Het lieve leven van Gerard Reve
Als de zomer er om vraagt, mag het best 'n beetje bloot.
Lampe
Q)
Een biecht in brieven
Platen om de dag te sluiten
Socialistische muziek
bij Residentie-Orkest
LE1DSE COURANT
5DAG 2
DINSDAG 21 MEI lf
Het drieluik is voltooid. Na lieve jongens links, De Taal der
Liefde in het midden, is nu ook het zijstuk rechts versche
nen. Een aanzienlijke Dame, vertelt het omslag, stond er
op dit boek nog voor de uitgave te mogen inzien, „met een
méér dan begrijpende glimlach om de lippen deed Zij zel
ve de schrijver de titel ervan aan de hand: ,,Het is mij
wel...Het Lieve Leven!
Dit rechterzijluik is op zich weer
een drieluik. Het bestaat als ie
dereen weet uit brieven door
Gerard Reve geschreven aan
Frans Pannekoek, de graficus,
aan de schrijver Ab. Visser en
aan Tiny en Simon Carmiggelt,
ook wel genaamd Kronkel. Het
is in die drievoudige vorm een
biecht, een belijdenis in brie
ven, alle handelend over het,
volgens de schrijver zelf „slech
te en zondige leven van Gerard
Reve".
Reeds bekend
Men vindt er dus zekan en
verschijnselen, die uit het
linkerluik en het middenluik
reeds bekend zijn: de homofilie,
de zelferotiek, de vergoding van
de Moeder Gods, die ook in
deze brieven weer allerlei geks
wordt toegedicht en natuurlijk
God en het menselijk bestaan,
in het algemeen en in het bij
zonder, Gerard Reve schrijft
aan Pannekoek, die hij een lie
ve vieze dikzak noemt: „Alles
gaat eigenlijk erg goed, maar ik
tob eindeloos, als altijd, over
het bestaan en deszelfs zin...Ik
moet langzamerhand van alles
wat met Reve te maken heeft,
spugen...Ik ben geen Iwan
Toergnjew of Gustave Flaubert,
en zal het nooit worden. Maar
ik kan schrijven als de ziekte,
en ben van plan daarmede, tot
de glorie van Gods onbegrijpe
lijke Majesteit, zo lang mogen-
lijk en voor zo veel mogelijk
Geld door te gaan". Dit laatste
acht Gerard Reve van groot be
lang. Een citaat van hemzelf
door hem zelf aangehaald,
luidt: „Een kunstenaar die niet
ernstig probeert een zakenman
te wezen, pleegt verraad aan
zijn kunst. „Hij is met dit citaat
klaarblijkelijk ingenomen.
Het Lieve Leven, dat bij Polak en
van Gennep te Amsterdam, ver
scheen, werd opgedragen aan
de nagedachtenis van de dit
jaar overleden dichter Nico
Verhoeven. Het is, dunkt ons op
de eerste plaats een hartelijk
boek. Dat blijkt al uit die op
dracht, dat blijkt uit de be
moeienissen van Gerard Reve
met Pannekoek al wordt hij het
op het laatst wel moe een zo ei
genzinnig artiest op de goede te
wijzen, het blijkt speciaal in het
middengedeelte, het tederste
naar ons gevoel waarin hij Ab.
Visser, wiens Het Peerd van
Ome Loeks hij terecht prijst,
tracht aan goede titels te hel
pen, het blijkt natuurlijk in zijn
bemoediging van Carmiggelt, de
kunstbroeder, die hij het best
kent en die gebukt gaat onder
last steeds maar een „pointe"
te moeten vinden, wat volgens
Gerard Reve totaal onnodig is.
Op bezoek
In de laatste brief aan Carmig-
gelt komt Gerard Reve met ziin
nieuwste vriend Joseph of Jak
hals, bij Paul Steenbergen en
Myra Ward op bezoek. Als hij
even weg is, zeggen deze tegen
Joseph waarom Gerard Reve
„niet wat anders schreef dan al
tijd maar daarover, dat wisten
we nu toch langzamerhand wel"
waarom schreef hij niet eens
een echte roman? Als men het
Lieve leven gelezen heeft,
vraagt men zich af, of ze daarin
helemaal gelijk hebben. Een
roman blijft altijd haast toch te
veel verzonnen als men hem
met echte brieven vergelijkt.
En Het Lieve Leven bevat echte
brieven en Gerard Reve schrijft
die uitstekend.
Hij is, evenals Byron, naar
eigen getuigenos, een ro
mantisch decadent". Heel veel
gedichten van Byron kan men
cadeau geven voor diens te wei
nig bekende brieven. In die
brieven blijft men op de begane
grond, ze zijn „werkelijker"
dan de gedichten, met uitzonde
ring van Don Juan, die biecht
in achtrijmen of Ottave ritme.
Hij komt er tot op de bodem
van het zijn, het menselijk be
staan als het reilt en zeilt, ge
woon dagelijks, het bestaan dat
met veel humor gemengd, ook
Reve's brieven openbaren.
Jos Panhuysen
DEN HAAG "Socialistische?
muziek!" is het motto van een
concert dat het Residentie-Or
kest woensdag 29 mei onder lei
ding van David Porcelijn geeft
in het HOT-theater. Soliste is de
Oostduitse sopraan Roswitha
Trexler.
Het vraagteken achter het woord
Socialistische duidt aan dat het
Residentie-Orkest op dit concert
ter discussie wil stellen of er
"Socialistische muziek bestaat
of zelfs bestaan kan. Het uit
roepteken achter het woord
muziek betekent dat bij de sa
menstelling van dit bijzondere
programma is uitgegaan van
het streven om in elk geval goe
de muziek te laten horen „so
cialistisch" of niet.
Het programma opent met de
Fanfare for the common man
van Copland en omvat verder
als instrumentale werken Stra-
winsky's Dumbarton Oaks en de
Ode an eine Nachtigall van de
Oostduitser Fritz Geiszler (53).
Roswitha Trexler vertolkt drie
werken van Eisler: Die Zuch-
thaus-Kantate (over een Ameri
kaans tuchthuis) en Die Tep-
pichweber von Kujan-Bulak, een
stuk over arme tapijtwevers die
een standbeeld voor Lenin wil
len oprichten. Voorts Palström
Parodien, op teksten van Chris
tian Morgenstern die niet gezon
gen worden, maar gereciteerd.
Tenslotte zingt Roswitha Trex
ler nog Erinnerung van de 45-
jarige Oostduitse componist Rei
ner Bredemeyer en de Parolo di
San Paolo op bijbelteksten van
Luigi Dallapiccola.
De zangsoliste is de dochter van
componist George Trexer. Zij
heeft zich in enkele jaren een
Europese reputatie verworven in
het bijzonder als vertolkster
van liederen van mensen als
Weill, Eisler, Dessau en andere
hedendaagse Oostduitse compo
nisten. Verschillende van hen
hebben speciaal voor.haar liede
ren en kantates geschreven, die
zij in première heeft gebracht.
Bij haar vertolkingen van deze
veelal geëngageerde 'teksten
valt niet alleen haar fraaie, soe
pele (mezzo-)sopraanstem op,
maar evenzeer haar enorme ex
pressiviteit en haar toneelper
soonlijkheid. Insiders noemen
haar wel "De Caty Berberian
van Oost-Duitsland".
Echter niet alleen met dit soort
muziek heeft Roswitha Trexler
grote successen geoogst: ook
met renaissance-muziek en ba-
rok-cantates heeft zij het pu
bliek in verrukking gebracht,
zowel in Oost- als in West-Duits-
land, als elders in Europa. Ros
witha Trexler treedt thans voor
het eerst in ons land op.
Voor Uw draaitafel twee platen
die, gecombineerd, precies de
muziek brengen welke geschikt
is om als een late-avond-concert
de dag artistiek af te sluiten.
We pleiten hierbij voor een or
gelrecital van Feike Asma en
'oor een dubbelalbum van de
Academy-of-St. Martin in the
Fields", het eminente Londense
kamermuziekensemble dat te
genwoordig de kwantiteit van
zijn platen aan zijn kwaliteit
paart.
Het bijzondere van dit dubbelal-
Maria Callas op
de pop-toer
NEW YORK (AP) Opera-zan
geres Maria Callas gaat zich
volgens het Amerikaanse week
blad Newsweek op de pop-mu-
ziek werpen. De 50-jarige so
praan had besloten het num
mer Amazin Graza, dat bekend
is geworden in de versie van
Judy Collins en in Nederland in
de Nederlands-talige versie van
Mieke Telkamp, te gaan opne
men. Ook zou zij de Italiaanse
versie van het nummer MaCar-
thur Park (bekend gemaakt
door Richard Harris) en nog
zo'n dertig andere
gaan opnemen.
Van de opnamen, die in het
jaar zullen plaatsvinden, zullen
televisie-opnamen worden ge
maakt.
KUNST EN
KUNSTENAARS
WIM BARY, directeur van het
Cultureel Centrum in Maas
tricht, is met ingang van 1 sep
tember benoemd tot directeur
van de gemeentelijke dienst
voor cultuur in Amstelveen,
waar een cultureel centrum
wordt gebouwd. Deze dienst om
vat ook een openluchttheater en
het Museum Aemstelle.
DE SERIE VAN TWEE WIJK-
CONCERTEN in de Haagse
Transvaalwijk wordt op vrijdag
24 mei geopend in de Juliana-
kerk in de Kempstraat met een
concert door organist Henk Her
zog en hoboïst Pim den Hollan
der. Op het programma staan
werken van Bach, Puroell; Stan
ley, Richardson en Dubois.
DE KON. NED. FEDERATIE
VAN HARMONIE- en FANFA
REGEZELSCHAPPEN organi
seert van 30 juli t/m 2 augustus
een internationaal congres te
Arnhem.
bum (van het label Argo 6745002
dat voor een speciale prijs
wordt aangeboden) is dat het
muziek brengt welke door drie
Op alle toeren
klinkt muziek
grote componisten in hun jeugd
jaren geschreven werd: Mozart,
Rossini en Mendelssohn.
Van Wolfgang Amadeus staan
op de plaat twee symfonieën
de KV 114 en de KV 199 die
Mozart schreef op een leeftijd
waarop jonge componisten te
genwoordig meestal nog bezig
zijn met het A-B-C van de mu
ziek te leren. Het is muziek zon
der problemen maar evenals
het ongeveer uit dezelfde tijd
daterende divertimento no 3 in
F tevens muziek die al wijst
in de richting van de grote
hoogte welke Mozart nauwelijks
zeven jaar later zal bereiken.
Rossini is vertegenwoordigd met
een sonate voor twee violen, cel
lo en contrabas welke Acade-
my-dirigent Neville
voor strijkorkest bewerkte,!
clusief een toevoeging vani
violen. Muziek die nog luchj
is dan die van de jonge Mol
Van het derde „wonderH
Mendelssohn een symfonie
een pianoconcert; beide gesij
ven vóór de 15de verjaag
van de componist. Eenvcl
qua thematiek, maar al veij
send in instrumentatie en
werking van de thema's. pHOVI
dubbelalbum is technisch F
hoge kwaliteit.
FEIKE /isinif'
Je bonc
Het orgelconcert van FUjag
Asma kan dan echt als dagrT
ting fungeren: natuurlijk P
program dat Asma ligt (Wfgen
Saint-Saëns en een carillon-^ moge
die Mulet in toccatavorm oh situ
poneerde. Van Hendrik Andtgten
sen een weinig gespeeld Lvan
„Fête Dieu" uit 1918 en eenr.
riatiewerk van Cor Kee als F
tuoos slot. hermd.
Briljant gespeeld op het dkomt.
van de Haarlemse Bavo,
der drie beste waarover N<
land beschikt.
Als de zomer z'n zonnige zin
krijgt, grijpen we straks weer elke
kans op verkoeling aan.
Een jonge vrouw draagt dan ook
't liefst iets lichts en luchtigs.
Dat ze hup even aanschiet en
waar ze net zo makkelijk weer
uitstapt. Maar 't moet natuurlijk
wel mode zijn.
Lampe gelooft dat ze met haar
huidige selectie halterjurkjes
precies in de roos schiet. Want die
geven niet alleen uw benen, maar
ook uw rug volop de kans om te
bruinen. Terwijl de stoften van
een natuurlijke eenvoud zijn en de
motieven goedgemutst.
Kortom, wie er trank en vrij bij
wil lopen als het kwik oploopt,
moet maar 'ns gauw komen
snuttelen.
Katoenen imprimé halterjurkje, gevoerd en met nek-bandje
Fond: bleu, beige of oranje. Mr. 36 t/m +2: 59.-
Broderie halterjurkje van wit Halterjurkje van katoen, met
katoen, met meerkleurige bouquetjes V-décolleté en grote puntkraag.
en gerimpeld achterpandje. In kobalt, marine en groen.
Mt. 36 t/m 44: 59.- Ml. 36 t/m 44: 49.-
