BRUGGE
Het
stenen
hart
van
staat
al
eeuwen
stil
MEENEMEN
EVEN EEN EVENEMENT
meer hooi zal hij beslist niet
op zijn vork mogen nemen.
Brugge is een stad, die je er
niet even tussen verbrande
neus en vervelde lippen
kunt bijpikken. Als je bent
aangestoken door 't Ameri
kaanse virus, die toeristen
in een moordende steeple
chase door de wereld jaagt-
in gestrekte draf van Am
sterdam naar Antwerpen-
daar fluks de groothoeklens
op de kathedraal gericht en
een pint gevat op de markt,
dan naar Gent- de spiegelre
flexcamera nog steeds in de
aanslag- en voort weer naar
Brugge voor een reiendans,
een blikje Belfort en een
paar gram Gezelle (oh krin
kelend winkelend waterding
met het zwarte kabotseke
aan: leer mij dien zachten
priester-dichter kennen), die
komt uiteindelijk thuis met
lege handen, een bonzend
hoofd en waardeloos foto
materiaal.
Brugge is namelijk een stad,
die zich niet één, twee, drie
gewonnen geeft. Het kost tijd
en geduld, vóórdat je haar
essentie te pakken hebt en je
nieuwsgierigheid synchroon
loopt met haar trage harte-
klop. Als je alles ineens wilt,
overeet je je onvermijdelijk
aan de grijze gevels, de
'groen stinkende ellepijpen,
die door boogbruggen aan de
kademuren gekramd zijn,
aan de kerken, waar de beel-'
den van Michel Angelo zijn
weggestopt in een donkere
hoek, waar men zich ook kan
vervoegen voor de volle
aflaat, die een zalig ster
vensuur garandeert.
Je staat op de markt en je
weet bij God niet, waar je
moet beginnen met genieten,
want elke vierkante meter op
dit mooiste plein van Europa
is fotogeniek: de versteende
geschiedenis van Agfa tot
Omega bespringt je: het Bel
fort met zijn vierkante
schouder van een bokser, het
Provinciaal Hof, dat te fri
vool lijkt om er serieus in te
kunnen besturen, de huizen
Als een strenge vinger wijst de bakstenen, negentig
meter hoge toren van de Onze Lieve Vrouwekerk boven
het versteende, middeleeuwse hart van Brugge uit. In
de tuinen en de huizen eromheen hangt de sfeer van
een voltooid verleden tijd.
m
m*
Als je in Brugge alles ineens wilt, overeet je je
onvermijdelijk aan de grijze gevels, de groen stinkende
ellepijpen, die door boogbruggen aan de kademuren
gekramd zijn en aan de vele kerken.
onder zijn aanwezigheid
lijdt.
Een voorsprong hebben in
elk geval de dropouts, want
zij dragen het haar in de
gewenste lengte, die doet ver
moeden, dat er sinds het
rampjaar 1672 geen kapper
meer aan te pas is gekomen.
Regisseur Tony Willems, een milde flierefluiter, die reeds tekende voor het internatio
naal succes van de Heilige Bloed-processie, tovert deze zomer de Markt van Brugge
om tot een arena, waarin een middeleeuws steekspel op paarden wordt gehouden.
Honderden schonen en minder schonen van de stad heeft hij daartoe reeds in het
antieke pak gehesen.
met trapgevels, waarover je
recht de hemel inklimt.
Het is onbegonnen werk om
Brugge in een na-middag te.
betrappen op zijn schoon
heid. Je merkt het aan de
tobberds, die in bussen wor
den aangevoerd en door een
gids met fluitje als plezier
jachten door de reien wor
den geschud. Van Minnewa
ter naar Rozenhoedkaai, van
Ezelpoort naar Balsemboom
straat...Het verleden traant
op hun netvlies en tevergeefs
proberen ze uit .dit midde
leeuws pandjeshuis een her
innering voor later op te die
pen. Maar wie in dit tempo
te werk gaat, houdt slechts
vage schimmen over: een sil
houet van het Begijnhof zon
der Begijnen, een onderbe
licht beeld van de Basiliek
van het Heilig Bloed, een
monstergezwel van de Sint
Salvator-kathedraal. Alleen
maar waard om haastig door
de toiletpot te spoelen.
De ware minnaar gaat dan
ook beter te werk. Hij weet
tevoren, dat hij het geheim
van Brugge nooit geheel zal
doorgronden en daarom
neemt hij genoegen met een
boedelscheiding. Onmiddel
lijk na aankomst graaft hij
zich in op een terras en
drinkt hij zich moed in met
een wild schuimende pint.
Het is hem immers bekend,
dat in een stad, waar het
leven al zoveel eeuwen stil
staat, de overlevingskansen
gering zijn. Hij dient er voor
te waken, dat de stad hem
niet na enkele uren als een
steen op de maag ligt en
derhalve zal hij uiterst om
zichtig te werk moeten gaan.
Misschien brengt hij het van
daag nog op om even aan het
Stadhuis te ruiken, maar
Als Brugge ér al eeuwen
over gedaan heeft om de za
ken te laten bezinken, mag
hij niet verwachten, dat hij
het karwei binnen enkele
klaart. Dit wordt een
kwestie van langzame op
bouw, de kansen tegen el
kaar afwegen en zuinig zijn
met de schreden. Als het
meezit kan hij misschien
morgen het Natiehuis van
Genua bezoeken of het
Klooster der Zwartzusters,
maar daarna zal hij wel de
middag moeten besteden om
op adem te komen in de
kelder van Malpertuus of
aan een tafel in "Het Lam-
meke". De slakken in kno
flooksaus en het glas wijn
zullen hem daar misschien
nieuwe kracht geven om
morgen de sfeer van het
Gruuthusemuseum of de-
Proostdij naar waarde te
kunnen proeven.
Het is ook aan te bevelen om
vóór de wandeling een fluwe
len wambuis en schoenen
met gespen aan te schieten,
want in een moderne outfit
manoeuvreer je je al te ge
makkelijk in de hoek der
outsiders. Wie in een snel
gesneden spijkerbroek de
raadszaal betreedt is op slag
een onmogelijke vogel, die
gewoon een paar eeuwen te
laat op de plaats van bestem
ming is aangekomen. Dat
kan helemaal niet. Die man
is in deze entourage volko
men overbodig en kan zijn
gezicht alleen nog redden
door te veel prentbriefkaar
ten af te nemen, zodat de
stad tenminste niet financieel
Zij passen zich voorbeeldig
aan bij het stadsbeeld en zo
lang ze het lichaam maar
verborgen houden achter een
antieke bidstoel of een de
kenkist is er geen vuiltje aan
de lucht. Zij horen er bij.
zoals ook de honderden
Bruggenaren, die elke gele
genheid aangrijpen om in
middeleeuwse kledij de
straat op te gaan. De ene
keer doen ze dat voor de
Heilige Bloedprocessie, een
volgend jaar voor het Reien-
feest of een Middeleeuws
.Steekspel op de Markt. Grijs
aards en onmondig kroost
worden dan onder leiding
van de actieve regisseur To
ny Willems teruggedreven in
de tijd om het samenge
stroomde volk duidelijk te
maken, dat in Brugge de
klok al honderden jaren gele
den is stil gezet.
En de bezoeker, die vanach
ter een lantaarnpaal het tafe
reel gadeslaat, heeft nu de
zekerheid, dat de Heer in zijn
goedertierenheid een streep
door al zijn nutteloze jaren
heeft gehaald en hem nog
één keer de kans geeft om
opnieuw te beginnen. Opeens
is er geen sprake meer van
energiecrisis, milieuvervui
ling en overbevolking. Afrika
ligt ver van zijn bed en van
Om echt te kunnen genieten van Brugge verdient het
aanbeveling vóór de wandeling een middeleeuws kleed
aan te trekken, zoals ook honderden burgers en burge
ressen van Brugge doen, als de zomer weer in aantocht
de hongersnood in Pakistan
zal hij eerst op zijn sterfbed
vernemen uit de mond van
een missionaris. Luther zal
pas over eeuwen zijn leerstel
lingen aan de kerkpoort in
Worms spijkeren en de pries
ters dragen hun collaar nog
met zwier.
Op het Marktplein in Brugge
is de wereld op een zomer
avond nog overzichtelijk. Dé
verdeling tussen arm en rijk
heeft tot volle tevredenheid-
der rijken plaats gehad en"
als straks de avond valt biedt
het bed de enige uitkomst.
De gouden eeuw lijkt terug
gekeerd. Als morgen de ho
telreceptioniste de rekening
voor logies en ontbijt presen
teert is er nog tijd genoeg om
te ontdekken, dat men zich
weer vergist heeft.
foto's: Milan Konvalinka.
Reiefeest:
wandelend
folklore-
buffet
De stad Brugge gonst deze zomer van de
bonte activiteiten. Daar is allereerst het
beroemde Reiefeest, een wandelend fol-
klore-buffet langs de mooiste grachten en
huizen. De Brugse massa-inspirator
Frans Vromman tekent dit jaar voor de
vijfde maal voor dit openlucht-spektakel,
waarbij de bezoekers, wandelend van het
ene tafereel naar het andere, een kleur
rijk doorkijkje krijgen in het roemrijk
verleden van Brugge. Als fotogeniek de
cor dienen de verlichte reien, tuinen en
patriciërswoningen, waar vanaf negen
uur 's avonds zangers, dansers, bepruikte
toneelspelers en muzikanten de authen
tieke sfeer van de gouden eeuw oproe
pen. Om hiervan te genieten behoeft men
niet op een tribune plaats te nemen en
op een vast moment van aanvang aanwe
zig te zijn. De toeschouwer is bij dit feest
een flaneur, die losjes over de kasseien
van de ene eeuw in de andere drentelt.
Wil men echter het volle middeleeuwse
pond voor zijn geld, dan moet men er
wel voor zorgen, dat de rondgang niet
later dan half elf 's avonds begint. En
dit heeft heer Vromman voor u in petto:
aan de Groene Rei een dame, die drome
rig in haar paviljoen de harp bespeelt,
wat verderop kantwerksters, die een
volkslied zingen, een vrouw aan het spin
newiel en een familie, die in de overdadi
ge kostuums uit de 18e eeuw een stukje
huismuziek weggeven. Van verre hoort
men dan al een koor, dat op één der'
bruggen laat-middeleeuwse minneliede
ren zingt. En dat is nog slechts het
voorspel, want op de Rozehoedkaai waar
de takken van de bomen het groene
water kussen, is reeds een Bourgondisch
feest aan de gang. En pal daarnaast in
de tuin wordt gelijktertijd de relikwie
van het Heilig Bloed in processie terugge
bracht naar de overheden van de stad.
Langs de Dyver volgt dan een liefdesse-
renade vóór het venster van een geijkte
Brugse schone. Daar vinden ook een
schuttersfeest en een bruiloftsmaal uit de
pruikentijd plaats. Voor een ouderwets
volksfeest heeft men als plaats van han
deling de boomgaard van het Groeninge-
museum gekozen. Met vendels en fluiten,
in kleur en licht wordt hier de avond lang
gedanst en gezongen. En uit het zwerk
kijkt de oude Pieter Breughel goedkeu
rend toe, want zo heeft hij het eens ook
geschilderd: de blijde inhuldiging van
prinsen en koningen, schilders en herto
gen en zeker ook de ontvangst van Ko
ning Edward de Vierde van Engeland
door de heer van Gruuthuse op het bin
nenplein van zijn statig paleis.
Dit unieke Reiefeest wordt dit jaar ge
vierd op 14. 15, 17, 18, 23 en 24 augustus,
telkens tussen negen uur 's avonds en
middernacht. De toegangsprijs bedraagt
60 franken per persoon (in Nederlands
geld 4,20).
schap. Openingsuren elke dag van half
tien 's morgens tot zes uur 's avonds en
vrijdag en zaterdag tevens van 20 tot 22
uur. De schitterende catalogus (een kost
baar naslagwerk op zichzelf) kost 150
franken.
Met de middeleeuwse
muziek mee
Tussen 27 juli en 10 augustus mag de-
serieuze muziekminnaar ook niet in
Brugge ontbreken. Dan vindt het 11e
Festival van Vlaanderen plaats, dat een
reeks van verrukkelijke noten op zijn
zang heeft. Rond het thema van de clave-
cimbel vinden de volgende manifestaties
plaats: a) Internationale wedstrijden solo-
spel en basso continuo. Hiervoor kwamen
44 inschrijvingen binnen, waarvan 22 uit
Europa en 22 uit de rest van de wereld,
b) een tentoonstelling van clavecimbels,
clavichorden, virginalen, spinetten en
Hammerflügel, die samen een waarde
van 15 miljoen franken hebben, c) avond
concerten en bezoeken aan de afdeling
instrumenten van diverse Belgische mu-
Ook zal dit jaar aandacht worden be
steed aan de polyfonie, het meest be
faamde oost-europese ensemble voor ou
de rauziek „De stadspijpers van War
schau", het niet minder fameuze King's
college Choir of Cambridge, Pro Cantio-
ne-Antiqua uit Londen, het Ulsemer Col
legium en de Unterfrankischer Singkreis
uit Frankfurt verlenen hieraan hun me
dewerking. En dan het vaste programma
punt voor muzikaal Brugge: Bach. Dit
maal zullen zijn kerkcantates weerklin
ken in vele kerken en zalen. Parallel aan
de muziekdagen zullen beroemde koren
in Brugge optreden. Het requiem van
Fauré en de Mis in D van Beethoven
zullen deze week besluiten.
Triënnale 3
Liefhebbers van moderne, bizarre, ludie
ke kunst mogen ook Triënnale 3 in de
Beurshalle op het Beursplein in Brugge
(tot 1 september) niet missen. Geopend
tussen 10 en 6 uur. Op dëze tentoonstel
ling wordt actuele plastische kunst uit
België te kijk gezet.
ADRES BEKEND
Alle inlichtingen over Brugge (ga er heen,
zegt het voort) kunt u krijgen bij het
Belgisch Verkeersbureau. Leidseplein 7
in Amsterdam, telefoon 020251251. Bij
de Dienst voor toerisme van de stad
Brugge. Markt 7 in Brugge. Telefoon
09—50—30711.. Directie Stedelijke Musea,
Dijver 12, 8000 Brugge, telefoon
0950339911.
Meester
werken
uit
Praag
Links de Praagse conser
vator Jaromir Sip, rechts'
de Brugse hoofdconserva
tor A. Janssens.
Tot 20 oktober wordt in het stedelijke
Groeningemuseum een schilderijenten
toonstelling gehouden van honderd Hol
landse en Vlaamse meesters. Zij zijn
afkomstig uit de Nationale Galerij van
Praag en door goedlachse conservator
Jaromir Sip persoonlijk naar Vlaanderen
gebracht. De Nationale Galerij van
Praag, één van de rijkste musea ter
wereld heeft hiermee overigens slechts
een klein deel van zijn verzameling Hol
landse en Vlaamse meesterwerken voor
tijdelijke export afgestaan, want het me
rendeel - ruim 500 stuks - bevindt zich
nog steeds in Praag of in één van de
kastelen in het Tsjechoslowaakse land.
Toch blijft het een unieke tentoonstelling,
want vele werken, die nu te zien zijn in
Brugge, werden voor de eerste keer in
de geschiedenis aan een buitenlands mu
seum uitgeleend. Hierboven een schilderij
dat Rubens in zijn laatste levensjaar
schilderde voor een kloosterkerk in
Praag. Voorts zijn de schilders van Dijck,
de zonen van Breughel, Geertgen tot
Sint-Jans, Cuyp, Steen, Van Ostade,
Ruysdael en van Goyen vertegenwoor
digd. Van meester Rembrandt is er zijn
sublieme schildering van Maria Bood
