Wereld kijkt uit
naar berechting
in Haarlem van
vliegtuigkapers
SARCOFAAG VAN
HIPPOLYTUS
GEVONDEN
Kadervorming van leken
in cursus van drie jaar
74 WOENSDAG 29 MEI 1974 LEIDSE COURANT
Donderdag
begint
proces
tegen
Palestijnen
tenlandse zaken, en de beslis
sing kon moeilijk anders luiden.
Sinds jaar en dag gaat Neder
land voorop bij het pleiten voor
een internationale rechtsrege
ling die aan vliegtuigkapingen
een halt kan toeroepen. We heb
ben de verdragen van Montreal.
Tokio en Den Haag getekend,
die betrekking hebben op de be
rechting van luchtpiraten. Het
zou een morele afg3ng beteke
nen om terug te krabbelen, nu
we zelf twee kapers in huis heb
ben gekregen.
Dus heeft het justitiële vooronder
zoek. op 6 maart door de rech
tercommissaris geopend, zijn
normale be'oop gehad, en komt
het donderdag tot een normale
strafzaak. Mr. Bredius letter
lijk: ,.Ons vervolgingsbeleid is
hetzelfde geweest als bij een
ernstig misdrijf dat door een
Nederlander zou zijn gepleegd".
De tenlastelegging vermeldt al
lereerst kaping. Daarop staat
volgens artikel 385 a van het
wetboek van strafrecht - omdat
de daad door twee personen in
vereniging is gepleegd - 15 jaar.
Voorts zal brandstichtig ten
laste worden gelegd, waarop
nog eens 8 jaar staat. En ten
slotte is er de kleinigheid van
verboden wapenbezit.
Formeel hoeft de Haarlemse
rechtbank het niet moeilijk te
hebben, deze eerste keer dat in
Nederland luchtpiraten terecht
staan. De Palestijnen hebben
een volledige bekentenis afge
Het gedeeltelijk uitgebrande vliegtuig op de landingsbaan van Schiphol.
legd. De feiten liggen vast, en
het getuigenverhoor kan tot een
minimum worden beperkt. Het
hete hangijzer is de strafmaat.
Als verzachtende omstandig
heid kan misschien gelden - de
verdediging zal hierop ongetwij
feld hameren - dat Tamini en
Nuri zichzelf niet beschouwen
als misdadigers, maar als „goe
de soldaten die getraind waren
voor een missie, en die het
draaiboek tot in de puntjes heb
ben uitgevoerd".
Voor de twee Palestijnen pleit
voorts, dat ze - in overeenstem
ming met de instructies van
hun opdrachtgever - de 92 pas
sagiers en 11) bemanningsleden
geen haar op het hoofd hebben
gekrenkt. Daartegenover staat,
dat ze volgens hun bekentenis
zeker naar hun wapens gegre
pen zouden hebben, wanneer ie
mand had geprobeerd de kaping
te verijdelen - al weer krach
tens de hun gegeven opdracht.
En het belangrijkste van alles:
terwijl de passagiers die via
glijbanen de machine hadden
mogen verlaten, nog hulpeloos
rond krioelden op de baan, pro
beerden ze het vliegtuig op te
blazen door een lont gedrenkt in
alcohol, die regelrecht naar ex
plosieve ladingen in de cockpit
en in de achtercabine voerde
aan te steken. Wanneer hun op
zet was geslaagd, zou de explo
sie zonder twijfel rampzalige ge
volgen hebben gehad. Zoveel was
een mensenleven hun dus ook
weer niet waard, zou de recht
bank zonder overdrijving kun
nen concluderen.
Ziin Tamini en Nuri ijskoude
huurmoordenaars, zoals de Pa
lestijnse bevrijdingsbewegingen
er wel meer hebben opgele
verd? Denk aan de kaping van
de KLM-Jumbo eind vorig jaar,
waarbij een van de piraten te
gen de stewardessen ronduit
toegaf: ,Ik doe het aileen maar
voor geld". Of zijn het despera
do's die geen enkele andere uit
weg meer zien? Per slot van re
kening zei Tamini, de leider,
onmiddellijk nadat hij midden
op de landingsbaan door inspec
teur C. de Boer van de luchtha-
venpolitie was gearresteerd:
„We wilden een daad stellen om
dat politiek in de wereld toch
niets uithaalt".
Het is tussen deze twee uitersten,
dat de Haarlemse rechtbank te
kiezen zal krijgen. Waarbij een
kanttekening die in juridische
kringen fluisterend rondgaat.
Hoe het vonnis van de rechters
ook luidt - de uitvoering ervan
berust bij het openbaar ministe
rie. Met andere woerden: In
overleg met het ministerie van
justitie kan altijd nog besloten
worden om de twee piraten op
ieder gewenst moment over de
grens te zetten „als het alge
meen belang dat eist".
En dat is precies waarop veel be
trokkenen in Nederland en el
ders hun hoop hebben gesteld.
Een dergelijke procedure, zo re
deneert men, is per slot van re
kening al eens gevolgd met ka
pers die in Athene veroordeeld
waren.
Los van de strafmaat kan de
rechtzitting van donderdag ook
in andere opzichten interessant
worden. Zullen de kapers ont
hullen welke organisatie precies
hun opdrachtgever is geweest?
Zullen ze nauwkeurig uit de
doeken doen hoe de wapens en
explosieven aan boord zijn ge
komen van de VC-10 toen die
onderweg van Bombay naar
Londen een tussenlanding
maakte in Beiroet? Vragen die
alle veiligheidsdiensten ter we
reld doen branden van nieuws
gierigheid. Tot nu toe hebben
Tamini en Nuri tijdens hun ver
horen door de rijkspolitie
slechts het volgende willen los
laten: ze hadden hun wapens
volgens afspraak aangetroffen
onder bepaalde vliegtulgstoelen:
een Arabier die hen steeds had
vergezeld bij hun opleiding in
verschillende Palestijnse vluch
telingenkampen, en die de hele
aanslag ook had geregeld, had
hun gezegd, dat ze na het in
stappen in Beiroet op twee be
Gezagvoerder Colin Harrison bespreekt de kaping met politiefunctionarissen.
paalde zitplaatsen beslag moes
ten leggen. De nummers ervan
stonden al vermeld cp hun In-
stapkaarten: een stool aan het
raam en een stoel aan het gang
pad. Inderdaad vonden de pira
ten na de start het beloofde wa
pentuig: twee geladen pistolen,
twee handgranaten, cxplosieven
en een langzaam werkend lont.
Het duo heeft tijdens de verhoren
door de rijkspolitie ook ver
klaard. dat de kaping grondig
geoefend was in een vluchtelin
genkamp in Syrië, waar ze on
dermeer gedetailleerde foto's
van de cockpit van de VC-10
hadden kunnen bestuderen, com
pleet met uitleg van de instru
menten. In kampen in Jorda
nië, Syrië en Libanon kregen ze
vervolgens onderricht in het
hanteren van de te gebruiken
wapens en explosieven. De in
Beiroet achtergebleven organi
sator van de kaping moet over
zeer veel faciliteiten hebben be
schikt. Hij kon bijvoorbeeld de
beide piraten zonder enige
moeite vergezellen tot door de
douane, en wist ze aan boord
van het vliegtuig te krijgen zon
der dat ze een paspoort hadden.
Allemaal zaken waarover de
rechtbank donderdag wellicht
uitvoerige opheldering wenst te
krijgen.
Tenslotte de vraag: Waarom kwa
men Tamini en Nuri met de ge
kaapte machine uitgerekend
naar Schiphol? „Ons Is verteld,
dat we in Nederland goed be
handeld zouden worden", heb
ben ze tegen de rijkspolitie ge
zegd. „We hebben de verzeke
ring gekregen, dat de Neder
landse bevolking ons niet vijan
dig gezind is". In hoeverre het
meesterbrein achter de kaping,
de mysterieuze onbekende In
Beiroet, ook hierin gelijk heeft
gehad, zal uit het vonnis van de
Haarlemse rechtbank moeten
blijken
PIET SNOEREN
SCHIPHOL Donderdag dient
voor. de Haarlemse rechtbank
een voor Nederland uniek straf
proces. De twee Palestijnen die
zondag 3 maart met een ge
kaapte VC-10 van British Air
ways op Schiphol landden, zul
len zich voor hun terreurdaad
moeten verantwoorden. De in
ternationale luchtvaart - en die
niet alleen - wacht met spanning
de gebeurtenissen af.
De KLM heeft verschillende ano
nieme dreigbrieven gekregen
die waarschuwen voor represail
le-maatregelen, desnoods op alle
luchthavens die door vliegtuigen
van de maatschappij bevlogen
worden. Schiphol ontvangt re-
1 gelmatig telefonische dreige-
i menten Het Nederlands elftal
zal tijdens de wereldkampioen-
j schappen voetbal in Duitsland
extra bewaking krijgen - ook al
I een gevolg van Palestijnse inti
midatie.
'De beveiliging van het rechtbank
gebouw in Haarlem is optimaal.
Hartgrondige verzuchting van
alle betrokkenen: „Hoe eerder
de piraten het land uit zijn. hoe
liever. De hemel mag weten
wat ons te wachten staat als ze
hier voor lange tijd de gevange
nis in gaan".
Sami Hoissin Tamini, 21'jaar oud.
en de 23-jarige Adnan Achmad
Nuri - hun aanwezigheid op een
geheime plaats nabij Haarlem
vormt een tijdbom, en niemand
weet wanneer hij af zal gaan.
Desondanks voelde de Haarlem
se officier van justitie mr. J.
Bredius niets voor de wettelijke
mogelijkheid om de twee kapers
uit te wijzen „omdat het alge
meen belang dat eist". Hij be
sloot tot een normale strafver
volging. Hij deed dit uiteraard
i In nauwe samenspraak met de
ministeries van justitie en bui
De cursus „toerusting voor leken", die vorig jaar in alle stilte en
bij wijze van experiment is gestart, zal in het komende jaar wor
den voortgezet. De cursus is opgezet voor degenen, die een ge
deelte van hun tijd beschikbaar stellen voor pastorale werkzaam
heden. Het is namelijk gebleken, dat deze parttime pastorale
werkers een grote behoefte hebben aan meer inhoudelijke achter-
grondbezinïiing teneinde met meer vrucht te kunnen werken.
KERK
EN
WERELD
Romeinse archeologen hebben In het
priesterkoor van de basiliek op het Isola
Sacara bij Flumicino/Rome, die toege
wijd is aan de Heilige Hippolytus de sar
cofaag gevonden van deze martelaar uit
de derde eeuw. Naar hun mening bestaat
er geen twijfel aan de echtheid van de
sarcofaag, waarvan het opschrift luidt:
„Hier rust de zalige martelaar Hippoly
tus".
De ontdekking is het gevolg van onderzoekingen
door de directeur van het instituut voor christe
lijke oudheidkunde aan de universitet van
Rome, prof. Pasquale Testinl en van de inspe-
trlce voor de oudheden van Ostia Antica. prof.
Maria Floriani Squarciapino.
Er is maar weinig bekend over Hippolytus.
Hoewel in het jaar 1551 in Rome een gedenkte
ken voor de heilige werd gevonden, waarop een
aantal werken van de kerkelijke schrijver werd
vermeld, bleven zijn persoon en werk zelf onbe
kend, tot In 1842 in het klooster van Athos zijn
werk „Phllosophumena" werd gevonden.
Het onderzoek naar Hippolytus heeft echter nog
niet tot volledige helderheid geleid. Hij komt
waarschijnlijk uit klein Azië of Alexandrië. De
basiliek waar nu zijn sarcofaag werd gevonden
werd twee jaar geleden door dezelfde groep des
kundigen blootgelegd.
De cursus, die drie jaren
duurt, is bedoeld te Voorzien in
de onontbeerlijke kadervor
ming van leken. Door het afne
mend priestertal zullen steeds
meer leken moeten worden in
geschakeld om de diverse vor
men van pastoraal werk voort
gang te laten vinden. Het eer-
succes voor mrg.
De normalisering van de be
trekkingen tussen het Vaticaan
en Cuba door de benoeming
van de zaakgelastigde mgr.
Cesare Zacchi tot nuntius in
Havanna, wordt gezien als het
resultaat van het bezoek, dat
de minister van buitenlandse
zaken van het Vaticaan, aarts
bisschop Agostina Casaroll in
februari aan Cuba heeft ge
bracht.
De nieuwe nuntius, die in no
vember zestig jaar wordt, is
Italiaan. Paus Joannes plaats
te hem in het begin van de ja
ren zestig over uit Wenen naai
Cuba, waar toen de strijd te
gen de kerk scherpere vormen
aannam. Hij werd gezant-
schapsraad aan de nuntiatuur
in Havanna, die toen onbezet
was.
ste cursusjaar telde zesentwin
tig deelnemers, van wie zeven
heren en negentien dames, van
wie elf vrouwelijke religieuzen.
Het aantal deelnemers was. be
wust beperkt gehouden. Het
zou niet moeilijk geweest zijn
veel meer kandidaten voor de
cursus te werven.
Casaroli
Aan de diplomatieke gaven
van mgr. Zacchi wordt het toe
geschreven, dat de ergste aan
vallen afnamen en het wan
trouwen tussen de regering
Castro en de katholieke kerk
verminderde.
Niet op de laatste plaats door
zijn goede persoonlijke betrek
kingen met Castro slaagde
mgr. Zacchi er uiteindelijk in
meer vrijheid voor de kerk te
bedingen, vooropgesteld, dat
deze loyaal zou meewerken
aan de opbouw van het land.
Mgr. Zacchi accentueerde dit
door persoonlijk mee te helpen
bij het binnenhalen van de sui-
keroogst. In 1967 bevorderde
paus Paulus hem tot zaakge
lastigde van het Vaticaan in
Havanna.
De startgroep van de cursus
„toerusting voor leken" werd
gevormd door dr. H. Boerac-
ker, staflid van het pastoraal
centrum van Den Bosch voor
volwassenenkatechese, dr. A.
van Diemen o.p., exegeet in
Nijmegen, dr. P. Renticnk, be
last met de volwassenenkate
chese in Utrecht, drs. W. Veld
huis, lector aan de katholieke
theologische hogeschool te
Utrecht, en dr. G. Zuidberg,
studentenpastor aan dezelfde
hogeschool. Dr. Renticnk fun
geert voorlopig als cursuslei
der.
De vooropleiding van de deel
nemers is uiteenlopend. Meer
deren hebben een pedagogi
sche of sciale academie doorlo
pen. Anderen zijn er met ulo
of hbs-opleiding. Allen hebben
meer dan de basisschool. De
meesten hebben in het verle
den al een godsdienstcursus
gevolgd of hadden zich door
zelfstudie in geloofsvragen ver
diept. De opzet was om deelne
mers uit het hele land te wer
ven. in feite komt de meerder
heid uit het aartsbisdom
Utrecht, drie uit het bisdom
Rotterdam en twee uit het bis
dom Groningen.
De deelnemers kunnen in drie
groepen worden verdeeld: de
genen, die zich fulltime als pas
tor beschikbaar willen stellen.
Dezen bevinden zich met name
onder de religieuzen. Zij heb
ben zich voor deze cursus op
gegeven bij gebrek aan een
meer aangepaste cursus on
danks de waarschuwing, dat
deelneming aan deze cursus
geen rechten verschaft. De
tweede groep bestaat uit men
sen, die in hun gewone werk
vaak op pastorale vragen stui
ten. De derde groep bestaat uit
mensen, die een gedeelte van
hun vrije tijd beschikbaar stel
len voor diverse parochiële ac
tiviteiten.
De doorwerking van de cursus
in het feitelijke pastorale weit
is moeilijk na te gaan. Slechts
voor enkelen is er begeleiding
ter plaatse. Contact vanuit de
cursusleiding met de plaatselij
ke pastores ontbreekt vrijwel.
Het gemis van dit contact met
de plaatselijke situatie roept
voor sommigen niet meer zal
zijn dan een stuk persoonlijke
geloofsvorming zonder veel ef
fect naar anderen.
De initiatiefnemers van de
cursus menen, dat er gewerkt
moet worden aan het tot stand
komen van een soort pastorale
academie voor diegenen, die
de geschiktheid hebben om
halftime of fulltime pastor te
worden, maar die niet voldoen
aan de academische eisen.
Een commissie o.l.v. mgr. dr.
R. Staverman onderzoekt mo
menteel de mogelijkheden
daartoe teneinde te zijner tijd
het episcopaat daarover advies
uit te brengen.De initiatiefne
mers hebben voorts ervan af
gezien de cursus landelijk te
blijven geven. Tot dusver werd
de cursus alleen gegeven in
Zwolle. Gedacht wordt aan een
regionale opzet per bisdom. Al
dus meldt het informatiebulle
tin van de r.k. kerkprovincie,
Biltstraat 121 te Utrecht.
Zestig burgers en militairen
zullen binnenkort in Santiago
de Chile terechtsfaran op be-
schuld'ging van spionage. Een
van de betrokkenen bi) het
proces, dat wordt gehouden in
de militaire academie, is een
priester uit Columbia, die vol
gens de aanklager een van de
belangrijkste leiders was van
de MIR, een beweging, die
zich ten doel zou hebben ge
steld officieren en onderofficie
ren van de luchtmacht te win
nen voor revolutionaire plan
nen. De priester, van wie al
leen de voornaam Alonso is
bekendgemaakt, was na de
staatsgreep uitgewezen.
Korte metten
Om het grote tekort aan
priesters op Curasao het hoofd
te bieden, (is een cursus opge
zet voor „priestermedewer
kers". Dit heeft de bisschop
van Willemstad, mgr. Ellis,
voor de t.v. gezegd. De cursus
is voor mannen en vrouwen,
die na afloop verschillende ta
ken van de priester kunnen
overnemen, zoals huisbezoek
en katechismuslessen. Tot nu
toe hebben zich tachtig perso
nen gemeld. De bisschop
hoopt, dat door dit project ook
meer belangstelling zal groeien
voor het priesterschap.
De gezamenlijke werkgroep
van de Wereldraad van Ker
ken en van de r.k.-kerk Is deze
weck voor de veertiende maal
bijeen en wel In Venetië. Aan
de besprekingen wordt ook
deelgenomen door dr. Philip
Potter, secretaris-generaal van
de wereldraad en kardinaal J.
Wlllebrands, voorzitter van het
secretariaat voor de eenheid
der christenen. Gesproken
wordt over de problemen voor
de kerken bij het vervullen
van haar zending in de wereld.
Bovendien zullen er voorstellen
op tafel komen over samen
werking op oecumenisch ge
bied voor de komende jaren.
De Italiaanse weekbladen
„Com" en „Nuovl Tempi"
hebben bekend gemaakt, dat
zij een fusie zullen aangaan.
Als reden daarvoor geven bei
de bladen op, „dat de laatste
jaren katholieke en protestant
se groepen dichter bij elkaar
zijn gekomen In hun politieke
strijd samen met het proleta
riaat". Nuovl Tempi verscheen
voor het eerst in 1967 als uit-
gave van de evangelische kerk
in Italië. Com bestaat sinds
maart 1972. Het nieuwe week
blad rekent op een oplage van
ongeveer twintigduizend exem
plaren.
Normale relatie Vaticaan-Cuba