Stichtingsbestuur: K. en O. is niet
uit op ontslag schouwburgdirecteur
Allerlei(ds)
stad
ND.
Yredeling wil geen stakende soldaten
„De manse" moet oude blo-
school snel doen vergeten
Pedel loodste
studenten door
zenuwentoestand
y W '"V -
MEI 11
'PAGINA 3 DONDERDAG 2 MEI 1974
LEIDSE COURANT
Leiden
aktueel
LEIDEN Principieel zou
den ook militairen het recht
moeten hebben om te staken.
Maar omdat de paraatheid
van het leger daardoor te
veel in gevaar zou komen
acht ik het niet mogelijk dat
recht inderdaad ook toe te
kennen".
Dat zei minister Vredeling van
defensie gisteravond in het
wijkgebouw ,,De Zeven
sprong" aan de Bernhardka-
de, waar de PvdA afdeling
Leiden de Dag van de Ar
beid vierde. ..Stakingsrecht
voor militairen bestaat in
geen enkel land ter wereld",
zo voegde de minister daar
aan toe, „ook niet in Zweden
waar het principe wel is er
kend maar de toepassing on
mogelijk is gemaakt".
Voor het overige achtte de mi
nister het een rechtvaardig
streven om de rechten en
plichten binnen de krijgs
macht zoveel mogelijk in
overeenstemming te brengen
met die daarbuiten. „Lang
haar in het leger", zo gaf hij
een voorbeeld, „is een stuk
Nederlandse folklore, dat he
lemaal niet schaadt. Wie
daarop kritiek heeft maakt
veel lawaai om niet".
De door de VVDM geuite be
schuldiging dat hij niet zou
weten wat er ,in het leger
leeft wees de defensieminis
ter pertinent van de hand:
„Ik weet dondersgoed wat er
in het leger leeft, maar daar
staat tegenover dat ik me
niet laat leiden door stampij.
Hij wees de vakorganisatie
voor dienstplichtige militai
ren erop dat „de vakbewe
ging groot is geworden door
redelijk overleg". Een aan
wijzing dat het met de rech
ten van de militairen in Ne
derland nog niet zo bar
6lecht is gesteld zag hij in
het feit dat „alleen in Neder
land soldaten in uniform de
monstreren voor het ministe
rie van defensie".
De bewindsman noemde de
machtsovername in Portugal
„hoopgevend". „De demo
cratische krachten blijken er
springlevend. Als Portugal
inderdaad terugkeert naar
de democratie, dan is er alle
reden om dat land in het
verband van een vergrote
EEG te trekken. Ook al om
dat het een voorbeeld zou
kunnen zijn voor Spanje. Hij
herhaalde het standpunt van
de regering dat het niet juist
is op dit moment tot erken
ning van Guinee Bissau over
te gaan: „We kunnen daar
mee wel gelijk hebben, maar
gelijk hebben is van zo wei
nig waarde als een grote
groep het daarmee niet eens
is".
Over de problematiek rond de
gastarbeiders zei de minister
dat in hun werksituatie „mo
menteel heel zeker een ele-
emn tvan uitbuiting zit". Hij
vond dat gastarbeiders in
ons land alle burgerrechten
moeten genieten en dat het
dan „als normaal zou moe
ten worden beschouwd dat ze
hier werken".
In verband met het heersende
tekort aan suiker in de we
reld waarschuwde de be
windsman ertegen de pro
ductie van bietsuiker te ver
groten. Volgens hem moet er
nu juist worden geinvesteerd
in riet-suiker plantages. Bij
voorbeeld Tanzania eou
daarbij kunnen worden ge
holpen. Hans van Dam,één
van de vier lijsttrekkers van
de Leidse PvdA voor de ge
meenteraadsverkiezingen
stelde in een toespraak vast
dat de beleidsvisie van de
socialisten in Leiden voor
een groot deel overeenstemt
met die van de huidige rege
ring. Om die reden meende
hij dat een links programcol
lege een goede kans zou ma
ken zijn voorgenomen beleid
uit te voeren.
20.15
Aansl..
21.30 A:
d. kleu>
.26 Nat>
19.03 E|
Med. li
doe.
.FIDEN Het bestuur van de Leidse Volksuniversiteit K O zit
een beetje met de kwestie-Kuyper in zijn maag. Of liever: Het be
stuur betreurt een gemaakt conflict, dat er zijns inziens helemaal
niet is. De uithaal van de nu uit alle gemeentelijke functies verdre
ven Wouter Kuyper, .enige weken geleden, naar K O en de
schouwburgcommissie, gekoppeld aan zijn loyaliteit tegenover
schouwburgdirecteur Hans van Dam, is volgens K O-voorzitter J.
C. Gmelich Meyltng te wijten aan de destijds door het K O-be
stuur getoonde bereidheid om het artistiek beleid van de schouw
burg over te nemen als over een jaar of wat de restauratie Is vol
tooid en K O en schouwburg in één complex zijn ondergebracht.
„Met de dan samengevoegde gemeenschappelijke ruimten lijkt dit
een gezonde situatie. Maar besprekingen in die richting zijn er nog
helemaal niet", aldus de heer Gmelich Meyling gistermiddag in een
uiteenzetting aan de pers.
De door K O gesignaleerde het-
i ze tegen K&Oen schouwburg-
j commissie, uitlopend in het ont-
i slag nemen van Kuyiper als lid
v van de sohouwftwrgconvmissie
J voor; per 10 mei, wordt door het be-
stuur van K O gezien als een
bos „eenzijdig licht werpen op het
<lisc. ps functioneren van de volksuni-
vanfl
Radio)
rk. mei kent het bes-tuur, dat er ook
1 versiteit K O." Verder ont-
WS)fl maar enige sprake van is dat -
Schonb een relatie Kuyper-Van Dam
duik zou bestaan. Op het aanhalen
S) Ea van het gerucht, dat directeur
dlojourt
Dam al een paar
maanden geleden een advocaat
in de arm heeft genomen, ant
woordde de heer Meyling, dat
dit niets met K O te maken
heeft, ,,u moet K O niet met
de sdhouwburgcoanmissie ver
eenzelvigen. De figuur Van
i Dam is nog nooit m ons bestuur
ter sprake geweest."
*8.24 oKuyper heeft van zichzelf bij het
v K&O-bestuur een „kwestie" ge-
adeTkli maakt.. Al geruimo tijd zat hij -
Gcbaï- benoemd vanwege K& O - in de
Van'twr sohouwburgcommissie meer als
h. J! „persoon" dan a'.s K O/verte-
2.4i Ea genwoordiger. Hij was niet ie-
mand die het K O-geluid liet
ezen: 'rt horen. „Hetgeen hijzelf heeft
i au*?" toef!e8even"- aldus de heer
c Meyling „het bestuur van K
O vond deze houding «iet ge-
T wenst, tenslotte hebben wij een
ledenbestand van bijna lO.OOOüü.
Dat de heer Kuyiper zich uit de
schouwburgcommissie heeft
Muzlt
V*
lddag:
'opkonl
LangJ'
.00 ur
18.50*-
olgen-
de tijd
n aflr
van f
msdaf
Leiden voorheen
en thans, in
woord en beeld
LEIDEN Van de hand van
de Leidse journalist Sam
Platteel is een overzicht ver
schenen - in woord en foto
grafisch beeld - van wat Lei
den was en hoe de stad in de
looop der jaren groeide: „Van
stad binnen de wallen tol het
Leiden van het jaar 1973".
Al jaren kennen wij Sam
Platteel als een oprecht min
naar van Leiden, hoe het
groeide, verviel en weer
bloeide. In „Leiden voorheen
en thans", een uitgave van
het Leidsch Dagblad b.v., -
mét een voorwoord van prof.
Th. H. Lunsingh Scheurleer,
oud-voorzitter van de Vereni
ging Oud-Leiden - is in foto's
en begeleidend boeiend en
informatief woord een repor
tage ontstaan die de ontwik
keling van Leiden in de afge-
plaatjes zegt iedereen die
gemaakt. Bij het zien van de
lopen 80, 90 jaar heeft door-
Leiden een warm hart toe
draagt: „hóé is het moge
lijk: ,,Het is een boekje ge
worden, dat thuishoort in de
boekenkast van iedere recht
geaarde Lcidenaar. Het kos
telijke gidsje door oud en
nieuw Leiden werd verlucht
met foto's van Jan Holvast
en o.a. uit de collectie Van
der Zanden. Kijkt u vooral
eens naar de St. Joris-
steeg...!
weggemanoeuvreerd is volgens
het K O-bestuur te wijten aan
zijn verknochtheid aan Van
Dam, die volgens zijn ongegron
de uitlatingen gedoemd zou zijn
als schouwburgdirecteur te ver
dwijnen. Maar nogmaals, hot K
O-bestuur kan daar verder
geen zinnig woord over zeggen:
„wij zijn de schouwbungcom-
mrssie niet. De heer Van Dam
..zou na een eventuele overname
van het artistiek beleid van de
schouwburg (een tegemoetko
ming aan een gemeente die aan
de rand van een financiële af
grond staat) eventueel mede-di
rect ur kunnen worden. Dat
hangt af van zijn positie die hij
op grond van het reglement van
de sohouwbuingcommdssie heeft
adnvaard".
t
Het K O-bestuur wijst wel op
het feit, dat volgens de verorde
ning van 1969 K O samen met
de schouwburgcommissio een
belangrijke „say" heeft in data,
het speelplan, het aantal nz.
van de schouwburgvoorstellin
gen. Allies wat Van Dam doet
gaat in overleg met K O-di
recteur kunnen worden. Dat
toe is dit zo geweest", aldus de
heer Gmelich Meyling, „we
voerden al sinds jaren een dui
delijk tlheaetrbeleid, alleen het
uitkopen van voorstellingen die
hier niet kunnen staan kunnen
wij zelfstandig reserveren voor
ónze K O-inschrijvers; ook
voor anderen overigens."
Er zoii nqgal eens gesuggereerd
zijn, dat de stichting K O een
autonome en nnonopcrlitische
functie zou vervuilen. „Met na
druk wil ik dit ontkennen", al
dus de voorzitter van K O;
„er is openheid: het bestuur be
staat uit leden van de aangeslo
ten afdelingen Leiderdorp,
Oegstgeest, Leiden en Katwijk.
Ook hebben vertegenwoordigers
van de verschillende secties zit
ting in het bestuur. Die secties
bepalen grotendeels de activitei
ten dia door onze directeur We
ber worden uitgevoerd. De be
stuursvergaderingen zijn toe
gankelijk voor al onze perso
neelsleden".
Het K O-ledenbestand zou teru
glopen, daarom zou K O met
hand en tand haar positie willen
continueren, tegen beter weten
in. „Vóór 1970 al zette een trend
van teruggang in. Een tijd
daarvóór hadden we 12.000 le
den. Na de sluiting van de
schouwburg in het seizoen '70-
'71 waren het er 9300 in '72. Die
daling is er nu uit", aldus het K
O-bestuur ;„die teruggang
was voor een goed deel ook te
wijten aan het verdwijnen van
bedrijven die onze collectieve
inschrijvers leverden. Verdere
concurrentie leverden televisie
en de Teleac-cursussen. We
moeten onze leden een pro
gramma aanbieden dat ze thuis
niet kunnen krijgen: duidelijk
volksuniversiteitswerk, creativi
teit dus. Ook zal de toeganke
lijkheid voor niet - K O-leden
gemakkelijker moeten worden
gemaakt via opener publicaties
in de regionale pers. De bezoe
kersfrequentie binnen het totale
K O-pakket beweegt zich
sinds een paar jaar weer in een
sterk stijgende lijn", aldus het
1 K O-bestuur.
LEIDEN - „De manse" is de
splinternieuwe school voor bui
tengewoon lager onderwijs aan
de Hoflaan/hoek Telderskade
gedoopt. Op donderdag 9 mei
a.s. zal het gebouw officieel ge
opend worden en hopen de leer
krachten en de 96 leerlingen
geen enkele binding meer te
hebben met de vroegere school
aan het Plantsoen, waar het
lekte als het regende, het altijd
somber was en onvoldoende sa
nitaire voorzieningen waren.
„De manse", een zeer juist ge
kozen naam, vindt de schoollei
ding. Oorspronkelijk waren
mans! grote middeleeuwse boer
derijen, opgezet in de vorm van
een leef- en werkgemeenschap.
Ook de nieuwe school voor
christelijk individueel onderwijs
zal een leef. en werkgemeen
schap gaan herbergen, waarin
iedereen - leerkrachten, school
bestuur en ouders - zich zal in
zetten om het leerklimaat en de
ontwikkeling van elke leerling
te bevorderen.
Het heeft ruim 6 jaar geduurd
voordat op 13 januari 1973 de
eerste paal geslagen kon wor
den. Kort daarvoor vertoonden
de plannen nog duidelijk de op
vatting de kinderen een „ruim
telijke" bescherming te geven
tegen de buitenwereld. Deze vi
sie werd verlaten toen het huidi
ge schoolhoofd, de heer W. Hei
koop, zijn intrede deed. Men
wijzigde de plannen zó dat de
school een meer open gezicht
kreeg en duidelijk contacten
aanvaardde met de maatschap
pij. Hierdoor kreeg onder meer
de gemeenschapsruimte, als
ontmoetingsplaats een gezamen
lijk studiegebied en als ruimte
voor toneel en bijeenkomsten
met ouders, een belangrijke rol
toebedeeld.
Het schoolbestuur en de leer
krachten hebben het een uitda
ging gevonden om aan de naam
„manse' inhoud te geven; zij
willen deze middeleeuwse naam
omturnen tot een modern begrip
in Leiden en omstreken. Het af
gelopen jaar zijn steeds meer
deskundigen ingeschakeld om
de kwaliteiten van de begelei
ding te verbeteren: psychologi
sche hulp, medisch toezicht,
schoolmaatschappelijk werk en
arbeidsadvies. Vele avonden en
vakantiedagen is er vergaderd,
al dan niet in tegenwoordigheid
van ouders en andere belang
stellenden.
De lesruimten in het gebouw, dat
ongeveer 4 miljoen gulden kost,
zijn gegroepeerd om een aantal
gemeenschappelijke voorzienin
gen, zoals de gemeenschaps
ruimte, het gymnastieklokaal en
de personeels- en artsenruim
ten. Hierbij zijn twee binnen
pleinen ontstaan, waarvan het
meest zuidelijke plein als speel
ruimte voor de aanvangsgroe-
pen gebruikt wordt. Dit plein is
indirect via de entree gekoppeld
aan de brug van de toegang
aan de Telderskade.
Het noordelijke plein draagt een
méér open karakter en is tevens
entree-plein voor de kerngroe
pen (t/m 12 jaar). De toiletten
zijn als gesloten elementen ge
formeerd tussen de glazen wan
den van de lokalen en de plei
nen. Gesloten en open ruimten
wisselen elkaar hierdoor speels
af.
Het gesloten binnenplein is in
nauw overleg met de kunste
naars Jan Snoeck en Ton Bonte
tot stand gekomen. Tussen de
taluds, speelrekken, bielzen en
balken zijn ruimtes gecreëerd
voor het houden van konijnen,
kippen en andere kleine dieren.
Bij de lokalen is veel aandacht
besteed aan uitzicht en aan inte
rieur. In de werklokalen - het j
schoolgebouw telt in totaal 121
lokalen - heeft men zachte I
vloerbedekking neergelegd om j
de huiselijkheid en gezelligheid!
te verhogen.
LEIDEN Sinds gisteren is Pieter Antonle Hnrteveld geen pe
del meer. Vanmiddag heeft hij op een afscheidsreceptie zeer
vele handen moeten schudden. Hij heeft 29 jaar lang direct
na de heropening vnn de universiteit In '45 begon hij ermee
gefungeerd als schakel tussen hoogleraren en studenten;
hij regelde de examens, promoties en inauguraties. „Dat
was veel administratief en organisatorisch werk", zegt hij te
rugblikkend. „Als pedel moet je het beide partijen naar dc
zin maken. Als ik zo de reacties bij mijn afscheid mag gelo
ven, ben ik daarin wel geslaagd, dacht ik. Ik heb het met
plezier gedaan".
Pieter Harteveld is nu 65 jaar.
Hij was de man die vóór de
rector uitloopt in een cortège
van hoogleraren en lectoren,
een plechtige gelegenheid, de
representatie van de univer
siteit. Voordien was hij ruim
20 jaar typograaf bij Sijthoff
in de Doezastraat. Hij heeft
nu zijn ambt en ereteken
overgedragen aan de jongere
garde, in de persoon van de
heer D. J. Spierenburg,
maar Pieter Harteveld heeft
heel wat om op terug te
zien. In '46 was daar de ere
promotie van Winston Chur
chill, de architect van Euro
pa's victorie over een sys
teem. „Hij heeft indruk op
me gemaakt. Ik dacht een
grote zware man te zien.
maar ik zag een kleine ge
zette baas. Oneerbiedig zou
je haast zeggen: hij was
vierkant. Ik heb het voor-
geweest. Alle hoogleraren
recht gehad nooit ziek te zijn
heb ik in die periode meege
maakt en veel ere-doctora-
ten, zoals die van generaal
Jan Smuts, Victor van Vries
land, van lord Hailey. Het
leukste vond ik, de studenten
te helpen en ze door de zenu
wentoestand van de examens
heen te loodsen. Ik heb ze
niet altijd op de vrolijkste
wijze ontmoet. Als ed werd
feestgevierd was ik er nooit
bij.
Van kindsbeen af heb Ik veel
in het organisatieleven geze
ten en bestuursfuncties be
kleed. Dat doe ik nog steeds,
bv. in de hervormde diaco
nie, ik ben voorzitter van het
Leidse dienstencentrum, zit
in Pro .Tuventute en zo meer.
Ik heb straks genoeg te doen
in mijn vrijetijdsbesteding.
Ik hoef niet stil te zitten. Zou
ik niet kunnen ook. Vroeger
was ik padvinder. Dat is na
tuurlijk voorbij, maar Ik ben
nog gek op kamperen. Daar
gaan mijn vrouw en ik in de
zomer van profiteren". De
heer Pieter Antonie Harte
veld is pedel-af, maar hij
heeft zijn toga niet aan de
wilgen gehangen. Die wordt
nu vermaakt voor zijn opvol
ger.
onder redactie van
Arnold. Hendrikse. tel. Ó1710-22244 tst. 16
Stille tocht
In de Marekerk wordt zaterdag 4
mei de dodenherdenking gehou
den van „hen die vielen voor
vrijheid en recht',. De aanvang
Is 19.30 uur. Het openingswoord
zal worden verricht door dr. A.
J. Vis, burgemeester van Lei
den. Na afloop van de herden
king vindt de stille tocht plaats
naar het monument tegenover
molen „De Valk". Daar krijgt
men gelegenheid tot het leggen
van bloemen. Zoals gebruikelijk
zal de Stille Tocht aanvangen
bij de Marekerk. Bezoekers van
de herdenking, die aan de tocht
wensen deel te nemen, kunnen
zich aansluiten bij de overige
deelnemers, die zich zullen op
stellen op het voetpad van de
Mare ter hoogte van de kosters
woning. Uitsluitend voor de le
den van de Bond van Ned. Mili
taire Oorlogsslachtoffers bestaat
de gelegenheid zich ter hoogte
van de Molenwerf bij de Stille
Tocht aan te sluiten. Uitsluitend
voor de nagelaten betrekkingen
van de oorlogsslachtoffers en
verzetsslachtoffers bestaat de
gelegenheid zich vooraan in de
stoet op te stellen. Er mogen
voor het houden van een stille
tocht geen vaandels en vlaggen
worden meegevoerd.
Hersenen
Een 21-jarige vrouw uit Laren
liep dinsdagnacht omstreeks
01.00 uur een hersenschudding
en snijwonden in het gelaat op
toen de auto waarin zij zat,
Door de dienst gemeentewerken van de gemeente Leiden zal spoedig een aanvang worden gemaakt met
het „slaan" van een pontonbrug over de Maresingel. De toegangsweg in het verlengde van de Peil
kaanstraat nadert voor een groot deel reeds zijn voltooiing (zie foto). Scholieren hebben onlangs boom
pjes geplant ter opfleuring van de omgeving.
Het slaan van de pontonbrug vormt een onderdeel in het plan „verbetering van de ontsluiting van oude
woongebieden", in dit geval de wijken Groenoord en Noord. De pontonbrug, die uitsluitend toegankelijk
zal zijn voor fietsers en wandelaars, werd enkele maanden geleden gebruikt toen de brug over de
Nieuwe Rijn voor alle verkeer werd afgesloten in verband met vernieuwende werkzaamheden. De
brug is toen door Gemeentewerken aangekocht en zal nu zijn bestemming vinden in de Meresingel.
den naar het Diaconessenhuis.
De auto van de vrouw, die be
stuurd werd door haar 22-jarige
man, wilde vanaf het Rapen
burg oversteken naar het Kort
Rapenburg toen van links, het
Noordeinde, met hoge snelheid
de Hazerswoudenaar naderde en
hen ramde. De vrouw vloog met ruit bleef heel. terwijl de twee
haar hoofd door de voorruit. De wagens geheel vernield werden.
ondere auto kwam tot stilstand De geparkeerde auto ward
tegen het raam van een in de zwaar beschadigd.
Breestraat gelegen antiekzaak Ook een 19-jarige vrouw uit 1.ei-
na eerst tegen een aan de over» den liep dinsdagavond een her
kant geparkeerde personenwa- senschudding op toen zij met
gen gebotst te zijn. De etalage- haar bromfiets bij de afrit van
de Wilhelminabrug op de Hoge-
rijndijk frontaal tegen een tege
moet komende bromfietser reed.
Deze bleef ongedeerd.
Palestina
Door de Palestina werkgroep
wordt morgen in Troef een Pa
lestina-avond gehouden. De op
zet van deze avond, waaraan de
PPR. PSP. de LSB en vor
mingscentrum Troef hun mede
werking verlenen, is meer infor
matie te geven over de situatie
waarin de Palestijnse vluchte
lingen zich bevinden. Aan het
begin van de avond zal een
door Palestijnen gemaakte jilm
worden vertoond over de Gaza-
strook. Daarna spreekt de Ma
rokkaan Mohammed Rahbé
rokhaan Mohammed Rabbi
over de geschiedenis van de Pa
lestijnen in Israël. Naar aanlei
ding hiervan kunnen de aanwe
zigen discussiëren. Aan het slot
van dc avond wordt een half
uur durende film vertoond over
het werk van de verzetsorgani
saties.
Behalve het geven van informatie
op scholen en in vormingscentra
stelt de Palcstina-werkgro/u>,
die een onderdeel fs Vön het'Ne
derlands Palestina-comlié, 2ich
ten doel werkelijke hulp te ver
lenen. Hiertoe heeft zij tol twee
maal toe vergunning gevraagd
voor het houden van een collec
te in Leiden. Dit is afgewezen
met het argument dat organisa
ties als Novib en Het Rode
Kruis al genoeg doen op dit ter
rein. „Naar onze mening is dat
echter altijd nog te weinig", al
dus de werkgroep.
Klankkast
De zolder Hot House (Rapenburg
24) zal morgenavond de klank
kast zijn van het jazz-kwartet
Herman (Schoonderwalt. De aan
vang is 22 uur. De muzikale va
der van dit kwartet, Herman
Schoonderwat. werd geboren is
Eindhoven en Is een muzikant
die sinds jaar en adg optreedt
in jazzclubs. En met veel suc
ces; in 1964 kreeg hij als eerste
de Wessel llckenpri/s. Herman
speelt altsax en fluit.
Achter de fenderpiano zit Jan
Huyts, onder meer bekend van
zijn muzikale avonturen' met dc
Pierre Courbois Association.
Koos Serlcrse bewerkt de bas,
terwijl de razendsnelle Leo de
Ruyter hetzelfde doet met de
drums.
Een delegatie van de Voorlopige
Revolutionaire Regering van
Zuld-Vietnam zal morgenmid
dag om 3 uur de Leidse Univer
siteit
zal, in het kader
„Vrouwenkliniek voor Vietnam,
geschieden in het Leerhuis van
de VrouH+tiklfniek van hét Aca
demisch Ziekenhuis (gebouw
35). De delegatie zal beu aan
uit: Duong Qhynh Una, minister
vnn VblkiRc:bh(jheld en Sociale
Zak"n, Huynh Van Nghi/^-is-
fcu/Klie. Tra 'i NgAo Dang, chef
departement Spmtair en Le.Van
Loo,-hoofd coördinatie Hulppro
jecten aan de gebieden van de
VVR.