste verjaardag te vieren.
Fabricius werd te Bandoeng ge
boren, bezocht de H.B.S. in
vele plaatsen, gevolg van het
zwerven tussen Nederland en
het voormalige Indië, en stu
deerde aan de Haagse Acade
mie voor Beeldende Kunsten.
Op 17-jarige leeftijd ging hij
als 'Kriegsmaler' naar het
Oostenrijks-Italiaanse front en
vandaar schreef hij brieven
naar huis, die door toedoen
van Johan de Meester sr. in
De Gids werden geplaatst.
Hij voelde zich toen in de eer
ste plaats portretschilder, maar
schreef in zijn vrije tijd wel
sprookjes en kinderboeken tot
in 1924 bij uitgeverij Leopold
in Den Haag 'De scheepjon
gens van de Bontekoe' uit
kwam, het beroemde jongens
boek waarvan onlangs de der
tiende druk verscheen. In 1922
ondernam hij een grote reis
door Zuid-Amerika. Daarna
vertoefde hij veel in de landen
rondom de Middellandse Zee,
waar verscheidene van zijn ro
mans gesitueerd zijn.
In die jaren werd hij door het
schrijverschap 'overrompeld'.
Zijn illustraties kwamen in
dienst te staan van zijn eigen
geschriften. In 1925 schreef hij
zijn overbekende 'Het meisje
met de blauwe hoed', dat werd
verfilmd en dat vorig jaar als
t.v.-feuilleton te zien was. In
1929 verschijnt 'Mario Ferraros
ijdele liefde', al vrij spoedig
gevolgd door het eerste deel
van de bekende trilogie 'Kome
dianten trokken voorbij', dat
bekroond werd met de Van der
Hoogt-prijs en dat onlangs nog
werd herdrukt. In 1934 ver
scheen 'Leeuwen hongeren in
Napels', wellicht zijn beste ro
man.
Tijdens de oorlog stonden zijn
boeken in Duitsland op de
zwarte lijst. Hij verbleef toen
in Engeland, waar hij via de
radio tot het bezette vaderland
sprak. In 1945 reisde hij als
B.B.C.-correspondent naar In
dië terug en bezocht ook China
en Japan. In 1956 vestigde hij
zich in Nederland. De tragi
sche scheiding tussen Neder
land en Indonesië liet hem niet
met rust: 'Luie stoel', 'Gordel
van smaragd', 'De heilige
paarden' verraden zijn heim
wee naar 'het zonnige land
achter de horizon'. En ook in
zijn laatste roman 'Het gordijn
met de ibissen' doet hij de
sfeer en mentaliteit van dat
Nederlands-Indië dat hij zo
goed kent en dat voorgoed ver
loren is, op boeiende wijze her
leven.
Fabricius is een veelzijdig au
teur: zijn reiservaringen in het
Verre Oosten resulteerden in
'Weet je nog, Yoshi?' en 'Wij,
Tze Hsi, keizerin van China'.
Ook het jeugdboek heeft hij
nooit vergeten: 'Het geheim
van het oude landhuis' en voor
jongere kinderen de boeken
over het jongetje Heintje wor
den graag gelezen. En ook het
lichtvoetige genre beheerste
deze schrijver: de reeds ver
scheidene malen herdrukte, in
Wassenaar spelende 'schelmen
roman' "Voorrijden, me
vrouw?" wordt volgend jaar
verfilmd.
De nu bijna 75-jarige auteur is
nog lang niet uitverteld. Er
liggen alweer verschillende
manuscripten gereed. En be
halve het schrijven h j
ook zijn schilderkunst weer op
gevat. vooral het po!r<".
nen waarvoor hij dikwijls op
drachten krijgt.
ROTTERDAM - Een woordvoer
der van Shell in Rotterdam
heeft verklaard dat het onmo-
lijk is ter plaatse de ruwe olie
uit de gestrande tanker ,.Metu-
la" te pompen. Het water van
de Straat van Magelhaen Is
daarvoor te ruw; er kan geen
schip langszij komen.
Er zal dus meer sleepboothulp
aan te pas moeten komen om
het 210.000 ton metende schip te
verslepen. Er zijn inmiddels
twee Chileense sleepboten on
derweg en er wordt er nog een
verwacht uit Argentinië. Men
zal trachten zondag, als er
springtij is, de „Metula" vlot te
trekken en naar een beschutte
baai met rustig water te slepen.
Pater Koopman:
NVSH en Stimezo
staatsgevaarlijk
NIJMEGEN Pater J. Koopman
s.s.s., voorzitter van de Stich
ting voor Recht zonder Onder
scheid (Stlrezo), heeft een com
muniqué gepubliceerd, waarin
hij de NVSH staatsgevaarlijk en
volksvijandig noemt.
Hij verwijt de NVSH en de Stich
ting Medische Zwangerschaps
onderbreking (Stimezo) dat zij
proberen de regering te intimi
deren en de bevolking te over
bluffen.
De NVSH beschuldigt hij om drie
redenen: „sexuele misleiding
van kinderen, jeugd en jonge
ren": de zwangerschapsonder
breking waardoor zij „de
vrouw, onder het mom van hel-
rr. ontluistert en onteert"; ,.de
r.-pniponrfn .eer partnerruil en
waardoor c'.e
.T.p.2...v;.app»|ijke orde wordt
VOORSTEL WERKGROEP
DEN HAAG (ANP) Gratis onderwijs, huurboeken, vergoeding
van reiskosten, bibliotheken en mediatheken dienen er te komen
voor de gedeeltelijk leerplichtige werkende jongeren van 15 tot 18
jaar. Dit pakket faciliteiten is minister van Kemenade van Onder
wijs en Wetenschappen voorgesteld door de werkgroep voorberei
ding tweede dag partiële leerplicht (WVTD>.
De werkgroep vindt, dat van
cursisten, die aan niet-volledig
dagonderwijs deelnemen, geen
cursusgeld mag worden gehe
ven. De reiskostenvergoeding
moet ook gelden voor de 1518-
jarigen. die beroepsbegeleidend
onderwijs volgen, zoals ze ook
bestaat voor deelnemers aan het
vormingswerk.
Als de instituten voor onderwijs
en vorming van de partieel leer
plichtigen er om vragen zou een
startsubsidie moeten worden
verstrekt voor de instelling van
een boekenfonds, zodat de cur
sisten de boeken van het insti
tuut kunnen huren. Voor een
goede ontwikkeling van de on
derdelen van een educatief pro
gramma is het noodzakelijk, dat
gebruik kan worden gemaakt
van een bibliotheek en een me
diatheek, voorzieningen, die bin
nen de onderwijsinstituten nog
onvoldoende zijn ontwikkeld.
RIDDERKERK (ANP) De 53-
jarige metaaldraaier H. in 't V.
uit Ridderkerk heeft in de afge
lopen nacht geprobeerd zijn
echtgenote van het leven te be
roven. Gewapend met een revol
ver drong hij haar woning bin
nen. Het echtpaar was in een
echtscheidingsprocedure gewik
keld.
De man vuurde twee schoten op
zijn in Rusland geboren echtge
note af. Zij werd nauwe
lijks geraakt. Een te hulp ge
schoten buurman werd wel ge
raakt. HIJ kreeg een kogel in de
horst en werd in een ziekenhuis
opgenomen.
De politie trof de dader in zijn
huis op bed aan. Hij had zich
een kogel door het hoofd ge
schoten. De man is in zorgwek
kende toestand naar een zieken
huis gebracht.
Ruimtevaarders
naar Nederland
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Brigade-gene
raal Thomas P. Stafford en ko
lonel Alexel Leonov zullen deel
nemen aan het 25ste congres
van de Internationale Ruimte
vaart Federatie, dat van 29 sep
tember tot en met 5 oktober a.s.
in de RAI te Amsterdam wordt
gehouden.
De Rus Leonov is de eerste mens
geweest (in 1965 vanuit de Vo-
schod-2) die enkele „stappen"
in de ruimte deed. De Ameri
kaan Stafford maakte een jaar
later ondermeer een ruimtewan
deling van ruim 42 meter vanuit
rtp Oemlnl-9.
Tot directeur Algemene Zaken
van het Nederlandse Rode
Kruis is benoemd de heer O-
Cramwinckel, schout-bij-nacht
b.d. Hij volgt daarmee, samen
met mr. H. J. Baron van As-
beck de heer A. van Emden op,
die als directeur-generaal op 16
september met pensioen gaat
De heer Cramwinckel was laat
stelijk Defensie- en Marine-atta
ché te Washington.
SASSENHF.IM (ANP) Vanmor
gen Is in het rcadhu's te Sas-
scnhelm ds. J. Kret (46) uit
Leiden als burgemeester geïn
stalleerd. De heer Kret is tot op
heden wethouder voor stadsont
wikkeling te Leiden. Ds. Kret
heeft bij zijn benoeming tot bur-
gemmeéftcr als voorwaarde g«
steld te kunnen blijven preken.
