IMASSALE SLIPPARTIJ DER LAGE LANDEN DP HET MJOSA- Het grote succes van een jubilerende turntrainer r irk Eerste drie plaatsen voor Klimop" s Noorse titel voor Steden MAANDAG 4 MAART 1974 A3 au van d< ïelnemersl Sporttoto JLLEHAMMER Wat is in een Elfstedentocht het verschil tussen de winnaar en de grote verliezer? In tijd gemeten bedraagt het emie elk! ruim zes afschuwelijke uren, in afstand komt dat neer op 110 kilometers: een kil, gapend wit gat, dat in volstrekte eenzaamehid ge dicht moet worden. Als za terdagmiddag om half drie de 37-jarige architect Jan Roelof Kruithof uit Havel- te op het stijfbevroren J Mjosa-meer in Noorwegen zijn rug kromt en zich met zijn laatste reserves los- k wrikt uit de kopgroep van zes man vecht een naam loos leger zestig kilometer zuidelijker in een witte diepvries-woestijn tegen zichzelf. Voor hen wachten er bij de finish geen be- maanden kerS) geen gratis reizen, Daarvari sell eerapparaten en sport- en Haar- schoenen. Als de laatsten ïmerken. over de eindstreep wanke- minuten Jen het is dan tien over e hoogte half negen 's avonds draagt Lilleham er al uren het donkere rouwkleed van deBCer t (le na<dl** De spandoeken n Kraay weggehaald en de •de Van b°ys van radio en televisie ■lem had zitten op dat moment al ™iet over hoog en breed bij open Van <?er haardvuren met een koele tegen'de pils van vier ^uIden het glas. De enigen, die de martelaren ontvangen, zijn )el lu!'t* commentator Jacques naker te Meyerink, een snedig con verserende marktkoopman uit Apeldoorn, en Necker- o-i. s5.imann's PR-kanon Peter ier: Wee-|Knegjens, die onder zijn zojuist verworven beren- ?K?mper>; muts verdrietig consta- i£K,teert, dat het er nauwelijks meer gezond uitziet. bode.ebFe-,aarenteSen ëetuigt het wel van en Berg;.grote klasse, wat ruim honderd achtergebleven tobberds hebben gepresteerd in hun afgang van .ruim 190 kilometers. Zij wisten tevoren, dat hun bebloede kop pen nooit gesierd zouden wor den met lauwerkransen: zij wa- ren er ook heilig van overtuigd, dat deze zaterdag voor hen de dag der lange messen zcau wor den. Hun benen waren tenslotte opgevuld met kauwgum van in ferieure kwaliteit en hun botte schaatsen zochten feilloos elke scheur in het vijftig centimeter B dikke ijs op. Als ze in groeps verband reden zag je ze op de horizon als kegels omvallen. Alle negen. Maar het volgend moment stonden ze alweer over eind en wankelden ze als berijp te sneeuwpoppen verder in die mistige godverlatenheid, waar slechts een handvol oejebroe- ters de massale slippartij der lage landen verbijsterd gade sloegen. Dit oergeweld van beulen, die het vonnis genadeloos aan zichzelf voltrokken was in de betraande ogen der Noren een ongehoord, bijna onmenselijk spektakel. Zij zagen bij de finish mannen van middelbare leeftijd en kleumende Drees-trekkers voorbij schuiven, die na de eerste ronde al met bloederige striemen in alle gangbare maten getatoueerd waren. Het leek een carnavals optocht, waarbij de enige op dracht was om zo natuurge trouw mogelijk een immitatie te geven van het grote opperhoofd Winnetou. Ugh. Deelnemers, die over snor en baardwerk be schikten, droegen deze aanhang sels als stijve vaandels, waarop dikke regentranen van verdriet lagen. En onderweg, in die on- dergekoelde hel scheurden EH- BO-ers tenslotte de pleisters per meter af om winkelhaken en be bloede benen en armen te mum mificeren. Vergissing Maar geen moment dacht ook maar één van de ruim 500 deel nemers er over om in deze al ternatieve 12e Elfstedentocht, georganiseerd door Neckermann Vliegreizen, te capituleren. Toen tegen vijven uit de grijze brei een 56-jarige man opdook, dte nauwelijks meer op zijn benen kon staan, maakte Peter Kneg- jens de ongehoorde vergissing om hem te adviseren van het ijs te stappen. Het was louter menslievendheid, die Knegjens deze raad ingaf. Hij wilde al leen een medemens in nood van zekere bevriezingsdood redden. De man zond Knegjens echter een laser-straal volafkeer en rfep: „Liever nog Iaat ik mijn beide benen verdoren dan nu op te geven." Drie uur na deze confrontatie schoof de man zichzelf inder daad als monster zonder waar- Jan Kruithof, de gelukkige winnoor omhelst zijn de over de finish-lijn. Zijn ge zicht leek toen op een kraak pand, waarvan de ramen met zestiende-gaasjes en pleisters waren dichtgeplakt. Maar op zijn gezucht lag op kamerbreed te de lach van een stervende clown. Zijn afgang had hij in middels uit eigen middelen om gebouwd tot een persoonlijke triomf. Zijn superioriteit was weer voor de komende jaren vei lig gesteld. Ouverture De ouverture van dit schaatsles- tijn vond plaats Sn de brakke ochtend van diezelfde dag. De 509 helden in spé, die door Nec kermann in vijf Transavia-Cara- velles naar Lillehammer wer den gebracht waren al vanaf zes uur bezig met de voorberei dingen op deze reünie der beu len. Voorpagina's uit meegeno men kranten werden zorgvuldig voor de borst gespannen; die renliefhebbers haalden konijne- vellen uit hun valiezen en span den deze voor de tors; kansheb ber Kruithof nam op de rand van zijn bed een voedzaam bord pap tot zich, dat zijn vrouw Jantina in de douchecel op een primus had klaargemaakt. In de bus controleerde de friese strateeg Jcen van den Berg zijn arm, die enkele dagen tevoren als een ongebakken stokbrood uit een gipscorset was herrezen. Ook hij werd op dat moment nog beschouwd als een serieuze kandidaat voor de overwinning, maar zelf twijfelde hij aan dit wonder. „Te weinig getraind", deelde hij somber mee, „en ik ben bang, dat ik straks weer op die arm val en hem breek". Toen hij zes en half uur later als 18e over de eindstreep kwam was hij een duidelijk ont troond fenomeen. Hij nam niet eens meer de moeite om zijn medaille op te spelden en reed linea recta naar Atje Keu len-Deelstra, die met haar Jelle enige uren tevoren moeiteloos had gefinished in da kleuter-ra ce over 25 kilometer. Even later sprak hij de historische woor den: „Dit is voor mij het einde. Voor mij is het spel nu wel defi nitief uit. Te oud, een vent van 46, die zijn veters los laat ma ken door een wereldkampioene kan het schaatsen wel verge ten". Allersterksten Enkele minuten tevoren had zfch op diezelfde plaats het drama der allersterksten voltrokken. Onderweg was er voortdurend verbeten gevochten door de 39- jarige Egbert Vossebelt uit Er- melo de 31-jarige Johan Warde nier uit Markenerse, de 25-jari- ge Frank Bouwstra uit 'Schar- Afgrond Dolle Dries van Wijhe ligt 2 gewond op het ijs. sterbrug, de 29-jarige Wim Wes- terveld uit Eemnes, de 38-jarlge Anne Kompaan uit Drachten, de 31-jarige Ton Groot en door de slimme doordouwer Jan Roelof Knlthof. Zij wisten, dat hun krachten el kaar niet veel ontliepen en dat op de laatste honderden meters het moordend gevecht beslist zou worden. Ook in deze kop groep hadden massale valpartij en de koppen in de menie gezet. Maar zij waren bij elkaar ge bleven, omdat de heilige af spraak was, dat zij tot 1 kilome ter voor de eindstreep op elkaar zouden wachten. Toen, op 1500 meter voor de finish ging Kruit hof onderuit en kuste hij onzalig het ijs. De anderen in de kop groep remden af, want afspraak was afspraak en zij wilden vooral geen spelbreker zijn. Kruithof i|fwam overeind on der luide aanmoedigingen van Kees Verkerk, die in een volg auto meereed dichtte hij met driftige slagen het gat van 50 meter, dat zijn val geslagen had. Op zeshonderd meter voor de eindstreep kreeg hij weer aansluiting bij de kopgroep en vanaf dat moment klauwde hij als een bezetene verder. Super sprinter Kruithof passeerde zijn concurrenten schijnbaar moeite loos, nam meters voorsprong en ijlde met een snelheid van 50 ki lometer per uur over de hobbe lige glijbaan. Het werd op die laatste meters een moordend gevecht, waarbij in slordige volgorde gevloekt en gebeden werd. Maar in die beslissende fase was de meervoudig kam pioen op belachelijk lange af standen niet meer te houden. Voortdurend accelerend stoof hij op de rode lijn af, die hij even later met een meesterlijke pi rouette overschreed. De twaalf de Elfsteden-tocht had daarmee zijn verbeten overwinnaar ge creëerd: Jan Foelof Kruithof, die op de schouder van zijn hui lende vrouw Jantine dikke vreugdetranen plengde. Die daarna onthulde: „als architect moet ik altijd mooi wer spelen. Altijd ja en amen roepen tegen de klanten. Op die manier pot je in de loop der jaren een aar dige voorraad aggressie op. Eindelijk heb ik die ellende weer eens kunnen spuien. Ik ben naar Noorwegen gekomen om te winnen. Om niks an ders." Mening De overige deelnemers waren het roerend met hem eens. Zij wa ren gekomen om te verlezen en hadden de zekerheid dat ze glo rieus gewonnen hadden. Onder hen de legendarische 71-jarige Henk Dubbeldam uit Limmen, onder hen ook de oudste deelne mer, de 77-jarlge Gcrrie Ter- horst uit Amsterdam, die 120 ki lometer moeiteloos uitreed. Onder hen de 67-jarige Antonius de Blécourt, die uiterst beheerst op 40 jaar oude friese doorlo pers 25 kilometer in acht uur volmaakte. Onder hen de Jong ste deelneemster Anneke Haver kamp uit Hilversum en haar clubgenote uit de zwemvereni ging Naarden Hansje Bunscho ten. Met de honderden naamlo zen waren ze het er over eens, dat deze martelgang van krom me Lindert naar meer smaakte. Op het vliegveld werd dan ook de heilige gelofte gemaakt dat ze volgend jaar weer een zelfde retourtje naar de hel zullen ko pen. LEO THURING Uitslagen van de 12e Elfsteden tocht in het Noorse Lilleham mer: 1. Jan Roelof Kruithof. 6.30.15. 2. Egbert Vossebelt 6.30.16. 3. Johan Wardenier, 6.30.17. 4. Frank Bouwstra, 6.30.18. 5. Wim Westerveld. 6.30.30. 6. Anne Kompaan. 6.31.05. 7. Ton Groot. 6.35.12. 8. Sint Bekkema. 6.36.35. 11. Jan Visser. 6.40.45. 12. Jan v.d. Hoorn. 6.40.50. 13. Tlnus Roozendaal. 6.47.00. p 14. Bennie v.d. Weide 6.47.01. 16. Roel Heemstra 6.47.03. 17. Co van Tongeren. 6.47.04. 18. Jeen v.d. Berg, Heerenveen. 21. Jan Slageter 6.51. 25. Jan Stavenuiter. 6.55.37. 27. Jan Roelink, 6.55.39. 29. Jacob v.d. Lelie 7.01.38. 31. Jan Uitham. 7.01.50. 39 Herman Keizers, Hillegom 40. Jaap Jonkman 7.18.00 41. Gerrit Potuit 7.19.07. 44. Henk Borst 7.23.15. 54. Lenle v.d. Hoorn Langelaan (eerst aankomende vrouw op de 190 kilometer) 7.37. 'oor het' Een ide ge- rde de loelman larwijk gde Go punten. Maurik Ie laat- vald er jk l-O, an Mnr- Pechvogel Van Wijhe (ILLEHAMMER Grootste pechvogel in de 12e Elfsteden tocht was Dries van Wijhe uit Kerkdorp bij Staphorst amateur wielerkampioen van Nederland en meervoudig kampioen op lange afstanden op de schaats. folie Dries was één der grote kanshebbers in dit ijsspektakel, Imaar na 70 kilometer kwam hij ongelukkig ten val, waarbij hij de schaats van zijn voorganger in de kin kreeg. Hevig bloedend werd hij naar het ziekenhuis van Lillehammer gebracht. Zijn race had daarmee een voortij dig einde gekregen. Jeen van den Berg kwam ook ten val en werd na de race ook met be kwame spoed naar de operatie tafel gebracht. Zijn rechterbeen werd met twaalf krammen ge dicht. e) Igende twalifi- IT-eve- ordijk, Fleu- er. Zij op 20 in het LTA Wereldkampioen Sten Stensen heeft dit weekeinde wei nig moeite gehad de Noorse I schaatstitel bij de allrounders te j veroveren. De 26-jarige beroeps- t militair uit Drammen dankte i j zijn overwinning voornamelijk aan sterke verrichtingen op de 5000 meter en de 10.000 meter. In het eindklassement bereikte Amund Sjoebrend de tweede plaats en werd Asle T. Johan- sen, die zondag de 1500 meter won, derde. indstand: 1. Stensen 177.465 pun ten, 2. Sjoebrend 178.547, 3. Jo-1 harsen 178.610, 4. Storholt 179.837, 5. Aarnes 180 925, 6. Tvedt 181.263, 7. Konsmo 181.672, 8. Stenshjemmet 182 236, 9. Andersen 182.460, 10. Wenn- berg 183.967. VOORBURG Vier Jaar geleden was turntrainer Henk Dekker bij de wereldkampioenschappen. Toen dacht hij: als turnsters wat willen bereiken, zullen ze elke dag moeten trainen. Hij bracht die gedachte over bij de meisjes en dames van zijn ver eniging „Klimop" uit Heiloo. Gisteren, na het lormidabele succes dat „Klimop" behaalde in de halve finales voor het Ne derlands turnkampioenschap se nioren drie turnsters van „Klimop" op de eerste drie plaatsen bekende Henk Dek ker: „Ik bén ook gaan trainen. Na twee jaar hard werken, kwam het er toch niet uit en was ik van plan er maar mee te stoppen. Tot de Olympische Spelen kwamen, waar ik twee meisjes in de ploeg had die al les bereikte wat voordien nooit was gelukt. Hé, dan zit h°t er toch wél In, moest ik c ren". De weerslag van tl in spanning kwam gisteren in de Voorburgse sporthal „De Vlie germolen" tot uitdrukking. De Haagse vereniging „Donar" had in het „feestpakket" ter ge- legenhe.d van het zeventigjarig bestaan de organisatie van deze halve finales opgenomen. Een vlekkeloze organisatie, die ech ter enigszins mank ging aan kwaliteit van het (turn)gebode- ne. Sinds na München 1972 de top van de turnploeg is wegge vallen Ans van Gerwen, Mar- got Hilders, Nel van der Voort, de geblesseerde Linda Toorop is een lacune ontstaan. Er gloorde hoop dat de „staart" van het huidige potentieel aan sluiting zou krijgen b;j de tegen woordige top. Dat is niet ge beurd. Het verschil in de jeugdgroep, die in de ochtenduren aontrad, is zelfs „dramatisch groot". Daar stak Jeanette van Ravenstein, die al meedraait in de senioren- ploeg. met kop en schouders bo ven de concurrentie uit. In haar kielzog plaatsten zich twee turn sters van Pro Patria. Heel eind „Toch", zegt Henk Dekker, „moe ten we een behoorlijke ploeg naar de wereldkampioenschap pen, in oktober, kunnen sturen. Dat we erheen moeren, is voor mij geen vraag maar zekerheid. Met mijn drie, met Jeannette van Ravenstein, en een vijfde die niet ver achter staat in de rangschikking van deze halve fi nales komen we al een heel eind Nummer zes is er ook Met har vrije oefening (9.20) en wel." werfe op de balk '9,- puntenOptimistische woorden van een verzamelde Ans Dekker de nian die bezeten is van turnen meeste punten voor haar totaal. maar wel zo nuchter is dat hij Met deze paardsprong bleef ze zelfs zijn eigen dochter Ans, die echter slechts weinig achter: glorieus eerste werd, op de snij- 8.90 punt. tafel legt. Hij kwam met vier turnsters naar Voorburg en zij plaatsen zich allen voor de fina le die op 17 maart in de Ener giehal in Rotterdam wordt ver werkt. Ikina Morsch als vierde turnster, op de zesde plaats. Henk Dekker: „Ikina traint wel maar kan het niet meer opbren gen zich voor meer dan zestig procent in te zetten. Ze neemt ook geen deel aan de centrale training op „Papendal." Dat is haar goed recht want het is een immense opgave. En er staat niets tegenover, geen cent, hele maal niets. Alleen de pure lief hebsters gaan door, kunnen het opbrengen.' 'En die bezit Henk Dekker in eigen dochter Ans, Joke Kos en Astrid Ranzijn. Grootste talent Dan komt hij tot een merkwaardi ge maar puur eerlijke verkla ring. „Ik had gehoopt dat in deze halve finale Astrid (18 jaar) een zou worden, Ans (19) twee en Joke (18) drie. Waar om? Omdat Astrid, en zij is het grootste talent, altijd zegt: die twee zijn toch beter dan ik. Als Astrid zou willen beulen, wordt zij de grootste. Als zij alles zou willen geven op de training, in tensief en voor honderd procent, rijpt zij tot de beste". Het werd Ans Dekker eerste, Joke Kos tweede en Astrid Ran zijn derde. Geruime tijd kon Ikina Morsch nog aanspraken doen gelden op een hogere klas sering maar zij tuimelde van de balk en werd zesde. Nummer vier. Els Dijkstra, eindigde Ans Dekker, gelukkig met haar royale eerste plaats in de halve finale. slechts 0.40 punt achter Astrid Ranzijn en Betty van Dam bleef als vijfde niet meer dan 0.15 punt achter. Dat gaat nog een felle strijd worden in Rotterdam bij de finale, hoewel Henk Dek ker zeer positief is in zijn voor spelling: „Ik geloof niet dat er verandering komt in de eerste drie plaatsen." Hij maakt zich wel enige zorg over Astrid Ran zijn. „Ans en Joke gaan onge twijfeld door. Zij vinden het heerlijk. Astrid is voor mij toch een twijfelgeval. Als ze nou straks slaagt voor de MAVO en ze gaat naar het CIOS, kan ik haar nog wel drie jaar vasthou- Unicum Het zou te betreuren zijn als de nummer drie van de halve fina le de top zou uitdunnen door te stoppen. Te betreuren ook voor Henk Dekker die zijn fwaalfeen- eenhalfjarig jublieum viert als trainer van „Klimjp" terwijl hij ook naar zijn zilveren jubi leum bij Unitas (Uitgeest) toe loopt. Hoe nuchter hij ook is: „Dit Is toch wel mooi om mee te ma ken. Ik geloof dat het een uni cum is: drie turnsters van één vereniging op de hoogste plaat sen." HERMAN VAN BERGEM UIUli* ]*uKdturn*t*ra (li ster» vim wie tien neer de finale); 1 Jeannette van Ravenateln (PSV. Eindhoven) 51.85 prvt.; 2. Wllma Vereloot (Pro Patria, Zoetormeor) 49.70; :i Peggy de Wolf (Pro Pa tri») (9 30: 4. Cora Hoogstrate (Del ta Sport, Zlerlkzee) 48.00; 6. Hannle Klompert (PSV) 4U.60; 6. H'lma Klompera (PSV) 44 18; 7. Marja Lammert (De Halter. Alkmaar) 45.06; 8. Mariene Hagclaar (Avantl Helmond) 43.83: 9 An) a Lagrouw (Delia Sport) 43 60; 10 Jol rad a v.d. EIJnden (PSVl 53 16. Turnatera: 1. An* Dekker (Klimop. Heiloo) 53.36: 3. Joke Koa (Klimop) 62.83 3. Astrid Ranzijn (Klimop) 50 85 4 Els DIJkntTB (DOS. Amsterdam) 50.46: 5 Betty van Dam (Fllh, Co- then) 50.30 6 Ikina Morach (Kllm- op) 49 50; 7 Anneke v. d Voort (Pancratluf. Amsterdam) 49 05: Prnnkn vd Vortt (Avantl. Hel mond) 48 S39 An» Nobbe (Panera- tlus) 47 K; 10. Anneke Ronaenbury (Quick. Leeuwarden) 44 BS Yvette Dorland (DOK. Delft) en Lln da Toorop (De Halter. Alkmaar) t deel HET WORDT HOOG TIJD om de befaamde versre gels „waar moet dat heen, waar komt die rot zooi toch vandaan" van toepassing te brengen op het gedoe op de vader landse voetbalvelden. Is er eindelijk na jaren een spannende competitie en wordt de strijd verlaagd door praktijken die de sport met sneltreinvaart in de afgrond sleuren. Het ergste is dat de ver- antwoordelijke heren het wisten maar ver zuimden tijdig scherpe maatregelen te nemen. De verruwing is geen factor van de laatste tijd. Een shirt vasthou den, de tegenstander treiteren door als slak ken het „muurtje" te formeren, de bal weg gooien of -trappen en zo zijn nog een handvol un faire handelingen te noe men, zijn langzamer hand ingeburgerd. Van de zijde van de schelds- rechterscommissie wor den aan het begin van elk seizoen strengere con signes aan de rechtspre kers gegeven maar ze worden niet of te laks uitgevoerd. Is het ver wonderlijk dat de spe lers zich steeds meer gaan permitteren? Ze tasten de scheidsrechter af, weten dra welk vlees ze in de kuip hebben en gaan hun gang. En zo ontstaan onverkwikkelij ke gebeurtenissen zoals die gisteren op de velden plaats grepen. Sterke man SCHEIDSRECHTEREN is een moeilijke taak. Hoe gemener het voetbal wordt, des te sterker moet de spelleider zijn. En dat zijn ze niet alle. De laatste tijd worden niet zo door de wol ge verfde rechtsprekers los gelaten op duels waarvan tevoren vaststaat dat ze wel eens „heet" kunnen zijn. Tevoren verklaren spelers „dat ze er eens fors tegenaan zullen gaan". De scheidsrech ter is dan gewaar schuwd maar is hij ook in staat om als een ge waarschuwd man op te treden? Dikwijls niet en dan ontstaan tonelen zoals bij Ajax—AZ, bij FC Den Haag—FC Am sterdam (al was daar wèl een door de wol ge verfde maar sinds enige tijd minder in vorm zijn de scheidsrechter doen de) en MW—Feyenoord. Dan moet er bij Go Ahead —FC Utrecht driemaal met het geel worden ge wapperd. Het blijkt niet voldoende. Helaas zal moeten worden overge gaan tot vérstrekkende consignes die dan ook onvoorwaardelijk moeten worden uitgevoerd. De straffen zullen zwaarder moeten worden want een geldboete bij een eerste vergrijp brengt veelal geen „bekering". Waar is de sterke man die het gehele scheidsrechters- wezen hervormt. Want bij hen moet de verbete ring van het onvoorstel bare gedoe op de velden beginnen. Voetballersom den brode blijken immers in staat al te ver te gaan. Professioneel MET DE VAL die Starlift/ Blokkeer maakte na vier duels waarin naar Euro pese hoogte werd gereikt, brandde ook de kritiek los. „Zo kan het niet verder", was de alge mene tendens. Trainer Johan van der Haar eiste een keuze voor een topsportteam. Als Star- lift/Blokkeer meer wil dan incidentele succes- jes, zal moeten worden gekozen voor een profes sionele aanpak, o.a. met een manager die altijd bij de hand is en niet, zoals nu het geval Is, al leen in zijn vrije tijd be schikbaar is. Met ook behoorlijke voorberei dingen voor belangrijke evenementen. Star- lift/Blokkeer was de eni ge ploeg die naar Parijs kwam zonder een trai ningskamp te hebben doorgemaakt. Er was niets extra's gedaan. Parijs kan hopelijk een goede les zijn geweest.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1974 | | pagina 17