„Kruisvaarders" maakten lange tijd
de kerkelijke dienst uit in Leiden
NIEUWE RIJNSBURGSE
RAAD KOMT TE STAAN
VOOR STAPEL WENSEN
CCP Katwijk wil
meer doen
voor bejaarden
Lijst 2
KVP Lisse
ook in
komende
jaren
sterk in
1 zadel?
ZATERDAG 25 MEI 1974
LEIDSE COURANT
R. D. BIUTENDIJK (VVD)
JAK. VAN DIJK (SGP)
KATWIJK De Katwijkse gemeenteraad zal in de komende zittings
periode een aantal harde noten te kraken krijgen. Zo zal er onder
meer een beslissing moeten worden geforceerd omtrent het plan
badcentrum en ongetwijfeld zal ook weer de kwestie van het dansen
op de zondag weer aan de orde komen. De sanering, het terugdrin
gen van de hoogbouw, het bejaardenbeleid, de opvang van de jeugd
en het onderwijs zullen in Katwijk de gemoederen weer gaan beroe
ren.
In het kort geven wij hierna aan hoe de diverse lijstaanvoerders zich
de opstelling van hun partij indenken.
CHU. Een partij van het midden met aan het roer J. Bergman, de
man van ..de hoge C". Voorstander van handhaving van de zon-
dagrust. Vindt dat het karakter van de badplaats moet aansluiten
bij de mentaliteit van de bevolking.
SGP. Lijstaanvoerder Jak. van Dijk. Zeer behoudende partij. Strenge
zondagsrust. Zeker geen dansen op de zondag.
CCP. Lijstaanvoerder A. J. van Raalte. Krachtige eensgezinde chris
telijke politiek. Voor het terugdringen van de hoogbouw. Wil de be
jaarden meer geven dan het weinige waarom zij vragen. Fel verzet
tegen aantasting Zanderij en Westerbaan.
I
C. ANHOLTS (GPV) A. J. v. d. PERK (PPR) J. VAN BELLEN (CPN) M. A. DE VRIES (VRIJE LIJST)
A. J. VAN RAALTE (CCP)
1
J. BERGMAN (CHU)
Gemeentebelangejn. Lijstaanvoerder Jan van der Plas. Wil meer
dacht voor KaCwijk-Biimen en da jeugd. Afwijzend tegen de hoog
bouw. Meer opemheid van gemeente-politiek.
Vrije Lijst. Lijstaanvoerder M. A. de Vries. Beter leefmilieu. Streven
naar betere kwaliteit van het zeewater. Regelmatig bevolkingson.
derzoek op hart- en vaatziekten. Inspraak en openheid.
PvdA. Lijstaanvoerder H.' Haasnoot. Progressief beleid. Betaalbare
woningen. Geen hoogbouw. Meer tehuizen en ruimten voor de jeugd.
VVD. Lijstaanvoerder R. Buitendijk. Voor eerste maal met eigen
lijst. Middenpartij voor geheel Katwijk. Hoopt op drie zetels.
Alternatieve Lijst Katwijk. Lijstaanvoerder L. Haasnoot. Tegen hoog
bouw. Bevordering woning-bezit. Meer premiewoningen en bouw in
de vrije sector. Meer inschakeling van de middenstand. Meer moge
lijkheden voor badgasten.
CPN. Lijstaanvoerder J. van Bellen. Vliegveld moet verdwijnen. Meet
betaalbare kinderdagverblijven. Opheffing van de B.B.
PPR. Lljstaanvoerdet B. v.d. Perk. Een stuk vernieuwing. Samen
gaan met PvdA bleek onmogelijk.
GPV. Lijstaanvoerder C. Anholts. Sterk vasthouden aan beginssels,
Geen dansen op 'de zondag. Beter bejaardenbeleid.
LEIDEN Het Is 1189. Voor
de derde maal trekt strijd
vaardig Europa naar het
Heilige Land om er de mo
hammedaanse veroveraars
te verdrijven. Na een heroï
sche strijd, waarbij zich
vooral de koning van Enge
land, Richard Leeuwenhart,
onderscheidt, wordt de kruis
vaarders een halt toegeroe
pen in de kuststrook. Onder
ling verdeeld keert men
huiswaarts. Een groep rid
ders blijft achter om de ver
overde plaatsen bezet te hou
den. Zij verbinden zich in de
Duitse Orde.
Naast deze Duitse Orde waren
er nog twee ridderorden in
het gebied actief: de Johan-
nieter orde (hospitaalrid
ders) en de Tempeliers. Aan
het eind van de 13e eeuw
doofde echter het kruistocht-
vuur. De Kruisvaarders wer
den uit het middenoosten
verdreven. De goedgeorgani
seerde ridderorden zochten
daarop in Europa een alter
natieve bestaansreden. Zo
zette de Duitse Orde zich in
voor de kolonisatie van Prui
sen door de daar wonende
Slaven te bestrijden. Door
hun verblijf in het Heilige
Land hadden de ridders in
west-Europa al ontzag en be
wondering afgedwongen. Van
alle kanten en niet op de
laatste plaats door vorsten
werden zij daarom ge
steund. Koningen en andere
heren gaven hun vaak bezit
tingen en privileges, waar
door de ridders gemakkelij
ker in hun onderhoud konden
voorzien.
De oude commandurie van de Duitse Orde in de Kloksteeg is Op de hoek Kloksteeg-Nieuwsteeg prijkt dit uithangbord, dat nog
nu omgevormd tot Rijksprentenkabinet. sterk herinnert aan de oude bibliotheek die er aan het eind van
de 14e eeuw gesticht werd. Nu is er een boekhandel, waar nog
altijd de wijsheid van Salomon gekocht kan worden.
de Nederlanden was Floris
V. In 1268 schonk hij haar
het patronaatsrecht (recht
om priesters te benoemen)
over de Pieterskerk. Daarbij
hoorde ook een stuk grond in
de binnenstad tussen de hui
dige driehoek Nieuwsteeg-
Kloksteeg-Rapenburg.
De schenking gebeurde echter
op voorwaarde „mits dat
deze (de ridder dus) den
poorteren van Leyden in gee-
nen deele zouden benadeelen
en des graaven voorvaderen
zielen zouden behulpzaam
zijn".
Tot die voorouders behoorde
ook een koning, namelijk
Willem II, die Rooms-koning
van het Duitse rijk was ge
weest. Naar hem volgens
enkele verhalen zou hij in de
Pieterskerk begraven liggen
was de Kloksteeg toen
nag Coninxwegh genoemd. De
naam Kloksteeg kwam pas
op in de lfie eeuw. In 1512
was de toren van de Pie
terskerk ingestort. Van de
resten van de klokken was
één klok gegoten, die werd
opgehangen in een huis nabij
die steeg.
Het handjevol ridders genoot
intussen van zijn bezittingen
in Leiden. Aan de Coninx
wegh werd een commando-
rije (pastorie) gebouwd.
Hierin woonden zij met hun
uitgebreide huishouding, de
pastoors, koster en ander
„kerkpersoneel". Aan het
hoofd stond de commandeur.
Achter de commandorije (in
de Leidse volksmond com
mandurie) lag een groot tui-
nencomplex. Daar zochten
de ridders in hun lange witte
gewaden, met een groot
zwart kruis op de linker
schouder. verpozing tussen
het groen. Ongetwijfeld wa
ren zij een opvallende ver
schijning in het Leiden van
toen.
Waren de ridders blij met Lei
den, wederzijds zal die
vreugde niet geweest zijn.
Door het patronaatsrecht
had de Duitse Orde veel in
vloed op het geestelijke le
ven in de stad. Andere rech
ten waren niet duidelijk af
gebakend, zodat er regelma
tig ruzies voorkwamen met
het stadsbestuur.
Bovendien hadden de ridders
geen enkele bron van inko
men. Ze teerden in feite op
de gemeenschap. In een eco
nomisch actieve stad als Lei
den zette dat terecht veel
kwaad bloed: „De kruistoch
ten zijn voorbij. De orde
heeft haar bestaansrecht
verloren", zal menige Leide-
naar gedacht hebben.
Het was dan ook niet meer
dan logisch dat de economi
sche positie van de Leidse
afdeling van de orde slechter
werd. Uit geldnood verkocht
zij op de hoek Coninxwegh-
Nieuwsteeg een stuk van
haar hof. Daar werd een bi
bliotheek. Salomon's Tempel,
gesticht. Een later aangeleg
de steeg werd daarnaar ge-
oemd. In het jaar 1952
brokkelde het bezit van de
orde nog meer af. Aan het
stuk grond, dat de stad toen
kocht, werd de huidige He-
rensteeg aangelegd. De eer
ste naam werd begrijpelij
kerwijs Commandeursteeg.
maar ook de naam van nu
wijst op de heren van de
orde.
Overigens is er nog een tijd
lang een 2e Commandeur
steeg geweest, namelijk de
Scheepmakersteeg. Deze
naam, die later de overhand
heeft gekregen, verwijst
naar een tweetal scheepsbou
wers, die in de steeg ge
woond hebben.
De commandurie ging in 1649
in privaatbezit over. De
Duitse Orde was intussen al
met het nieuwe, protestantse
geloof meegegaan. Ze heeft
voortbestaan, totdat Napo
leon ze verbood. Het gebou
wencomplex aan de Klok
steeg heeft daarna nog
dienst gedaan als woonhuis
en kostschool. In 1864 kwam
het in rijksbezit: het werd
collegezaal en rijksprenten
kabinet.
We zijn nu aan het uiteinde
van de oude stadskern geko
men. Kort Rapenburg. Ra
penburg en Steenschuur heb
ben als oudste vest van Lei
den de stad ruim anderhalve
eeuw (van ca. 1250 tot 1389)
beschermd. In het laatstge
noemde jaar kwam de stads
uitbreiding naar het westen
gereed, waarmee het water
van het Rapenburg een ge
wone stadsgracht werd.
Over de naam Rapenburg is
niet met zekerheid te zeggen,
waarvan hij afkomstig is. Er
is wel wat te zeggen voor de
mening, dat hij van de naam
van de familie Raaphorst, de
ambachtsheren van Zoeter-
woude, is afgeleid. Daarente
gen is er in Amsterdam ook
een Rapenburg, welke
straatnaam niets te maken
heeft met de Zoeterwoudse
familienaam. Overigens is
ook de herkomst van het
hoofdstedelijke Rapenburg
niet duidelijk.
Verschil van mening bestaat
er ook over het Steenschuur.
De straat kan zowel ge
noemd zijn naar een stenen
schuur, een opslagplaats van
stenen of een steenbakkerij.
Roen .d. Geest.
Rijnsburg In Rijnsburg gaan
volgende week vijf politieke
groeperingen een gooi doen
naar de gunst van de kiezer:
ARP, CHU, GPV, VVD en de
P.v.d.A. Wie er ook als winnaar
uit de bus gaat komen, zeker is
dat de nieuwe raad in de ko
mende vier jaar geconfronteerd
zal worden met een enorme
waslijst aan wensen. Wat de
wensen zijn en hoe de diverse
partijen zich gaan opstellen
kunt U hieronder lezen.
De meeste partijen willen verga
deringen van de raad of com
missies houden zoals ze zijn.
dus niet openbaar. Dit in het
geval er b.v. grond aangekocht
moet worden in de loop van de
tijd. Zou de eigenaar dit weten,
dan zou hij de grond snel kun
nen gaan bebouwen om zodoen
de meer voor zijn grond te ma
ken. De P.v.d.A. wil deze verga
dering wel openbaar. In princi
pe mag er volgens haar slechts
van worden afgeweken als de
openbaarheid de gemeenschap
ernstig zou schaden.
Op het moment heeft de raad 13 zeer grote plaats in. Het plan
zetels te verdelen, terwijl na de hier zo gauw mogelijk mee te
volgende verkiezingen dit met beginnen. Op het moment wordt
twee vermeerderd wordt. Veel het aanbesteed,
dringende zaken staan er de De Anjelierenstraat „Hoftuin"
volgende vier jaar op het pro- wordt uitgebreid. Er komen ze- Kloosterschuur
gramnia. ker 10-15 winkels bij met daarbo-
Het zwembad neemt daarbij een ven 20-29 woningen. De Anjelie
renstraat wordt promenade met
achter de winkels de bevoorra
dingsstraten. De Irene-school
wordt uitgebreid tot een norma
le school van zes klassen.
wordt agrarisch
gelegen kavels. Er moet gas en
electriciteit komen, met landfei-
genaren en pachters moet wor
den gepraat en er komt een
rondweg, waardoor je overal
makkelijk bij kan komen.
Rabo-bank, de v. d. Kodde-
straat, de burg Meijboom-
straat/Noordwijkerweg.
De vuilnisbelt wordt geëffend. Er
komt daar een wandelgebiec.
met banken.
Een zuiveringsinstallatie ver
schijnt in 't Heen. Hier worden
alle riolen uit de omliggende
plaatsen op aangesloten. Nu
monden ze nog uit op het ka
naal.
Voor de Camphuyserpolder wil
men plannen maken voor
ongeveer 900 woningen.
Een aula in Rijnsburg is geen
overbodige luxe. In verband
met de hoogbouw kan men de
overledene niet meer thuis heb
ben.
Nog een groot project Is het am
bachtelijk terrein. Dit loopt van
af de Kanaalstraat tot Katwij,
aan toe. Hier kunnen bedrijven,
die uit hun jasje gegroeid zijn,
uitbreiden. Er komt tevens een
grote parkeerruimte, waar grote
vrachtwagens kunnen staan, die
nu in het dorp geparkeerd
•taan.
A. A. KALIS (PvdA)
A. J. MESMAN (IOVP)
J. SALMAN (KVP)
G. v. d. BERG (KVP)
BM
TH. VEEGER (KVP)
W. DE MUNCK (KVP)
H. SLOOTBEEK (KVP)
LISSE In Lisse Is In deze we
ken nauwelijks sprake van
fel touwtrekken om de stemmen]
van de kiezers. De meeste poll-!
tieke forumavonden stralen een
soort gezapigheid uit en niet In
het minst is dat een gevolg
de grote eensgezindheid in de
Lisser raad als het gaat om de
standpuntbepaling bij belangrij
ke aangelegenheden zoal» de
werkgelegenheid, de plaats van
Lisse in de gewestvorming, de
woningbouw en grondpolitiek.
Toch heeft elke politieke groepe
ring in Lisse er weer een fors
bedrag aan propaganda tegen
aan gegooid om de kiezer te
„strikken".
Als er nauwelijks verschillen zijn
waarom dan toch stemmen op
bijvoorbeeld de KVP?
Lijsttrekker G. v. d. Berg: „In de
KVP-fractie zitten mensen met
veel bestuurservanng. Onze
fractieleden zitten niet alleen in
alle gemeentelijke commissie»
maar hebben in vrijwel alle or
ganisaties in Lisse een bestuurs
functie. De KVP heeft exacte
programmapunten maar 1« toch
geen programpartij. We blijven
beginselpartij. Gefundeerd op
christelijke principes".
Voor een wethoudersfunctie, zeer
belangrijk in verband met de
voorbereiding van plannen ln
het college van b. en w. zijn in
de KVP-fractie goede keuze-mo
gelijkheden", aldus V. d. Berg.
En hoe gaat de P.v.d.A. zich in
de komende jaren in Lisse op
stellen? Volgens de heer Kalis
zal zijn partij vooral aansturen
op een gedegen grondpolitiek
om de bouw van woningwetwo
ningen ook practisch mogelijk
te maken. Voorts voorstander
van een aanzienlijke verbete
ring van oudere woningen,
openheid van commissieverga
deringen en een betere huisves
ting van de werkende jeugd.
VOORSC1
de "Wl
al weei
voor w
Voorscl
tekenin
thuis.
grootvi
kwam,
toe" vi
VOOR HANDHAVING
VAN EEN KRACHTIGE WINKELSTAND
EN EEN GOED BEREIKBARE
BINNENSTAD.
K.V.P. C.H.IJ. A.R.P.
Chr. Dem. Appèl
Vliet
de K
Rapj
door
Volgen
