PORTUGEES KABINET KAMPT
MET STAKINGSUITBREIDING
KARDINAAL VREEST
NIEUWE POLARISATIE
ROND AFFAIRE HTP
Nixon heeft overwogen
af te treden
Demonstraties tijdens
massabearavenis Maalot
£cidóc6omo4it
KVP en ARP
willen steun
Haagse Post
uitstellen
Goud voor Mud"
Verhuizing
I 1974
5754
neemde
ratieve
dit
j make n
?ns zyn
g. wor-
luisa die
IJDAG 17 MEI 1974
LEIDSE COURANT
iSABON (AP/RTR/AFP) Terwijl contacten
verzetsbewegingen in de overzeese gebieds-
van Portugal op gang beginnen te komen,
rmt een zich snel over Portugal verspreidende
kingsgolf op dit moment het grootste probleem
r het nieuwe bewind. Bij de installatie van de
ïwe regering heeft president Spinola de instel-
een minimumloon beloofd en verklaard
de regering onmiddellijk maatregelen zal ne-
de inflatie tegen te gaan. Lonen en prij-
De Ionen in de industrie bedragen vaak niet
meer dan ongeveer 160 gulden per maand. Van
vakbondszijde is gevraagd om een verhoging met
ongeveer 115 gulden tot 275 gulden per maand,
maar sommige groepen arbieders hebben geëist
het minimumloon op 675 gulden per maand te be
palen. Aangezien de meeste arbeiders in Portugal
veel minder verdienen zou een dergelijke verho
ging de inflatie enorm aanwakkeren. De prijzen
zijn dit jaar al met meer dan 6 procent gestegen.
De nieuwe minister van arbeid, die zich met de
stakingen en de looneisen zal bezighouden is de
34-jarige Avelino Pacheco Goncalves, een vroege
re communistische vakbondsleider.
President Spinola heeft de leiders van de Afri
kaanse bevrijdingsbewegingen verzekerd, dat zij
ongehinderd de Portugese gebieden kunnen bin
nenkomen en verlaten als zij over vrede willen
praten of politieke partijen willen oprichten. In
middels is de nieuwe minister van buitenlandse
zaken, de socialist Mario Soares, in de hoofdstad
van Senegal, Dakar, aangekomen op uitnodiging
van de Senegalese president, Leopold Senghor.
Aangenomen wordt dat hij daar vandaag de eer
ste besprekingen heeft gevoerd met vertegen
woordigers van de bevrijdingsbeweging in het
Portugese gebiedsdeel Guinee-Bissao.
(Van onze parlementaire redaktie)
DEN HAAG Het ziet er niet zo hoopvol uit
voor minister Van Doom's plan om het week
blad de Haagse Post financieel bij te springen.
Hij slaagde er gisteren ln de Tweede Kamer
niet in de ARP en KVP vac de urgentie van
deze steun te overtuigen.
Wel leverde hem dat een motie op van de heren
Scholten (ARP) en Van der Sanden (KVP).
Hierin vroegen zij om uitstel van de steunverle
ning, met de bedoeling de aanvrage binnenkort
voor te leggen aan het nog op te richten Be
drijfsfonds voor de pers.
Scholten was van mening dat een uitstel voor
de HP niet desastreus zou hoeven te zijn, ter
wijl zijn collega Roethof, sprekend voor PvdA,
PPR en D'66, juist het tegenovergestelde be
toogde.
De minister zelf hield de ARP en KVP voor dat
nu niet-beslissen ook een beslissing kan beteke
nen. Hij deed een dringend beroep op de KVP
de HP-kwestie nog eens opnieuw te overwegen.
„Het gaat er nu om te houden wat er is".
Overigens liet minister Van Doom duidelijk uit
komen, dat er nog geen definitieve toezegging
aan de Haagse Post is gedaan.
iHINGTON (AP) - President Nixon heeft gezegd dat hij lang
eft gedacht aan een mogelijkheid van aftreden maar nu beslist
dat hij, onder geen enkele voorwaarde, van 's lands hoogste post
stand zal doen. Hij heeft dit gezegd in een gisteren gepubliceerd
aaggesprek met de rubriekschrijver James Kilpatrick van de Wa-
ington Star-News. Hij zou zelfs niet tijdeijk gaan aftreden en zijn
icties dan overdragen aan vice-president Gerald Ford, hetgeen
der de grondwet mogelijk is. Als het Huis van Afgevaardigden
ocht overgaan tot een 'impeachment' dan, aldus Nixon, zou hij dit
ilkomen aanvaarden maar dan naar de Senaat gaan en zichzelf
het uiterste verdedigen.
ten-
merikaanse president zei, dat
n hij in 1968 bezig was met
campagne voor het preu
ts chap hij niet alleen door
FBI werd bewaakt maar ook
Öuisterd. "J. Edgar Hoover
Hertijd. ,,J. Bigar Hoover
.'e recherche) vertelde mij dat
de laatste twee weken afluis-
;apparatuur was aangebracht
mijn vliegtuig.
n zei dat hij wat betreft het
jliek maken van de teksten
zijn geluidsbanden geen
us had gehad. Hij vond het
it nodig dat technici de ban-
gingen onderzoeken „omdat
dit al hadden gedaan". Ette-
te malen zei de president dat
hij geen gehoor zou geven aan
oproepen om af te treden omdat
dit hem een officiële in staat
van beschuldiging stelling zou
besparen. „Als het Huis stemt
voor een impeachment waarop
dan een proces door de senaat
volgt, dan zal Ik me hier na
tuurlijk geheel aan houden. Dit
zou een ongelooflijke hoop tijd
kosten maar ik zou het kunnen
doen en ook dóen en niet om de
reden, hoe zeg je dat, van een
toreador in de arena diie tracht
te bewijzen wat hij waard is,
maar ik zou het doen omdat ik
lang heb nagedacht over wat
het beste ls voor het land, ons
stelsel van regeren en ons
grondwettelijke procédé. Als ik
aftrad", aldus de president, dan
zou dit het presidentschap in de
komende Jaren dodelijk ver
zwakken. Ik ben niet schuldig
aan wat voor daad dan ook die
onder de grondwet kan worden
beschouwd als een die impea
chable is - een waarvoor men
dus officieel in staat van be
schuldiging kan worden gesteld.
En daarom zou het een fout zijn
als ik aftrad omdat mijn popu
lariteit daalt, volgens de peilin
gen, of omdat leden van het
congres critiek op mij hebben.
Een president moet doen wat
gedaan moet worden wat de
openbare mening er ook op een
gegeven ogenblik van zeg:.
De voormalige Amerikaanse mi
nister van justitie Richard
Kleindienst heeft gisteren ge
zegd schuldig te zijn aan de
aanklacht dat hij in 1972 heeft
geweigerd vragen te beantwoor
den van de juridische commis
sie van de senaat over de anti
trust zaak van de regering te
gen International Telephone and
Telegraph (ITT).
land
)e Engelse popgroep „Mud" kreeg gisteren in
voor hun „Dyna-Mite". Dat is overigens niet
staan met nog twee andere nummers in de
Amsterdam een gouden plaat aangeboden
de enige hit-kraker van de groep, want ze
top-veertig.
MAALOT (AP) - De massa
begrafenis van de slachtof
fers van de terreuraanval
in Maalot werd gisteren
onderbroken door tiental
len jongeren die de poll-
tieafzetting doorbraken on
der de kreet "Dood aan de
terroristen". President
Aphraim Katzir en vice-
premier Yigal Allon wer
den onder zware politiebe
waking weggevoerd naar
het naburige Safad nadat
zij tevergeefs getracht
hadden de boze menigte te
kalmeren. De grootste be
grafenis vond plaats in Sa
fad waar meer dan 10.000
mensen zich verzameld
hadden bij een kleine be
graafplaats in een vallei
aan de voet van een berg
in Galilea.
In een verklaring zegt de Neder
landse regering „met ontsteltenis
kennis te nemen van de tragi
sche gebeurtenissen in noorde
lijk Israël, waarbij onder meer
een groot aantal schoolkinderen
het slachtoffer is geworden".
Het moderamen van de Raad
van Kerken in Nederland zegt
met afschuw kennis te hebben
genomen van de gebeurtenissen
in Maalot. Het moderamen ver
oordeelt ten strengste strijdme-
thoden waarbij dergelijk optre
den in strijd met alle beginselen
van humanitair oorlogsrecht
Familieleden en vrienden van de
vermoorde Israëlische school
kinderen zitten en staan rond
de pas gedolven graven.
Daders Goudse roofoverval gearresteerd
GOUDA (ANP) - De 28-jarige stoffeerder W.B. uit
Arnhem en de 33-jarlge muurbewerker H.B. uit
Gouda hebben bekend op 14 maart in Gouda de
roofoverval te hebben gepleegd, waarbij de boek
houder van een Reeuwljkse firma een koffer met
167.000 aan lonen afhandig werd gemaakt.
De overvallers zijn in de auto van de'boekhouder,
die zelf als gijzelaar mee moest, een stuk door de
binnenstad gereden, waarna het tweetal te voet
verder ging. In de eigen auto, die op het kritieke
moment niet startte, lieten zij een dealerplaatje
achter waardoor de politie op het spoor kwam. De
stoffeerder werd al vlug door de politie aangehou
den. maar pas vorige week he.>ft hij tijdens een
verhoor alles bekend. Van de buit is 3.000 niet te
recht gekomen.
N.A.V.O. wordt heet
hangijzer
GAAT DE N.A.V.O. In onze binnenlandse politiek een heet hangijzer
worden?
We schrijven nadrukkelijk: in onze binnenlandse politiek, want de
conflicten die dreigen, hebben in de eerste plaats te maken met
standpunten van politieke partijen; wel is heel goed mogelijk, dat
ze van daar uit terecht komen in het kabinet en premier Den Uyl
bij het begin van zijn tweede jaar als regeringsleider in een moeilij
ke situatie brengen.
Om het geheugen wat op te frissen is het goed eraan te herinneren
dat bij de kabinetsformatie de gedachten van A.R.P. en K.V.P. in
zake defensie - inclusief de N.A.V.O. - niet helemaal parallel liepen'
met die van het linkse blok. In 1972 bleek tijdens de voorbereidin
gen op de verkiezingscampagne een niet te onderschatten groep in
de Partij van de Arbeid plus de P.P.R. meningen te hebben die niet
overeenkwamen met die van andere socialisten en de meeste pro
minenten van D'66. Conflictstof ls er latent voor het kabinet-Den
Uyl van meet af aan aanwezig geweest.
Gaat de vulkaan komende weken lava uitstoten? Eind mei komt er
een linkse interpellatie over een N.A.V.O.-kwestie (eventuele taak
uitbreiding van de verdragsorganisatie in zuidelijke richting), maar
er is meer aan de hand. Om te beginnen komen bij de begrotings
voorbereiding de ministers Vredeling en Duisenberg slechts moei
zaam tot elkaar inzake het defensiebudget voor volgend jaar en ook
daarbij is Nederland's aandeel in de N.A.V.O.-kosten aan de orde.
VERDER ROMMELT HET IN de Partij van de Arbeid; een groot
deel van het partijkader vindt dat Nederland uit de N.A.V.O. moet
stappen, als het Atlantisch bondgenootschap niet snel gereorgani
seerd gaat worden. De ministers Van der Stoel en Vredeling krijgen
uit eigen kring meer kritiek te verwerken dan de oppositie - de
VVD inclusief - op hen afvuurt.
De vraag is nu maar, of achter de druk om reorganisaties In de
N.A.V.O. eigenlijk geen druk om te kappen met de Atlantische poli
tiek schuil gaat.
Zo ja, en zet de P.v.d.A. inzichten, welke ln haar kring groeien door,
dan komen de „rose" en „witte" bestanddelen van het fundament
waarop de regering steunt, beslist met elkaar In conflict.
Zo neen, dan blijft er aan het linkse front spanning, omdat dan het
halfslachtige pacifisme van de P.P.R. (denk nnn de nota „Neder
land een open stad") vanuit de Partij van de Arbeid bijval gaat
krijgen en er van een eendrachtig gedragen beleid terzake van de
buitenlandse politiek en de defensie voorlopig geen sprake meer kan
zijn. Op dit punt zal bij de volgende Kamerverkiezingen een pro
gressief regeringsakkoord moeilijk haalbaar blijken.
INTUSSEN GAAT OVER TWEE WEKEN de eerste steen des aan
stoots rollen.
De ministers Vredeling en Van der Stoel moeten dan verklaren hoe
en wanneer het militair commando van de N.A.V.O. opdracht ge
kregen heeft een strategie te ontwerpen voor operaties in het zuide
lijk deel van de Atlantische Oceaan.
Strategisch gezien is zo'n opdracht een heel natuurlijke zaak, maar
gelet op de binnenlands-politieke situatie, kunnen de beide socialisti
sche ministers het moeilijk krijgen. Waren het hun voorgangers die
in de N.A.V.O.-ministerraad met deze strategie akkoord gegaan zijn
of zijn ze zelf direct verantwoordelijk?
Wanneer linkse critici het de regering erg moeilijk maken, zou die
wel eens gedwongen kunnen worden om details bekend te maken
van de redenen waarom de Atlantische ministerraad besloten heeft
in het zuiden een nieuwe strategie te ontwikkelen. Dan krijgt de
ontwapenings- en ontspanningspolitiek mogelijk een opdoffer, waar
van de gevolgen ook aan de conferentietafel merkbaar zijn.
Dan vloeit er - politiek gesproken - bloed in Den Haag en in Genève.
Meedogenloos en zinloos
In het Midden-Oosten zijn opnieuw onschuldigen onder wie weder
om kinderen omgekomen. Ditmaal aan Arabische zijde en als ge
volg van Israëlische vergeldingsacties, die inmiddels nog voortdu
ren. Zo'n actie kan wellicht dienen als uitlaatklep voor overigens
begrijpelijke wraakgevoelens in Israël, maar is verder naast af
schuwelijk en afkeurenswaardig volkomen zinloos. Arabische ver
zetsorganisaties zullen er slechts motieven in vinden voor nieuwe
overvallen en daarmee ls de cirkel dan weer rond.
Deze aaneenschakeling van drama's heeft zich eerder voorgedaan,
maar wat nu opvalt is het meedogenloos karakter van de Israëlisch®
tegenactie. Terwijl bij vorige gelegenheden nog getracht werd on
schuldigen te sparen heeft de vergeldingsaanval nu het karakter
van een lukraak en niets ontziend afstraffen. Israël heeft er de vei
ligheid van eigen volk niet door vergroot en het uitzicht op vrede
slechts verder door vertroebeld.
Nationalisatie
olie-industrie
Venezuela
CARACAS (UPI) - De Venezo
laanse president Carlos Andrez
Perez heeft gisteren een eerste
stap gedaan naar nationalisatie
van de oliewinning in het land.
Hij installeerde een commissie
van 30 leden, die een plan voor
de overname zal opstellen.
Daarna zal het parlement een
wetsontwerp voor de nationali
satie behandelen.
Een tijdschema vour de nationali
satie is nog niet bekend, maar
volgens regeringskringen kan de
overname tegen het eind van dit
jaar een feit zijn. De belangrijk
ste oliemaatschappijen die in
Venezuela werkzaam zijn, zijn i
Shell, Mobil en Exxon. "Dit zal J
een even glorieuze nationale
daad worden als onze onafhan
kelijkheid", aldus president An
dres in een televisierede. Vene
zuela is de derde olie-exporteur
van de wereld.
cii punctuur
j open hart
operatie
CHEN In West-Duitsland
al 45 open hart-operaties
jevoerd op patiënten die door
ddel van acupunctuur waren
'doofd, In het chirurgische
itrum van de universiteit van
issen zijn al 69 grote opera-
uitgevoerd met behulp van
ipunctuur, in combinaties
lachgas. In alle gevallen
deze Chinese verdovingsme-
e. waarbij de patiënt volle
bij zijn bewustzijn blijft,
t succes toegepast,
s de voorbereidingen voor
operatie werd de patiënt
korte tijd met de gebruike-
middelen verdoofd, terwijl
naalden voor de acupunctuur
den ingebracht en eventuele
leren voorbereidingen werden
>ffen. Maar bij het openen
de borstkas waren de pa
den alweer volledig bij be-
UTRECHT/ROERMOND (ANP)
Het is een kwalijke zaak, dat
personen zijn beoordeeld cn in
direct veroordeeld, vooral eer
zij persoonlijk in Rome zijn ge
hoord en hun de kans is gebo
den zich aldaar te verweren.
Gevreesd moet worden, dat
deze nieuwe HTP-affaire de po
larisatie in de hele katholieke
kerkprovincie tot smartelijke
proporties zal opjagen.
Dit staat te lezen in een commen
taar verstrekt door de pers-
van het secretariaat der
moeilijkheden rondom de Hoge
school voor Theologie en Pasto
raat te Heerlen.
Het wordt zeer ongelukkig ge
noemd, dat „noch is bekendge
maakt hoeveel professoren van
de HTP zijn geincrimineerd,
noch wie het zijn, noch op wel
ke collegedictaten het ongunstig
oordeel over hen is gegrondvest,
noch wat de kwaliteit is van de
vertalingen, dia men in Rome
onder de loep heeft genomen."
De dekens in het bisdom Roer
mond hebben besloten nog geen
standpunt in te nemen. „Wij
zo zeggen zij in een communi
qué na afloop van een vergade
ring, die gisteren is gehouden,
„Omdat naast gehoorzaamheid
aan kerkelijke overheden ook
respect voor de rechtgelovigheid
van de collega's aan de H.T.P.
(docenten, afgestudeerden en
studerenden) aan de orde is".
De dekens willen voorkomen de
indruk te wekken mee te
kan aan regelingen, die hen „in
de ogen van velen compromitte
ren". maar zij willen ook niet
zonder meer aan eenzijdige
Het Joods Historisch Museum in Amsterdam zal een andere plaats
in de stad krijgen. Momenteel is het museum nog gevestigd in het
Waaggebouw (zie jolo). In de toekomst zal het onderdak vinden
in het synagoge-complex op het Jonas Daniël Meyerplein in de
DE BILT In het weerbeeld dat
nu al enkele dagen in ons land
en in Noord- en midden-Eu-
rOpa heerst komt duidelijk de
gunstige invloed van een hoge
drukgebied tot uiting. Er is veel
zon en er bestaat een groot ver
schil tussen mini- en maximum
temperatuur. 's Nachts koelt het
tot zo'n graad of vijf af, maar
in de middag vindt een aanwar-
ming tot om en nabij 20 graden
plaats. Het hogedrukgebied heeft
zijn centrum in Skandinavië.
Gaan we meer naar het zuiden,
dan wordt het weer geleidelijk
onbestendiger. Zo komen in
zuidwest- en midden-Frankrijk
in de middag warmteonweders
tot ontwikkeling. De onweers
buien ontstaan langs een oud
front dat van de Oceaan afkom
stig is en dat de voorste begren
zing vormt van koele en vochti
ge luchtmassa's. Het front
strekte zich vanmorgen van
zuid-Engeland tot over noord-
Frankrijk uit. Het verplaatst
zich nog maar langzaam verder
naar het noorden.
Vooruitzichtten voor zondag. Vrij
warm met later kans op 'n re
gen- of onweersbui. Weersvoor
uitzichten in cijfers voor zondag:
aantal uren zon 5-15. Min. Temp:
omstreeks 10 gr. Max. temp.:
omstreeks 21 graden. Kans op
een droge periode van minstens
12 uur: 90 procent. Kans op een
geheel droog etmaal: 60 pro-
WEERRAPPORTEN
Kulde
Kindhoven
Den Helder
LuchUi. Rtd
Helsinki
Innsbruck
Kujienhugen
Lissabon
Locurno
Luxemburg
I. bcw.
I. bcw'.
I. bcw.
I'nrIJs
Home
Spilt
I. bew.
zw. bew.
