Bert Sitters ziet tien
medailles in
op Europese
verschiet
titelstrijd
José Damen: „Puur natuur"
Trainen en
tranen van
Jose en Eric
INVITATIE WEDSTRIJDEN BRACHTEN AMBITIE TERUG
Noteer bij de radio
ZATERDAG 23 MAART 1974
LEIDSE COURANT
Anke Rijnder$ wil, volgens trainer Wout Gerritse in Wenen nog eenmaal schitteren
(Van onze zwemmedewerker)
DEN HAAG In september van
het vorige jaar werden de eer
ste wereldkampioenschappen
zwemmen in de historie gehou
den. Nederland behaalde in het
Tasmajdanbad van Belgrado elf
finaleplaatsen en twee medail
les. Enith Brigitha mocht twee
maal het rostrum betreden: zil
ver op de 200 meter rugslag en
brons op de 100 meter vrije
slag.
Met dat eremetaal kwam ons land
op de tiende plaats van de we
reldranglijst. Bij de hoger ge
plaatste negen landen waren zes
Europese naties Oost-Duits-
land, Hongarije, Italië, Zweden,
Groot-Brittannië en Rusland),
van welke de DDR zich abso
luut aan de wereldtop vestigde.
Zwembondsadviseur Bert Sitters
(32) ziet het echter niet als een
onmogelijkheid om op de ko
mende Europese kampioen
schappen (eind augustus in We
nen) tien medailles uit het wa
ter te halen. Oud-sprinlkam-
pioen Sitters - zijn laatste titel
was op de nationale kampioers-
schappen van 1965 met een tijd
van 56.6 op de 100 meter vrije
slag - nam ruim een jaar gele
den het bondsadviseursschap
over van Nico van Dam en Jo
Schreurs. De mening „tien
maal op het Europese ereplat-
vorm" verkondigde hij op een
bijeenkomst met clubtrainers in
januari van dit jaar. Hij voegde
daar zelf wel aan toe: ..A's ik
dat zeg, dan wordt er gelachen.
Maar waarom zou Nederland
het niet kunnen?"
Bekende kreten
Waarom ook niet? Op deze vraag
worden meestal bekende kreten
als „te weinig zwemwater",
„een verre van optimale ver
houding tussen training en stu
die" en „het te laat beginnen
met topsport" ten antwoord ge
geven.
Maar wilskracht en talent zijn
weldegelijk aanwezig. Enith
Brigitha, afkomstig van wat nu
nog onze Rijksdelen over zee
zijn, is samen met José Damen
een begrip. Aan het begin van
deze maand leverden zij met
Corrie Gramme, Yolanda Ag-
genbach en Alie te Riet op de
intërnationale zwemgala te Bre
men goede tot uitstekende pres
taties. De Oostduitse formatie
was in deze Westduitse haven
stad echter afwezig.
Het aanbod voor de vrije slag bij
de dames is nog steeds groot.
Achter Brigitha staan meisjes
als Veronica Stel, Annette Se-
gaar en Ada Pors te dringen.
De Haagse zwemsters Josien
Elzerman en Atie Radersma be
naderden op 10 maart tijdens
kringwedstrijden de minuut op
de i00 meter met 60.5 en 60.8.
E'.zerman beschikt r.og steeds
over voldoende capaciteiten om
rug- en wisselslag in redelijke
tijden af te loggen. In Bremen
werd zij vierde op, de 200 meter
van deze beide onderdelen
Nog eenmaal
De Amersfoortse trainer Wout
Gerritse heeft gezegd, dat zijn
pupil Anke Rijnders „in Wenen
nog éénmaal wil schitteren".
Alleen Hansje Bunschoten heeft
moeten afhaken. In de Zwem-
kroniek werd vorige week be
kendgemaakt, wat voor Intimi
reeds geen geheim meer was:
haar moeder en trainster Wil is
ernstig ziek.
De heren moeten op zwemgebied
traditioneel voor de dames on
der doen. Rugslagspecialist Ka-
rim Ressang uit Heemstede kan
als enige internationaal aardig
meekomen. Hans Elzerman Is
nationaal gezien bijzonder sterk
op school-, wissel- en vrije slag,
maar moet buiten oe grenzen
met bescheiden klasseringen ge
noegen nemen.
De volledige zwemtop is dit week
einde aanwezig in zwembad
Morgenstond aan de Haagse
Loevesteinlaan. Hoewel de lente
eergisteren is begonnen, worden
daar de winterkamoioenschap-
pen zwemmen gehouden. In 1968
werden in dit snelle 25-meterbad
selectiewedstrijden gehouden
voor de Olympische Spelen van
Mexico. Het evenement in Den
Haag bleek zo aan te slaan, dat
men er een jaarlijks terugke
rend gebeuren onder de naam
„winterkampioenschappen" van
maakte.
Bert Sitters is van mening ,dat
tussen Belgrado en Wenen geen
speciale plaats voor deze zesde
win tertitelstrijd is weggelegd.
„Het is geen selectie voor de
e.k.", vertelt hij. De wedstrij
den in de Morgenstond zuilen
vanzelfsprekend wel een aardig
beeld opleveren van de huidige
mogelijkheden. Er moeten ten
slotte ploegen voor enkele ko
mende interlands worden gefor
meerd".
Over de tien Europese medailles
zegt Sitters nog dit: „Of dat
waar wordt, zien we in Wenen
wel". ROEL PRAAT
Kent u Eric de Beek? Neen. Niet erg, maar deze tweeëntwintig jarige
is wel zoiets als wereldkampioen veldlopen. Als u Eric niet kent,
weet u zo vast als een huis ook niet waar u Jose van Santberghe
moet plaatsen. Jose is de vrouw van Eric en daar komt nog bij, dat
zij Belgisch veldloopkampioene is en hij diezelfde titel in de afde
ling heren torst. Zij trainen samen en wenen samen. Want er werd
de laatste tijd wat afgeweend in de brede veldloperskringen onzer
Zuiderburen.
Eerst toen Jose haar kampioenstitel won en achter de eindmeet neer
gestuikt zou zijn als Eric haar niet in zijn magere maar sterke lief-
hebbende armen opgevangen hadJose hijgde als een postpaard en
huilde als een kind. Tenslotte kon ook Eric zijn gelukstranen niet
bedwingen en liet ze de vrije loop. Jose en Erie toonden toen voor
het eerst in de veldloopgeschiedenis duidelijk aan. dat je samen
niet slechts beter loopt, maar ook stukken beter huilt. Ze snikten
volle vijf minuten en daarna bracht hij haar opgelucht naar het po
dium.
Een week later. Te Waregem staan kanonnen als Thijs. Lismoni,
Smet, Van Mullem! Schots en zijn hoge magerheid Milleke Put-
temans aan de start. Inzet is het Belgische veldloopkampioenschap.
Eric de Beek houdt zich wat op de achtergrond.
Hij strijkt nog eens door zijn halflange haren, luikt zijn guitige ogen
terneer en bibbert op zijn benen die niet direct spil maar ook verre
van gevuld en gespierd zijn.
Op de tribune in de gure en natte windvlagen van Waregem staat
Jose de Beck-van Santberghe haar zenuwen te verbijten. De tong
tussen de gave tanden, de gebalde vuisten in de zakken van de
strakke broek.
Daar gingen ze dan en daar brak me die nieuwkomer Eric de Beek
de geduchte weerstand van Kareltje Lismont. die loopt alsof hij een
stoel voorzichtig over het ijs schuift. Eric kraakte Mare Smet. de
jongen met de kattentred. Hij veegde de modderige vloer aan ïnct
Vic van Mullem en lapte zelfs Milleke Puttemans aan zifn spikes.
Millekes pasjes waren te licht, want luchtig afgestemd op het fan-
De aanvangstijden van de winterkam
pioenschappen zwemmen in „De Mor
genstond" zijn de volgende: zaterdag
16.00 en 19.30 uur; zondag 14.30 uur.
Zaterdagavond wordt na afloop van het
zwemprogramma (circa 20.30 uur) de
polowedstrijd tussen de herenploegen
van HZPC en Neptunes Arnhem ge
speeld (hoofdklasse).
Dit weekeinde worden ook de
nationale winterkampioen
schappen schoonspringen ge
houden. Deze titelstrijd
vindt plaats in het Sport-
fondsenbad te Beverwijk.
Men begint om 13.30 uur (za
terdag) en 12.00 uur (zon-
dag).
De winterkampioenschappen op
de 800 meter vrije slag dames
en de 1500 meter vrije slag he
ren zijn vastgesteld op zaterdag
6 april. Plaats van handeling is
het nieuwe 50-meterbad „De
Welle" in Drachten.
Naast invitatiewedstrijden in Moskou, Praag, Trento, Luxemburg, Leeds
(de „Coca-Colawedstrijden"), Oost-Duitsland, Wenen, Joego-Slavië, en
Bratislava (de „grand-prix") staan tot aan de Europese Kampioen
schappen de volgende zwem interlands voor senioren op het program
ma: 26/27 april 5- of 6-landenwedstrijd in Groot-Brittannië; 11/12 moi
Nederland—Canada dames en Nederland—Italië heren.
Daarnaast vindt er nog een groot aantal jeugdinterlands plaats. De
nationale kampioenschappen worden van 20 tot en met 28 juli in Utrecht
gehouden.
DEN BOSCH José Damen ls
een jongedame aan het worden.
Zij is aan de groei geraakt en
zij heeft daardoor meer kracht
gekregen. Dat opvallende aspect
kreeg de laatste maanden ge
stalte in drie records, die zij op
invitatiewedstrijden in het bui
tenland verbeterde. In Turijn
kwam ze op de 200 meter wis
selslag tot 2.26.4. In Parijs dook
zij met 2.18.8 onder het record
op de 200 meter vlinderslag. En
in Bremen was de verrassing
voor de Nederlandse zwemwe-
reld helemaal groot: 5.02 op de
400 meter wisselslag. Deze laat
ste prestatie heeft de onbetwiste
vedette van de vandaag begon
nen winterkampioenschappen in
Morgenstond in het brandpunt
van de belangstelling geplaatst.
Wat is het „geheim" achter Jose Damen in afwachting van
deze opvallende en recente vorig jaar succesvol verliepen.
reeks van record-explosies?
lang geleden nader toegelicht.
„Als anderen doodmoe zijn
schijnt José er met het grootste
plezier van de wereld nog een
schepje bovenop te doen." Dat
typeert haar. Door een hekel
aan rust en berusting te heb
ben wil zij altijd maar méér
trainen, meer wedstrijdpresta
ties leveren. Elke keer opnieuw
begint ze er weer aan, velen
malen in de week. Altijd met
een opgewekt humeur. Rook
Mertens nogmaals: ,Ik zag di
rect toen zij voor het eerst bij
me kwam dat het een parade- José Damen (14 jaar thans)
paardje, een ra' irtalent is. kwam twee jaar geleden voor
Niet in het minst. dat ze ook het voetlicht door betere tijden
nog alles zo s oegrijpt en dan Hansje Bunschoten op die
kan verwerken." leeftijd af te leveren,
dereen daarna gissen. Hoe kon De ijver, waarmee José Daifien Sneller op alle zwemafstanden om
„Het is allemaal begonnen met
een uitnodiging van Rostock in
november", doet Jacques Da
men, haar vader en tijdelijk
trainer in het Brabantbad van
Den Bosch uit de doeken. „Van
af dat moment heeft José geen
rust meer genomen. Zij rolde
van de ene invitatie in de ande
re en dat maakte haar ambi
tieuzer dan ooit." Met als uit
schieter haar opzienbarende
race op de 400 meter wisselslag,
onlangs in Bremen. „Van die
5.02 keken we allemaal op. 5.09
en in een gunstig geval 5.08
moest haalbaar zijn, hadden we
uitgemaakt, maar deze tijd ei
genlijk nog niet." Wel ging ie-
nver heeft kan door de beugel
als haar studie op het atheneum
(tweede jaars) niet in gevaar
komt. Dat is een eis voor het
uit vijf kinderen bestaande ge
zin Damen. De studie mag niet
lijden onder het bedrijven van
sport. „Zo gauw er op school
iets mis gaat krijg is een sein
tje. Dan moet er met bijlessen
iets gedaan worden. Tot nu toe
is het echter niet nodig geweest.
José kwam veertien dagen gele
commentaar te leveren. Hij kon
alles wat aan deze functie vast
zat niet meer aan. Deze impas
se wordt inmiddels opgevangen
door haar vader en Ger van
Dijk, een jonge zwemtrainer uit
Best, die door bondscoach Bert
Sitters werd aanbevolen maar
nog heel weinig ervaring met de
topzwemmerij heeft opgedaan.
Zij hebben afgesproken om de
week te trainen. Vader Damen:
„Dat is natuurlijk niet ideaal.
Voor niemand. Een topzwem-
ster heeft het recht op een vas
te trainer, die haar elke dag
kan bijstaan." Maar dë situatie
is niet anders, niemand kan er
iets aan veranderen. Daarom
wordt nog even de kat uit de
boom gekeken. „Er staan bin
nenkort enkele gesprekken op
het programma. Misschien
komt er dan een oplossing uit
de bus". Dat vader Damen bij
de training is betrokken is pure
noodzaak. Hij zou het veel lie
ver aan een ander overlaten.
„Vreemde ogen dwingen, va
ders ogen niet" geeft hij als
toelichting bij dit standpunt.
„Als er nog even achthonderd
meter gezwommen moet worden
dan zwicht een vader sneller
voor zijn dochter dan een trai
ner voor zijn pupil. Voor mij is
dat de reden waarom ik de
voorkeur aan een ander geef.
Sportbrief
uit Brussel
Milleke de Vlieger ploegde dapper voort, maar sneefde in de drab.
Eric de Beck won met groot vertoon en kuste zijne Jose uitvoerig,
na afloop waarvan zij merkwaardig genoeg meer huiten adem was
dan hij. Na de kus werd geweend en geheel het Belgische volk zot
geroerd voor het televisiescherm te kijken naar de kampioenen
i stuk maar taai als zadeljak-
Eric en Jose gingen dus mede op naar Monza waar de landencrots
1974 gedraafd zou worden. Jose kreeg geen been aan de grontj,
maar haar Eric won waarachtig voor Mariano Haro, de Spaanse fu
rie, voor Karei Lismont, voor Jimmy Brown en noem al de groten
verder maar op. Gaston Roelants eindigde op 37-jarige leeftijd dan
toch nog even op de veertiende plaats en hij was het die te Monza
het huilconcert Inzette. Die eer kwam hem toe, want Eric is zijn
pupildie hij met warme zorgen en gouden raadgevingen omringt.
Eric, zelf toch al een gevoelige jongen, weende eerst in de armen
van Roelants, daarna in die van zijn Jose die een hele sectie Bersa-
glieri onder de voet gelopen had om bij hem te komen. Kareltje
Lismont, die setiert zifn eerste communie geen traan meer gelaten
heeft, stond er droog bij en keek er naar. Na Reiff, Moens, Roelants
Puttemans wordt Eric de Beek de zoveelste Belgische loper van ab
solute wereldklasse. Wat maakt die Belgen toch zo snel ter been?
Om te beginnen is het Belgische been knokiger, hoekiger, tanlger en
peziger dan het doorsnee Europese been. Op de tweede plaats lopen
de Belgen met Iets naar binnen gedraaide voeten, hetgeen platvoe
ten voorkomt en vooral de kultspier stimuleert. En ten derde drinkt
de Belg van kindsbeen af bier, hetgeen de hartspier ten goede
komt. Daarbij komt natuurlijk de moraal, die ongeëvenaard is en
ook de Belgische renners. Men denke hierbij vooral aan da roem
ruchte Flandriens naar weergaloze successen joeg. Het is da
Belg ten enenmale gegeven zich totaal leeg te lopen en te fietsen.
Nooit nood. want op elke hoek van elke straat staat een frietkraam
waar de krachten hersteld kunnen worden. Tenslotte is er dan nog
de pil. Geen volk ter wereld beheerst de kunst van het in juiste
mate, ten gepasten tijde slikken van de aangewezen krachtpll. Op
deze stukken hebben de Belgen een voorsprong van een halve eeuw.
Gekheid aan de kant: als we morgen Olympische spelen hielden lie
pen de Belgen minstens vier gouden loopmedailles bij elkaar. En
dal is een sterk stuk in een klein broekland.
José ineens zoveel vooruitgang
boeken? Veronderstellingen over
kracht-, loop- en droogtrainln-
gen worden door Pa Damen
naar het rijk der fabelen verwe
zen. „José traint alleen in het
water. Puur ..atuur". Bij dat
voordeel sloot haar voorbeeldige
wedstrijdmentaliteit aan. „Zij is
een vechtersbaasje van het zui
verste water. Het woord opge
ven kent ze niet". Onlangs op
gestapte trainer Rook Mertens
(52) heeft dat aspeci nog niet zo
records brak, wekt geen veront
rusting. Zij heeft voor dit win
terkampioenschap niet gepiekt
en kan dus nooit te vroeg in
vorm zijn gekomen, wat werd
verondersteld. „Wat kan je er
nou aan doen als het allemaal
vanzelf gaat', roept Jacques
Damen verrukt uit. „Normaal
traint ze twee tot drie keer per
dag en dat geeft geen enkel pro
bleem. Zij doet het zelfs graag,
je hoeft ze niet te dwingen". Al
les wat José voor het zwemmen
den nog met een rapport zonder Qp de trainingen in het Brabant- j
onvoldoendes thuis". bad legt José Damen dagelijks I
de basis voor haar snel stijgen
de prestatiecurve. Of Ger van
Dijk of „pa" Damen kijken dan
toe. Zij weten haarfijn wat er
gebeurt en welke tijden op de
training uit de bus komen. Dat
stemt hen nog optimistischer
dan ze nu al zijn. De vooruit
gang van nu concentreert zich
meer op het krachtwerk, op de
langere afstanden dan op de
sprintexplosies. Voor het begin
van de zomerkamploenschap-
pen, waarop wel gepiekt wordt
door José Damen, moet echter
een evenwicht zijn bereikt. Dan
is zij wellicht net zo ver als
Enith Brigitta het vorige sei
zoen in Belgrado was.
HANS DE BRUYN.
precies te zijn. Dat heeft haar
enorm gestimuleerd. Zij had
een idool waarop zij zich kon
richten. Slechts de laatste tijd
maakt ze zich er enigszins van
Ins. Zij is onafhankelijker ge
worden. Waarschijnlijk is deze
logische metamorfose oorzaak
van de breuk met haar trainer
Rook Mertens, een zwemexpert
bij uitstek. De clubtrainer van
BZV Fortuna gooide anderhalve
week geleden het bijltje er bij
neer. Onverwachts en zonder
EREDIVISIE
PSV Ajax (23/3)
FC Utrecht MVV
Haarlem De Graafschap
AZ'67 Sparta 1
Feyenoord Telstar
NAC FC Den Haag
FC Twente Roda JC
NEC FC Groningen
FC Amsterdam Go Ahead Eagles
EERSTE DIVISIE
PEC Zwolle Veendam
SVV Vitesse
FC VW Heracles
FC Den Bosch SC Cambuur
SC Amersfoort Willem II
Fortuna SC Excelsior
Heerenveen Volendam
Wageningen Fortuna VI.
De Volewijckers Eindhoven
Helmond Sport FC Dordrecht
De wedstrijden aangeduid met een komen
het totoformulier.
