Bij Milaan
verdween
vijftigste
vrachtwagen
SOMBER JUBILEUM BIJ
NEDERLANDS TRANSPORT
Victor von Hagen
de laatste grote
ontdekkingsreiziger
(Van onze correspondent)
MILAAN De Nederlandse weg
vervoerders hebben deze week een.
merkwaardig en somber gouden ju
bileum gevierd: de vijftigste vracht
wagen uit Nederland werd bij Mi
laan gestolen. Van deze vijftig
vrachtwagencombinaties zijn de
meeste weliswaar een poos later
teruggevonden, maar wel leegge
haald. De voorkeur bij de diefstal
len schijnt uit te gaan naar wagens,
geladen met kaas, vlees en andere
consumptie-artikelen met een be
hoorlijke handelswaarde. Ook voor
wagens met bijvoorbeeld radio's en
t.v.-toestellen hebben de rovers bij
zonder veel belangstelling.
De vijftigste vrachtwagencombinatie
verdween dus in Italië. Maar op het
Nederlandse consufaat in Milaan is
men pas op een totaal van zestien
gestolen" wagens sinds 1 januari
1973. Men geeft daar echter wel toe,
dat een verschil heel goed mogelijk
is, omdat lang niet alle diefstallen bij
het consulaat gemeld worden.
Opvallend in dit verband is wel, dat
Nederlandse vrachtwagens, die met
Italiaanse consumptiegoederen rich
ting Nederland rijden nog geen last
gehad hebben van deze duidelijk
georganiseerde diefstallen. De rovers^
houden vermoedelijk het Italiaanse
financiële belang zeer goed in het
oog.
Deze hele diefstal-affaire, die al zo
veel instanties bezighoudt, heeft het
Nederlands bedrijfsleven tot nu toe
zeker vijftig miljoen gulden gekost.
Dit stelt de heer R. Nieman vast. Hij
is begin dit jaar namens de Nationa
le Organisatie Beroepsgoederenver-
voer (N.O.B.) in Rome geweest en
liep daar vakbondsorganisaties en
ministeries af, om met grote kracht
tegen het weg-banditisme te protes
teren. Zeker, de Italiaanse instanties
luisterden zeer welwillend, knikten
somber mee met de klachten van de
heer Nieman en zijn aktie leek suc
ces te hebben.
Tussen half februari en half juni van
dit jaar werden geen nieuwe diefstal
len gemeld. Tot twee weken terug,
toen de rovers kennelijk de schade
wilden inhalen. In nog geen veertien
dagen tijd verdwenen weer vier volle
vrachtwagens vlak over de Italiaan-
'se grens. Nu dus de vijftigste.
„Je reinste maffiawerk", zo luidt de
beschuldiging van Nederlandse zij-
de.„Eigen schuld", aldus de Italia
nen, nauwelijks onder de indruk van
deze beschuldiging.
In beide opmerkingen zit de nodige
waarheid. Om te beginnen met de
Nederlandse klacht moet ongetwij
feld geconstateerd worden dat er
sprake is van een sluitende organisa
tie, die de diefstallen voorbereidt en
laat uitvoeren.Zelfs al zijn er wel
eens lege vrachtwagens gestolen dan
nog wil dat niet zeggen dat de dief
stallen niet goed georganiseerd zijn,
aldus een toelichting van het consu
laat in Milaan.
De vice-consul heeft bijna dagelijks
Onzekerheid over de goede,
afloop van de reis
kontakt met de politie om te trach
ten nieuwe feiten te horen en om bij
het opsporingswerk te helpen. De
Nederlandse ambassade in Rome
klopt doorlopend bij de Italiaanse
minister van Buitenlandse Zaken
aan om te protesteren tegen de ver
ontrustende reeks diefstallen.
De wagens worden meestal tussen
de grensovergangen en Milaan ont
vreemd. Meestal ook tijdens de
lunchpauzes van de chauffeurs en
niet - zoals een Italiaans onderzoek
heeft uitgewezen - tijdens het inkla
ren. In bijna alle gevallen worden de
vrachtwagens een dag of wat later
- maar wel leeg - teruggevonden.
Van officiële Italiaanse zijde is enke
le maanden geleden geopperd dat
misschien vervoerders of chauffeurs
gemene zaken met dieven zouden
maken. Een insinuatie die in Neder
land terecht grote verontwaardiging
wekte. „Toch is vaak eigen schuld
dat de wageris verdwijnen", aldus
een reactie van Italiaanse instanties.
.In de meeste gevallen zit slechts
één chauffeur op de wagen. Als die
man - en dat is vanzelfsprekend -
een hapje gaat eten, staat zijn wagen
minsten een uur onbeheerd. Soms
niet eens afgesloten, vaak met geld
en papieren in de kabine. Het is
Vijftig keer een leeggeroofde vrachtauto terugvinden is een hard.
gelag. j
onbegrijpelijk dat zo weinig vervoer
ders extra beveiligingsmaatregelen
hebben getroffen zoals een anti-dief
stal installatie".
„Aan de grensovergangen lopen al
tijd" behulpzame" mensen rond, die
voor de chauffeur de papieren-romp
slomp wel willen regelen. Verleide
lijk aanbod voor een vermoeide
chauffeur, maar een zeer riskante
zaak.Zowel op het consulaat in Mi
laan als op de ambassade in Rome
moet men de Italiaanse autoriteiten
gelijk geven als die hun verbazing
erover uitspreken dat dergelijke
zware, kostbaar geladen vrachtwa
gen-combinaties maar met één
chauffeur worden bemand.Verhuis
wagens bijvoorbeeld zijn tot nu toe
niet gestolen.
„Dit lukt ook niet", aldus Nederland
se verhuizers, omdat onze wagens
tijden de heen- en terugreis geen
seconde alleen blijven. Er is altijd
iemand in of bij".
Het lijkt erop dat het Nederlandse
beroepsvervoer met deze situatie
moet leren leven. De Italianen tonen
zich tenminste niet erg bereid om er
nog meer actie tegen te ondernemen,
zolang van Nederlandse zijde niet
duidelijk blijkt dan men wil meewer
ken, bijvoorbeeld door een dubbele
bemanning of betere veiligheids
maatregelen. En dat is dan afschu
welijk voor de misschien al op weg'
zijnde chauffeur, wiens wagen over
een aantal uren of dagen ook gesto
len zal worden: de tweeënvijftigste,
de drieënvijftigste
ROME Victor von Hagen is weer op
reis. Volgens de planning voor twee jaar,
maar dat kan best wat uitlopen, als het
in Irak te heet, of in de hooglanden van
Iran te koud zal zijn om te reizen. Maar
op een expeditie van twee jaar moet je
zulke tegenvallers (of meevallers?) incal
culeren.
Victor von Hagen is op z'n 66ste jaar voor
de zoveelste keer als leider van een weten
schappelijke expeditie op stap gegaan. Dit
maal als aanvoerder van de expeditie die
op zoek gaat naar het traject van de
zogenaamde „koninklijke Perzische Weg",
de legendarische route tussen Sardis in
Turkije en Susa in Perzië, sinds eeuwen
een discussiepunt tussen de geleerden. De
„American Geographical Society" (in New
York) financiert deze onderneming.
„Maar er is nog iets dat ik in die twee
jaar wil uitzoeken", vertelt Von Hagen, „en
dat zijn de bijzonderheden over dat verba
zingwekkende communicatie-systeem van
de oude Perzen". De befaamde Darius die
de ruim 2000 km lange verbindingsweg tot
in de perfectie afbouwde, was bijvoorbeeld
de eerste die een pontonbrug over de-
Bosporus bouwde, zo'n 2500 jaar geleden
Over 360 vast-verankerde boten was
het wegdek gelegd dat Europa met Azië
verbond. Nadien is de Bosporus eeuwen
en eeuwen een open, niet overspannen
watergrens geweest, totdat eind vorig jaar
een vaste oeververbinding werd geopend
(de vierde langste brug in de wereld!
„Om de 26 km was een rustplaats gebouwd
langs „de koninklijke weg". Ondanks ber
gen, woestijnen, hitte en kou waren erva
ren ruiters koeriers dusin staat om
die 2400 km lange weg in negen dagen van
begin tot eind af te rijden. Ruim 200 km
per dag. Een ongelooflijke prestatie, waar
over de Grieken en de Romeinen later nog
met diepe bewondering spraken. Herodo
tus schreef over die verbindingslijn o.a.
„dat wind, noch storm, noch de duisternis
van de nacht deze koeriers konden tegen
houden of ophouden".
Die lovende frase staat nog altijd gebeiteld
in de gevel van het hoofdpostkantoor van
New York.
Victor von Hagen is de jovialiteit in eigen
persoon. Hij woont sinds jaren in de buurt
van Rome. Wonen is wat veel gezegd, want
Von Hagen is en blijft een rusteloos zwer
ver, misschien wel de laatste grote ontdek
kingsreiziger. Sinds 1932 heeft hij in elk
geval meer gereisd dan enig andere nog.
levende collega van hem. In de loop der
jaren heeft hij een ongelooflijke hoeveel
heid verhalen vergaard.
Vlug sprekend, met en donkere bas, altijd
lachend, tuk op Hollandse sigaren en daar
voor in ruil erg gul met zijn „persoonlijke"
cocktail (2/3 wodka, 1/3 cointreau, wat
bitter en perziken). „Die heb ik samen met
de Russen gebrouwen, toen die indertijd
Wenen verlieten. We hebben bij elkaar
gegoten wat we toen hadden en het smaak
te uitstekend".
De groep van vijf kort voor het begin van het grote avontuur.
Von Hagen moet ook bij veel Nederlanders
een vertrouwde klank hebben, omdat tal
van zijn boeken in het Nederlands vertaald
en uitgegeven zijn. Wie zijn boekenproduk-
tie overziet verbaast zich onwillekeurig. Je
vraagt je af, waar hij de tijd vandaan heeft
gehaald om tussen de voorbereidingen van
zijn reizen en zijn reizen zelf in,toch nog
produktief te zijn.
Vele jaren van zijn leven heeft Von Hagen
doorgebracht in de gebieden waar eens de
nu verdwenen koninkrijken van de Zuid
en Middenamerikaanse indianenvolken
hebben gelegen. Hij beet. zich als een
speurhond vast op de beroemde wegen der
Inca's, hij leefde tussen de koppensnellers
van het Amazonegebied, hij werkte met de"
beroemde onderzoeker sir Julian Huxley
samen op de Galapagoseilanden toen daar
het eeuwfeest van Darwin werd „her
dacht". Hij vond sporen van de legendari
sche Quetzal-vogel, de heilige vogel van de
Azteken en de Maya's.
Hij schreef over de geneeskunde van de
Amazone-indianen, de gebruiken (o.a. de
papierfabricage) van de Azteken en hij
publiceerde boeiend materiaal over de gro
te heirwegen van het Romeinse rijk, van
de Rijn tot in Afrika.
Na zo'n leven zou je veronderstellen dat
iemand de rust opzoekt, bijvoorbeeld in de
stille heuvels buiten het lawaaierige Rome.
Maar Victor von Hagen zelf lacht om zo'n
veronderstelling.
De koninklijke Perzische weg heeft hem
voor een paar jaar in de ban. In theorie
weet hij al enorm veel over deze langste
handelsroute ter wereld. Hele stukken er
van zijn later ook door de Romeinen ge
bruikt en nog later door de Byzantijnen,
die de weg de „zijde-route" noemden, om
dat de route uiteindelijk tot in China voer
de.
De expeditie heeft een vaste bemanning
van vijf man. Behalve Von Hagen zijn dat
de Italiaanse fotograaf-archeoloog To-
muecci, de Turk Barista. die de expeditie
Campbell, in Turkije zal bijstaan, de Cana
dese geograaf en geoloog Steve Jackson
met zijn 26 jaar de jongste in de groep
en de filmer Dirk Campbell, Brit. Tij
dens de expeditie zullen regelmatig geleer
den van allerlei nationaliteiten voor korte
of lange tijd deel uitmaken van het gezel
schap. Twee Landrovers heeft de club-van
vijf ter beschikking en daarmee zal
afhankelijk van het weer gereisd wor
den." Onze strijdkreet is dat de expeditie
o'nder alle omstandigheden in actie zal
blijven", aldus Victor von Hagen.
Met zijn mede-reizigers is de 66-jarige vete
raan inmiddels in Turkije aan het eerste
deel van zijn tocht begonnen. Vandaag of
morgen worden op het Romeinse thuis
adres van de expeditie de eerste berichten
al verwacht.
FRANS WIJNANDS
Victor von Hagen: van Duitse afkomst, genaturaliseerd Amerikaan
en oud-officier van het Amerikaanse leger, oorlogsveteraan, weten
schapsman en publicist.
