5
BRIEF DUBCEK
BESCHULDIGT
GUSTAV HUSAK
si
Q)
Herinneringen
aan Sonneveld
dUÜ&ENE
Dublin erkent
feitelijkheid
van N.-Ierland
Dolgelukkige pater jaak van Helden
Wij
iunnen
nu de honger buiten
de deur houden
|ln
PORION
Tl974' DONDERDAG 14 MAART 1974
LEIDSE COURANT
bs
TJE
ZEN
ROME (AFP) Het weekblad „Giorni-Vie Nuove" van de Italiaanse
communistische partij heeft gisteren een brief afgedrukt van Alex
ander Dubcek aan de weduwe van Josef Smrkowski, waarin de
j voormalige Tsjechoslowaakse partijleider Smrkowski's „drama" in
de herinnering terugroept en de „Praagse lente" verdedigt.
oude vriend en medewerker van
de lente van 1968, Gustav Hu-
sak, moest zijn die na april 1968
zijn toevlucht ging zoeken tot
laster en het aanwenden van dé
mididelen die zijn persoonlijke
macht hem gaven om uiteinde
lijk zijn uitstoting uit de partij
te bewerkstelligen".
.Smrkowski werd op deze manier
zelfs ontnomen wat het doel van
zijn hele leven was geweest,
zijn lidmaatschap van de com
munistische partij.
Over het feit dat hij zelf en zijn
vrouw ook uit de partij gezet
zijn, schrijft Dubcek, dat zij
.zonder weerwoord, onteerd'
zijn. Niettemin koesteren zij
geen wrok tegen de communisti
sche partij, haar beweging en
haar ideeën. „Zij zijn veel ster
ker dan de obstakels die onder
weg opduiken"
Dubcek spreekt in zijn brief het
vermoeden uit dat de Praagse
lente in 1968 onder de tanks van
de troepen van het Pact van
Warschau verpletterd werd als
gevolg van de foutieve voorlich
ting door tegenstanders van de
nieuwe koers in Praag.
Lik begrijp ook nu nog niet hoe
onze bondgenoten berichten se-
rieus konden nemen die dat dui
delijk niet waren en die een
vervormd beeld gaven van de
oplossingen die ons voor onze
problemen voor ogen stonden',
aldus Dubcek.
zijn brief beschuldigt Dubcek
de huidige partijleider Gustav
Husak van .misbruik van macht
om Smrkowski uit de partij te
stoten'. ,Het drama van
Smrkowski werd als dat nog
mogelijk was verergerd door
het feit dat het uitgerekend zijn
In Elsevier haalt Michel van der
Plas, die veel teksten voor Wim
Sonneveld heeft geschreven,
herinneringen op aan de overle
den cabaretier. „Afbeulen liet
hij zich door zijn onverbiddelijke
choreograaf. Hij viel tijdens die
repetities in november 1970 vijf
volle kilo's af."
Ook een groot interview met Leen
Jongewaard. „Ik voel mij het
meest acteur. Ik wil een rol
spelen en daar ga ik heen. Ik
ben in de rui, in de overgang,
opkomen als Leen Jongewaard
ambieer ik niet meer." Drie
dikke vraagtekens tenslotte wor
den gezet achter het plan een
Oosterscheldedam met inge
bouwde stormvloedkering aan te
brengen. „Men heeft Zeeland in
1978 een optimale veiligheid be
loofd. Men biedt nu aan: een re
delijke veiligheid, die zo goed
als zeker tot in de jaren '90 zal
voortduren. Wat gebeurt er met
de dijken bij een nieuwe super-
storm?"
De Haagse Post heeft een gesprek
met de scheidende, op een na
so
hoogste man van ons gevange
niswezen, dr. J. van dar-GrienW-
Hij zegt met veel nadruk:
„Mensen, wees alsjeblieft voor
zichtig en praat niet teveel over
resocialisering. Want je zou de
gedachte kunnen wekken, o.a.
bij de rechterlijke macht, dat
iemand als hij naar de gevange
nis wordt gestuurd, daar gereso
cialiseerd wordt. Daar zijn wij
niet voor." Ook een interview
met Ed van Tijn „die de polari
satie actualiseert". Citaat: „Ik
sluit helemaal niet uit dat de
KVP ondanks de medewer
king aan het progressieve kabi
netsbeleid op korte termijn
toch weer een behoudende poli
tiek kiest als het om fundamen
tele hervormingen gaat. En dat
we dan weer terugvallen in de
oude onverzoenlijke situatie.
Vrij Nederland interviewt de ex-
kandidaat gevolmachtigd minis
ter O. E. Kemble. „De hetze is
niet gevoerd door het volk van
Suriname, maar door mensen
die gewend zijn om via de ge
volmachtigde minister goede
contracten af te sluiten. Die
mensen hebben liever iemand
die in hun straatje past, niet ie
mand die vindt dat er van de
winsten teveel uit Suriname
verdwijnt. Dat ik niet benoemd
ben, dat is een overwinning van
de kapitalistische krachten."
Het blad drukt posthuum een
brief van Wim Sonneveld af,
waaruit blijkt hoe gekwetst hij
is geweest over de dodelijke kri
tiek op zijn film. „Kom mijn
plakboek maar eens doorblade
ren. Het is in 99 procent van de
gevallen gewoon te lullig om te
lezen", En „De Hollandse criti
cus houdt van runderlappen.
Geen flauwe kul, maar een zak
snoepjes kan op zijn tijd ook
zeer smakelijk zijn."
Do Groene Amsterdammer heeft
een vraaggesprek met Richard
Gott, kenner bij uitstek van de
Zuid-Amerikaanse guerilla. Hij
concludeert: „De derde wereld
moet wachten op de ineenstor
ting van het rijke westen",
want „het is een soort patstel
ling, waarin de regeringen niet
in staat zijn de guerilal uit te
roeien, maar waarin de guerril
la evenmin in staat is een poli
tieke beweging op gang te bren
gen, die de regeringen ten val
kan brengen." Een ander arti
kel gaat over „librium en va
lium, vergeten hoofdstuk in het
drugbeleid". Conclusie: „Mis
schien kan de kostenfactor voor
de regering een reden zijn om
onderzoek in dezen te stimule
ren. Er wordt in Nederland zo'n
1 miljard gulden aan genees
middelen besteed."
Het omslagartikel is gewijd aan
het ballet in Nederland. Hans
van Manen: „De bezetting van
balletvoorstellingen is adembe
nemend. Vergelijk dat maar
eens met toneel. Het publleks-
theater speelt soms voor 15
mensen. als er in Rotterdam
.▼ÊOeger 30(1 Iniensen kwamen
voor ballet, n dat zijn "ërTiu
"WO, dan is hat toch fantastisch.
Dans is in de hele wereld veel
populairder geworden. Het komt
nu eindelijk uit dat verdom
hoekje, waar het altijd in geze
ten heeft."
DE NIEUWE UNIE
De Nieuwe Linie laat een actie
groep onthullen, hoe de Griekse
dictatuur reikt tot in Nederland.
dreigbrieven, nachtelijke
telefoontjes, knokploegen. Hier
voor dient de vereniging
Eneeol, die ook tot taak heeft
om bij anti-junta manifestaties
van Nederlandse of Griekse or
ganisaties ordeverstorend op te
treden. Bij de verkiezingen voor
de migrantenraad liepen leden
van de Eneeol gewoon mee de
stemhokjes in om te kijken hoe
de Grieken stemden. „Ook
wordt paniek op het Drentse
platteland gsignaleerd, want
„we gaan met mensen uit het
westen onze dorpen verpesten"
en „Als je er nou loopt, vind Je
er niks meer terug van het oude
Drente, zoals ik dat nog heb ge
kend. Er zitten wat kunste
naars, pottenbakkers en schil
ders, maar dat klopt niet met
vroeger. Toen woonden hier
veenarbeiders."
623e
Staatsloterij
eerste trekking
Prijzen vsn:
10 zijn gevallen op nummers eindigende op: 2
f 50 zijn gevallen op nummers eindigende op: 06
50 zijn gevallen op nummers eindigende op: 21
100 zijn gevallen op nummers eindigende op: 337
f 100 zijn gevallen op nummers eindigende op: 604
200 zijn gevallen op nummers eindigende op: 448
400 zijn gevallen op nummers eindigende op: 928
f 1.000 zijn gevallen op nummers eindigende op: 0826
Een prijs van:
f 2.000 is gevallen op het nummer: 064207
2.000 is gevallen op het nummer: 057701
2.000 is gevallen op het nummer: 095079
f 2.000 is gevallen op het nummer: 025080
2.000 is gevallen op het nummer: 070348
De prijs van:
5.000 is gevallen op het nummer: 051024
f25.000 is gevallen op het nummer: 086936
Een extra prijs van 50.000 is gevallén
in de serie L op het nummer; 014472
en een troostprijs van ƒ1.000 op nummer: 014472
van elk van de andere series.
Een extra prijs van f50.000 is gevallen
in de serie H op het nummer: 023457
023457
Gewonnen prijzen kunnen na de derde trekking worden geïnd.
LONDEN De verklaring van de Zuldlerse premier Liam Cosgrave
in het parlement van Dublin dat zijn regering Noord-Ierland's posi
tie als deel van Groot Brittannië als feit erkent, stemt in Londense
politieke kringen tot voldoening. Tijdens de conferentie van Sun-
ningdale afgelopen december, hebben de vertegenwoordigers van de
Ierse Republiek formeel geklaagd dat Ierland niet herenigd kan
worden zonder de instemming van een meerderheid van Ulsters be
volking.
Naderhand werd het akkoord van
Sunningdale juridisch betwist in
Dublin. Een rechtbank kwam
tot het besluit, dat volgens de
republikeinse grondwet Noord-
Ie rl and geografisch nog steeds
bij de republiek hoort, terwijl
het in werkelijkheid een politiek
onderdeel is van het Britse ko
ninkrijk.
Cosgrave herhaalde, dat de huidi
ge politieke positie van Noord-
Ierland niet gewijzigd kan wor
den. zonder dat de meeste
Noordieren het wensen. Nadien
noemden Ierse regeringskringen
deze verklaring „een belangrij
ke concessie aan de Unionisten
van Ulster, ook al had premier
Cosgrave slechts onder woorden
gebracht, wat Dublin sinds ja
ren stilzwijgend erkent".
In Ulster liepen de reacties sterk
uiteen. Brian Faulkner chef van
de uitvoerende raad, zei dat
door deze verklaring de houding
van Dublin opgeklaard werd.
Hij sprak de hoop uit, dat de
Zuidieren nu de politie van het
noorden niet langer meer zou
den betwisten. Dominee Ian
Paisley noemde Cosgrave's ver
klaring „gewoon een brokje po
litieke gymnastiek, zonder juri
dische erkenning van de feite
lijkheid van Ulsters positie".
Delftse studenten zullen op 21 I
maart een voorstelling geven in
het Kurhaus te Scheveningen. I
„Droomspel" van Strindberg I
staat op hun programma.
Professor dr. S. Dresden uit Lel
den is benoemd tot lid van de
Raad voor de Kunst, afdeling
Letteren.
EERSTE KAMER
MOET BLIJVEN
DEN HAAG Senaatsvoorzitter
Prof. dr. Th. Thurllngs gelooft
niet dat de Eerste Kamer zal
verdwijnen. Hij zei gistermid
dag op een bijeenkomst in Den
Haag, dat het er niet naar uit
ziet, dat de PvdA de tweederde
meerderheid van de Kamer ach- j
ter zich krijgt, die nodig is om
de Eerste Kamer af te schaffen.
Prof. Thurlings (KVP). zelf
vindt, dat de senaat moet blij
ven. Hij meent ook, dat de
overtuiging dat de Eerste Kamer
nast de Tweede Kamer noodza
kelijk is, veld wint in he. land
Vragen over
risico's bij
goudhamsters
DEN HAAG (ANP) De tweede
kamerleden Kosto en mevrouw
De Boois (beiden PvdA) willen
van minister van Doorn van
CRM en staatssecretaris Hen
driks van volksgezondheid nade
re informaties' over de risico's
die bezitters van goudhamsters
lopen. Zij hebben daarover
schriftelijke vragen gesteld,
welke gebaseerd waren op kran-
teberichten, waarin geschreven
werd dat goudhamsters hersen
vliesontstekingen zouden kunnen
veroorzaken alsmede misvor
mingen bij ongeboren kinderen.
Gevraagd is, welke middelen de
bewindslieden hebben om ener
zijds zonodig de bevolking te
beschermen tegen mogelijke ri
sico's en anderzijds ervoor zorg
te dragen dat diegenen, die hun
goudhamster willen wegdoen,
dat op aanvaardbare wijze kun
nen doen.
(ADVERTENTIE)
NU OOK
COLA
EN UP
EENHEERLUKE
CITRUSDRANK
Percentage
werkende
vrouwen
neemt af
DEN HAAG (ANP) In tegen
stelling tot wat algemeen wordt
verondersteld, neemt het per
centage werkende vrouwen In
sommige landen waaronder Ne
derland of. Dit meldt de OESO
(organisatie voor economische
samenwerking en ontwikkeling)
in een studie over de jongste
demografische ontwikkelingen.
Ook In Duitsland, Italië en Ja
pan Is de deelneming van de
vrouwen aan het produkticpro-
ces aan het verminderen. Het
grootst Is do achteruitgang In
Japan, daarna in Nederland. De
OESO verwacht, dat de terug
gang zich in deze drie landen
zal voortzetten in de periode tot
1985, waarop de voorspellingen
van de studio betrekking heb
ben.
De totale bevolking van de OE-
SO-landen zal in 1985 17 pet gro
ter zijn dan zij in 1970 was. Do
bevolkingsgroei vindt vooral
plaats bij de groep volwasse
nen, daar het aantal kinderen
van minder dan 15 jaar slechts
met 12 pet zal stijgen.
Nederland zal in 1985 een relatief
groot aantal jonge mensen heb
ben, een tamelijk laag percenta
ge oude mensen en een beroeps
bevolking in de werk-leeftijd (15
tot 65 jaar), die 65 pet van de
totale bevolking uitmaakt. De
OESO noemt de in Nederland
tot 1985 te verwachten bevol
kingsgroei (één pet. per jaar)
„aanzienlijk".
ADVERTENTIE
PROFESSIONEELMAAR AL LANG
ONTDEKT DOOR DE DOE HET-2ELVERI
voor vakiiian en
Kant-en-klaar en met super hecntkracht
1001 toepassingen; om u een idoe
te geven: Houtrot herstellen. Gaten,
kieren, naden en scheuren blijvend
afdichten, ook tussen muur en kozijn
oflangs de trapen rondom cv-pOpen.
Betonreparatie of ragdun afpleis-
teren. Onderzadelen. Trapleuning
muurvast zetten. Uitgesleten trap
of vloer uitvlakken tot "nul" zonder
afbrokkeling. Dat zag u op de TV.
Spaanplaten naadloos verwerken
(verlij men). Tegels zetten op hout,
spaanplaat of betonemaille, enz.
Pleisterwerk, maar evengoed stop
verf bijwerken. Betonnen ramen bo-
glazen, ook in een stal. Dakpan vast
zetten. Dunne plok in goot of lek
balkon dichten. Latten tegen muur
of plafond hechten. Super hechb-
kraoht tussen HOUT en STEEN of
tussen andere materialen van eau
verschillend ultzottlngscoöfhoiönt.
Nu gemakkelijker èn vlugger un
betor: STOPPEN. BLIJVEND AF
DICHTEN. VOEGEN, UITVLAK
KEN. RAGDUN PLEISTEREN, DIK
PLAMUREN en blijvend HERSTEL
LEN mot PORTON, do ln Zwlt30r-
land ontwikkeldo óón-componen-
tlge, dus-kant-en-klare, kunsthars
vulpasta met enorme hcchtkracht
aan èlk materiaal, droog of voohtig,
binnon of bulten, ook aan glas. al
leen niet aan plastio. Blljvond ther
moplastisch on waterdicht. Krimpt
niet, zet niet uit, scheurt niet,
buig- on slijtvast. Alkali-, oleo-
trolyt-, olie- en doolzoutbostendlg.
Verwerking met: plamuurmos,
{tlakspaan, voegspijker, hand- of
Qchtdrukapuit.
Onschadelijk voor do handen on
onbeperkt houdbaar, ook bi) aan
gebroken pot of emmor.
Het ADO-gebied staat tegenwoordig model voor hoe het ook snel kan in ontwikkelingsgebieden
Van een onzer verslaggevers
MSTERDAM/RIJSWWK De 35 ja-
ge Lazarist, pater Theo van Ruyven,
erkzaam op de post Dekkia in Ethio-
en afkomstig uit Rijswijk, Berna-
Meparochie, zal straks profiteren
de zingende aktie, die het Amster-
lmse jongerenkoor „Ambassade" als
nds jaar en dag voor missionarissen
•ert. Hij is een van de vier Lazaris-
fn, die door het koor ge-adopteerd
ijn. Een wonderlijke en ontroerende
*ng van zaken, waarvan een andere
missionaris pater Sjaak van Helden al
dankbare slachtoffer geweest Is.
'et koor zette zijn aktie op, nadat
Wensen in Nood" in 1971 een groot-
cheepse anti-hongercampagne op
•uw gezet had voor het missiegebied
pater van Helden.
Terwijl in grote delen van Ethiopië hongers
nood heerst, gaat het mijn mensen goed. Wij
kunnen nu de honger buiten de deur houden,
iets wat in 1971 nog onmogelijk was. Het
mooiste is voor mij, dat wij dit volledig te
danken hebben aan particulier initiatief uit
Nederland".
De 45 jarige pater Sjaak van Helden is een
harde jongen, die zijn emoties over het alge
meen best kan beheersen. Daarvoor heeft hij
de afgelopen 15 jaar dat hij overeind tracht
te te blijven in de volstrekte isolatie van het
huttendorp Ado (zuidwestelijk Ethiopië), te
veel meegemaakt. In onze krant werd daar
over medio 1971 een boekje open gedaan.
Het was het verhaal van chronische hongers
nood, 5 procent kindersterfte, het levend be
graven van de laatstgeborene van een twee
ling, het liquideren van geestelijk of lichame
lijk niet langer „bruikbare" stamleden in dit
afgelegen gebied aan de. grens van Ethiopië
met Soedan.
En nu? Ado, het volslagen onbekende grie-
busdorp met zijn 5 mensen, prijkt in de do
cumentatie van bet Ethiopische ministerie
voor Ontwikkeling als een modelcentrum van
vooruitgang. Als levend bewijs, dat gerichte
en persoonsgebonden ontwikkelingshulp var
bescheiden omvang in een kort tijdsbestek
wonderen kan doen. Sjaak van Helden zegt:
„Op elk gebied gaan de levensomstandighe
den hier met sprongen vooruit. Ado staat
model voor de hele streek, zo groot als half
Nederland. Minstens een kwart miljoen men
sen wordt gestimuleerd door wat in Ado ge
beurt".
Aan de basis van dit unieke succes ligt de
landelijke actie (vla KRO-tv), die de stich
ting Mensen in Nood" in juni 1971 voor hem
lanceerde, opbrengst ruim 15.000 ter ver
betering van de landbouwsituatie in het Ado-
gebied. Onder leiding van Ethiopische des
kundigen en adviseurs van de FOA zijn er
proeftuinen aangelegd en is er nieuw zaad-
en pootgoed ingevoerd.
Resultaat: de oogsten gaan met meer dan 15
procent jaarlijks omhoog. Aan de experimen
ten doen dit jaar ruim 1 boeren mee. Ver
betering van de opslagmogelijkheden voor
het graan heeft ertoe geledd, dat er op de
kleine schaal handel kan worden gedreven.
In 1971 was de situatie nog zo, dat het
Ado-gebied zes maanden van het jaar was
aangewezen op wilde knollen uit het oer*
woud, omdat de karige oogst niet lang ge
noeg toereikend was.
Bij deze „agrarische revolutie", volledig
steunend op particuliere Nederlandse giften,
is het niet gebleven. Bi jtoeval had Sjaak
van Helden begin 1971 kennis gemaakt met
het jongerenkoor „Ambassade" uit Amster
dam-Geuzenveld. Dit koor had vanaf 1968
een bedrag van 60.000 letterlijk bijeen ge
zongen voor de bouw van een kraamkliniek in
Tjigigur op Java. De jongelui, verenigd in de
Stichting Ontwikkelingshulp vanuit Geuzen
veld, raakten dermate onder de indruk van
de verhalen van „pater Sjaak", dat zij Ado
besloten te adopteren.
Het resultaat is bijzonder spectaculair. In de
jaren 1971 1974 heeft „Ambassade" door
het geven van concerten in Nederland.
West-Duitsland en België, en door de ver
koop van lp's met eigen tongs niet minder
dan 300.000 voor het missionair ontwikke
lingswerk van Ado uit de particuliere sector
..los geweekt". Met dit geld is het Lazaris
tenteam in Ethiopië in staat geweest, de ont
wikkelingen op landbouwgebied te begeleiden
in de sfeer van onderwijs, medische zorg,
woonomstandigheden etc. etc.
Pator Sjaak: „In 1971 moest het vicariaat,
bij gebrek aan geldmiddelen, nog overwegen
om een aantal van onze missieposten in het
binnenland te sluiten. Ook Ado werd met op
heffing bedreigd. Nu piekert daar niemand
meer over". Inderdaad is, door de Amster
damse hulp, de financiële positie van de la
zaristenmissie m Ethiopië (16 posten, 2 mis
sionarissen) aanzienlijk verbeterd. In Addis
Abeba verklaart mgr. Herman Teuben, apos
tolisch administrator: „Zonder die knapen
uit Amsterdam zaten we aan de grond. Nu
ik over het Ado-gebied geen zorg meer be
hoef te hebben, kan ik de andere posten wat
ruimer in het geld steken, ook die van de
Rijswijkse pater Theo van Ruyven. die op de
post Dekkia werkzaam is".
Particuliere ontwikkelingshulp, in deze vorm
zegt: „Het enthousiasme voor Ado zou na
tuurlijk allang verflauwd zijn, wanneer het
alleen bij zingen was gebleven. Gemiddeld
ontvangen en beantwoorden de vier Lazaris
ten ginds meer dan veertig brieven per
maand. Er is een jongerengroep, die voort
durend knipsels uit kranten verzamelt en op
stuurt. Een andere groep maakt lesmateriaal
voor de school in Ado. De bezieling van ie
dereen is zo groot, dat op concertreizen ie
dereen zelf de buskosten uit eigen zak be
taalt. Er blijft bij ons niets aan d« beruchte
strijkstok hangen".
Aan het fenomeen „Ambassade" zal de
KRO-tv aandacht besteden op zaterdagmid
dag 16 maart a.s. (Ned. 1, 1602 uur). In dit
programma leggen de jongelui, in woord en
zang, getuigenis af van hun enthousiasme
voor Ado, dat dank zij hun thuLsfrontfunctie
en omyang, is inNederland uitzondajnjiik^iU stevig is opgebloeid. Voor dit jaar heeft het
«him ;ruet hebbiSd»*msterdamï5^(»5f»lifi team van' Ado een bedrag van I
•n^ioAMZs^Nlztfun^^iad v
tor' Willem' £>üys, die pater
i tv-pnriultG' vraagd tëif verbeteriMg Vun de dfï
zijn „Vuist"-programma haalde,
binnen enkele dagen meer dan 80.000 aan
financiële reacties op. Koorleider, de Geo-
zenveldse parochiepriester Theo vr.d. Jagt ,rst'
zijn daarom welkom op
giro 26.41.400 tnv Stichting OntwikktUpgshulp
vanuit Geuzenveld, Aalbersestraat 241. Am-
erdam-W- --
