Perspectieven
zijn nog somber
Dr. Pluizer vraagt
uw aandacht
m fs m. m
8 8 8
S a 8 9 B
m a m B
m u aam
n s U m
p
w
jp
ft
A
i
a
1
SS
0
W;
HP
SS'
WA
m
SS
fl
A
m
i
IS
m
m
m
i m
A
A
i
m
m
a
OPLOSSING VORIGE PUZZEL:
De prijswinnaars van de puzzel 7,50 - P. v. d. Berg Hoofdstraat
van vorige week zijn: 106, Noordwijk aan Zee.
5,Mevr. Douwes, De Sit-
terlaan 71, Leiden
12,50 - C. A. Straathof, Westein- De prijzen worden binnen drie we
de 18a, Zoeterwoude ken per cheque toegezonden.
Damrak van week tot week
(Van onze financiële medewerker)
Amsterdam In scherpe tegenstelling tot het begin van de
vakantie en de voetbaltriomfen van het oranje-elftal, die
tot juichkreten aanleiding geven, staat de gang van zaken
van het Amsterdamse Beursplein, waar een zware mi
neurstemming hangt. De eerste zes maanden van dit jaar
zijn reeds sterk tegen gevallen vergeleken met het eerste
halfjaar van 1973. Het effectieve bedrag van de totale
beursomzet is gedaald van 14,6 miljard gulden tot 8 mil
jard, waaruit dus een scherpe vermindering van de be
drijvigheid in de beurszaal spreekt. De eerste dagen van
juli hebben geen verbetering gebracht, integendeel, de
koersen zijn verder ingezakt zoals blijkt uit de indexcij
fers van ANP-CBS. Was het algemeen indexcijfer op de
laatste beursdag van 1973 nog 108,2; op 3 juli jongsleden
was het teruggegaan tot 102,6 terwijl het er niet naar uit
ziet dat zich weldra enig herstel zal voordoen.
HORIZONTAAL:
1. bordpapier
5. grassoort
10. kleurstift
14. deel v.e. fiets
15. vlaktemaat
16. rakel
17. onderdak
18. tussenzetsel
19. deel v.e. woord
20. zeurkous
22. kunststuk
25. naarling
27. gerucht
29. precies
31. Ind. eiland
33. bedorven
34. vestibule
35. riv. in Frankrijk
38. vloerbedekking
40. watering
41. keukengerei
42. herkauwer
43. riviermonding
45. dagblad
46. pl. in Frankrijk
48. viering v.e. heuglijk
feit
50. zonnescherm
52. hijswerktuig
55. maangodin
58. familielid
59. rondhout
60. hoeveelheid
63. muziekgezelschap
65. vrucht
66. hoofddeksel
67. gehoororgaan
69. geloofsafvallige
71. Europees gebergte
74. maand
77. Ind. eiland
79. godheid
81. slotwoord
83. voedsel
84. familielid
86. redenering
89. administratietroe-
pen
90. heilige
91. gulzigaard
92. soort rijtuig
93. vr. titel
94. geografische mijl
95. het breken v.e. been
100. familielid
101. bouwland
103. drietal
105. eetgerei
106. riv. in Spanje
107. zeestraat
110. pl. in Duitsland
114. smakelijk
117. water in Utrecht
119. duidelijker hoorbaar
120. peperwortel
122. ingrediënt bij de rijst
tafel.
124. leuk, beminnelijk.
126. ten bedrage van
127. Egypt, zonnegod
128. specerij
130. wijnmaat
133. wijnsoort
135. hert
138. nachtverblijf voor au
tomobilisten
140. godin
142. dik touw
144. dwaas
145. vertrek
147. bouwland
149. toiletartikel
150. deel v.e. wiel
152. waterdiepte
153. tennisterm
155. denkbeeld
156. pl. in Gelderland
158. godheid
160. gedorste halmen
162. getroffen
164. ontspanning
166. voorheen
168. een weinig
170. zaakleider
171. uitroep v. vreugde
172. eilandje bij Nieuw
Guinea
173. roofvogel
174. pl. in Noord-Brabant
175. opstand
176. hoeveelheid.
VERTICAAL:
1. staatshoofd
2. kolfglas
3. voorzetsel
4. deel v. d. hals
5. 1 andbewerker
6. boom
8. overblijfsel
9. hooistapel
10. klompje planten
11. emmertje
12. geheel
13. dienstwagentje
20. aanleg
21. water in Utrecht
23. in orde
24. geldzending
26. kunststuk
27. schaakterm
28. Ind. oprolbaar zonne
scherm
30. toiletartikel
32. parool
34. lidwoord
36. voertuig
37. dierenverblijf
39. zijden weefsel
41. gewricht
44. gasvormig element
45. boom
46. scheepstouw
47. riv. in Frankrijk
49. verdraagzaam
50. Ind. vaste fuik
51. toegankelijk
53. in zee lopend geberg
te
54. grensscheiding
56. eetgierel
57. toontrap
61. bijb. figuur
62. heilig voorwerp der
indianen
64. speelgoed
65. vlaktemaat
68. toegankelijk
70. mannetjesbij
71. plat, ovalen schotel
72. vochtig
73. groot water
75. vogel
76. volkomen ontwikkeld
insekt
78. reinigingsmiddel
80. kerkgebruik
81. kaartenboek
82. pl. in Duitsland
85. oude vochtmaat
87. lidwoord
88. zijriv. v.d. Rijn
89. oude vochtmaat
93. steiger
95. poging tot koop
96. pl. in Gelderland
97. hap
98. lidwoord
99. luchtvaartmaat
schappij
102. plant
104. bijenhouder
108. beneden
109. kledingstuk
111. waterdoorlatend
112. pl. in Duitsland
113. doorzichtig weefsel
115. Oostzeehaven
116. zoutachtig
118. hoofd v.e. moskee
119. langzaam
121. hetzelfde
123. Russisch meer
125. erkentelijkheid
129. stuur
131. deel v.e. breuk
132. lichaamsdeel
133. rustteken
134. godsspraak
136. staat
137. deel v.e. huis
139. opdracht.
140. huid
141. melkklier
143. danspartij
146. verkeerd
147. dooier
148. specerij
150. bevel
151. vrouwenhoofddek
sel
153. geplaveide weg
154. duif
157. dichterbij
159. water in Overijssel
161. terrein.
163. pl. in Rusland
164. dierenverblijf
165. gemalin van Zeus
167. herkauwer.
169. ik
170. godin.
Oplossingen voor woens- „Puzzel 146", zenden aan:
dag 12.00 uur 's middags, LEIDSE COURANT
onder vermelding van Postbus 11 - Leiden
Van waar deze sombere tendens
voor het Damrak, kan men zich
afvragen, nu de scherpste kan
tjes van de oliecrisis geweken
zijn en de kwartaalcijfers van
het bedrijfsleven over het alge
meen niet zo slecht zijn als men
een half jaar geleden had ge
vreesd. Het antwoord is eenvou
dig, dat grote en kleine beleg
gers bevreesd zijn in de markt
te stappen. Zelfs op het huidige
lage niveau van de grote inter
nationale fondsen acht men het
beter het kruit droog te houden
en de op belegging wachtende
kapitalen tijdelijk kort lopend
elders onder te brengen. Ge
zien de hoge rentestand heeft dit
in de gegeven omstandigheden
zijn lucratieve kant. Op langere
termijn worden beleggers af
geschrikt door de onzekere
omstandigheden en door verwik
kelingen die het beursklimaat
op dit moment niet aantrekke
lijk maken, terwijl ook de per
spectieven voor de tweede helft
van dit jaar nog weinig hoop
bieden op lichtpunten.
Zonder twijfel heeft de oliecrisis
vele beleggers aan het denken
gezet. Er is uit gebleken hoe
zeer een onverwachte gebeurte
nis het normale economische
gedragspatroon in verwarring
kan brengen, hoezeer de rade
ren van de wereldhuishouding
afhankelijk zijn van de Arabi
sche oliebronnen e hoe zeer
daaruit een algehele situatie
van onbehagen kan ontstaan
zoals men zich nimmer tevoren
had gerealiseerd.
Daar kwam echter bij dat nadien
in Europa en in Amerika enige
schokkende feiten tot dit onbe
hagen hebben bijgedagen. Wij
noemen slechts de zaak met het
Westduitse bankiershuis Her-
statt en de moeilijkheden rond
de Amerikaanse concerns Pola
roid en Westinghouse. In eigen
land hebben wij trieste herinne
ringen aan de ineenstorting van
een befaamd bankiershuis zoals
Teixeira de Mattos eens ge
weest is. Altijd heerst bovendien
de vrees dat een grote firma
land dus uit de ineenstorting
van Herstatt doch wel een ver
traging in de animo om beursaf-
faires te ondernemen. De terug
houdendheid werd bovendien in
de hand gewerkt door de scher
pe daling, die zich op de New
Yorkse aandelenmarkt voor
deed. Geruime tijd heeft het be
kende Dow Jones cijfer van
Wall Street zich boven de grens
van 800 kunnen blijven bewe
gen, doch de toenemende ver-
koopdrang in de afgelopen week
heeft een fellere koersdaling be
werkstelligd. Het cijfer is op het
laagste niveau van dit jaar on
der de 800 terecht gekomen.
Aangezien de inflatie, dus de
blijvende waardevermindering
van het geld, nog altijd wereld-
uvel nummer een moet wor
den geacht, waaruit de hoge ren
testand is voortgevloeid, valt
het niet te verwonderen dat be
leggers zich gereserveerd op
stellen, zelfs op dit lage niveau
waarop toonaangevende aande
len aan de Amsterdamse beurs
inmiddels zijn beland. De ren
testijging is zodanig, dat thans
twee Amerikaanse banken hun
zogenaamde prime Rate (het
rentetarief dat aan eerste klas
debiteuren wordt berekend)
hebben verhoogd tot het record
niveau van 12 pet. In Am
sterdam is inmiddels een 25-ja-
rige ziekenhuisleninng uitge
schreven met de hoogste ooit
betaalde rente, namelijk II1^
pet. Daarna heeft het verzeke
ringsconcern Nationale-Neder-
landen een emissie van 100 mil
joen gulden acht-jarige obliga
ties aangekondigd met 10/2 pet
rente. Het zijn allemaal tekenen
dat van een terugkeer naar nor
malere toestanden op rentege-
bied nog geen sprake is. Dit
blijkt ook daaruit dat deze week
de Bank voor Nederlandse Ge
meenten haar rentetarief voor
onderhandse geldleningen heeft
verhoogd van 11 tot lV/2 pet.
Enige maanden geleden leefde
men in de verwachting dat de
rente over haar top heen was.
Het is teleurstellend dat dit ver
trouwen beschaamd is.
Als tegenspeler in een scherp ge
boden contract (zo heet dat, als
men eigenlijk iets te hoog gebo
den heeft) is het vaak erg moei
lijk de juiste voortzetting te vin
den, die het contract doet sneu-
"ve'en. Waar moeten de defensie
ve slagen vandaan komen?
Soms is het mogelijk uit de aan
pak van de leider conclusies te
trekken en als men dan ook nog
de capaciteiten heeft die nodig
zijn om vlijmscherp te analyse
ren, dan is de kans groot dat er
een fraaie prestatie wordt gele-
De Zwitser Pietro Bernasconi be
zit alle benodigde kwaliteiten en
Allen kwetsbaar
NOORD
HV3
OV 107 6 5
0 7 53
AH
WEST
B 9 8 7 5
9 A2
OOST
AIO 6
OH
O V B 10 9 8 6
10 4 2
ZUID
42
9B 9 8 4 3
O A H 2
V 6 3
DOOR W. LEURS
waartoe die leiden kan blijkt uit
onderstaand spel-
Oost opende met een onorthodox 3
ruitenbod, zuid en west pasten,
noord doubleerde en verhoogde
zuids 3 harten antwoord tot 4
harten, wat het eindcontract
werd.
Bernasconi (jvest) moest uitty>-
n en en deed dat met zijn sing-
'eton ruiten. Met een blik op
alle vier de handen ziet het ver
volg er nogal simpel uit: de lei
dei neemt de eerste slag, incas
seert klaveraas en -heer in
noord en vervolgt met schop
penheer, teneinde via een
schoppenintroever in de hand te
komen, waarna op klavervrouw
de verliezende ruiten in noord
veidwijnt.
Weliswaar kan oost de schoppen
heer nemen en partner een in
troever in ruiten geven, maar
omdat west de „lengte" in troef
heeft, vallen hartenaas en -heer
over elkaar, zodat zuid niet
meer verliest dan twee troefsla-
gen en schoppenaas.
Onverliesbaar dus? Niet met Ber
nasconi op zijn best. Oost nam
de vierde slag met schoppenaas
en speelde ruiten na, waarop
zuid een honneur moest leggen.
Alvorens in te troeven ging Pietro
eens nadenken over hetgeen hij
zoal gezien en (vooral) niet ge-
van de troefkleur afgebleven?
zien had. Waarom was de leider
Wat is eenvoudiger dan, na het
incasseren van klaveraas en -
heer, troef naar de heer te spe
len, zodat het aas er uit gaat en
lustig de veilige haven binnen
te zeilen?
De enige logische verklaring die
Bernasconi hiervoor kon vinden
was, dat de leider troefheer niet
had! Toen hij zo ver gekomen
was met zijn analyse voorzag
bij wat er ging gebeuren als hij
geen rigoureuze maatregelen
nam (zie boven) en deed wat hij
moest doen: hij troefde in met
hartenaas en vervolgde met een
kleine harten voor de heer van
cost. Die kon toen nog een rui
tenslag maken en een ogen
schijnlijk onverslaanbaar con
ti act was een down.
Het helpt de leider niet, eerder
troef te spelen. Integendeel, de
verdediging wordt dan veel een
voudiger, omdat oost de eerste
troefronde neemt, ruiten speelt
die west troeft als zuid een hon
neur legt, waarna schoppenaas
de entree is voor de downslag
:n ruiten
Van 13 tot en met 16 juni werd
in het Noord-Franse Lille een in
ternationale zeskamp gehouden
die werd gewonnen door de kort
daarvoor in het huwelijk getre
den Harm Wiersma. De eind
stand was: 1. H. Wiersma,
(Ned.) 7; 2. en 3. R. Clerc (Ned)
en A. Kuyken (Zw) elk 6; 4. en
5. J. P. Rabatel (Fr.) en O.
Verpoest Belg.) elk 4; 6. M. Hi-
sard (Fr.) 3.
Hieronder de winst van Harm
Wiersma behaald in de derde
ronde op Andreas Kuyken.
Lille, 14 juni 1974
I. 33-28, de Hollandse opening en
dat in deze tijden, 18-22; zwart
voelt niet voor een partij in het
klassieke spelgenre. 2. 3833,
12—18; 3. 34—29, 19—23; 4. 28x19,
14x34; 5. 40x29, 7—12; 6. 32—28,
13-19; 7. 37-32, 1-7; 8. 45-40, 10-14;
9. 40—34, 5—10; 10. 47—37, 9—13;
II. 46-41, 3-9; 12. 42-38, 16-21; 13.
31-26, 11-16; 14. 48-42, 19-23; 15.
28x19, 14x23; 16. 35-30, 20-25; 17.
30-24, 21-27; 18. 32x21, 16x27; op
nu 37-32 van wit heeft zwart
niets aan 6-11 22-27 13-19 17x46.
19. 37-31, 6-11; 20. 41-37, 23-28;
verhinderd voor zwart waren
10-14 wegens 24-20 en 10-15 door
24-19. 34-29. 33-28. Ook 13-19 ging
niet wegens 34-30 gevolgd door
33-28. 21. 50-45, 10-14; 22. 45-40,
4-10; op 14-20 was gevolgd: 24-
DOOR FREEK GORDIJN
19. 37—31 6—11 20. 41—37 23—28
24—33, 39x28, 22x33, 31x24, 23.
40-35, 14-20; op 38-32. 43x23 heeft
zwart 22-27 als verdediging. 24.
24-19', 13x24; 25. 38-32, 27x38; 26.
43x23, zie diagram.
Door deze manouevre kan wit
Et
8 8
I 5
m m
I 8
m 8 8 8
E Ï3 a Q ET
9 B 8 O 9
nu door 4943 en 3430 trachten
tot schijfwinst te komen.
2610-14; niet 9-13 wegens
23-19. 27. 49-43, 9-13; 28. 34-30,
25x34; 29. 39x10, 15x4; zwart
heeft nu 22-27 maar obk 20-24 als
verdediging. 30. 23-19, 13x24; 31.
43-39, met dit alles heeft wit
toch bereikt dat hij een goede
greep heeft op de zwarte korte
vleugel, 8-13; 32. 37-32, 13-19; 33.
32-28, 20-25; 34. 29x20, 25x14; 35.
42-38, 18-23; 36. 38-32, dreigt 26-
21, 2-8; 37. 31-27, 22x31; 38.
36x27 1420; hier lijkt ons 11—16
sterker. 39. 27-22, dreigt 22-18,
19-24; 40. 28x30, 17x37; maar nu
krijgt zwart een aanval op schijf
20. 41. 30-25, 20-24; 42. 39-34, 11-
17; 43. 34-29, 24-30; 44. 35x24, 17-
21; 45. 26x17, 12x21; 46. 24-19,
21-27; 47. 25-20, 27-31; 48. 20-15,
31-36; 49. 19-14, 36-41; op 37-41
volgt 14-10. 50. 47x36, 37-42;
zwart had het hier eigenlijk wel
kunnen opgeven 51. 14—10 4248
52. 10-5, 7-11; 53. 44-40, 11-16; 54..
40-35, 8-13; 55. 29-24, 48-25; 56.
5-19, 13-18; 57. 19-46, 16-21; 58.
C '8 Ht 0
O 8 8 8
B i K I S
EED'* B
ES S E a
DSBiB
O R C 3
u e o e u
36-31, 18-22; 59. 31-26, 25-20;.op
21-27 volgt 35-30. 60. 26x28,
20x42 61. 28—22 42—26 62. 35—30
26-8; 63. 30-25, 4-9; 64. 22-18, 8-
21; 65. 15-10, 21-49; 66. 10-5, 49-
40; 67. 46-23, 40-45; 68. 5-19; 45-
50; 69. 19-13, 50-22; 70. 13x4, en
zwart gaf het op. Een fraaie
overwinning van wit.
De positie in het tweede dia
gram kwam voor in de vijfde
ronde tussen Jean Pierre Raba
tel met wit en Andreas Kuyken
Wit had als laatste 34. 42-37 ge
speeld. Zwart besliste toen ele
gant met: 34. 23-28; 35
32x34, 7-11; 36. 16x27, 5-10; 37
21-12, 13-18; 38. 12x23, 19x48; 39.
30x19, 48x33; en na nog enkele
zetten gaf wit zich gewonnen.
DOOR W. J. MUHRING
een aantal kleinere zaken in Desondanks wordt ijverig gezocht
haar val zal meeslepen. Het ef
fect in Amsterdam van de deba
cle van Herstatt is enige dagen
lang geweest een koersdaling
voor de ter beurze genoteerde
aandelen van Nederlandse bank
instellingen. Gelukkig konden
van de zijde van onze centrale
bank terstond geruststellende
informaties verstrekt worden.
Duidelijk werd gesteld dat de
strikte controle door de Neder
landse Bank het buitengewoon
moeilijk maakt fraude te bedrij
ven. Zoals het verleden heeft
geleerd is ook bij ons een bank
schandaal natuurlijk mogelijk,
-^doch het moet hoogst onwaar
schijnlijk worden geacht, dat dit
zich ooit weer zal voordoen,
leen directe nasleep voor Neder-
vormen van belegging die
vooral bij kleinere spaarders
kunnen aantrekken. Zo heeft het
Rotterdamse beleggingséonsor-
tium Robeco woensdag de in
schrijving gehouden op de aan
delenemissie van de pas opge
richte beleggingsmaatschappij
Rorento. Deze telg van Robeco
wil voor een internationale
groep van aandeelhouders een
zo hoog mogelijk rendement be
halen, en wil daartoe beleggen
in vast rentende waarden, zoals
obligaties, geldmarktpapieren,
onderhandse leningen, hypothe
ken enzovoorts. De risicodra
gende sector wordt dus geme
den. Het voor- en teren van
deze beleggingsvorm is uitvoe
rig in de beurszaal be proken^.
Enkele jaren geleden was Kar-
pov voor de meeste insiders in
de schaakwereld nog een volsla
gen onbekende grootmeester. In
1973 brak hij door en won de Os
car door zijn vele internationale
successen. Door zijn recente
overwinning op Spasski in de
halve finale om het wereldkam
pioenschap staat deze 22-jarige
Anatole Karpov in het middel
punt van de belangstelling. De
finale KarpovKortsjnoi die in
september een aanvang zal ne
men, zal uitmaken wie de uitda
ger van Fischer wordt. De ver
wachting is, dat Karpov zal win
nen en wereldkampioen Fischer
heeft zich al uitgelaten grote
bewondering te hebben voor de
talentvolle Rus. Zoals bekend
zal het titelgevecht in 1975
plaatsvinden. Onderstaand volgt
nog een fijne overwinning van
Karpov.
Wit: Karpov (USSR)
Zwart: Andersson (Zweden)
Gespeeld te Madrid 1973
Dame-indisch
1. d2d4 Pg8—f6 2. c2-c4 e7—e6
3. Pgl—f3, b7b6; 4. g2—g3.
Lf8b4t 5. Pbl—d2, LcS—b7; 6.
Lflg2 0—0; 7. 0—0 c7—c5; 8.
a2-a3, Lb4xd2; 9. Lclxd2, c5xd4;
10. Ld2—b4, (origineel gespeeld
en typerend voor de stijl van
Karpov) 10. Tf8—e8 11. Lb4—d6
Pf6e4; 12. Ddlxd4 Ph5—a6;
13. b2b4 Ta8c8; 14. Tal—cl
Pe4xd6; 15. Dd4xd6, Pa6-c7; 16.
Tfl—dl, Te8—e7; 17. Dd6-U3.
17. Lb7xf3; (er dreigde zowel
I
A
as
Stelling na 17. Dd6d3
Tc7—c6 21. Dd3b3, Dd8—b8 22.
Db3-a4!, (wederom zeer fijn. Op
22Pc7 volgt 23. Td7:Td7:
24. Dc6:), 22Tc6-c7; 23.
Da4b5 Pe8—f6 24. f2—f3 d7—d5
25. c4-c5 h7-h5 26. a3-a4 Te7-e8;
27. c5xb6, a7xb6; 28. a4a5,
(op 28ba5: wint 29. Db8:),
28. Tc7xcl 29. Tdlxcl Db8-e5;
30. Db5xb6 d5—d4; 31. Kgl—hl.
De5e3; 32. Tel—fl e6—e5; 33.
La6-d3, h5-lh4; 34. g3xh4, De3-f4;
35. Tfl—gl, Df4xh4 36. a5—a6,
g7—g6; 37. a6—a7, Kg8—g7; 38.
Ld3xg6 en zwart gaf zich ge
wonnen. Men zie 38fg6:
39. Db7t.
Schaakdelicatesse
De onderstaande positie is ont
leend aan de partij Kaplan—
Karpov, gespeeld te-Madrid 1973
De witspeler wilde de pion op d2
onschadelijk maken en speelde
daarom 45. Lc4. Karpov maakte
CSi
A
SS
r
van deze begrijpelijke, maar
foutieve, zet meesterlijk gebruik
en dwong met een fijne combi
natie kwaliteitswinst af.
Wit aan zet
Wit: Kf2, Tdl, Ld5, pi: a3, b3,
g2, h3
Zwart: Kh8, Tc2, Ld3, pi: a6, d2,
f4. g5
Na. 45. Lc4 volgde 45Teil
(46. Td2: Tfl mat); 46. Ld3:,
Tdl: 47. Ke2, Tgl 48. Kd2:,
Tg2: t 49. Kc3, Tg3 50. Kc2, Th3:
51. La6:g4 52. a4, g3 en wit gaf
zich gewonnen. Opgemerkt moet
worden, dat wit ï.p.v. 45. Lc4
met 45. g3 een gelijk spel had
kunnen bereiken (45. fg3:t
46. Ke3!).
