Dr. Pluizer vraagt
uw aandacht
agfi
aas
mmm
HÜ
amml
as|
a a~
as a
BIBS
sa s1
a b
BBSS
mm
□fltt
m
Damrak
van week tot week
Koersdalingen door
winstnemingen
Dammen
m a m m
m m si m a
m b i m oa
m m m a
c a s ia
a a a
a 'j
n a o
Ei *5 C m
a o b a 8
B 8 aB n
E w m B a
8 ta r; a b
e a b n a
B E a a
1 «4s Bi
ma caa
i a mm
m i
sm
Wf INr
IJLAB
AH I A AH
A A A
ill
m i§ i
m mm
mm.
Sp
-rVHjIINA
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 27 APRIL 197 ZATE
OPLOSSING VORGE PIUZZEL
BSS
De prijswinnars van de puzzel van 7,50 Jac. Straathof Gelders-
vorige week kijn: woude 3, Post Benthui-
Mej. H. Vesseur, Kerk
straat 76, Oude Wetering
- Mevr. v. d. Geest, Tol- 5,00
lensplantsoen 16, Hazers-
woude
De prijzen worden binnen drie
ken per cheque toegezonden.
Van onze financiële medewerker
AMSTERDAM Winstnemingen
forceerden een koersdaling. Aan
de gestage koersstijging van de
laatste drie weken is deze week
abrupt een einde gekomen. Met
dien verstande dat er nog wel
vraag naar de internationale
fondsen was maar niet meer
naar de lokale aandelen. Deze
tegengestelde ontwikkeling is bij
nader Inzien wel verklaarbaar.
De internationale fondsen heb
ben ondanks de mooie jaar
cijfers tot nu toe weinig
koersverbetering gekend. Er is
een duidelijke achterstand bij
de lokale fondsen gekomen
waarvan er velen in sterke
mate in koers zijn aangetrok
ken. Te sterk vreesde men al op
de beurs.
Beleggers en pseudo-beleggers
zijn thans tot bezinning geko
men. De opgang werd voortge
dreven door de wens om er bij-
tijtfs bij te zijn. De over het al
gemeen goede cijfers over 1973
waren hierbij zeker een belang
rijke stimulans. Maar over de
gang van zaken in 1974 weten
we echter nog maar weinig. De
meeste ondernemers houden
zich bij hun uitspraken over het
lopende jaar dan ook op de
vlakte.
Het jaarverslag van de president
van de Nederlandse Bank was
ook niet bepaald optimistisch.
Hij hield een duidelijk pleidooi
voor lagere belastingen en socia
le verzekeringspremies. Hier
door kunnen zijns inziens de lo
nen minder sterk stijgen (ter
wijl de werknemers hun reële
koopkracht toch op peil kunnen
houden) .waardoor de opwaart
se druk op de prijzen vermin
dert en bovendien het rende
ment op de investeringen kan
verbeteren hetgeen de investe-
ringslust zal prikkelen.
„We zitten in een jaar vol onze
kerheden", zegt dr. Zijlstra.
Ook de beurs is zich dit bewust
geworden. Vooraf gegaan door
de beroepshandel ging men tot
winstneming over en ook dit is
een zioh zelf voortstuwend pro
ces. Ook nu wil men er bijtijds
bij zijn om toch nog wat van de
koerswinst over te houden.
Het gevolg was dat het ANP-in-
dexcijfer voor de groep indu
strie van vorige week donder
dag tot afgelopen donderdag
van 140,8 tot 134 zakte, de groep
scheepvaart van 133,2 tot 126,6
en de groep handel van 125.5 tot
H9.3.
De groep internationale fondsen
kon zich in haar totaliteit prak
tisch handhaven. De kooplust
die voortsprooot uit het gevoel
dat deze fondsen onnodig in
koersstijging waren achtergeble
ven, werd echter geleidelijk aan
door enkele krachten tegenge
werkt. In de eerste plaats liet
Wall Street het afweten. Het
Dow Jones gemiddelde voor in
dustrieaandelen zakte van 18
april tot 24 april van 870 tot 832.
De vrees voor een toenemende
inflatie en het stijgende rente
peil waren hier de boosdoeners.
Maar in de tweede plaats zorgde
de zwakke dollar voor afnemen
de kooplust op het Damrak.
Hier zijn weer verschillende
verklaringen voor. De Duitse
mark (maar ook de Nederland
se gulden) is de laatste tijd
sterk. Als weerspiegeling van
de grote overschotten op de be
talingsbalans. Hier vloeien de
geruchten over een revaluatie
van de mark (en ook van de
gulden) uit voort. Een zwakke
dollarkoers is de keerzijde van
een sterke mark en guldén).
Daarnaast spelen het teruglopen
van de amerikaanse economie en
het stijgen van de goudprijs nog
een belangrijke rol voor de-
zwakte van de dollar.
De resultante van alle krachten
was dat alleen Unilever ten op
zichte van vorige week iets kon
stijgen. De andere vier interna
tionale fondsen daalden 1 2 gul
den.
Veel sterker was de achteruitgang
bij de scheepvaartfondsen. Hol
land Amerika Lijn en KNSM
zakten 5 gulden, Scheepvaart
Unie 11,50 en Van Ommeren niet
minder dan 26 gulden. In de
bank- en verzekeringshoek was
de teruggang weer veel kleiner
terwijl in enkele gevallen op de
plaats rust werd gemaakt. Een
uitzondering vormt de Algeme
ne Bank Nederland met een val
van 12 gulden tot 265 gulden af
gelopen donderdag. Zwak waren
ook de uitgeversaandelen waar
bij sedert vorige week donder
dag Kluwer 15 gulden zakte, El
sevier 18 gulden, Telegraaf 10,50
en Nederlandse Dagblad Unie 12
gulden.
Dan de ondernemingen die kapi
taalgoederen maakten. Ook hier
zijn er door winstnemingen fik
se klappen gevallen. Bij Rijn
Schelde Verolme bijvoorbeeld 25
gulden, Van der Giessen 25 gul-
dem, Twentsche Kabel 15 gul
den. Alleen Nierstrass roeide te
gen de stroom op (van 1930
naar 1990 gilden) maar dit be
drijf heeft dan ook het dividend
van 6 procent op 8,8 pocent ge
bracht. Typerend voor de huidi
ge situatie is ook dat de koers
van Beers slechts 2 gulden
steeg niettegenstaande het divi
dend van 22 procent op 24 pro
cent werd gebracht en er bo
vendien een herkapitalisatiebo-
nus van 25 percent werd gege
ven plus in contanten de belas-
- ting hierover.
En ter afsluiting nog wat voor
beelden van de situatie op de lo
kale markt. De papieraandelen
gingen naar beneden maar ook
de koersen van de tapijtfondsen.
Het zelfde beeld zien we bij de
aannemingsmaatschappijen. Al
les zakte niet veel, maar toch
wel duidelijk.
Over het algemeen zijn de resul
taten van de ondernemingen
over 1973 gunstig geweest maar
tegenslagen zijn de beleggers
niet bespaard gebleven. We noe
men de fikse winstdalingen van
Hollandsch Betongroep, Neder-
horst en I.H.C. Deze week kre
gen aandeelhouders te horen
dat Palthe na 2 jaren van divi
dend nu het dividend moet over
slaan en dat Norit haar winst
met 1/3 zag teruglopen. Beleg
gen blijft een vak met risico's.
De 10 percents obligatie is thans
over de brug. Weliswaar was
kortgeleden een scheepshypo-
theekbank er al mee gekomen
maar doorslaggevend is toch
wel dat deze week zowel de
Fries-Groningse als de West-
land/Utrecht Hypotheekbank 10
procents pandbrieven lanceer
den, zij het dan in het eerste
geval met een looptijd van 8
jaar en in het tweede geval van
10 jaar .Geen wonder dat don
derdag de aan de beurs geno
teerde obligaties onder druk
kwamen te staan en dat ook de
aandelenmarkt dit moest ver
werken. Een en ander bewijst
wel dat de lichte neiging tot da
len van de rente van enige tijd
geleden thans volkomen verle
den tijd is.
HORIZONTAAL:
1 pl. in Duitsland
5 landvoogd in het oude
Perzië
10 filosoof
14 voedsel
15 gehoororgaan
16 kleurstof
17 deel v.e. station
18 water in Utrecht
19 soort stof
20 draaikolk
22 insekteneter
25 moment
27 stengel
29 Russisch meer
31 overwinning
33 snelle loop
34 drinkgerei
35 schermwapen
38 godin
40 oude doek
41 sporeplant
42 voorzetsel
43 pl. in Zeeuws-Vlaande-
ren
45 jongen
46 Ind. kapmes
48 slot
50 scheik. verbinding
52 pl. in België
55 geplaveide weg
58 niet deelbaar door
twee
59 vrouwelijke titel
60 leuk, lief
63 afsluitmiddel
65 deel v.e. fiets
66 vrucht
67 kunsttaal
69 drek, slijk
71 trede v.e. ladder
74 levenslucht
77 vaste brandstof
79 brandstof
81 groente
83 ambtshalve
84 rund
86 kleiner maken
89 riv. in Italië
90 stoomschip
91 familielid
92 deel v. Engeland
93 bijvoorbeeld
94 titel
95 soort koekje
100 voorzetsel
101 getijde
103 Russisch meer
105 tijdvak
106 eiland in de Oostzee
107 toontrap
110 gering
114 vis
117 vreemde munt
119 behangselpapier
120 tekortkoming
122 vogel
124 pl. in Utrecht
126 hetzelfde
127 pers. vnw.
128 orgelregister
130 oogvocht
133 despoot
135 ijverig
138 dun
140 prov. hoofdstad
142 sein
144 vis
145 winterkost
147 roem
149 plooisel
150 pl. in Overijssel
152 klap
153 noodsein
155 vulkaan
156 Ind. winkel
158 rijstbrandewijn
160 half (in samenstellin
gen)
162 mand
164 tralie
166 deel v.e. breuk
168 dochter v. Cadmus
170 hekeldicht
171 bezinksel
172 gelofte
173 schrijfbenodigdheid
174 zittingstijd
175 binnenkort
176 Europees land
VERTICAAL:
1 beroep
2 helder en kalm
3 godheid
4 streep
5 zitplaats
6 kunststuk
7 vlaktemaat
8 behoeftige
9 kaartspel
10 vallei
11 Ierland
12 specerij
13 sportbeoefenaar
20 pl. in Italië
21 pl. in Duitsland
23 bitterheid
24 strandmeer
26 grondsoort
27 raamscherm
28 bijb. figuur
30 deel v. h. oor
32 kleding
34 vrouwenhoofddeksel
36 godheid
37 pl. in Engeland'
39 Noorse godheid
41 omroepvereniging
44 groei
45 duur
46 aanwijzend vnw
47 aanlegplaats
49 aanstoot
50 voedsel
51 opgooi
53 larf
54 titel
56 interest
57 eerste mens
61 Ind. plant
62 bedrijver
64 deel v. d. mond
65 stoot
68 uitgestorven vogel
soort
70 vreemde munt
71 plaag
72 voorzetsel
73 metaal
75 pl. in Engeland
76 voorbeeld
78 kleur
80 pl. in Groningen
81 Europees land
82 pl. in Duitsland
85 bijb. figuur
87 etenbereider
88 register
9) schaakterm
93 kledingstuk
95 toiletartikel
96 woonschip
97 zij riv. v. d. Elbe
98 elektr. geladen deeltje
99 dwaas
102 deel v. Azië
104 wereld
108 pl. in Japan
109 schouwburgplaats
111 haarkrul
112 Europeaan
113 pl. in Zeeland
115 luohtig onderdak
116 zangstuk
118 insekt
119 Europese hoofdstad
121 pl. in Noord-Holland
123 Arabisch hoofd
125 dierenverblijf
129 eter
131 herkauwer
132 titel
133 ver (in samenstellin
gen)
134 hoeveelheid
136 oude munt
137 ogenblik
139 tennisterm
140 woonschip
141 Ezau
meer i
vijf rij
pezege
voorspi
ke Zee
veertie
voor Ai
143 varkenshok
146 boom
147 pl. in Utrecht
148 moderne taal
150 handvat
151 drinkbakje
153 aftands
154 alarmtoestel
157 oesternet
159 slank
161 kledingstuk
163 trots
164 reinigingsmiddel
165 eenh. v. elektr.
beidseffect
167 vlaktemaat
169 troefkaart
170 sportartikel
Oplossingen voor dinsda
12.00 uur 's middag, oi
der vermelding va
„Puzzel 136", zenden aa
LEIDSE COURANT
Postbus 11 - Leiden
Bij het horen van het woord
dwangpositie sluiten veel spelers
uit de lagere regionen zich on
middellijk af, omdat zij denken
dat die materie hen boven de
pet gaat. Toch hoeft dat lang
niet altijd het geval te zijn. On
getwijfeld bestaan er ingewik
kelde vormen van deze speel-
figuur, maar het aantal spelers
dat de techniek daarvan tot in
de perfectie in de vingers heeft
is heus niet zo groot. Daar staat
dan tegenover dat de eenvoudige
exemplaren gemakkelijk te be
grijpen zijn. Men zie:
Zuid moet alle slagen maken en
is in de hand aan slag. Als rui
ten 8 wordt voorgespeeld zit
west voor het blok. Hij moet een
van zijn dekkingen opgeven en
Verwisselt men de oost- en west-
kaarten, dan gaat de vlieger niet
op, omdat noord een kaart kwijt
moet voordat oost afgooit. Oost
gooit dan dezelfde kleur af als
noord heeft gedaan en zuid gaat
down. Het geval werkt altijd als
zuid harten 10 en noord klaver 2
NOORD
DOOR W. LEURS
heeft. Op ruiten 8 gaat in noord
klaver 2 weg en de tegenpartij
is machteloos, omdat de ..aspt-
rantwinstslagen" over noord en
zuid verdeeld zijn.
Een ongewone vorm van een
dwangpositie laat Geza Ottlik,
een Hongaarse speler, in The
Bridge World zien:
Nadat west met 1 SA geopend
had (1315 pt.) kwamen noord
zuid tot 4 schoppen, die zuid
moest spelen. West incasseerde
twee hoge hartens en stapte over
op klaveren. Oost nam, speelde
klaveren na en noord troefde. Er
volgde troef naar de heer, waar
bij het 40 zitsel aan het licht
kwam, sneed op ruitenheer (die
west zeker moest hebben), gooi
de op ruitenaas een hartentje af.
troefde een ruiten (de heer viel)
en vervolgde met schoppen 9,
die west natuurlijk met de vrouw
dekte. Noord nam met het aas
en de situatie was toen:
NOORD
A B 7 5 3
V6
O AVB74
H
WEST OOST
V 8 4 2 -
OAHB <2 9 7 3 2
O H 9 3 O 10 865
V 10 4 A 9 8 6 3
ZUID
H 10 9 6
<2 10 8 5 4
02
B752
Er lijkt niets aan de hand te
zijn: noord-zuid hebben de hoog
ste twee troeven en twee vrije
ruitens, dus de benodigde vier
slagen, maar als zuid schoppen
naar zijn 10 speelt, kan hij niet
NOORD
B 7
<2
O V 7
WEST OOST
84
<2 B
6
\29
<2 10
O
B 7
meer bij noord komen om de
resterende troef te halen en de
ruitens te incasseren.
Een toestand waarbij menigeen
het hoofd ip de schoot zou leg
gen, maar Geza laat zien dat dat
niet nodig is. In plaats van troef
naar de 10 te spelen moet zuid
een vrije ruiten van noord af
troeven! Hierna kan west geen
kant meer uit. Troeft hij onder,
dan kan zuid een kaart in noord
laag troeven en troef trekken,
waarna de resterende ruiten de
laatste slag maakt en gooit west!
harten of klaveren dan speelt
zuid de hierdoor vrijgekomen
kaart na, waarna west de keus
heeft zijn „vaste" troefslag in
de elfde of twaalfde slag op te
geven.
COVEf
als t'
recor
kaan:
Enith E
gen! ij
gentie
lang
Nog t
het zi
gelopi
dat i
Een bijzonder fraaie positionele
overwinning behaalde de nieuwe
nationale kampioen Harm
Wiersma in de vijfde ronde op
de Amsterdammer Wim van der
Sluis in het kortgeleden geëin
digde toernooi om hei nationale
damkampioenschap. Hieronder
deze partij waarin Van der Sluis
de witte stukken dirigeerde.
1. 32-28, 18-23; 2. 33-29, 23x32; 3.
37x28, 20-25; 4. 39-33, zwart geeft
zijn tegenstander gelegenheid
om door 29-24 een aanval te be
ginnen om dan zelf zijn bij voor
keur te spelen omsingelmgsstra-
tegie toe te passen. Wit die in
veel andere partijen hiertoe di
rect overgaat vindt dit blijkbaar
tegen zijn geduchte opponent
nog wel wat te vroeg. 12-18, 5.
44-39, 19-23; 6 28x19, 14x23; 7.
50-44, 7-12; 8. 41-37, 1-7; 9. 46-41.
15-20; 10. 29-24, 20x29; 11. 33x24,
wit neemt nu toch de voorpost
op veld 24 en ziet er onder de
wat gewijzigde omstandigheden
blijkbaar meer in. 17-22; 12. 31-
27, 22x31; 13. 36x27, wit valt de
zwarte positie nu op beide flan
ken aan, 11-17; 10-14 is natuur
lijk verhinderd door 24-19 en 34-
30. 14. 37-31, 6-11; 15. 41-36, 17-
21; deze zet keert in het verdere
verloop van het spel steeds te
rug waardoor de witte stand
wordt ondermijnd. 16. 34-30.
25x34; 17. 39x30, 21x32; 18.
38x27, 12-17; uiteraard moet
zwart wel aan zijn korte vleugel
DOOR FREEK GORDIJN
spelen omdat 10-14 en 10-15 ver
hinderd zijn. 19. 44-39, 17-21; 20.
42-38, 21x32; 21. 38x27, 11-17; 22.
43-38, 8-12; 23. 49-43, 17-21; 24.
48-42, 21x32; 25. 38x27, 12-17; 26.
40-34, 7-11; 27. 42-38, 3-8; 28. 47-
42, 8-12; 29. 45-40, 17-21; 30. 30-
O B I 8 I
■■OH
recor
4.00.7
ij Enith 1
i cond<
ander
1 1.01.2,
Ada
De belai
25, 21x32; 31. 38x27, 11-17; 32.
35-30, 17-21; 33. 42-38, 21x32; 34.
38x27, 12-17; en hier moet wit
zijn opstelling aan de lange
vleugel verbreken. Er dreigt Ï7-
21 waartegen 43-38 geen verdedi
ging biedt. 35. 31-26, 23-28! Zie
diagram.
Zwarts laatste zet is oen vernie
tigend oordeel over de witte po
sitie. 36. 36-31, 10-14; om de be
slissende aanval in te zetten
wacht zwart nu even het juiste
moment af. 37. 40-35, 5-10; 38.
34-29, 17-21; daar gaat zwart 39.
26x17, 18-22; 40. 27x18, 13x11;
van de witte lange vleugel is
niet veel meer over en staat dan
ook geheel panklaar voor zwart.
41. 43-38, 16-21; 42. 29 23, wit ziet
het niet meer zitten en offert
een stuk, 28x19; 43. 24x13, 9x18;
44. 38-32, 18-22; 45. 31-26, 11-17;
46. 30-24, 10-15; 47. 39-34, 2-8; 48.
34-30, 4-10; 49. 32-27, 22x31; op
21x32 kan wit 26-21, 24-19 en 25-20
spelen. 50. 26x37, 21-27; en hier
a is e fj a
S Ei 2 S
a s s b m
gaf wit het op. Een instructs
partij van zwart!
De positie in het 2e diagram
stond in de 10e ronde tussen v
Sluis met wit en De Jong
geeft de stand weer na zwart:
44. 21-27. Er volgde 'oen: 45. 29-
24! 20x29; op 18x29 volgt 34x23,
20x18, 28-23, 19-14 en 37-32.
19-13, 8x19; op 18x9 volgt 28-22,
47. 23x5, 18-23; 48. 28x19, 15-20;
49. 34x23, 27-32; anders heeft wi
straks gelegenheid tot 23-18. 50,
37x28, 20-24; 51. 19x30, 25x45; 52.
23-18, 12x32; 53. 5x46, 26-31;
zwart kan niet 45-50 wegens 42-
38. 54. 35-30, 17-22; 55. 30-25, 3&
41; 56. 47x18, 45-50; 57. 39-34, 50-
45; 58. 34-30, 45x12; 59. 25-20, en
hier gaf zwart het op.
De twee sterkste schaaklanden
ter wereld, Rusland en Joego
slavië, hebben voor de zestiende
maal hun traditionele larüien-
wedstrijd uitgevochten. Tiflis was
het strijdtoneel van dit gigantisch
schaakevenement. Hoewel de
Russen zonder Spasski, Tal,
Smyslov, Poloegajevski, Kortsch-
noj en nog enkele andere promi
nenten aantraden, wonnen zij
toch met een geweldiige superio
riteit (3115). Ook dames namen
aan deze wedstrijden deel, zij het
tegen hun eigen sexegenoten.
Opmerkelijk was het goede spel
van de 12-jarige Russin Tschi-
boerdanidse, die in de vier ron
den even zovele overwinningen
boekte op de bekende Joegosla
vische Kalckbrenner. Een van
de aardigste wedstrijden uit dit
titanengevecht is de onderstaan
de partij. Een fraaie overwinning
van Wasjoekov op Velimirovic.
Wit: Wasjoekov (USSR)
Zwart: Velimirovic
(Joegoslavië)
Gespeeld in de landenwed-
strijii Rusland—Joegoslavië
te Tiflis 1974
Siciliaans
I. e2e4, c7—c5 2. Pgl—f3,
Pb8—c6 3 Lflb5, a7—a6 4.
Lb5xc6, b7xc6 5. 0—0, Dd8—c7
6. d2d3, d7—td6 7. Pbl-c3,
Pg8—f6 8. Ddle2, e7—e5 9.
Pf3_h4, g7g6 10. f2—f4, e5xf4
II. e4—e5! (Veel beter dan 11.
DOOR W. J. MUHRING
Lf4:11d6xe5 12. Lclxf4,
Pf6d7 13. Tal—el, Lf8g7 14.
Ph4—f3, f7—f6 15. Pc3—e4, 0—0
16. Lf4e3, Tf8—e8 17. g2—g4,
4.00.56
4,05.01
HEREN
(Rus)
Ka
FUENC
derde
Spanj
ter v:
la, g<
Hij ver
landg
Gerbt
Spanj
volgo:
A A' i
Stelling na 19. Pf3—g5!
f6f5 (Juist was 17Pf8
hoewel wit ook dan met 18. Ph4
kansrijk spel behoudt. Na de
tekstzet wordt zwart verrast
met een prachtige tactische
manoeuvre) 18. g4xf5, g6xf5 19.
Pf3-g5!
19 Pd7—f6 (Na 19fe4:
wint 20. Dh5, Pf6 21. Tf6:l) 20.
Pe4xf6t, Lg7xf6 21. De2—h5.
Te8e7 22. Dg5xh7! (Op 22
Th7: beslist 23. De8t, Kg7 24.
Te2!Th4 25. Tg2t, Tg4 26.
Tg4: t, fg4; 27. Lh6t) 22
Te7g7t 23. Kgl—f2, Dc7—f7 24.
Ph7xf6t, Df7xf6 25. Tfl—gl! en
zwart gaf zich gewonnen. Er
dreigt immers 26. Tg7:t, waarna
de laatste witte toren de strijd
beslecht.
Schaakdelicatesse
Nog steeds onderscheidt de ex-
wereldkampioen Tal zich van zijn
rivalen door een magisch inzicht
in tactische situaties,
onderstaande stelling, ontlei
aan de partij tegen Hartst
gespeeld in het toernooi te-
Hastings 1974, dwingt Tal met; MONZ^
wit zijn rivaal tot overgave met; reur
een briljante slotcombinatie.
Wit: Khl, Dh6, Tel, Tfl, Lb6,
Le4 pi: a2, b2, e5,
Zwart: Kg8, Dc8, Td7, Tf8, Le7,
Pg7, pi: a6, b5, e6, f7,|
g6, h5
Oplossing schaakdelicatesse
ter' Vï
j &RASII
ter t<
Tal won als volgt: 1. Tf7:
2. Lg6: (Dreigt mat in 2 zetten)! »-T-or"K'
2. Pf5 3 Lf7:t, Kf7: 4, Dh7» (U
en zwart gaf zich gewonnen. Mem t
4Pg7 5 Tflt of 4J ioen!
Ke8 5. Dh5: t, Kf8 6. Dh8f enz. §tocR
I van
I verloi
