Speedboten ondergraven binnenstad
LEIDSE BRANDWEER NOG ONDERBEZET
Schadelijk spelevaren blijft vrijwel ongestraft
In één jaar meer dan 1000 maal uitgerukt
^Nieuwe BS Leiden-
Speler Rob Smeenk
heeft er zin in
LI 30 JULI 1974
LEIDSE COURANT
PAGINA 3
onder redactie van
Ton van Brussel, tel. 01710-22244 tst. 17
iedereen zijn colbert uitge
daan", herinnert hij zich met
genoegen. Die gemoedelijkheid
karakteriseert café De Kroon
nog steeds. Gemoedelijkheid
overigens zonder populaire jo
vialiteit.
Jonge mensen spreken Bergers
niet aan met „Willem", maar
met „meneer". Als overgang
daartussen wordt gehanteerd
„ome Willem".
Behalve voor een drankje, kan
men bij café De Kroon overi
gens ook uitmuntend terecht
voor een hapje Zijn kippensoep,
die hij evenals bijvoorbeeld zijn
croquetten, en ballen gehakt,
zelf bereid, geniet faam in bre
de kring.
Bedevaart
Op donderdag 15 augustus zullen
uit het bisdom Rotterdam bus
sen vertrekken voor een bede
vaart naar het Belgische plaats
je Banneux Notre-Dame. Opga
ve voor de bedevaart, die een
dag duurt, is vooraf noodzake
lijk bij mevr. Creyghton, Agaat
laan 329, tel. 65128.
Schade
schrok hij zich een ongeluk: Tijdens het afgelopen weekeinde
aan de stam-tafel had plotseling is een 21-jarige Leidse student
De heer Bergers en zijn vrouw achter de bar
aangehouden, die onder invloed,
schade had toegebracht aan een
aantal auto's, die op het Pie
terskerkhof en de Papengracht
stonden geparkeerd. De man
werd door een van de eigenaars
op heterdaad betrapt en naar
het politiebureau gebracht.
TERREUR
jarige man uit Warmond op de
Korenbeurs en een 22-jarige
man uit Leiderdorp op de, Jan
van Houtkade. De drie slachtof-
hoofdletsel naar het Academisch
fers werden allen met ernstig
ziekenhuis vervoerd. De daders
werden op het politiebureau in
gesloten.
Hartaanval
In de nacht van zondag op maan
dag zijn twee 18-jarige Leide-
naars en een 18-jarige Voor
schotenaar aangehouden wegens
straatterreur. De drie jongens
reden op twee bromfietsen en
hadden tot drie keer toe voorbij
gangers met een houten stok op
het hoofd geslagen. Een 20-jari-
ge man uit Oegstgeest werd in
de Burchtsteeg geraakt; een 31-
Tijdens het congres van de Jeho
vah's getuigen, dat het afgelo
pen weekeinde in de Groenoord-
hal werd gehouden, hebben een
74-jarige Haagse en een 26-jari-
ge Rotterdammer een hartaan
val gekregen. De beide congres
gangers werden door de eerste
hulpdienst naar het Academisch
ziekenhuis gebracht
IC we'
e bre<
«T&GERLIJKE
fect.
STAND
Geboren: Michael Hendri-
I v: H Roskosch en Y G M
(off; Dennis Johannes zn v: J
ohouten en H A M de Boer;
iet ieti dr v: G Verwer en L C de
,pi Marjon dr v: G Verwer en L
7rles: Daphne dr v: J J Scha-
le w%r en H Jansen.
n^ rn^EN: van <-*erven gel5- 8
erdieiD- T van Rhljn en W File-
wisfcW Boer en J van der Nat:
iRhljnsburger en M H G A
en en F H M obreskl en JC M Zlt-
T C Mosselman en H M K de
M Durmus en Y M A Slec-
PKeljzer en A J C Belgen; P
in Frf°uwmees,er en f G Krapels:
p en J van Haarlem: A J H
ikel. koog en E P J Aalders
e ,nEN: Debbie dr v: T Hemmes
e ee^aji Went; Martlnus Hendrlcu-:
aan U v: A J van der Ma-..
o DekkersLina dr v: A 11-
e J* M A de Jong: Johannes ïe-
drami p l m Bisschop en
an W» Teroen zn v: P J M X.-:.-
.»J M van Ruiten: Jacot-i cc
KaPI'T M van Lcijden en J Brand:
s een
EDEN- G van der Laan gtb.
1908, man.
LEIDEN Voor het eeTst in zijn
geschiedenis is de Leidse
Brandweer vorig jaar meer dati
1000 maal uitgerukt. Dat is dub
bel zo vaak als in 1963 toen het
aantaü meldingen dat de brand
weer aanleiding gad de kazerne
te verlaten, de 500 paseerde.
Sindsdien is dit aantal elk jaar
met sprongen omhoog gegaan.
Het personeelsbestand bleef
daarbij vrijwel gelijk.
Een en ander blijkt uit het jaar
verslag over 1973 dat dezer da
gen is uitgebracht door de com
mandant van de brandweer
ing. A.C. Broeshart. Daarin
brengt hij nog eens in herinne
ring dat een ambtelijke werk
groep al in januari 1973 tot de
conclusie is gekomen, dat de
brandweer met tenminste 5 man
zou moeten worden versterkt.
Invoering van een 68-urige
werkweek noopt zelfs tot een
personeelsuitbreiding met 9
man, zo stelde die werkgroep
toen. Hangende de opst elling
van de gemeente-begroting zijn
hierover tot nu toe evenwel nog
geen beslissingen geomen. Wel
schrijft ing. Broesharrt dat er
nieuwe mogelijkheden kunnen
ontstaan in verband met de ar-
beiids-idiensttijdverkorting op 1
januari 1974. Ook de personeels
bezetting van de preventieve af
deling van de brandweer is vo
rig jaar beneden de gewenste
sterkte geraakt. Slechts twee
man zijn hiervoor momenteel
nog de gehele dag beschikbaar.
Daardoor is het uitvoeren van
controles in de gemeentegebou
wen, studentenhuizen, tehuizen
voor werkende jongeren en pen
sions ernstig in het gedrang ge
komen, aldus het jaarverslag.
Belangrijk oorzaak van het feit
dat de brandweer vorig jaar
meer dan 1000 maal moest uit
rukken ligt in de storm die op
2 en 3 april ook Leiden trof. Al
leen al op 3 april moest men de
kazerne meer dan 200 maal ver
laten, om hulp te verlenen na
het ontstaan van stormschade.
In totaal bestreden commandant
Broeshart en zijn mannen vorig
jaar 277 branden. Daaronder
waren 2 grote branden, 1 mid-
delbrand en 11 uitslaande bran
den. De schade die daardoor is
aangericht, beloopt de 3,3 mil
joen. Dat is iets meer dan in
1972. De meest voorkomende
oorzaak van brand was brand
stichting. Spelen met vuur en
baldadigheid van de op een na
belangrijkste oorzaak.
DEN Rob Smeenk, de Canadese aanwinst van BS Lei-
n, is in Nederland gearriveerd. Vrijdag kwam hij op Zes-
nhoven aan en zaterdag stond hij, samen met Bob Heuts,
een partijtje te ballen. De 2.00 meter lange Smeenk, met
jn Hollandse paspoort van even onschatbare waarde als
ïuts, heeft er duidelijk zin in. Hij wil wel eens zien, wat hij
moderrohet Nederlandse basketbalwereldje kan klaarmaken.
^-ien gebroken Nederlands
ke h>deJï-voorzitter Ton Menken
™rauMt dat hij sinds vrijdag ai
n. -ïlioorlijk vooruit is gegaan)
-klaart de 24-jarige Rob
leenk, dat hij niet veel
n het basketbal hier af-
Bit. „Het enige wat ik ge-
rd heb, is dat elk team
ir met twee buitenlanders
rARA: tig spelen en dat BS Lei-
Blues 2^ erE Soed Z'L omdat men
ingen! a twee Amerikaans ge-
van spelers meer heeft
1.4.02 Aih de rest. Een handige
iburger|C> dat wel. Verder heb ik
grepen, dat men in Neder-
id niet met een Universi-
BHBaa^ysteem speelt, zoals bij
5 en in Amerika, maar
2epro°rft semi-profs. Maar het
30 Niedl ligt wel beduidend lager
yo^. bij ons, hè?" Gezien het
ande\ dat men het in NeJer-
33 spi^d van mensen als Smeenk
ZYÏÏ. moet hebben, kunnen we
Overhel alleen maar bevestigen.
^^cpelend door Leidenvertelt
sympathiek aandoende
leenk wat over hemzelf,
ic ben op het Spui in Den
ag geboren, maar emi-
ïerde, toen ik net een
lin beetje ging praten, met
|Mn ouders naar London,
HIBiada. ik ben dus met het
igels opgevoed, al spraken
9 02(s)|' wanneer er familie of
m iikenden uit Holland kwa-
1t°easv>!n' no& we' eens Neder-
2 MeuVdds. Het meeste leerde ik
ater van de taal, toen ik
a paar maal bij familie in
tn Haag terug was.
laatste keer was dat zo'n
ie jaar geleden, dus van-
ar dat ik nog wel wat
"^■"ordjes ken".
basketbal: „Ik speel al
sketbal vanaf de lagere
school. Nadien speelde ik in
twee universiteitsteams, in
die van de Luthern Universi
ty en in het team van de
Waterloo-University. Op die
laatste school zaten zo'n
15.000 studenten. Met onze
ploeg eindigden wij afgelo
pen seizoen als tweede in de
nationale league. In vergelij
king mfit Amerika blijven we
echter nergens, want in Ca
nada wordt wel aardig ge
speeld, maar toch lang niet
zo goed als daar".
„Ik ben goed bevriend met
Jim McCrady, de coach van
Raak-ijshockey. Ik wilde
graag in Europa spelen en
vroeg hem of hij niet iets
voor me wist. Hij nam toen
contact op met de heer Men
ken (bestuurslid van Raak-
ijshockey-red.) en die belde
mij toen onmiddellijk op.
Binnen een mum van tijd
waren we rond en nu sta ik
hier. Ik moet zeggen, dat het
contact tussen mij en de
heer Menken bijzonder goed
is. Hij heeft alles erg fijn ge
regeld", aldus Rob Smeenk,
die intussen belangstellend
naar de ouderdom van de
Burcht informeert. Hij blijkt
op de universiteit geschiede
nis gestudeerd te hebben.
Vandaar. Smeenk ziet in
middels reikhalzend uit naar
het begin van het seizoen.
„Ik ken de andere Amerika
nen nog niet, maar heb wel
gehoord, dat het goede spe
lers moeten zijn. Met Bob
(Heuts), mij en de Hollandse
jongens moeten we in ieder
geval een leuk team kunnen
maken, heb ik begrepen.
Hoewel ik niets van het Ne
derlandse basketbal afweet,
geloof ik dat we hoog zullen
eindigen. Laten we het maar
op een eerste plaats hou
den", zegt hij lachend.
tic, tv-4meenk bij de kantelen van de Leidse Burcht
Dat maximum is vastgesteld in
de gemeentelijke verordening
op de wateren. Voor het gebied
binnen de singels wordt daarin
een vaarsnelheid toegestaan van
ten hoogste 100 meter per mi
nuut (6 km per uur). Buiten de
singels mag niet harder worden
gevaren dan 120 meter per mi
nuut. Zoals op zomerse dagen
door iedereen kan worden ge
constateerd, komt het betrekke
lijk weinig voor dat bezitters
van een boot met buitenböord-
motor, zich hieraan ook inder
daad houden. Al heel gauw
koersen de vaartuigjes zo'n 10
km per uur, de snelheid van
een uiterst trage fietser. Een
vaartje van 20 km per uur is
vrij normaal. Maar ook zijn er
regelmatig watersportliefheb
bers waar te nemen die zich
ontspannen door met snelheden
van 25,30 en zelfs 40 km per uur
over de grachten te jakkeren.
Ontgronding
Het meest komt dat voor op de
Oude Vest en het Galgewater.
Op de Oude Vest zijn af en toe
zelfs twee watersporters te vin
den die er een kennelijk hemels
genoegen in scheppen met hun
bootje in het midden van de
gracht als een dolle in het rond
te tollen. Dat heeft een ver
schrikkelijk geklots tegen de
wallekanten tot gevolg. „Wat ui
termate schadelijk is", aldus
een woordvoerder van de ge
meente. „Want dat veroorzaakt
een forse ontgronding, vooral
bij de oude walmuren die geen
paalfunderingen hebben. Het re
sultaat is dat er verzakkingen
optreden, met alle gevolgen van
dien voor het wegdek en de rio
leringen.
De kwalijke invloed van dit soort
spelevaren op de kwaliteit van
de gracht wanden wordt door de
dienst gemeentewerken dan ook
heel duidelijk geconstateerd".
Een erg trieste constatering
wanneer in aanmerking wordt
genomen dat de toch al gamme
le toestand van de wallekanten,
tot Leidens belangrijkste proble
men behoort. De kosten van de
herstelwerkzaamheden, waar
mee vorig jaar een begin is ge-
Speedboten, al of niet met waterskiërs, racen niet alleen de laatste tijd door de Leidse grachten. Dit
schadelijke spelletje is 's zomers al jaren schering en inslag.
maakt, belopen in totaal 65
miljoen.
Wantoestand
Dat de gemeentelijke dienst voor
de havens niet in staat is tegen
de snelheids-maniakken te wa
ter, effectieve maatregelen te
treffen wordt ook bij de dienst
zelf als „een wantoestand" er
varen. De heer L. Guldemond,
die bij afwezigheid van direc
teur F. van Overmeire als zegs
man optreedt: „Zolang we geen
goede chronometer hebben,
kunnen we niets doen. Je kan
de snelheid van die bootjes
moeilijk uit je blote hoofd schat
ten en dat bij de kanton-rechter
opvoeren als bewijs". I
De politie houdt zich met het toe
zicht op de Leidse wateren
slechts heel terloops bezig. „Die
taak is in principe overgedra-
Woonarken
Overigens hebben niet alleen de
wallekanten te lijden van de
speedboot-schuimers. De heer
Van Gldemond wijst erop dat
ook woonark-bewoners soms
veel last van hen ondervndenj
het wil nog wel eens voorkomen
dat door de golfslag her en der
stukken huisraad omvalen.
„Die mensen reageren dikwijls
erg fel", zo weet hij. „In de
Haarlemmertrekvaart komen nu
geen speed-boten meer omdat
ze daar worden bekogeld met
stenen".
Tenslotte duperen de snelheids-
overtreders ook nog de andere
watersport-liefhebbers die hun
bootje aan de kant hebben afge
meerd. „Ze slaan vaak met zo'n
klap tegen de grachtwand dat
ze behoorlijk wat schade oplo
pen", aldus de heer Van Gulde
mond.
Opmerkelijk is dat hierover bij de
politie weinig klachten worden
ingediend, evenmin trouwens
als over andere vormen van
overlast die de heli's angels van
de Leidse grachten in de zomer
veroorzaken.
Kroegen
LEIDEN Speedboot-piraten die met hoge snelheid door de Leidse
grachten klieven, brengen grote schade toe aan de wallekanten.
Oorzaak daarvan is de golfslag die ze te weeg brengtn. Niettemin
laat Leiden deze watersportliefhebbers naar hartelust hun gang
gtan. Vrijwel het enige risico dat ze lopen is een berisping door een
politieagent of door een tot opsporing bevoegde ambtenaar van de
gemeentelijke dienst voor de ileiniging, havens en warenmarkten.
De kans op een boete is uiterst gering want noch deze dienst noch
de politie beschikt over apparatuur om de vaarsnelheid objectief
vast te stellen. Daardoor is het niet mogelijk voor overtreding van
de maximaal toegestane snelheid het bewijs te leveren.
gen aan de dienst voor de ha
vens", aldus inspecteur P. van
Dijken. „Wij zijn daarvoor on
voldoende geoutilleerd: we heb
ben zelfs geen vaartuig".
Het constateren van snelheids
overtredingen op het water met
behulp van de radar-apparatuur
die men daarvoor op de weg
wordt gebruikt is volgens hem
niet mogelijk.
Wim Bergers (56) van café De
Kroon op de Nieuwe Rijn kent
zijn 100 stamgasten praktisch
allen bij naam. Onder hen zijn
er heel wat die De Kroon al be
zoeken sinds de heer Bergers ei
genaar is: 20 jaar lang. Zijn
publiekis in die periode zo
wat hetzelfde gebleven: winke
liers en winkelpersoneel uit de
omgeving, markthandelaren,
vertegenwoordigers, een hand
vol toeristen en een enkele stu
dent. Een middenstanderscafè
dus en bovendien een typisch
dagcafé. want behalve op maan
dag en zaterdag sluit de heer
Bergers 's avonds om negen
uur. 's Zaterdags draait hij de
tap dicht om 11 uur en op
maandagavond. waneer de
kaart- en biljart-habitués ko
men, om 1 uur.
Volgens zijn huidige eigenaar be
staat De Kroon al sinds eind
1700. Toen was het een koffie
huis. In 1892 kreeg het etablisse
ment de volledige vergunning
die het vandaag nog heeft:
naast het café, op de Nieuwe
Rijn 6, bevindt zich de slijterij.
De belangrijkste verandering die
de heer Bergers bij zijn intrede
doorvoerde was het afschaffen
van de colbert als verplicht sta
tussymbool. „Ik werk zelf niet
lekker in een jasje, dus ik trok
dat binnen de kortste keren uit.
Toen de vorige eigenaar, een
Café De Kroon aan de Nieuwe Rijn
paar dagen na zijn vertrek,
even een kijkje kwam nemen,
