Uk
ONBEGRIP
MOET
ER UIT
Engeland slechtste
wereldkampioen door
„verflixte dritte Tor"
Europees karatekampioen Jan Kallenbach
ZATERDAG 1 JUNI 1974
LEIDSE COURANT
PAGINA 11
WK '74
In 1966 kreeg hett oernooi om het wereldkampioenschap een
verbijsterend verloop. Talrijke incidenten ontsierden de
gang van zaken die enkele bedenkelijke dieptepunten ken
de in ontmoetingen waarbij Zuidamerikaanse landen be
trokken waren. Het toernooi kreeg een onvergelijkbare cli
max door het nog steeds betwiste winnende doelpunt van
Geoff Hurst waardoor Engeland op eigen terrein voor het
eerst de wereldtitel greep.
Noteer bij de radio
Nederland—Kickers Offenbach
BulgarijeEngeland
BelgiëSchotland
Twents amateurelftal—Haïti
Basel—Brazilië
Saarbrücken—Eintracht Braunschweig
St. Pauli—Bor. Neunkirqhen
LuganoChenois
St. Gallen—Lausanne
Sion—Grasshoppers
Sturm Graz—Wacker Innsbrück
SimmeringAustria Klagenfurt
Rapid Wien—G.A.K.
Bovenstaande wedstrijden komen voor op uw totofor
mulier.
AMERSFOORT Jar. Kallenbach ergert zich elke
keer mateloos als hij ergens iets leest dat af
breuk doet aan de image van karate. De 30-iarl-
ge leraar lichamelijke opvoeding uit Amsterdam
noemt het voorbeeld van een officier van justitie,
die een verdachte afschildert als een „karate-
specialist" om bepaalde argumenten kracht bij
te zetten.
„Dat soort uitlatingen", constateert Kallenbach,
„stelt de sport in een kwaad daglicht. En daar
hoort die helemaal niet thuis".
„De belangstelling voor karate is de laatste jaren
enorm toegenomen. Er zijn nu zo'n 3000 geregi
streerde leden en zeker een drievoud van dat
aantal die niet bij de BUDO-bond zijn aangeslo
ten. De meeste mensen associëren karate met
het door midden slaan van een stapel stenen en
beseffen niet dat er ook nog een streng geregle
menteerde wedstrijdvorm bestaat. En als.dan bo
vendien kreten als die van die officier in de
kranten komen denkt ihet publiek gauw in ongun
stige zin".
Eerste
Jan Kallenbach deed afgelopen weekeinde van zich
spreken door als eerste Nederlander in de ge
schiedenis een Europese titel te veroveren. Ir
ko.tuen uro..g hij vi-> een herkansing door tot de
finale, waarin hij de Transman Mamy versloeg.
„Die titel heeft me ontzettend veel voldoening ge
geven. Niet aileen omdat ik daarmee zelf iets
heb gepresteerd, maar zeker zoveel omdat hier
mee misschien de stoot wordt gegeven tot een
verbetering van de indruk die karate naar buiten
maakt".
In het begin van de vijftiger jaren begon er in ons
land meer belangstelling te ontstaan voor de
Oosterse gevechtssporten. waaronder karate en
judo. Niet in de laatste plaats door het fenomeen
Dick Bos, die in stripverhalen de meest fascine
rende avonturen beleefde, en zich dankzij zijn la
ter vermaard geworden vuisten steeds wist te
redden. Judo kon zich aanvankelijk in de groot
ste populariteit verheugen, onder meer door de
activiteiten van pionier Maurits van Nieuwenihui-
zen. Maar naarmate lectuur over karate (dat let
terlijk hemelse hand betekent) naar dit continent
doorsijpelde, groeide de interesse. „In Engeland
en Frankrijk", vertelt Jan Kallenbach, „drong
karate het eerst door, omdat die ianden de beste
culturele contacten met Japan hadden. Oorspron
kelijk kor»! de sport trouwens uit China, maar
Japanners hebben het meer gestroomlijnd. Dat
was rond 1920. Pas na de tweede wereldoorlog is
het naar Europa overgewaaid. Hier is er nob
verder aan gesleuteld, waardoor bijvoorbeeld ge
wichtsklassen werden geïntroduceerd. Die had je
in Japan niet. Men ging daar van het principe
uit, dat je indien je als lichtgewicht niet van een
zwaarder gebouwde tegenstander kon winnen, je
maar gewoon moest doorgaan met oefenen tot je
wel sterker was".
Zwaarvechten
Jan Kallenbach is acht jaar geleden na zijn mili
taire dienst ruim een half jaar in Japan geweest,
waar hij kennis maakte met de meest uiteenlo
pende takken van verdediglngssporten. Onder
meer leerde hij daar enig zwaardvechten. dat In
de „bami-easterns" dlc tegenwoordig de biosco
pen overspoelen, opgang maakt.
„Ook door die films kriigt het publiek een verkeer
de indruk van karate", vindt Jan Kallenbach, die
aanvankelijk als judoka actief was en later jiu
jitsu beoefende alvorens zich te werpen op zijn
grootste passie: karate.
Kallenbach heeft zich verdiept in de achtergronder
van de Oosterse vechtsporten, en de filosofie die
er achter schuilt. Zo o.v.dekte hij dat de verscha
lende Japanse soorten een gevolg waren van eer
bepaalde specialisering in een zekere streek. Zo
legde men in de ene plaats zich toe op worpen
(judo) en in de andere op stolen (karate). Kal
lenbach heeft ook, mede door zijn verblijf in Ja
pan, ondervonden dat degene die een van de Oos
terse vechtsporten wil gaan beoefenen, blijk
moet geven van een forse portie doorzettingsver
mogen. „Ik was op eigen rekening naar Japan
gereisd. Iemand had me ooit wel eens uitgeno-
d.pi, maar dat was eigenlijk meer een beleefd
heidsfrase. Toen ik er aan kwam was het echt
nioc zo dat ik met open armen werd ontvangen. Ik
heb bijvoorbeeld in een bepaalde school eerst een
paar weken de zaal moeten vegen. Toen ik toch
elke dag terugkwam, had ik daarmee duidelijk
gemaakt dat het mij ernst was, en toen werd ik
er.gszins geaccepteerd. Maar dat gaat heel lang
zaam".
Met voldoende
Iets dat Jan Kallenbach bezig houdt, Is de wijze
waarop de Budobond de belangen van de karate-
sectie behartigt. Hij is van oordeel dat de bond
nog lang niet voldoende doet om de Image var
karateka's op te vijzelen, hoewel hij zeker niet
wil beweren dat er niets wordt gedaan.
„Op het gebied van uitzending, coaching en derge
lijke is het goed geregeld", vindt hij. ..Maar de
bond schiet nog tekort, naar mijn mening, in
voorlichting en begeleiding. Ais ergens in een pu-
blikatie de naam van karate ongunstig wordt uit
gelegd. moet de bond eigenlijk in het geweer ko
men.. Ook zou men moeten optreden tegen som
mige lieden, die zich ineens tooien met de Neder
landse titel, hoewel ze nog nooit op nationale
kampioenschappen zijn uitgekomen. Een titel is
beschermd, maar blijkt het in de praktijk niet td
zijn. Tegen dat soort zaken zou de bond in actie
moeten komen".
Het onbegrip, dat karate nog zo zeer omgeeft, be-
nadrukt Jan KallenbaUht, zou zo snel mogelijk
moeten worden opgeruimd. „De indruk van de
gewelddadige sport wordt teniet gedaan door da
cijfers van ongelukjes van de laatste jaren", zegl
hij. „Het enige dat nog wel eens voorkomt is een
schram op je gezicht, of wat ik zelf net in Lon
den heb opgelopen, een blauw oog of iets derge
lijks. Er is natuurlijk een aantal risico's, maai
dat karate gevaarlijk is bestrijd ik ten enemale
Het geweld dat je in die Oosterse vechtfilms ziet
heeft niets met onze karatesport te maken".
Judo partijtje
Jan Kallenbach houdt zich sinds 1965 vrijwel voort
durend met karate bezig, hoewel hij ook nog wel
eens voor een judopartijtje de mat betreedt. Se
dert hij zijn eerste lessen kreeg van Jon Blu
ming, is hij inmiddels één van de sterkste kara
teka's van Europa geworden.
Evenals er door het Geesink- en Ruska-effect
talloze jonge'jes judo gingen beoefenen is het niet
uitgesloten dat karate door het succes van Kal
lenbach een grote groei gaat doormaken. „Als
het onbegrip maar wordt weggenomen', herhaalt
Kallenbach nogmaals. „De dag nadat ik terug
kwam uk Loraen werd .k door collega's op school
in het voorbijgaan gegroet met een handgebaar
waarmee je iets door midden slaat. Kijk, dat
moet er nu uit**.
FRANK WERKMAN
Ook nu nog wordt In West-
Duitsland geregeld gesproken
over "das verflixte dritte
Tor". Vrijwel Iedere voetbal
liefhebber weet, dat daarmee
het doelpunt wordt bedoeld,
dat in 1966 de finale van de
strijd om het wereldkampioen
schap tussen Engeland en
West-Duitsland besliste. Acht
Jaren na "Londen" zijn de me
ningen nog steeds verdeeld.
Had de Russische grensrechter
Tof ik Bakhranov wel of niet ge
lijk toen hij de Zwitserse arbi
ter Gottfried Dienst adviseerde
het schot van Geoff Hurst, dat
via de onderkant van de lat en
de grond achter de iets voor
zijn doel staande doelman Hans
Tilkowski weer in het veld ca
ramboleerde, tot doelpunt te
promoveren?
De nog steeds niet beëindigde
discussies bewijzen hoe belang
rijk de voetbalgebeurtenissen
de gemoederen kunnen bezig
houden. Misschien was het
goed, dat het toernooi In 1966
met een nimmer te beantwoor
den vraag eindigde. Anders
zou het namelijk vrijwel zeker
In herinnering hebben voortge
leefd als de "nederlaag van
het voetbal".
Het achtste gevecht om de
Coupe Jules Rimet, de trofee
die enkele weken voor de af
trap werd gestolen waardoor
het hondje Pickles werd terug
gevonden. werd namelijk een
antipropaganda voor de voet
balsport. Er werd keihard ge
speeld, veel sche;dsrechters
waren niet voor hun taak bere
kend, vrijwel alle ploegen wa
ren erg defensief ingesteld en
w'nnaar Engeland kon in geen
enkel opzicht worden vergele
ken met voorgangers als Bra
zilië, West-Duitsland, Uruguay
en Italië, "Ncoit werd er een
slechter elftal wereldkam
pioen", schreef het toonaange
vende Franse sportblad M'E-
qulpe in een nabeschouwing
over het toernooi van 1966. En
enkele alinea's verder stond
"Engeland won alleen omdat
het alles meehad".
Voetstuk
Dat was inderdaad het geval.
De Engelsen werden door hun
eigen organisatiecomité op een
voetstuk geplaatst. Ze mochten
Geoff Hurst was de maker van
het betwiste doelpunt wat En
geland de wereldtitel op
leverde.
al hun wedstrijden spelen op
de heilige grond van Wembley,
waar tegenstanders per tradi
tie bij voorbaat geïmponeerd
rijn.
De openingswedstrijd Enge
land—Uruguay werd een bar
saaie vertoning, waarin geen
doelpunten vielen. De eerste
aanvaller, d e succes had was
overgens Pele. Hij scoorde te
gen Bulgarije al na enkele mi
nuten. Het werd tevens het laat
ste doelpunt van de toen bijna
26-jarige Braziliaan. Een forse
overtreding van de Bulgaar
Jetchev beroofde het toernooi
van een zijn grootste attrac
ties- Brazilië overleefde trou
wens de eerste ronde net. Het
was in groep 3 ingedeeld met
Portugal en Hongarije, twee
landen, die aanvankelijk voor
vuurwerk zorgden. De confron
tatie tussen de Portugezen en
de Hongaren werd nchteraf
zelfs uitgeroepen tot het best#
van het hele toernooi.
Een sterke start hadden ook
de Duitsers, al waren ze nogal
fortuinlijk want de Argentijn
Albrecht werd uit het veld ge
stuurd, waardoor te tegen tien
De indeling met Albania,
Noord-lerland en Zwitserland
scheen Nederland een goede
kans te bieden in 1966 door de
voorronden heen te komen.
Oranje startte onder leiding
van interim-coach Dennis Ne
ville goed door Albanië twee
maal met 20 te verslaan.
Daan Schrijvers Bennie Mul
ler. Frans Geurtsen en Hennie
van Nee zorgden voor de vier
treffers.Noord-lerland versloeg
vervolgens Nederland met 2—1
(tegentreffer van Van Nee) en
kwam vervolgens In Rotter
dam tot 0—0. ondanks het feit
dat toen voor Nederland de uit
het buitenland afkomstige Co
Prins en Pierre Kerkhofje
meespeelden. De ontmoetingen
tegen Zwitserland eindigden te
leurstellend. In Amsterdam
bleef het doelpuntloos en in
Bern - waar Neville stuntte
met Theo Laseroms in de spits
- verloor Nederlnad met 2—1.
Zwitserland plaatste zich hier
door voor de eindronde.
Zuidamerikanen de zege kon
den grijpen.
Incidentrijk
Tofik Bakhramov was de grensrechter die na de via de lat
gecaramboleerde inzet van Hurst het teken gaf dat hij de
bal achter de lijn had zien neerkomen.
De kwartfinales verliepen
eveneens incidentrijk. Enge
landArgentinië was zo slecht,
dat alleen het feit dat Enge
land won bet publiek ervan
weerhield het entreegeld terug
te vragen. In dit duel werd de
Argentijn Ruttin uit het veld
gestuurd door de Duitse
scheidsrechter Kreitleln.
Het voorval vergde een onder,
breking van vele minuten. Rat-
tin moest door politieagenten
worden afgevoerd, hij zou
Kreitlein hebben beledigd. Toen
later bleek, dat de kleermaker
uit Stuttgart geen woord
Spaans sprak en hij een even
tuele belediging onmogelijk kon
hebben begrepen antwoordde
deze: "De gezichtsuitdrukking
van Rattin zei me voldoen
de
Sensationeel
Sensationeel verliep de kwart
finale tussen Noord-Korea, dat
In de voorronde zo verrassend
had gewonnen van Italië, en
Portugal. Nu 25 minuten leid
den de Aziatische underdogs
met 30. Het werd uiteindelijk
35. Euseblo scoorde vier
maal voor Portugal, waarvan
twee keer uit een strafschop.
De halve finalisten werden
Rusland, West-Duitsland, Por
tugal en Engeland. Een Euro
pese aangelegenheid dus. Twee
keer werd de score 2—1. Duits
land versloeg Rusland, dat we
gens het uit het veld sturen
van Chislenko met tien man
finishte en Gordon Banks hield
Portugal op afstand.
De eindstrijd verliep als een
thriller. Bij rust 1—1, tot een
minuut voor het einde 21
toen de niet meer verwachte
gelijkmaker door de veropge-
rukte verdediger Wolfgang We
ber. Kort na het begin van da
verleng ng viel dan „das ver.
flixte dritte Tor". Gcr.ff Hurst,
door Ramaey opgesteld nadat
Jimmy Greaves geblesseerd
was geraakt, zorgde ook nng
voor 4—2. Daarmee scoorde
hij als eerste en tot dus
ver enige drie keer in een
WK-finale. Alf Ramsey, die
zestien Jaar eerdet de afgang
van Engeland tegen de ver
enigde Staten als speler had
meebeleefd, hield er een adel
lijke titel aan over.
Wo.fgang Weber (links) brengt West-Duitsland met nog dertig seconden te spelen langszij En
geland in de enerverende finale die nog een bewogen verlengstuk zou krijgen.
Van links naar rechts kijken Uwe Seeler, Bobby Moore, Cohen, Karl Heinz Schnellinger en
doelman Gordon Banks met gemeugde gevoelens toe.
