Allerlei(ds)
Moordende slag om Leidse uitzendkrachten
Elf bureau's helpen duizenden aan los/vast baantje
LI 191
ÏD
DONDERDAG 11 JIJLI1974
Leiden
aktueel
Leiden Men zou kunnen veronderstellen, dat In Lelden de laatste
tijd de uitzendbureaus - iets jovialer, moderner en gestroomlijndei
geschreven: buro's - als paddestoelen uit de grond schieten. Hel
moet zelfs zo erg zijn geweest, dat hier ter stede, met de kleintjes
erbij, zo ongeveer 25 van die krachten uitzendende instanties waren.
Daarvan is bij een „zuivering" een groot aantal gesneuveld, maar
opnieuw tracht men de her en der loslopenden te interesseren. Zo
wat 20 jaar geleden was een uitzendbureau een nogal uitzonderlijk
verschijnsel, waar je je kon verhuren als je geen zin had in een
vaste baan. of als je iets wilde bijverdienen als je tijdens de vakan-
K tie met je ziel onder je arm rondliep. Het schijnt, dat destijds zicb
f onafhankelijk „psteliende typistes met deze affaire begonnen: ze
verhuurden zich in alle eer en deugd aan anderen nadat ze een
u clubje hadden gevormd met een kantoortje.
i_We wipten even aan bij het zich
grootste uitzendbureau van Lei-
9.00 (K - den noemende Luba, waar de
directeur, de heer R. G. Mantel,
zijn visie op het Leidse uitzend-
werk gaf. Je wordt er, evenals
bij de concurrentie, opgevangen
c - door een aantal accuraat wer
kende meisjes die je aan een
job trachten te helpen en de
wachtenden voorzien van een
frisdrankje en een stapeltje
stripverhalen. Een zoete inval
- dus. Maar de vestiging van nog
i,-< meer - uitzendbureaus ziet de
heer'Mattel als minder zoet.
„Lafen we'voorop stellen, dat in
chten <rr Leiden geen plaats is voor al
tra°n22^i die bureaus, ook al is het aantal
tegen, 2]-' sterk-verminderd. Al lang heb-
22.55 CaT ben we hier vijf bureaus waar
ijèurnaat" het.;.om draait. Die waren eind
l vorig jaar nog over in de wilde
stroom. Volgens mij zijn dit ook
de blijvers: bureau De Koning
(al 12 jaar, ik heb daar een
hoge pet van op, het is klein
Tekst:
Ton Pieters
Foto's:
Theo Ringers
al beijvert voor een arbeidso
vereenkomst in de sector „indu
striële uitzending", de onge
schoolden, seizoenwerkers, scho
lieren in de vakanties, de hand
en spandienstverlenenden, kor
tom het „produktiepersoneel",
dus niet de supertechnische
mensen. „Wat overigens niet
wegneemt, dat~wij met onze on
beperkte vergunning ook admi
nistratief personeel uitzenden.
Voor dit personeel is al een cao
vastgesteld, waarop wij tot nu
toe ook de voorwaarden voor de
andere sector afstemmen".
'w, 'Ver miin vrouw opgezet), Asa
3d 0:.Öf- -
1.02 D
Satésal-
deeld
I De geyestigde rust heeft maar
even geduurd, want er zijn riieu-
we kapers op de uitzendkust
i verschenen. De heer Mantel
j kent ze uit z'n hoofd: de stich-
«-ting Starco, Evro Holland, de
klassiek "'concurrent' en afgescheidene
Actual! i.e van de Asa: BAS, en ASB,
voor *dtv maar moet nog komen,
itie. o.« '...Doorgaans zijn het filialen van
5) Aubj landelijke bureaus, op weg naar
ió Meat --"^e t0P- °P de successen van
'aalf ur de plaatselijke vestigingen afko-
'6ra^^'/,,.men- Luba heeft sinds vorig
l Echo] - iaar een vestiging ook in Al-
si Hoii- phen a.d. Rijn, maar we blijven
rd nro uitsluitend gericht op deze re-
lalitei- I
gio".
ktualUej Lüba-directeur Mantel, die be
stuurslid is van de Algemene
j Bond Uitzendbureaus ABU,
vindt zichzelf nogal in het zon-
I .netje gezet omdat hij zich voor-
Luba-directey.r Mantel: In Leiden
S er plaats voor hoogstens vijf
uitzendbureaus.
groeien we naar een situatie toe
waarbij het tijdelijk werk num
mer één op de arbeidsmarkt
wordt in plaats van een vast
dienstverband. „Daar is het mi
nisterie van Sociale Zaken
doodsbenauwd voor", aldus de
heer Mantel, „maar kijk naar
de ontwikkeling die alle bureaus
doormaken: allerhande perso
neel in allerlei lagen en betrek
kingen, als het maar „tijdelijk"
is. Wat is tijdelijk eigenlijk? So
ciale Zaken zegt drie maanden,
oplopend tot zes. Daarna is een
speciale vergunning nodig om te
verlengen. Hier in Leiden is bij
voorbeeld een instantie bezig
met een onderzoek, gedaan door
tijdelijke krachten, dat twee
jaar duurt. Maar wij, hier bij
Luba, leveren even gemakkelijk
krachter voor een karweitje
van een uurtje lossen. Dat tijde
lijke vormt de grootste aantrek
kingskracht op veel jongere
mensen. Daarnaast wordt een
uitzendbureau ook vaak gezien
als de brenger van afwisselen
der werk dan een vaste baan.
Niet zelden vormt het bureau
een tussenstation tussen een op-
gezegde baan en een nieuwe
(vaste) betrekking. Tenslotte
zijn er die zich bij een uitzend
bureau ,;vrijer" voelen".
Waar de heer Mantel zich kwaad
over kan maken is het praatje
dat soms de ronde doet: de uit
zendbureaus zouden geld verdie
nen ten koste van de uitzend
krachten. „Dat is pertinent on
juist. De opdrachtgever hono
reert het bureau voor de dienst
verlening. Anders is het niet.
Als een stichting zegt: bij ons
verdient men meer omdat wij
een stichting zijn en geen winst
mogen maken, dan klopt dat
niet natuurlijk. Wat wij betalen
is goedgekeurd door de vakor
ganisaties en met instemming
van het ministerie van Sociale
Zaken. De cao is vorig jaar bin
dend verklaard".
De meisjes op het bureau hebben
het, naar de mening van direc
teur Mantel, vaak verschrikke
lijk moeilijk, „omdat een onaf
hankelijke uitzendkracht zich
vrijer kan opstellen. Hij is ner
gens aan gebonden. Hij kan ko
men opdagen of niet, hij kan
een baan accepteren of gewoon
thuisblijven. Een contract wordt
niet opgemaakt. Als hij een op
drachtgever laat zitten, zitten
ook wij met de gebakken peren.
Gezien de dienstverlening tegen
over de bedrijven is dat erg
moeilijk". Vandaar misschien
de understatement-posters van
Luba over „monnikenwerk" en
„klerenwerk" (dat zijn wel
„trekkers" niettemin). De heer
Mantel: „Wij proberen bedrij
ven in nood te helpen. Daarbij
kan de vrijheid van een kracht
wel eens verdraaid hinderlijk
zijn. We trachten het beide par
tijen naar de zin te maken".
De aantallen uitzendkrachten be
horen tot de best bewaarde ge
heimen van de betreffende bu
reaus. Toch wil de heer Mantel
wel kwijt, dat een „klein" bu
reau rond 50 krachten tot zijn
beschikking heeft en een
„groot" 200 k 300. „Even tellen
in gedachten: bij de originele
Leidse „vijf" zou ik komen tot
om en nabij de 600 tot 700
krachten jaarlijks".
Dat de Luba-directeur (Luba
komt volgens een foldertje van
Lugdunum Batavorum) vijf bu
reaus voor Leiden meer dan ge
noeg vindt wordt niet ingegeven
door zijn zorg voor de nieuwko
mers, die wellicht geen rijk be
legde boterham met uitzenden
zouden kunnen verdienen. Uiter
aard zit er concurrentiebesef
achter. „Maar concurrentie,
harde concurrentie, is er de af
gelopen jaren altijd geweest.
Tussen Randstad, Luba en De
Koning bestaat een goede ver
standhouding. We bezoeken el
kaar, zeg maar. Afspraken zijn
er niet, alleen houden we ons
n et bezig met oneerlijke con
currentie, zoals het bij een be
drijf weghalen van krachten om
ze bij een ander bureau over te
plaatsen bijvoorbeeld". Is het
dus voor de rest oorlog? „Och,
op het og:nblik valt dat best
mee", dacht de heer Mantel;
„ze beg'nnen met niets, die an
deren, en moeten iets zien te
veroveren. Misschien levert dat
nog wel wat vuurwerk op".
Een uitzendbureau is in de ogen
van deze manager „de loodgie
ter die nodig is als de kraan
lekt". „Doe je het netjes, zon
der hoge reken ngen, dan zit je
goed. Het gaat bij een opdracht
gever allereerst om de snelheid
van levering, daarna let men op
de hele (sociale) begeleiding
van de uitzendkracht en een ze
kere selectie. Tenslotte is een
redelijke prijs belangrijk, een
factor die weer belangrijker
gaat worden nu de concurrentie
toeneemt. Aan de andere kant
is er de uitzendkracht die met
een werk wil hebben. Onze slo
gan is dan ook: Luba, altijd
werk. Je moet een goed loon in
het vooruitzicht stellen en goede
informatie geven over werk en
arbeidsvoorwaarden'T
Voor een uitzendbureau is het
zaak, dat zijn naam erin blijft.
Luba doet dat op zijn manier:
het sponsoren van basketbalver
eniging in Leiden. Luba, een fu
siekind. „Eigenlijk moet dat
niet nodig zijn, dat sponsoren
van sport. Ik ben zelf basketbal
speler en daarom steekt er bij
mij, behalve vanzelfsprekend
een stuk reclame, ook een
ideaal achter. Het geld (echt
niet zo veel), dat daarin wordt
gestoken komt de opbouw van
de vereniging en vooral de trai
ningscapaciteit van de jeugd ten
goede. Zo snijdt het mes aan
twee kanten: Luba en de bas-
ketbalsport".
Hoe dan ook, de heer Mantel
blijft van mening, dat de nieu
we uitzendlustigen zich in Lei
den niet zullen kunnen handha
ven, „zolang de markt intensief
bewerkt moet worden met re
clamecampagnes en concurren
tie. Luba is gericht op Hollands
Midden, tot aan Bennebroek en
Woerden, en daar wil ik de
baas blijven. Of wij gaan er
aan, óf zij. Maar meer dan vijf,
die elkaar ook al stukjes markt
afknabbelen, kunnen hier niet
Schenk, Herengracht
burgerlijke stand
Alfrink in Losse flodders
onder redactie van
Ton van Brussel, tel. 01710-22244 tst. 1^
Leiden
In het kader van fyet eerste lu
strum van het jongerenkoor
„The Lord Folks" van de Jozef
kerk aan de Herensingel, zal
kardinaal Alfrink aanstaande
zondag om elf uur een uitge
breide mis in deze kerk lezen,
waarmee het dekenaat Leiden
tevens het 50-jarige priester
schap van de kardinaal hoopt te
vieren. De mis wordt muzikaal
omlijst door de jongerengroep,
die dit keer ook zelf de teksten
voor zijn rekening neemt. Het
thema van de viering is „Le
vens-Ideaal".
Een 32-jarige Leidenaar heeft zich
dezer dagen bij de Haagse poli
tierechter moeten verantwoor
den wegens het illegale bezit
van 140 patronen voo-r een vuur
wapen. De politie die voor iets
heel anders bij de jongen thuis
kwam, ontdekte de patronen,
waarvan de verdachte zei dat
hij ze na een militaire oefening
had gekregen. Hij wilde de „los
se flodders" nu als wandversie
ring gaan gebruiken, zo vertel
de hij de rechter. De officier
van Justitie had hier weinig be
grip voor. Ondanks pogingen
van de verdediger, die stelde
nen betrof, luidde zowel de eis
dat het hier halfscherpe patro-
als het vonnis een geldboete
Onder invloed
Tegen een 21-jarige Voorschotense
kantoorbediende is door de
Haagse officier van justitie twee
weken geëist en negen maanden
ontzegging van de rijbevoegd
heid, wegens het rijden onder
De verdachte was met zijn auto te
gen een boom gereden, waarna
de auto totaa Iwas geruïneerd.
De bestuurder kwam er echter
wonderwel zelf met een lichte
hersenschudding vanaf. Voor
de politie stond het als een paal
boven water dat de man de wa
gen niet naar behoren kon be
sturen. Het vonnis werd twee
weken, waarvan een voorwaar
delijk en een jaar ontzegging van
het rijbewijs.
Vertrek
Met het vertrek van het echtpaar
Blankenstein is Leiden twe or
ganisten armer geworden. De
heer en mevr. Blankenstein-Of-
fenburg hebben beiden een func
tie gekregen aan de muziek
school van het Overijselse
plaatsje Hardenberg.
Adriaan Blankenstein kwam naar
Leiden als organist van de
Hooglandse Kerk. Later volgde
hij Leo Mens op als organist
van de Pieterskerk, waar hij
verschillende leerlingen tot kerk-
korganist opleidde. Aan zijn
praktische loopbaan als organist
kwam door de sluiting van de
Pieterskerk een einde.
Zijn vrouw, Annie Blankenstein,
was sinds I960 als cantor-orga-
niste bij de Lutherse kerk werk
zaam. Vele jaren lang bespeel
de zij het orgel van de Stadsge
hoorzaal bij uitvoeringen van de
Matthaus Pass on door Ex Ani
mo. De kerke raad van de Lu
therse Kerk heeft dokter H. C.
J asperse bereid gevonden de
taak van Annie Blankenstein
over te nemen.
heden de mogelijkheid om dag
en nacht klachten over geluids
hinder bij het Informatiecen
trum Geluidshinder Schiphol te
melden. Het centrum is telefo
nisch hereikbaar onder nummer
020-17500.
Diefstal
Geluidshinder
Bij twee Leidse opkopers heeft
men in de nacht van maandag
op dinsdag voor resp. 700 en
2G00 gulden aan materialen ge-
Ecn handelaar aan de Marktsteeg
deed aang j e van verm st koper-
afval en enkele md.a'orcn met
een handelswaarde van 700 gul
den. Bij een hcndslcar acn de
Zijlstraat werden bronzen kra
nen ontweemd.
LEIDSE COURANT