lekker lente/lekker lente/lekker lente/
VOOR DE VROUW
Klokken
die
denken
Klokken
die
denken
Vervangingen van
lichaamsdelen
r 1974 MAANDAG 4 MAART 1974
LEIDSE COURANT '.'i i 'i V,""
PAGINA M',
Het reuze wonderuurwerk van Noll met zijn precies op tijd be
wegende verschillende figuurtjes.
In Furtwangen staat een mu
seum met historische klokken,
bijeengebracht uit het Schwar-
zwalt. De klok tikt al lange ja
ren. Maar de oudste tijdmeter is
de zonnewijzer. Pas daarna
werd het tellen der uren men
senwerk. Handwerkslieden met
vaardige vingers begonnen in
eenzame uren 's avonds aan het
„bouwen" van de klok, die van
hout was gemaakt. Ze gingen
zover dat de wijzerplaat bijna
een schilderij werd. In het mu
seum is een permanente ten
toonstelling, waar je o.m. kunt
zien hoe de eerste klokkenma
ker met een tiental klokken op
de rug gebonden door heel Euro
pa reisden om hun waar aan de
man te brengen. Er is de oudste
klok uit 1640, waarvan ook het
Een der eerste houten klokken. De wijzerplaat is een schilderij.
Hij staat in de „Historische Uhrensammlung", het klokkenmu
seum in het Schwartzwald.
raderwerk van hout is
digd. De wijzers maken deel uit
van het schilderij dat de wijzer
plaat vormt. Later werd men zo
bedreven in de kunst van het
klokken maken, dat zon- en
maanstand op het uurwerk kon
worden aangegeven door het
draaien van een globe maar de
merkwaardigste klok, die ik in
gezien heb was het
uurwerk van August Noil uit Vil-
linen (1880-1885), zo groot als
een kerkorgel en vol wonder
baarlijke vindingen. Het werk
stuk combineert muziek met
tijdmelding en bewegingen van
automatische figuurtjes, die af-
en aanlopen. DE GROTE WIJ
ZERPLAAT IN HET MIDDEN
GEEFT DE PLAATSELIJKE
TIJD AAN. Daaromheen bevin
den zestien kleinere wijzerplaten
met tijden uit andere streken.
Een haan. links boven op de
klok kraait om zes uur 's mor
gens. Zonsop- en ondergang zijn
van dag tot dag en maand tot
maand op de klok te zien. In
een opening links van de centra
le wijzerplaat verschijnen beur
telings symbolische figuurtjes,
die de verschillende levensfasen
wat leeftijd betreft, aangeven.
Een trompetter in de opening
daaronder laat een geschal ho
ren om acht uur 's avonds. Tus
sen twee deuren daaronder staat
een Christusfiguur, aan wie 's
middags om twaalf uur de
twaalf apostelen voorbij trekken.
Gedurende deze ommegang,
waarbij elf discipelen als ze
Christus naderen met hoofd nei
Klok uit het klooster van St. Peter (1760). In deze tijd maakte
men veel werk van de wijzerplaten door ze mooi te beschilderen
gen, behalve de twaalfde, Judas,
die met opgeheven hoofd pas
seert. De koekoek, rechtsboven,
slaat om zeven uur. Om zes uur
's avonds luiden ook twee klok
ken. waarop drie monniken ver
schijnen om op hun beurt een
rondgang te maken. Voor een
raampje rechts op de „klok"
wisselen symbolische figuren,
die de vier jaargetijden voorstel
len van 's avonds tien uur tot
drie uur 's nachts.
Twee engelenfiguren uiterst
links en rechts laten door een
slagwerk elk kwartier horetB
Om de klok te laten functione
ren zijn acht en twintig gewich
ten nodig. Verschillende rader
werken zorgden voor de bewe
gende figuren in deze „onrusti
ge" klok..
De werkende vrouw (of huisvrouw) maakt overdag gebruik Tegen de avond doft ze zich op. Onder het hoofd omspannende Lurex mutsje zijn de ogen tweekleurig opgemaakt „perle" of een
van een eenvoudige make-up. Dat is de nieuwe trend. andere kleur tussen twee strepen bruin); rode lachende mond in de kleur van de nagellak.
Een Franse enquête van Lanco-
me heeft aan het licht gebracht
dat meisjes van van vandaag
voor de make-up in de winkföl,
in het bedrijf, op kantoor, in de
huishouding, de tijd, de lust en
het geduld ontbreekt. Ze hebben
geen zin om overdag als mooie
poezen door het leven te sluipen.
Ze trekken met kinderen op of
bewerken de toetsen van een
schrijfmachine. Ze zijn daarbij
het liefst zichzelf. Het is 's mor
gens haastje-rep-je om klaar te
komen. Trams zitten propvol,
sommige diensten zijn onregel
matig, de kinderen moeten eer
der naar school omdat het open
baar vervoer het niet altijd op
de spitsuren kan bijbenen. Te
ken aan de wand! De afnemende
welvaart slaat terug op de ma
quillage.
Dit neemt niet weg, dat iedere
vrouw als de zon gaat schijnen
in een dolle bui komt. Laat ze
het er dan in de vroege morge
nuren een beetje bij zitten, te
gen de avond luikt ze op. Het
week-end wil ze mooi zijn als er
's avonds gasten komen, gooit
ze er ook een ogenschaduw tege
naan. Al maakt ze het zich mak
kelijker, het genoegen om in de
vrije uren „iemand anders" te
zijn, blijft.
Het wordt lente, crocussen
bloeien en met weinig moeite
geeft een beurt voor het hele li
chaam zin om uit de winterse
put te klimmen. De eerste gang
is naar de kapper. Laat een an
der model knippen, of neem een
kleurspoeling, die er volgende
keer zo uit gewassen kan wor
den. Hetzelfde geldt voor spuit
bussen, nu in de handel, om
gekke strepen in het kapsel aan
te brengen: rood, turquooise,
groen, tussen blond of bruin.
Enig voor tieners. Bovendien, je
wast de malle kleur er in een
wip uit. Draag het haar glad als
Mireille Mathieu als u een hoog
kapsel gewend bent, borstel het
op wanneer u gelijk Josephine
Baker door de straten gaat.
Hoofdzaak is: wordt anders!
Dan de huid. Door de warmere
kleding in de winter heeft het
velletje minder zuurstof ademd
dan in de zomer. Centrale ver
warming heeft haar uitgedroogd.
Ren dus naar een schoonheids
specialiste voor een luxe beurt.
Begin maart zijn er van Lanco-
me in de warenhuizen van V. en
D, van tijd tot tijd schoonheids
behandelingen (ca. 17,50) om
tussen het boodschappen doen
bliksemsnel een frisse snoet te
halen, waarbij u echter wel
moet bedenken even tevoren een
afspraak te maken. Het loopt in
Den Haag nu al storm. „Vive la
vie", de nieuwe lijn geeft u een
relaxed gezicht met een oog ma
ke-up, die niet moeilijk aan te
brengen is. Bruine lijn vlak bo
ven het ooglid, bruin ook op de
arcade lijn vlak onder de wenk
brauwen en perle er tussen in.
Inplaats van perle kan ook lin
degroen, zachtblauw, donker
blauw, kortom een heel spec
trum van kleuren, gebruikt wor
den. Vandaar dat u dit ook thuis
zelf kunt doen, maar het is wel
heerlijk zich eens te laten ver
wennen door zacht strijkende
vingertjes of een speciale behan
deling, „peeling" geheten te on
dergaan, die alleen een erkend
schoonheidsspecialiste met suc
ces kan uitvoeren. Dit is een be
werking, waarmee dode huidcel
len worden „afgepeld"; er blijft
een heel schoon gezicht over.
Wat tegenwoordig erg „in' is
blijkt gezichtsgymnastiek. Sim
peler gezegd: gekke bekken
trekken voor de spiegel. Het
sóhijnt enorm afleidend te zijn
rare snoeten te zetten, de neus
en lippen te krullen, wenkbrau
wen op te heffen en te laten
zakken. Dit alles gedurende een
kwartier om de (van kou) ver
stijfde spieren weer wat souples
se bij te brengen. Mensen met
zin voor psychologie beweren
dat deze gymnastiek ook psy-
Zuiniger op handen met ringen..,
«diisch zo goed is. Men reageert
er zijn onbehagen over de olie-
narigheid mee af.. Goed lieve le
zer, u heeft het snoetje bekeken,
's avonds met trucjes de gelaats-
vorm gecorrigeerd, de dikke
neus slim smaller gesuggereerd
door het gebruik van bruingetin-
te foundation. Op zich oude
koek, slaat u er maar de eerste
beste W.P. voor de vrouw op na.
Belangrijk is dat u zich ongc-
frist gaat voelen, zonder er opge
fokt uit te zien. Want eenvoudig
is de trend, natuurlijk en zonder
fratsen. Nog even dit: de teint
van het gezicht in de lente moet
helder zijn. Tè donkere tinten
(kleurfoundations) zijn net of u
met een westerstorm in een ka
toenen jurk gaat lopen. Het past
niet bij het ander.
Om de huid van de body, maan
den gesnoerd in wollen trui en
lange broek wat soepeler en
lichter te maken, is het verstan
dig tegen de lente veel te baden
in een warm sopje, desnoods
met een paar druppels olie erin.
Verder zijn er tal van bodylo
tions en -crèmes om in de huis
te masseren (voor allergische
mensen zonder parfum) ter
voorbereiding van vacantie.
Door zoete olietjes, tijdig in te
wrijven, kan de crème om bruin
te branden straks beter zijn
werk doen. Op een schilferig
droge huid pakt die niet. Nagels
hebben we ook nog. Door vita
mine- en zongebrek worden ze
bros, breken snel af. Houd ze
voorlopig kort, tot ze weer bijge
tankt hebben er lak ze na een
paar weken rust dan maar weer
met ven'e Er komen beeldige
kleuren in de handel, die wedij
veren met de lippen als blikvan
gers. Over het algemeen is het
lakken van de nagels aan te be
velen. Men verzorgt dan de
hand door (handmassage, hand-
crème) automatisch ook beter
omdat de rode (rose, zwarte,
oranje of met bloemetjes be
plakte) nagel aandacht trekt.
Hetzelfde geldt voor het dragen
van veel armbanden en ringen:
men ls zuiniger op de hand.
Massage van een te dik middel
tje is uitstekend. Bikini's ver
dragen geen vetrolletjes. Er zijn
speciale massage-handschoenen
van rubber in de handel met
bobbeltjes erop, die u nu wel
niet direct een slanke den ma
ken, maar toch wel goed zijn
om te gebruiken met het oog op
de doorbloeding van de huid,
dat het vetweefsel zich gaat be
denken om maar eens te ver
dwijnen. Gymnastiek ls ook re
laxed plat liggen met de benen
iets hoger, zodat het bloed kan
terugstromen. Allemaal met het
oog op het bloot van de zo
Voetgymnastiek moet niet verte
gen worden. Bij de drogist en
apotheek is daarenboven het
product „Aklelne" te krijgen,
dat eeltvorming tegengaat. Eelt
komt op plaatsen waar de huid
te weinig bescherming heeft of
wordt overbelast. En U loopt
beter op goedverzorgde voeten.
Een rechte rug is van belang
voor het hele menszijn. Vooral
als die rug gestoken is in een
nieuw lente pakje of truitje. In
het voorjaar denken aan de oer-
wet: blijf uzelf. Een prille nar
cis. De rode rozen zijn nog niet
in bloei..
T. F.
Admiraal Nelson had een gla
zen oog, Götz von Berlichingen
een ijzeren hand en kapitein
Ahab (Moby Dick) een houten
been. Sindsdien is de lijst van
de lichaamsprothesen enorm
langer geworden. De normen
die we ons stellen worden
steeds dwingender en strenger.
Het volstaat niet meer goed
gezond te zijn. Men moet ook
mooi, slank, lenig, jeugdig, vi
riel en verleidelijk zijn. An
derzijds kunnen we deze nor
men steeds moeilijker bereiken
wegens de voortdurende toena
me van schadelijke erfelijke
faktoren in het mensdom en
het steeds hardnekkiger optre
den van de zogenaamde be
schavingskwalen.
Vandaar dan weer de dwingen
de noodzaak ons organisme zo
wel estetisch als functioneel,
bij te werken met allerhande
prothesen. In dit verband werd
de term „prothese-maatschap
pij' gelancerd. Het betreft
hier helemaal geen futurologi
sche bespiegeling want we zit
ten er reeds volop in.
Als prothesemateriaal wordt
vooral plastic en metaal ge
bruikt. Ofwel een combinatioe
van beiden. Het heupgewricht
kan nu reeds door een kunst
gewicht vervangen worden.
Maar ook met kunstgewrichten
voor de schouder, de knie, de
elleboog, en de vingers wordt
reeds flink geëxperimenteerd.
Het glazen oog van admiraal
Nelson had enkel een esthe
tisch doel. Men is nu reeds
veel verder. Transplantaties
van het hoornvlies zijn een
routinezaak geworden. Tevens
experimenteert men ook met
een totale oogprothese die door
honderden electroden zou ver
bonden zijn met de hersen
schors en aldus aan blinden
een rudimentair zicht zou te
rugschenken. Of het ooit tot
een praktische toepassing zal
komen is nu nog niet te voor
spellen.
Onze schedel kan gedeeltelijk
gerestaureerd worden met een
metalen of plastic plaat.
Plastic kan ook dienen om
onze gehoorbeentjes in het
middenoor of om het kraak
been in onze oorschelp te ver
vangen. Ook onze neus kan
door middel van 'n plastic neus-
beentje gefatsoeneerd worden.
Onze onderkaak kan hersteld
worden door een keramiek
prothese of door een bottrans-
plantatie. Elektronische appa
raatjes worden ingeplant om
ons hart op gang te houden,
onze bloeddruk te regelen of
de werking van onze urine-
blaas te herstellen.
De apparaatjes, respectievelijk
pacemaker genoemd, bloed
drukregulator of blaasstimula-
tor, zijn nog maar 't begin-sta-
dium van een hele reeks elek
tronische snufjes die in de nu-
bije of verdere toekomst de te
korten van ons lichaam zo
goed mogelijk zal neutralise-
Zal de toekomstige mens even
opgeruimd zijn pace-maker of
zijn inwendige insulinesensor
dragen als wij nu een bril of
een gehoorapparaatje dragen?
Maar hiermede is de reeks
noog lang niet beëindigd. Onzo
luchtpijp en onze slaguders
kunnen door plastic materiaal
vervangen worden. Hetzelfde
kan gezegd worden van be
paalde pezen.
Vergeten we ook niet het ge
bruik van synthetisch mate- y
riaal in de plastische chirurgie
van de borsten. Tenslotte zijn t
er de tandprothesen die zo
gewoon zijn dat sommige men
sen blij zijn geen eigen tanden
meer te bezitten met alle even
tuele misère eraan verbonden.
Transplantaties vormen na
tuurlijk een hoofdstuk apart,
over het algemeen nog vrij te
leurstellend wegens de afsto-
tingsverschijnselcn. Door zes
tig teams werden in totaal 186
hartoverplnntingen uitgevoerd
met als maximum resultaat
een ovcrlevingsduur van 43
maanden. De lever werd reeds -
162 maal getransplanteerd'
door 34 teams. Maximaal re-"
sultaat 40 maanden. De al-
vleeskller werd reeds 25 maal
overgeplant, maar de overle-
vingsduur was steeds minder
dan een Jaar. Voor de longen
was het resultaat nog slechter.
Vooral de niertransplantaties
zijn succesrijk: rujm 9000
transplantaties door 218 groe-'
pen. Een patient die een nier
kreeg van zijn tweelingbroer
leeft daarmee reeds 17 jaar.
tMaar het afstotingsproces zal
vroeg of laat zijn geheimen
dienen prijs te geven. Dit zal
ongetwijfeld een echte trans
plantatie-industrie Inluiden. In
tussen beginnen bepaalde vak
mensen zich toch vragen te
stellen. Het is een feit dat de
natuurlijke selectie bij de
mens steeds meer uitgescha
keld wordt. De vraag is of dit
verschijnsel efficient kan opge
vangen worden door steeds
maar nieuwe hulpmiddeltjes
en prothesen uit te vinden. Zal
de mensenboom tenslotte niet
zo zwak worden dat alle steun
palen van de moderne genees
kunde hem niet meer zullen
kunnen rechthouden? Wat het
uiteindelijk antwoord ook is,
het zul de huidige evolutie van
de wisselstukken-geneeskunde
voorlopig niet kunnen afrem-
