het oog op onderweg"
„Eenheid christelijke
kerken hoofdopdracht''
iGiscard moet belofte houden:
'ransen willen verandering
Kardinaal Johannes Willebrands:
-Leen Barth i
loor Rolink
afgekeurd
Een tocht in woord en beeld
langs Nederlandse monumenten
Misleidende
verpakkingen gaan
perken te buiten
Overleg tussen
melkhandelaren
en melkfabrieken
CI 1971
JNSDAG 21 MEI 1974
LEIDSE COURANT
051 OS!
04438!
04923|
078371
04522}
035103
035102
094945
094941
loten
leellot
ank- of
g 5151
tgevoel
aboekt
utomaj
oterij, f™
Van onze correspondent Frans Wijnands
ROME De Nederlandse kardinaal Jo
hannes Willebrands, sinds 1969 president
van het secretariaat voor de eenheid van
de christenen, gevestigd in het Vaticaan,
viert zondag zijn 40-jarig priesterfeest.
Met pinksteren wordt het feest in familie
kring gevierd, iets waarop de kardinaal
zich duidelijk verheugd, met als een van
de ere-gastcn mgr. Zwartkruis, de bis
schop van Haarlem, tijdens de priester
studie een klasgenoot van de jubilaris.
Pastoor de Groot van de St. Martinus-pa-
rochie in Bovenkarspel, de plaats waar
Johannes Willebrands geboren werd, op
groeide en zijn eerste plechtige H. Mis
deed, heeft hem uitgenodigd om het feest
in zijn parochie te komen vieren. Een ge
baar dat kardinaal Willebrands veel ple
zier heeft gedaan en waar hij graag op
ingaat.
Kardinaal Willebrands werd 4 september
1909 in het Noordhollandse Bovenkarspel
geboren. Zijn vader was er direkteur van
de groenteveiling en nog altijd is een Wil
lebrands (een broer van de kardinaal) di
recteur van die veiling. Vader Wille
brands (90) leeft nog en zal met zijn zoon
op de ereplaatsen zitten tijdens het aan
staande familiefeest. Om het familiepor
tret compleet te maken: er zijn vier ge
trouwde broers en een getrouwde zus, en
een broer die al sinds jaren als redemp
torist missionaris is in Suriname maar
momenteel met verlof in Nederland. De
moeder van kardinaal Willebrands is in
1963 overleden.
Na de lagere school in Bovenkarspel en
gedeeltelijk in Enkhuizen vertrok de 12-
jarige Johan naar het kleSn-semirarie van
de redemptoristen, eerst in Roermond
later in Vaals.
„We hebben boven op de Vaalserberg
veel gevoetbald. Ik was diep onder de in
druk van de natuur in dat Limburgse
„bergland" maar als geboren Westfries
heb ik er wel degelijk een andere menta
liteit ervaren".
Na het noviciaat in Den Bosch zei hij de
redemptoristen vaarwel en trok naar het
bisdom Haarlem, waar hij eerst volgens
voorschrift een Jaar moest dubbelen 07.
het klein-seminarie, om tenslotte zijn stu
dies te voltooien op Warmond.
„Daar heb Ik met animo gestudeerd voor-
al wijsbegeerte en de grensgebieden var
wijsbegeerte en theologie, ofschoon lk
toen niet gewenst zou hebben gekozen te
worden tot de vervolgstudies die uiteinde
lijk tot het profesoraat zouden leiden.
Dat trok me toen niet. Ik wilde de paro
chie in", vertelt de jubilaris
Maar na de wijding, de eerste mis in zijn
eigen parochie en een stuk vakantie
kwam de mededeling dat hij naar Rome
zou gaan voor verdere studies in de wijs
begeerte. Met een levendige interesse voor
de filosofie (vooral gekweekt door Mauri
ce Blondel en kardinaal Newman) arri
veerde hij als student op het Nederlandse
college in Rome, waar toen ook de huidi
ge rector van dat college, mgr. J. K. Da-
men, student was.
Tot 1937 liep hij college aan het befaamde
Angelicum, de universiteit van de domini
canen en keerde daarna terug naar Ne
derland waar hij eindelijk het parochiële
werk toebedeeld kreeg. Op het Begijnen
hof in Amsterdam. Na 3 jaar werd hij
professor in Warmond.
In 1952 kwam een hoogtepunt toen mgr.
Willebrands de eerste internationale bij
eenkomst over de Oecumene presideerde,
een bijeenkomst van de katholieke confe
rentie voor oecumenische vragen. Een or
ganisatie die naar later zou blijken een
soort „laboratorium" was voor het toe
komstige werk van het secretariaat van
de eenheid. Het is in die jaren vaak dub
bel werken geweest: èn als voorzitter van
de Willebrord-vereniging èn voor War
mond, plus nog eens de steeds veelvuldiger
contacten met personen in het Vaticaan
die geïnteresseerd waren in dit oeucume-
nische werk. Toen paus Johannes in de
voorbereidingstijd naar het Vaticaans con
cilie het secretariaat voor de eenheid van
de christenen oprichtte, vroeg de eerste
benoemde president kardinaal Bea, aan
mgr. Willebrands om secretaris te wor
den De toenmalige secretaris-generaal
van de Wereldraad van kerken. Visser 't
Hooft, werd van die gang van zaken als
een der eersten vertrouwelijk op de hoog
te gesteld. Op verzoek van Bea door mgr.
Wllebrands persoonlijk. In feite was vooi
mgr. Willebrands dat secretariaat het of
ficiële kader waarin het oecumenische
werk dat al Jaren op gang was, paste.
In I960 kwam de beslissende verhuizine
naar Rome: secretaris van het eenheids
secretariaat, daarna in 1964 de bisschops
wijding in de St. Pieter, in 1969 de opvol
ging van kardinaal Bea en in datzelfde
jaar zijn benoeming tot kardinaal.
Het herstel van de eenheid onder de
christenen, zdjn taak in Rome, Is vooi
kardinaal Willebrands een van de meesi
vanzelfsprekende hoofdopdrachten van de
kerk, hoe zwaar die opgave ook is, hoe
zeer christenen zelf die opdracht ook be
moeilijken, soms door politieke argumen
ten.
„Het is soms verschrikkelijk moeilijk
om die politiek helemaal buiten beschou
wing te laten. Christenen leven niet ln
een abstracte wereld. Kijk naar het con
flict in het nabije Oosten", zegt hij tij
dens een gesprek in Rome en
dat kan niet genoeg benadrukt worden,
het huidige streven naar eerrfieid is op
recht, zoekt geen politieke voordelen en Is
uit de geest geboren. Dwarsliggende, or
thodox-behoudzuchtige groepjes in de di
verse kerken kunnen die ontwikkeling niet
afremmen".
„Alleen, eenheid onder christenen moet
bestaan, dat ls een levenshouding. Zoiets
kun je niet organiseren, al moet er een
stukje menselijk werk met die gave Gods
samengaan. Natuurlijk is er vooruitgang.
Al jaren werkt dat proces van mentali
teitsverandering, van gezamenlijk gebed
en zoeken. Theologie heeft een wezenlijke
opgave, maar Is niet het toverwoord
waarmee alles staat of valt."
..Het Vaticaans concilie als gebeuren
als ontmoeting was een hoogtepunt er
daar wordt nog altijd op doorgwerkt. Ker
ken en kerkelijke gemeenschappen heb
ben vanuit een gemeenschappelijk chris
telijk beginsel elkaar gevonden in hun
streven naar ontwikkeling en hulpverle
ning, in hun gezamenlijke overtuiging
dat mensen en volkeren de bevrijding in
Christus moeten kunnen verwerven. De
kerk is geen politieke of economische in
stelling, maar zij kan de ethische richtlij
nen geven waardoor overal politieke, eco
nomische. culturele en geestelijke vrijheid
kan ontstaan."
„Maatschappij, ontwikkeling, vrede. De
beginletters van de Engelse worden hier
voor vormen t es am en de naam Sodepax,
de internationale organisatie tussen de
katholieke kerk en de Wereldraad van
Kerken, waarin we met elkaar samenwer
ken om in de wereld die verbeteringen te
brereiken. In zo'n gezamenlijk doorleefde
en doorvoelde opdracht kun Je elkaar als
christenen makkelijker vinden".
„Een ding moet me van het hart. Het
lijkt er de laatste tijd op alsof de buiten
wereld een speciale belangstelling heeft
voor de contacten tussen het secretariaat
voor de eenheid en de oosterse kerken.
Alsof daar iets sensationeels in zou zitten.
Natuurlijk zijn onze contacten met de or.
ihodoxe kernen van de Byzantijnse tradi
tie, evenals die met de Kopten, de Syriërs
en de Armeniërs erg belangrijk. Maar er
is meer, veel meer. Ook meer dan in Ne
derland wel eens beseft wordt of ervaren.
In Nederland zijn bijvoorbeeld geen Ang
licanen, maar het contact met de kerk
van Engeland is erg positief, erg hoopge
vend. Laten we eens opnoemen met welke
christelijke kerken we de laatste jaren
documenten hebben opgesteld en uitgege
ven, plannen hebben gemaakt, gesprek
ken hebben gehad. Behalve met de Angli
canen waren en zijn er dialogen met on
der meer de Lutherse Wereld
bond. Op de laatstgehouden assemblée
heb ik een positief referaat over Luther
gehouden, iets wat nog niet zo lang gele
den ongehoord en onmogelijk zou zijn ge
weest. Verder contacten met de Methodis
ten, de Presbiteriaanse Alliantie, de Pink
stergemeente, de Joodse gemeenschap.
Allemaal doelgerichte dialogen met de
eenheid als gezamenlijk oogmerk", aldus
kardinaal Willebrands.
VfSTERDAM - Leen Barth is gis-
J teren bij een tweede keuring
door dokter Rolink van Ajax
afgekeurd. De doelman van An-
I derlecht, van wie een transfer
naar de Amsterdammers werd
overwogen, zal nu vrijwel zeker
niet door Ajax worden gecontrac
teerd tenzij het bestuur besluit
over te gaan tot een derde keu
ring..
Jan Peters
rond met
Anderlecht
KlJMEGEN Jan Peters en de
1 Belgische kampioen Anderlecht
I zijn tot overeenstemming geko-
1 men over een overgan-g van de
I middenvelder van NEC. Nog
I niet vast staat of Peters inder-
I daad bij Anderlecht zal gaan
spelen. NEC vraagt een fors be
drag voor zijn speler en het is
de vraag of de Belgen dit wil
len beitalen.
Van een onzer redakteuren
DEN HAAG „Een toekomst
voor ons verleden" is de taak
die de Stichting Nationaal Comi
té Monumentenjaar 1975 zich
nadrukkelijk voor de komende
maanden gesteld heeft. Deze
toekomst ziet de stichting in het
inbouwen van het Nederlands
verleden in het cultureel, maat
schappelijk en sociaal patroon
van alle Nederlanders van van
daag en morgen. Niet alleen
derhalve voor die mensen, die
bij of ln de omgeving van het
verleden leven. Ook niet alleen
voor die Nederlanders die hun
vrije tijd of vakantie veelal be
steden aan musea, oude binnen
steden, historische gebieden en
dergelijke, maar wel degelijk
voor alle Nederlanders.
„Moge hun recreatie bijdragen tot
ons aller inspanning voor onze
monumenten in het besef, dal
die waard zijn een actieve rol
in onze samenleving te vervul
len en voor verval en misbruik
te worden behoed", aldus prins
Claus, ere-voorzitter van de
stichting. Daarmee geeft de
prins tevens antwoord op de
voorstellen van de Raad van
Europa, die volgend jaar bijzon
dere aandacht wil besteden aan
PARIJS Frankrijk is nimmer zo in tweeën verdeeld ge
weest als na de presidentsverkiezing van zondag. De der
de republiek werd weliswaar met één stem meerderheid
gesticht maar dit was een toeval. De stemming van zon
dag daarentegen was geenszins een toeval, maar een wel
overwogen uitgerijpte en politieke keuze. Met 13.200.000
stemmen voor Giscard is het moeilijk te beweren dat
dit het kamp van de rijken, de aristocraten, de industrië
len en van de gezeten burgerij is. 12.800.000 stemmen
voor Mitterrand kunnen waarachtig moeilijk de bewering
rechtvaardigen dat dit het kamp is van de slechte fran
sen, de heulers met de communisten, en dat de liberalisti
sche samenleving al voor haar ondergang staat. In werke
lijkheid is er in Frankrijk een linkse stroming die uit de
helft van het land min enkele kruimels bestaat. De krui
mels hebben ook dit keer weer de doorslag gegeven.
toekomst is voor de nieuwe
j president op zijn minst gezegd
moeilijk. Zijn meerderheid is
I ongetwijfeld meer rechts dan
j die van vóór 19 mei maar Gis
card heeft ook de mogelijkheid
I om zich aan dit rechtse karak
ter te ontworstelen en de presi-
dent van alle Fransen of al
thans van de meeste Fransen te
worden.
Giscard is van zin een eind te
maken aan de traditie van de
vijfde en in zekere zin ook van
I de vierde en derde republiek
dat de oppositie de satan is,
waarmee men geen omgang be-
1 hoort te hebben. Hij wil de op- v°°r Giscard is bij
I positie in de grote regeringsbe-
hadden in de tweede ronde op
Mitterrand stemden. En een
aanzielijk aantal van de stem
mers van Giscard heeft hem ge
steund juist omdat hij verande
ring in het vooruitzicht stel
de. Een aanzienlijke meerder
heid van de Fransen heeft dus
getoond voor de verandering en
vernieuwing te zijn en Giscard
is er zich zeer welbewust van
dat Frankrijk zondag een links
bewind had kunnen kiezen; als
het bijvoorbeeld geregend had
had hij mogelijk de verkiezin
gen verloren en Mitterrand zou
het Elysée betrekken.
6lissingen betrekken. Giscard
heeft bovendien duidelijk ge
voeld (getuige zijn toespraak
1 zondagavond) lat de Fran
sen verandering willen en dit is
de? te duidelijker omdat tal
dit alles dat hij de weerstand in
zijn eigen politieke meerderheid
voor een aanzienlijk deel zal
moeten overwinnen om de
structuren van de natie diep
gaand te hervormen.
maandag aanstaande het Elysée
betrekken en hij zou reeds nu
de lijst van de ministers van
zijn nieuwe regering in de zak
hebben. Eerste minister zou de
tegenwoordige minister van bin
nenlandse zaken Jacques Chirac
(„de jonge wolf") zijn, die Cha-
ban getorpedeerd heeft voor de
eerste kiesronde; mogelijk zal
deze benoeming bij de gaullis
ten op weerstand stuiten en in
dat geval zal Jean Taittinger,
tegenwoordig minister van justi
tie, premier worden ofwel Oli
vier Guichard, minister van pla
nologie, of ook een centrumfi
guur zoals Pierre Sudreau. Mi
nister van buitenlandse zaken
zou Edgar Faure (tegenwoordig
kamervoorzitter en eendaags
kandidaat voor de eerste ronde
van de presidentsverkiezingen)
kunnen worden, binnenlandse za
ken Michel Ponatowski, terwijl
Jean Lecanuet minister van jus
titie zou kunnen worden.
Giscard zal nu, wil hij een derde
kiesronde die de vakbonden op
straat zouden willen organise
ren, vermijden, een aantal van
zijn campagnebeloften moeten
realiseren. Met name het verho
gen van het minimum-loon en
dat van het ouderdomspensioen
en het verlagen van de kiesge
rechtigde leeftijd van 21 tot 19
jaar. Overigens zou volgens de
algemene overtuiging, als deze
laatste hervorming van kracht
was geweest, Mitterrand hoogst-
waarschijlijk al de 20ste presi
dent van Frankrijk geworden
zijn.
kiezers die in de eerste ror.le ^^terlijst
voor Chaban-Delmas gestemd Valery Giscard d'Estaing zal Terwijl de aanhangers van Gis
card van generlei triomfalisme
getuigd hebben was gistermor
gen in linkse kringen de vrees
merkbaar dat de linkse partij
voor geruime tijd van het deel
nemen aan de regeringsverant
woordelijkheid uitgeschakeld
zullen zijn. Het presidentiële
mandaat duurt in Frankrijk ze
ven jaren. Giscard is slechts 48
jaren oud en zou dus makkelijk
een tweede keer kandidaat kun
nen zijn met al de normale
voordelen die een in functie
zijnde president al geniet. Het
feit dat links zijn hoogste score
heeft behaald en aangetoond
heeft dat van elke twee Fransen
er een in elk geval geen vrees
voor de communisten meer
heeft kan de linkse eenheid
versterken. In kringen van deze
eenheid wordt echter toegege
ven dat een zege van links Mit
terrand voor dezelfde moeilijk
heden gesteld zou hebben als
Giscard. met dit verschil dat de
vakbonden hem (Mitterrand)
vermoedelijk een zeker respijt
toegestaan zouden hebben,
maar dat een politieke crisis tot
onmiddellijke of tot in de herfst
verschoven nieuwe kamerver
kiezingen geleid zou hebben,
waarvan de uitslag volstrekt
niet te voorspellen zou zijn.
Tenslotte is het waarschijnlijk dat
ae politieke gebeurtenis in
Frankrijk op de allereerste
plaats van binnenlands belang
zal blijken, terwijl in de buiten
landse en Europese politiek
geen diepgaande wijzigingen te
verwachten zullen zijn.
JAN DRUMMEN
wat vroegere generaties in Eu
ropa hebben gebouwd en onze
generaties hebben nagelaten.
„Er bevindt zich een schat aan
historisch schoon in Nederland,
ook in plaatsen die daar hele
maal niet om bekend staan. Wij
genieten daar veel te weinig
van, doordat het geperfectio
neerd wegennet ons als het
ware oogkleppen heeft aange
daan. Wanneer wij ons haasten
naar een bepaald reisdoel, reali
seren wij ons vaak niet, dat wij
rakelings voorbij gaan aan al
die verrassende monumenten
uit het verleden", aldus de
Stichting Nationaal Comité „Mo
numentenjaar 1975.
Om haar woorden te bevestigen
heeft zij in samenwerking met
de stichting „Collectieve Propa
ganda van het Nederlandse
Boek" een verrassend fraai
boekwerk uitgegeven, dat de
veelzeggende titel „Met het oog
op onderweg" (uitgeverij Van
Kampen, Amsterdam), meege
kregen heeft. „Een tocht in
woord en beeld langs monumen
ten in Nederland", zoals de
schrijfster Noortje de Roy van
Zuydewijn nader verklaart.
Eigenlijk weten we het allen,
maar deze fraaie gids naar onze
eigen historie lezend, beseffen
we wel zeer duidelijk dat wij
Nederlanders anno 1974 nog
steeds op de drempel van ons
rijk verleden leven.
We vergeten het echter al te
vaak, totdat we dit boek lezend
denken te wandelen op een
droomverloren lenteavond langs
Delftse grachten of door het ro
mantische Annahofje in leiden,
het Begijnenhof in Amsterdam,
langs het pittoreske haventje
van Hoorn, of al lezend denken
te vertoeven in historische sta
ten van Friesland, de Haveza-
then in Drente, in de Sallandse
dorpen of de Twentse bospaad
jes.
We vergeten het al te veel, totdat
we bij onze levende omzwervin
gen ineens weer staan in de
verstilde maar nooit stille
IJsselmeerdorpen of op de hof-1
vijver in Den Haag of in het
Noordhollandse polderland. Of
doordat we varend over de
Friese meren via de woorden
van dit boek weer in de nabij
heid komen van de historische
Grote Pier of Sint Bonifacius,
Zelfs van Slochteren weten we
niet meer dan dat het verzadigd
is van gas en olie, maar „Met
het oog op onderweg" leert ons,
dat ook in Slochteren zeer
fraaie kasteeltuinen te vinden
zijn, die het genieten meer dan
waard zijn. En tussen de Drent
se veenkoloniën en de Limburg
se heuvels ligt, aldus „Met het
oog op onderweg" een ongekend
groot tijdperk uit het verleden
voor ons zo voor het grijpen.
Dit boek, dat vandaag versche
nen, is en waarvan het eerste
exemplaar aan prins Claus uit-
gereikt is, leert ons dit telkens
weer en is daarbij ons aller ver-
rukkkelijke gids met 144 pagi
na's, 13 kaarten en met histori
sche aantrekkelijkheden van 484
steden en dorpen, verluchtigd
met vele fraaie foto's. Met dit
boek in de hand, dat van 6 juni
tot 6 juli bovendien a's boek
van de maand voor 12,50 in de
boekhandel verschijnt, kunnen
we onmogelijk in het verleden
verdwalen.
„Met het oog op onderweg" is
niet zomaar een uitgebreide
reisfolder. Integendeel. Het is
zelfs meer. durven wij te bewe
ren, dan de befaamde Duitse en
Franse reisgidsen. Want dit
boek lezend, dwalen we onbe
wust terug naar onze vroegere
geschiedenislessen om te be
treuren dat die de band van
verleden naar heden bij velen
nauwelijks heeft kunnen leggen.
Dit boek echter doet het duide
lijk wel. Het is de zeer smalle
gemakkelijk te nemen en boven
dien fraai uitgevoerde drempel
tussen ons heden en onze histo
rie. Het leert ons bovendien het
heden veel beter te verklaren
uit dit verleden.
De Stichting Nationaal Comité
Monumentenjaar 1975 zegt daar
om terecht; „Wie de adviezen
in het boek opvolgt, zal ver
baasd ervaren hoe onvermoed
rijk ons land is aan verrassend
mooie en interessante dingen, of
dat nu kerken of kastelen, boer
derijen, stadswallen of lustho.
ven zijn. Bovendien is het
steeds weer de meng die ln dit
boek centraal staat, waardoor
de geschiedenis op een integre
rende manier kan herleven",
zeggen wij de stichting Natio
naal Comité Monumentenjaar
1975 van harte na, in de hoop
dat zeer vele Nederlanders deze
op papier gedrukte Nederlandse
historie graag zullen willen le-
KONSUMENTEN KONTAKT:
(Van een onzer verslaggeefsters)
DEN HAAG Het Konsumenten
Kontakt maakt in het junlnum-
mer melding van misleidende
verpakkingen van diverse pro-
dukten, die soms qua uiterlijk
en omvang Je perken te buiten
gaan.
Aan de hand van een aantal voor
beelden toont het Konsumenten
Kontakt aan, dat de konsument
zich vaak een grote hoeveelheid
lucht, karton en plastic in han
den laat stoppen, met namo
door de cosmetische industrie.
Het Tweede Kamerl d Kolthoff
(PvdA) heeft inmiddels aange
kondigd hierover vragen te zul
len stellen aan de minister van
Economische Zaken.
DEN HAAG (ANP) Een actie
comité van Wcstnederlandse
melkhandelaren bespreekt van
daag met de melkfabrieken in
West-Nederland de moeilijkheden
die voor de melkhandel zijn ont
staan door het grote verschil
tussen de nieuwe maximum
melkprijs en de nog niet aange
paste minimumprijs. Het actie
comité heeft de mclkhandelarcn
aangeraden de rekeningen van
d« melkfabrieken helemaal niet
te betalen, hoewel aanvankelijk
was geadviseerd de oude in
koopprijs te betalen.
De melkfabrieken CMC-Melkunie
en Menken-Landbouw hebben te
kennen gegeven een afwachten
de houding aan te nemen en
niet meteen tot tegenmaatrege
len over te gaan Deze bedrijven
zijn mèt de melkhandelaren van
mening dat het grote verschil
tussen minimum- en maximum
prijs onaanvaardbaar is. CMC-
Melkunie heeft in een telegram
aan het ministerie van Econo
mische Zaken gevraagd een
verhoging van de minimumprijs
op de kortst mogelijke termijn te
bevorderen.
P? Vereniging van Coöperatieve
Melkinrichting, de Organisatie
van de particuliere Zuivelindu
strie en de Melkhandelarenfede-
ratie zouden vandaag een on
derhoud met de vaste Kamer
commissie voor het midden- en
kleinbedrijf hebben.
We zijn hond met de vakantie
drie weken laat logeren in een
van de naar acl.atting 150 die-
renpensions in ona land, moet
rekenen op een uitgave van mi
nimaal 73,50 en maximaal
178,50. De prijsverschillen ge
ven uiteraard wel kwaliteitsver
schillen aan, aldus het Kon»u-
menten Kontakt, maar zij ga-
rand*ren niet alles. Het blijft
«en noodoplossing, zo'n dieren-
pension.
Het Konsumenten Kontakt blijft
wachten op een sterk dalende
rundvleesprijs. Het constateert
nog steeds een „gat" van ruim
15 procent tussen markt- en
konsumentenprijs. „Er is een
schaarste aan rundvlees - be
taalbaar rundvlees wel te ver
staan."
Afleveringskosten voor «en nieu
we auto waren eveneens een on
derwerp van onderzoek. De kos
ten voor rijklaar maken van
een n euwe aqto variëren van
135 tot 300 per merk, type en
soms per dealer. Kopers wordt
aangeruden tevoren terdege te
informeren wat men precies on
der deze kosten verstaat. Somt
wordt cr namelijk wel een geva
rendriehoek. maar geen kente-
kenbew.js voor geleverd.
Tenslotte zijn de boekenclubs nog
maals belicht. Wie lid wil wor
den van zo'n club wordt aange
raden eerst middels een catu-
logus kennis te nemen van het
assortiment. Het b! jkt over het
algemeen gemakkelijker e«n
abonnement te nemen dan er
weer af te komen. Het Konsu
menten Kontakt geeft de meeste
clubs echter wel na. dat d« pr j-
zen vaak lager z jn en het as
sort mant groot. W e echter veel
literatuur leest, kritisch en ak-
tueel koopt, moet er misschien
niet ian beginnen, aldus de con
clusie van Konsumenten Kon
takt.
