•V Bomans in triplo of Stille kracht BEELD SPRAAK '$L TELEVISIE VANAVOND TELEVISIE MORGEN RADIO VANAVOND RADIO MORGEN TERUGBLIK PAGINA 2 LEÏDSE COURANT MAANDAG 8 APRIL 1974 HARRY THOMAS LAAT:HET FRANSE fefelED-OPLEVÈN Voor een zaal vol uilgelezen liefhebbers zijn za terdag in de Maastrichtse Eurohal de opnamen gemaakt van het Franse festival vol hitzangers, die het in Frankrijk vandaag de dag goed doen, maar in ons Engels georiënteerde land wat moeilijk aan bod komen. De grote man achter de oplevende belangstelling voor het Franse lied is Harry Thomas. Hij heeft de AVRO net als bij de Duitse Schlager-artiesten ertoe weten te be wegen dit Franse festival op het scherm te brengen. Dit gaat gebeuren in twee gedeelten, nl. op 15 en op 20 april. Harry Thomas: „Het gaat om Franse popzan gers en -zangeressen met een eigentijds reper toire. Behalve Adamo krijgen we ook Art Sulli van. Michel Chevalier, Jerome, Sheila. Ringo, David Alexandre Winter, Alain Chamfort, Est her Galil, kortom allemaal jonge artiesten en bepaald niet de vaste hap als Bécaud, Aznavour etc. Het gaat om goede muziek en zang van jonge mensen, die hier dreigt te verdrinken in de angelsaksische overvloed. Op die manier gaat er een hoop moois verloren. En een hoop geld ook. Het Grand Gala du Disque met al die Amerikanen en die dure Tom Jones erin kostte een kleine miljoen. Het Duitse gala, dat ik vorig jaar bracht, vergde slechts een ton cn al die Franse artiesten doen het gezamenlijk voor an derhalve ton. Dat komt omdat die Fransen en die Duitsers nog niet zulke hoge eisen stellen. Hoe mooie liedjes er uit Frankrijk komen be wijst wel het feit, dat ze hier vertaald worden opgenomen in het repertoire van Nederlanse zangers. Zo scoorde Gerard Cox een h-'t met .,'t Is weer voorbij die mooie zomer", in feite een nummer van Jules Dassin. Henk van Ulsen zet te „De scheiding" op een single, een vertaling van „La divorce" van Michel Delpech. De Ne derlander Mike Rondell nam van Alain Cham fort „L'amour en France" .over. Wat hier goed is in vertaling zal ook in origineel Frans aan spreken, omdat de sfeer van een liedje even be langrijk is als de tekst. Het wordt er voor d? Franse artiesten in ons land echter niet gemak kelijker op. nu men het Frans op de scholen af geschaft wil zien en vooral de jongere tieners helemaal geen woord Frans meer kunnen ver staan". In gedachten is Harry Thomas alweer een stuk verder. Hij ziet ook mogelijkheden in ons land voor een speciaal Vlaams festival. Na het Fran se zou het er best eens van kunnen komen. ALICE: ik ben nu veel beter in vorm dan de vorige keer HARRY: Van Frans op school heb je later een hoop plezier 4.000 NIEUWE LEDEN IN MAAND VOOR VPRO Met zijn klein formaat blad, waarin alle klassie ke radio-programma's overzichtelijk staan afge drukt, heeft de VPRO het goed geschoten bij de leden van de stichting voor klassieke muziek. Uit die kringen boekte men na het verschijnen van de nieuwe gids niet minder dan 4.000 nietwe leden. Omdat dit cijfer binnen een maand werd bereikt spreekt men hier van een record. ALICE OPPENHEIM FRANSE SPEELSHEID VERDIEPT IN Het Festival van Franse hits, waarvan Harry Thomas de gangmaker is, zal worden gepresen teerd door Alice Oppenheim. De organisatoren dachten eerst aan Lenny Kuhr, die bij meer dan één gelegenheid haar voorkeur voor Frank rijk uitsprak, maar zij kregen bij haar nul op het request. Men vond wel Alice Oppenheim be reid, bekend van menig:; schermpresentatie. zoals vorig jaar het Schlagerfestival. Alice: „Ik heb enkele weken geleden alle ban den thuis gekregen met de muziek, die op dat festival wordt gemaakt. Je moet goed begrij pen, het wordt geen chansonfestival, nee, het gaat om Franse zangers en zangeressen, die daar de hitlijsten aanvoeren met modern werk. Alleen heeft het rockidioom in Frankrijk nooit zo sterk aangesproken. De muziek is daar altijd zangerig en melodieus gebleven. Thuis luister ik elke dag opnieuw die banden af. Het gaat mij niet vervelen. Ik kan dat eerlijk zeggen, want ik ben niet betrokken bij de promotie van deze zaak". Zij heeft zich voor dit festival nieuwe kleding aangeschaft. Bij het Schlagerfestival vorig jaar was zij net zes weken uit het kraambed. „Met mijn gewicht lag het toen fout, mijn haar viel uit en ik voelde me niet helemaal honderd nro- r, i -r j cent. Dat is nu een stuk' beter. Moeder en één tnTf a'lde ""St jaar oude dochter maken h-t uitstekend" zetrt a?d arnvere.n fekt Persoonlijk Aiice uitateKenu zegx contact met hen om uit interviews nog wat Als presentatrice heeft Alice eich verdiept in de «rtistieke feitjes te achterhalen, zodat zij levensbijzonderheden van de optredende"^- Alice: „Je praat nu eenmaal het gemakkelijkst over mensen die je persoonlijk kent. Vooral als je hun werk bewondert, allemaal levensliedjes, producten van de speelse Franse geest. In die stijl wil ik ook mijn presentatie houden". MENS VAN GOEDE WIL NU OP MUZIKALE LP „De mens van goede wil" Is van het scherm en daarmee uit het oog verdwenen. Maar daarmee behoeft hij niet ook uit het hart ontsnapt te zijn. Op veler verzoek heeft Basart de muziek van de serie op een elpee samengebracht. De hoes heeft het uiterlijk en het innerlijk gekregen van een foto-album in kleuren, aan de hand waar van men de geschiedenis voor zichzelf opnieuw de revue kan laten passeren,, althans in de fan tasie, terwijl de safier de groeven aftast. De componist Preter Verlinden, die met deze muzriek precies de sfeer van deze tv-produktie wist te treffen, heeii de verschillende episodes in dit verhaal van Gerard Walschap van de kleine rechtlijnige Thijs tot de onverzettelijke volksheid van illustratieve muziek voorzien, die op basis van hetzelfde thema een steeds in dringender dramatische Klank laat horen. Hier aan moet direct worden toegevoegd, dat de Bel gische dirigent Francis Bay deze muziek ver pakte in een klankrijke orkestratie, waarin elk instrument zijn eigen, duidelijk gemarkeerde rol kreeg. ELPEE VOOR POMP De tijd gaat snel, maar wie toppers uit lang vervlogen tijden de jaren '72 en '73 nog eens aan het oor voorbij wil laten gaan, kan terecht bij de elpee, die is gemaakt met ar tiesten van het Umcef-gala van zaterdagavond op de tv. Dimitri van Toren met zijn „Lied voer de kinderen", The Cats met „Conclu sions", Albert West met „Gmny come lately" en Matt Monro met „We're gonna change the world". Om er maar even een paar te noe men van de in totaal dertien nummers. De el pee kost twaalf-vijftig en van elk verkocht exemplaar gaat twee-vijftig naar de Unicef, die voor dit geld pompen gaat plaatsen in door droogte geteisterde ontwikkelingslanden. Koop die plaat, maar met Herman van Veen blijven wij ons afvragen of het juist is om naar lekkere muziek te luisteren, niet te den ken aan uitgehongerden en het eigen geweten te sussen met een knaak. ZELFS CORDON HIELD STILLE KRACHT NIET TEGEN Meest aangrijpend gebeuren in Couperus' ro man „De stille kracht" vormt de bespuwing met sirih-speeksel van Leonie van Oudijck, de residentsvrouw, tijdens het nemen van een bad. Bij Couperus lezen we: „Op dit ogenblik zag zij op haar dij een klein rood spatje. Zij lette er niet op, denkend aan iets in het water, een blaadje, een dood insect. Zij wreef het af. Maar zich wrijvend zag zij op haar borst twee, drie grotere spatjes, donker vermiljoen. Zij werd plotseling koud, niet wetend, niet begrijpend. Weer wreef zij zich af; en zij nam de handdoek, waar de spatjes al achterlieten iets viezigs, als van dik bloed. Een rilling huiverde over haar van hoofd tot voeten. En plotseling zag zij. Uit de hoeken van de badkamer, hoe en vanwaar zag zij niet, kwamen de spatjes aan, eerst klein, nu groter, als uitgespogen door een kwij lende sirihmond. Stervenskoud gaf zij een gil. De spatten dikker, werden vol, als purperen kwalsters tegen haar uitgespogen, tegen haar aan. Haar lichaam was vuil bezoedeld met een groezelig, rinnende rood.Op het groenige wit van de vloer vlakkelden de smerige spuugselen, dreven zij uit in het nog niet weggelopen wa terZij zag geheel rood, vuil bezoedeld, als onteerd door een schande van vies vermiljoen. Zij stortte zich op de deur, maar er haperde iets aan de kruk. Tot zover Louis Couperus. We krijgen het te zien, in de derde aflevering van „De stille kracht" op de tv. Dit incident is niet door Couperus verzonnen. Dit soort geheimzinnige „wraakoefeningen" van de Indo's jegens de Ne derlanders had inderdaad plaats. Mevrouw De Bussemaker-Le Fèrie uit Den Haag, die ruim 50 jaar van haar leven doorbracht in Indonesië, weet van haar schoonvader, dat die rond 1900 in Sitoebondo op Java persoonlijk betrokftn is ge weest bij een dergelijk geval. Het overkwam de vrouw of de kinderen van de toenmalige resi- dent aldaar, die nadien telkens wanneer een van de huisgenoten een bad nam, gewapende vrienden te hulp riep om een cordon te vormen rond de badcel, welke vrij van het huis in de omheinde tuin stond. Ondanks dat cordon bleef dat sirih-spuwen doorgaan. Men heeft de vloer en de zoldering tenslotte uitgebroken om te zien of iemand zich daar kon verbergen. Men heeft nooit iets kunnen vinden. Nimmer is er een af doende verklaring voor dit verschijnsel gevon den. Mevr. De Bussemaker: „Mijn schoonvader was een nuchtere man, die niet in spoken geloofde. Hij zei altijd: „Er is een verklaring voor. als ik maar wist welke." Hij dacht aan Inlanders, die de bamboestengels van die badcellen vulden met sirih-speeksel en dat die sirih dan werd weggespoten als die stengels vochtig werden en krompen. Hetzelfde geval speelt rond het ver schijnsel van de „zwevende stenen". Als je het mikpunt was geworden, Jan vlogen de stenen door je kamer, zonder dat was na te gaan, waar die vandaan kwamen. Merkwaardig was dat die stenen warm aanvoelden. Daarom dach ten mijn schoonvader en mijn man, dat die ste nen werden bewaard onder de kleding, vlak op het lichaam, van het trouwe en niet gewan trouwde huispersoneel, dat uit Javanen bestond. Die stenen moeten toch ergens vandaan ko men?" Sirih is een klimplant met een hartvormig blad, welk blad vermengd met andere stoffen door de Indische vrouwen bij wijze van pruim werd ge kauwd. Het werkte ontsmettend en je kreeg er zwarte tanden van, een schoonheidsideaal van de inlandse vrouwen. Er ontstond veel speeksel door. Die werd gedeponeerd in speciaal daar voor bestemde potjes, die men in elk Indisch huis aantrof. In die huizen vond men trouwens een allegaartje aan vergiften. Men noemde dat goena goena. De Indo's gebruikten die stoffen om eigen geest te verruimen en die van de vij anden willoos te maken. Mevr. De Bussemaker: „Ik ken de Javanen als een beschaafd en begaafd volk, van wie ie veel goeds kon verwachten, als Jo ze goed behandel de. Maar hun vrouwen en dochters moest je met rust laten en ook moesten de inlandse re genten, afstammelingen van heel oude Indiscnè vorstengeslachten, worden ontzien. Deed een re sident dat niet, dan was hun trots gekrenkt en kon je de meest mysterieuze wraaknemingen verwachten. Mijn man vond Couperus een oudo zeur, maar hij heeft het mvsterie van Indië wel goed aangevoeld, die zwoeie avonden vol orchi- deeëngeur en bedwelmende geluiden van de eeuwige krekels en gamelans, een verrukking, maar tegelijk geheimzinnig. Ik kom uit een ge slacht van Nederlanders, die altijd in Indië zijn geweest, maar mijn man zei vaak: „Als die be volking daar zo wraakzuchtig is, dan is het voor de Nederlanders beter weg te gaan." Residentsvrouwe Leonie (Pleuni Touw) gelooft echt in de stille, wonderlijke kracht van de Javaan. Op het moment dat op Nederland I de beelden worden gestart van „Bomans in triplo", begint op het tweede net de tweede afle vering van de vierdelige tv-be- werklng van Couperus' „De stil le kracht". Vanavond wordt de Leonie, de vrouw van Hjker. Zij wordt door haar ge drag het onderwerp van ge sprek, wanneer zij ongepaste relaties aanknoopt met ver scheidene mannen, onder wie zelfs haar stiefzoon Theo, zoon van de vorige vrouw van de resident. resident Otto van Oudijck duide- otto van Oudijck bemoeit zich er Godjned Bomans in gesprek met zijn broer Arnold nauwelijks mee, bergt dreig brieven en waarschuwingen op in zijn la, om zich met het be stuur bezig te houden. Met twee regenten heeft hij het al moei lijk genoeg. Ned. II, 20.21 uur. Black Beauty In deel 2 van Black Beauty „De vikinghelm" moet Robbie, de vriend van Kevin, proberen om professor Miles en dokter Gor don naar de gevaarlijke vind plaats van de vikinghelm te brengen. Hiervan ontbreken twee kostbare, gouden vleugels. Ned. I, 19.05 uur. Bomans in triplo Wie de moed kan opbrengen om deel 2 van „De stille kracht" te missen, kan vajiavond opnieuw kijken naar de eerder uitgezon den ontmoeting van Godfried Bomans met zijn broer Arnold en zijn zuster Wally. De broer en zuster zijn met Godfried in hetzelfde huis opgevoed en op gegroeid, maar bijna vijftig jaar lang hebben zij een totaal ander leven geleid. Arnold en Wally Bomans in een klooster. Godfried in de publiciteit en po pulariteit. Niettemin komen de twee broers en zuster tot een open gesprek over de betekenis en beleving van geloven. Niet alleen geest verwante katholieken hebben destijds goede herinneringen overgehouden aan deze uitzen ding. Ned. I, 20.21 uur. Sportshow In NCRV's Sportshow II, wordt uitvoerig aandacht besteed aan een documentaire over de rela tie beroepsvoetbal - jeugdvoet bal. Met name wordt de invloed van de oudere broers op de jon geren behandeld, wanneer het gaat om spelverruwing. Hoeveel jonge voetballertjes komen in het ziekenhuis terecht, wat is de mentaliteit onder de junio ren en de moeders. Voorts in Sportshow de voetbal wedstrijd Manchester United - Norwich Gity. Manchester is lange tijd de toonaangevende ploeg van Engeland geweest, maar worstelt thans tegen de gradatie. Ned. I. 21.30 uur. Het ziekenhuis Carole, slachtoffer van het motor- wordt door haar vriend Gann overgehaald mee te werken aan een plan, waarin dokter Parker Brown wordt be schuldigd van onachtzaamheid. Dr. Ridge, blij dat zijn verlo ving voorbij is, besteedt meer aandacht aan collega Joanne Whitworth. Ned. II, 19.30 uur. HOU HET SCHERM IN HET OOG NEDERLAND I NOS 18.45 Ti-Ta-Tovenaar 18.55 Journaal NCRV 19.05 Black Beauty, Jeugd 19.30 Tweekamp, quiz 20.00 Journaal NOS 20.21 Bomans in triplo 21.30 NCRV-sportshow-twee 22.20 Stichting Socutera 22.30 Journaal NOS (Reg. 18.30 Akt. 18.45 naai. 19.26 TV-fllm. 195, verz. WDR: 9.30-10.00 St ;e. 18.00 Nws. uit Noordr- 18 05 Klnderprogr. 18 li Graf. 19.48 Intermezzo) urnaal en weerber. 20.u 21.00 Spelprogr. 21.45 Dok 0 Journaal komm en weer- 0 Die Fremde. 0.10 Jour- NEDERLAND II NOS 18.45 Ti-Ta-Tovenaar 18.55 Journaal AVRO 19.05 Toppop 19.30 Het ziekenhuis, serie 20.00 Journaal NOS 20.21 De stille kracht, tv-spei serie 21.35 Tclevizier-magazine 22.25 Journaal NOS DUITSLAND II belgie nederlands 20.15 Ongewone verhalen. 22.10 NEDERLAND I Nederland I 18.45 Ti-Ta-Tovenaar 18.55 Journaal KRO 19.05 Vóór achten 20.00 Journaal NOS 20.21 Frank Sinatra, acteur 1 zanger, speelfilm 21.55 Witte kwis NOS 22.45 Den Haag vandaag 23.00 Journaal DINSDAG 9 APR. NA 18 UUR (Reg. progr.NDR: 9.3Ó-10.00 Sesam. 18.00 Magazine. 18.30 Akt. 18.55 Nordschau- 18.45 Zandmar magazine. 19.26 Motlv Llebe. 19.55 Progr. overz. WDR: 9.30-10.00 Se- samstrasse.18.00 Nw Westf. 18.10 Die Zwel v. d. Dienst- telle. 18.40 Akt. 19.20 Motiv Llebei. NEDERLAND II duitsland ii dinsdag 9 apr. na 18 uur 18.25 Follyfoot-Farm. 19.00 Journaal 19.30 Lisa. 21.00 Journaal. 21.15 Akt. uit Oost en West. 22.00 Kamera- NOS 18.45 Tl-Ta-Tovenaar 18.55 Journaal VARA 19.05 De Stratenmaker op zee- belgw Nederlands show, jeugd. 19.30 Gyana-waterland 9 APR. na jf 20.00 Journaal NOS 20.21 De Onedin-lijn, tv-serie 21.10 2 vóór 12, quiz 21.50 Achter het nieuws 22.40 Vrijdenkers Radio Omroep VRO 18.30 Tlenerprogr. 19,10 Natuurserie. 19.35 Kortweg. 19.40 Med. 19 45 Nws. 20.15 TV-spel. 21.05 Wetensch. progr ■>1 re ,u„. ,7 hilversum i AVRO: 18.00 Nws. 18.11 Radiojour naal. 18.21 (S) Jazz Spectrum. PP: 19.00 Uitz. v.d. BP. NOS: 19.10 (S) Harm, en Fanf. In Nederl. en Eur. 19.30 (S) Muzlbas. 20.00 Komt u maar. act. progr. met telef. reacties en lichte muz. 21.45 Ult- gebr. rep. 22.15 Voor blinden en slechtzienden. Bond zonder naam: 22 25 Lezing. NOS: 22.30 Nws. neel. 20.00 BMBMM P| Bevrijding (13) 20.20 (sj Omroep ork.: mod. muz. 20.55 Geen bloemen voor Jezus. 21.10 (S) Klass. Plar muz. 21.55 Waar praten Jullie druk over: Gedichten over het I den. 22.15 (S) NCRV Vocaal Ensem ble: Passlemuz. 23.00 Gebod et delljk handelen. 23.35 (S) Muz 22.40 Radiojournaal. NOS: 22.50 (S) Hobbyscoop. 23.20 (S) Jazz i Aktle. 23.55-24.00 Nws. hilversum ii hilversum iii maandag 8 apr. na 18 uur '8.02 Joost mag niet eten. 18.19 Ultz. 18.30 Nws. 18.41 Toelicht, bij s. 18.48 (s) Met uw in- lled v.d. Week. 19.00 Vln- n Gogh. 19.30 (S) LIterama: AVRO: 19.02 (S) Nederand- 20.02 Radiojournaal. 20.05 Take 8-traln. 21.02 Negen-uur-show. 22.0 (S) Superclean dreammachine. 22.5 Med. 23.02 (S) Vanavond laat 0.02 Radiojournaal. 0.05 (S) Droom toi tien. 1.02 Muz. met Meta. 02.02 Con tinu de nacht door. 5.02-7.00 vooi dag en dauw de mist In. hilversum i gaatje. (8.00 Nws: 8.11 Radiojournaal.) 8.50 Mor genwijd. 9.00 (S) Mod. muz. met comm. (9.35 Waters! 10.00 (S) V. d kleuters 10.10 Arbeidsvitaminen. (11.00 Nws: 11.03 Radiojournaal). 11.30 (S) Rondom twaalf, met De Groenteman; Paris vous parle en 11.55 Beursber. 12.30 Overheids- voorl Ultz. v. d. landb. 12.40 (Si Muz. voor en over kinderen. 13.00 Nws. 13.11 Radiojournaal. 13.21 (S) Wat deed hij hier? EO: 14.00 het woord der waarheid. 14.15 (S) Over 14.55 (S) Licht ensemble. 7.07 (S) Badlnerie: klass. muz. Nws. 7.41-7.50 Echo) 8.24 Overwe ging. 8 30 Nws 8.36 Gymn. v. d hulsvr. 8.45 Moeders wil ls wet. 9.40 Schoolradio. 10.00 Wereld om ons heen: Inf. rubr. 10.20 IS) Aubade: klass. muz. (10.30 nws.) 11.00 Ge bakjes en een beter leven. II 30 Be- Jaardenprogr. 11.54 Ber. Vastenak- tle. 11.55 Med. 12.00 (S) Van twaalf Nws.) Overhelds\ orl.: 17.00 Luct 15.15 (S) uitzicht: gewijde 16.00 Nws. 16.03 Klankbord. hilversum iii 16.10 (S) V. d kinderen. 16.30 (S) v d. Jeugd. AVRO: 17.00 (S> Mo biel: beweegl. progr. voor beweegl. mensen. 17.55 Med. hilversum ii dinsdag 9 apr. voor 18 uur VARA: 7.02 Eddy Becker._ 9.03_ (s) d. pep. 11.03 Tom Blom radio. 12.03 (S) Opvall. vrol. 14.03 Eddy Becker. KRO: 7.00 Nws. Wat ons betreft hadden Mouth en MacNeal zaterdag het Eurovi sie Songfestival mogen winnen. „I see a star" verschrikkelijk knap gearrangeerd, was In elk geval de ontspannendste bijdra ge aan het gehele programma. Overigens geen rancune. We gunnen het vrolijke Zweedse Wa terloo zijn eerste plaats, we gun nen Italië de tweede prijs en vinden ons wel bij de derde plaats voor de Nederlandse „Star" Maar we zijn lichtelijk be droefd om het feit dat opnieuw voor het onzinnige jury-systeem werd gekozen dat het in principe mogelijk maakt da' het op-een- na-beste-liedje met nul punten gehonoreerd wordt. Met dit systeem immers is al leen de keuze van het winnende liedje enigszins onaantastbaar. Alle andere plaatsingen hebben iets mistigs. Zaterdag werd overigens een on mogelijke kijkavond omdat drie „toppers" om kijkdichtheid schreeuwden f.w. dat Eurovisie Songfestival, de laatste Zeskamo en de Unicef-gala. Zeskamp en Festival was met enig schipperen nog wel te com bineren. het Gala paste In geen enkel schema. Dat gala was een TROS-opname van een program ma dat daags tevoren plaats vond. Daags tevoren had de TROS zendtijd. Gelegenheid derhalve om het gebeuren rechtstreeks uit te zenden. De TROS-Ieiding mikt liever op eigen belang dan dat van de kijkers en koos voor de zaterdaf. Als alternatief van Zeskamp eu ten dele. Songfesti val. Die TROS houdt namelijk niet van alternatieve kijkmogelijkhe- den. Wil alleen eigen program ma's doordrammen en alter neert daarom „populair" het liefst met „nog populairder". Dat is de domme programme ring die leidt tot de televisie eenheidsworst die Amerikaanse kijkers te cons imeren krijgen. Daar staat western tegenover western en quiz tegenover quiz en politiefilm tegenover politie film. In ons omroepsysteem hoeft dat niet, tenzij een omroep „vals" speelt. De TPOS speelt met graagte „vals". Vj.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1974 | | pagina 2