B Luchtbrug naar Raima de Majorca
Overvol
godeneiland
heeft ook
ingevette
welvaarts
kinderen
zitten in
nu nog
ongerepte
natuur
bakblik
op eikaars
verbrande
lip
enTOURAGE-enTOURage-
Prettige vakantie
in Duitsland
Zichtbaar wonder
in
Jeruzalem
Eén van de knapste prestaties van de Israëlische
architectuur is de reconstructie van het Joodse
kwartier in Jeruzalem. Kosten noch moeiten zijn
gespaard om één van de meest markante wijken
van oud-Jeruzalem in zijn oorspronkelijke staat
terug te brengen. Wie de herstelwerkzaamheden
gadeslaat en stukje bij beetje een kompleet brok
historie tot nieuw leven ziet komen, heeft de
indruk dat hij getuige is van de voltrekking van
een wonder.
Na de verwoesting van de tweede tempel in het jaar
70 kan men niet meer spreken van een uitgesproken
joods karakter in de oude stad in het oostelijk deel
van Jeruzalem. Er zijn weliswaar altijd joden ach
tergebleven, maar de meesten zijn in de loop der
tijden verhuisd en andere volkeren namen hun
plaatsen in „liet fort" in. Op een klein gedeelte na,
dat gebouwd is op de oostelijke helling van de
Zions-berg en uitzicht geeft op het restant van de
verwoeste tempel: de klaagmuur.
Van de 15.000 joden, die in de 2e helft van de 19e
eeuw in de oude stad van Jeruzalem woonden
waren er meer dan 5000 in deze kleine wijk geves
tigd. De kern bestond uit vier synagogen, die op
unieke wijze met elkaar verbonden waren. In en
rondom deze tempels waren de vele „yesjiwot",
leerscholen, waar Joodse kinderen onderwezen wer
den in de Heilige Leer. Dat duurde tot het rampjaar
1948. De Vrijheidsoorlog, die voor Israel het leven
betekende, betekende voor de joodse bewoners van
de oude stad het einde. De bewoners van het joodse'
kwartier moesten vluchten en het stadsdeel zelf werd
zwaar beschadigd. De synagogen deden vanaf dat mo
ment dienst als stallen voor koeien en paarden.
Na de zesdaagse oorlog van 1967 besloot men het
Joods kwartier weer op te bouwen. Het oude Jeru
zalem was weer in handen der Israëliërs, die in het
oude gedeelte alleen maar krotten en puin aantrof
fen. Aan de hand van oude tekeningen en door
middel van archeologisch onderzoek ontstond toen
een wederopbouwplan, dat anno 1974 al op vele
punten werkelijkheid is geworden. De vier oude
synagogen zijn weer in oorspronkelijke luister her
steld. Klaar zijn ook de leerscholen rondom deze
kerken.
Eén van de eersten, die na de zesdaagse oorlog de
herboren Joodse wijk betrok was vice-premier Al-
lon, die nu in een huis aan de buitenkant woont.
De bedoeling is dat mettertijd 700 gezinnen de wijk
zullen bevolken. Er komen 250 winkels en in de
planning zijn tevens drie hotels opgenomen.
Oosterbuur Duitsland heeft in 1973 3,9 miljoen
overnachtingen van Nederlanders verwerkt en dat
was voor het Duits Reis-Informatiebureau, Spui 24,
Amsterdam-Centrum, telefoon 020-241293 voldoen
de aanleiding om het reizen naar de Bondsrepu
bliek extra aantrekkelijk te maken door de uitgave
van de 56 pagina's tellende kleurengids „Prettige
vakantie in Duitsland 1974".
Waar krijgt men 400 gram gegrild vlees voor minder
dan 10 mark, hoe rijdt men over de Weinstraten
in het zuiden van Duitsland en waar vinden kinde
ren vlakbij de grens vertier. De prospectus geeft
op ordentelijke grtindliche wijze antwoord op deze
en tientallen andere vragen. Om er nog enkele te
noemen: reizen met individueel vervoer, overnach
ting en maaltijden, vakantietips: bedrijfsbezichtin-
gen, hobby-vakanties, dierentuinen, wildparken, mi-
nisteden en pret-oaes, autotochten en burcht- en
slothotels. Een bijzonderheid in deze gids is voorts
de vermelding van goedkope vakantieverblijven in
de gewilde delen van Duitsland. Ze worden met
naam en toenaam genoemd. Deze kostelijke gids is
gratis bij het Duits Reis- en Informatiebureau te
verkrijgen.
Mammoet-aquarium
aan Aalsmeerse plas
Aalsmeer, dat reeds de grootste bloemenveiling
van Europa binnen de gemeentegrenzen had, heeft
sinds vorige week ook nog het grootste aquarium
voor zoetwatervissen in Nederland. Het enorme
gevaarte, dat één wand van het puike restaurant
de Hooge Wilgen beslaat heeft 85.000 gulden gekost
en bevat achter glazen ruiten van 4.1/2 centimeter
dikte 14.000 liter water. Het gewicht van dit reuze-
naquarium is 40 ton en de filters, die het leefkli
Een van de fraai gerestaureerde historische gebouwen in het Joodse kwartier van Jeruzalem
is het Rhothschildhuis.
In de toeristische top-
maanden roept het vlieg
veld van Palma de Ma
jorca herinneringen op
aan de Berlijnse lucht
brug. Het blauwe zwerk
is dan vergeven van
grommende vogels, die
met trillende vleugels
wachten op het teken,
dat er geland kan wor
den. De eilandbewoners
nemen op zulke momen
ten niet eens meer de
moeite om zich af te vra
gen, wat hun boven het
hoofd hangt, want dat is
genoegzaam bekend. Af
gegraasd godeneiland
Majorca wordt vanuit de
lucht voortdurend aange
vallen door massale heir-
legers van potverteer-
ders, die voornemens zijn
het bruin te bakken.
ft?
1 HU* J2.L
-JU". IB I
iiPWïif II L..
lï tra mmmm
Toch is het een misvatting om te
denken, dat Majorca inmiddels door
;,het toerisme verzwolgen is. Wie uit
j het vliegtuigraam een blik naar het
eiland zendt en de grijze, betonnen
hotel-silo's ziet, die als een eindeloze
Chinese muur langs de zuidkust
staan, krijgt sterk die indruk. De
ingevette welvaartskinderen krioelen
over het petieterige strandje van El
Arenal, waar men door de buiken
allang de zee niet meer ziet.
Maar zoals eertijds Grieken en Cart-
hagers en daarvoor de PhoeniciërsB
nooit verder zijn gekomen dan de
akust, zo drukken ook de Angelsak-
asen, Germanen en Galliërs anno 1974
s zich verbeten tegen de nauwe strook
langs de Middellandse Zee aan. Toch
is er voor iedereen, die wil, een
mogelijkheid om aan dat volgepakte
bakblik te ontsnappen. Er zijn goede
busverbindingen naar de meest afge
legen hoeken van het eiland en wie
er het geld voor over heeft kan voor
een schappelijk bedrag de Spaanse
versie van de Fiat 600, di Seat hu-
Daarbij is wel een waarschuwing
vooraf op zijn plaats: controleer de
remmen, voordat u zich in de bloeds
tollende haarspeldbochten stort.
Toegegeven: de begrafenissen op
Majorca zijn kleurig genoeg om er
een hele filmrol op te verschieten,
maar als je zelf het deksel op je neus
krijgt valt er toch weinig meer van
te genieten.
Een rit westwaarts vanuit Palma
naar Andraitx en het daarbij beho
rende haventje levert het romantisch
bewijs, dat het binnenland nog gro
tendeels maagdelijk is. Je rijdt als j
een moderne Robinson Crusoë door
olijf- en amandelwouden en vindt
tenslotte na enig zoeken ook het
privé strandje, waar je het warme
rijk alleen hebt.
Voor liefhebbers van dramatische
vergezichten is een rit aan te bevelen
langs de kustweg van Andraitx naar
Estallenchs en vandaar langs steile
rotswanden verder. In dit gedeelte
pakt Majorca een brok ongerepte
natuur uit, dat adembenemend is.
Kleine stadjes als Soller, dat zich
onder de ruige piek van de onge
naakbare Puig Mayor heeft genes
teld, Banalbufar, waar water door
stenen geulen in de straten een weg
omlaag zoekt en Pollensa zijn stuk
voor stuk meer dan de moeite waard
om in iedere Majorca-vakantie te
worden bezocht. Hetzelfde geldt voor
het 14e eeuwse klooster van Vallde-
mosa, waar nog steeds de geesten
rondwaren van wonderkind Frederic -
Chopin en zijn aangebedene George «w*
Sand. Mensen, die zich even uit hun
strandstoel kunnen losweken, doen
er ook goed aan om een snel bezoek
te brengen aan de meest indrukwek-,
kende stalactiet-grotten van Europa
rondom Manacor.
Hoewel vele zaken de hoofdstad Pal
ma minder aantrekkelijk maken (op
sommige momenten lijkt het angstig
veel op Valkenburg, compleet met
petat en papieren mutsen) verdient,
deze stad toch een zorgvuldige
spectie. Gastronomen mogen bij
voorbeeld de verrukkelijke eetsleu-
ven in de nauwe zijstraten niet mis
sen. Ze vinden daar in de scheme
ring een zilt luilekkerland met een
onwaarschijnlijke variatie van visge
rechten. De kebabs, geroosterde sar
dines, groene pepers, artisjokken en
de Majorca-ham zijn eveneens
waard om over de tong te gaan. Het
één en ander kan dan royaal worden
weggespoeld met de goede en nog
steeds goedkope Spaanse wijn.
je een maag hebt, die tegen een
stootje kan is een culinaire stroop-
tocht landinwaarts sterk aan te beve
len. In het hart van het eiland vindt T
men herbergen, die alleen door de
eilandbewoners bezocht worden en
die spotgoedkope Spaanse kost op
tafel brengen. Eén van die herbergen!
staat aan de weg van Palma
Manacor en is gemakkelijk te her-^
kennen aan een afbeelding van een^
duivelsgezicht op de buitenmuur. I
Deze duivel is ontleend aan een oude
legende uit de dagen, toen de pest
nog rondwaarde over het eiland. De.
spinnewebben boven de deur date-I
ren waarschijnlijk uit diezelfde tijd.^.
Binnen hangen de worsten aan de
zoldering en smeult in een hoek een
halve olijfboom in het open vuur,
waar de meesterkok zijn geroosterd
vlees bereidt.
vurenhout
Je eet er van vurenhouten tafels
zonder enige versiering. Tip: begin
met olijven en pepers uit het zuur
en ga dan voorzichtig door met een
diep bord vol verrukkelijke gebak
ken worstjes. De varkens- en lams
koteletten met olijfaroma zijn trou
wens ook het proberen waard. En
wat zou u denken van een onverval-
I ste paella, die je in een aardewerk-
j bord krijgt opgediend en die je met
houten boerelepel soldaat
Z maakt.
Majorca ontleent zijn populariteit
de goedkoopte, waarmee men
en een zekere luxe kan verwer-
Een snelle peiling bij enige tou-
I roperators maakte dit opnieuw dui-
delijk: ondanks het feit, dat de reis-
gidsen uitpuilen van nieuwe, exoti
sche bestemmingen, blijft Majorca
de onverbiddelijke vakantietopper
voor de meeste Nederlanders. De
prijzen zijn nog steeds redelijk (of
schoon men nu toch zeker 15 procent
meer betaalt don vorig jaar) en de
meeste hotels zijn van goed tot rede
lijk. Wie een rustige stek verlangt
doet er wel goed aan om zich niet
in El Arenal te nestelen. Op dit
gedeelte zijn de kermis-vermaken nu
eenmaal favoriet en zit men voortdu
rend op eikaars verbrande lip. Zoek
liever onderdak aan de andere kant
van de hoofdstad, waar de natuur
ook nog een stuk meer te bieden
heeft.
Henk Bouve (links) als gastheer in het Aalsmeerse restaurant de Hooge Wilgen
maat voor de vissen moeten garanderen, wegen ook
nog eens 20 ton.
Aalsmeer heeft deze unieke attractie te danken aan
de 55-jarige levensgenieter Henk Boevé, een raszui
vere Amsterdammer, die zijn visserslatijn met een
gepeperde Mokumse saus heeft overgoten. Bouvé,
die in de Haarlemmermeer opgroeide en jarenlang
als boerenknecht op het land werkte kwam later
als busohauffeur in dienst van Maarse en Kroon.
Die bus ruilde hij na verloop van tijd voor een
50-tons tankwagen van een Uithoorns wegensproei-
bcdrijf. „In die tijd," herinnert hij 2ich nu haar
scherp, „viel me al één ding op. Als ik een wegres
taurant binnenkwam zag ik altijd het geld over de
toonbank in de zakken van de eigenaar vallen. Nooit
andersom. Ik heb toen gedacht „Henk je moet zo
gauw mogelijk aan de andere kant van dat buffet
zien te komen."
Met 3500 gulden spaargeld en een lening bij een
goede vriend kocht hij enkele jaren geleden het
bijna failliete „Wapen van Aalsmeer", dat hij binnen
de kortste keren tot een florerend horeca-bedrijf
ombouwde. Daarna ontfermde hij zich over het
eveneens kapseizende restaurant „De Hooge Wil
gen", dat fotogeniek gelegen is aan de Westeinder-
plas. „Ook deze zaak loopt momenteel als een trein,"
meldt hij met gepaste trots.
Onlangs heeft Bouvé in het Spaanse Benegarafe
ook een rustiek pandje op de kop getikt, waarin
hij binnenkort zijn derde restaurant La Sirena zal
openen. „En allemaal Hollandse kost. Geen Spaanse
flauwekul. Niet die olijftroep, maar een fijne bal
gehakt en een goeie sappige biefstuk. Die ga ik daar
straks serveren." Als afscheidscadeau heeft Bouvé
aan de burgerij van Aalsmeer dat aquarium ge
schonken: er zwemmen alleen vissen in, die ook
leven in de Westeinderplas: twintig soorten, waaron
der enorme snoeken en karpers en verder de meer
val, de baars, snoekbaars, goudkarper en paling.
„Dat aquarium," zegt Bouvé, „is altijd een harte-
wens van me geweest. Ik ben zelf een verwoede
visser en reken er op, dat ik straks in Spanje ook
regelmatig op zee te vinden zal zijn. Het bedrijf
draag ik zo zoetjesaan over aan mijn kinderen Ans
en Rinus. Ik heb genoeg gedaan, zou ik zo denken.
Ik heb er alleen al negen jaar over gedaan om mijn
horeca-diploma's te halen. Alleen aan het diploma
ijsbereiden ben ik niet toegekomen. Ik vond dat ook
niet nodig. Als ik zin heb in een wafeltje wacht
ik wel, totdat er een ijscoman voorbij komt"
m
-WW