Psychiatrische
ziekenhuizen
luiden noodklok
CcidócSou^xitit
RUST EERSTE VEREISTE
IN DENNENDAL
Inflatie houdt
Nederland
de tang
m
Kort geding f luor-patiënten
tegen we tont werp
Vakbonden praten
toch met Heath
Sacharow
kandidaat
Nobelprijs
ZATERDAG 2 FEBRUARI 1974
LEIDSE COURANT
PAGINA 1
Kardinaal pleit
voor Portugese
gevangenen
UTRECHT (ANP) Kardinaal
Alfrink heeft gisteren in een te
legram aan de patriarch van
Lissabon, kardinaal Antonio RI-
beiro, verklaard in hoge mate
verontrust te zijn door de uit
verscheidene bronnen ontvangen
berichten over talrijke arresta
ties van geëngageerde burgers
in Portugal.
Als internationaal president van
Pax Christi vraagt hij kardinaal
Ribeiro alle mogelijke stappen
bij de Portugese regering te ne
men, met name ten gunste van
pater Antonio Correia van Pal-
mela. Al op 20 december heef
Pax Christi zijn ongerustheid
geuit bij de Portugese ambassa
deur over de honderden politie
ke arrestaties. Ook kerkelijk*
organisaties in andere Europese
landen hebben voor de gevange
nen gepleit.
Gromyko naar
Washington
WASHINGTON (ANP) De Rus
sische minister van buitenland
se zaken, Andrei Gromyko,
wordt morgen in Washington
verwacht.
Gromyko vergezelt partijleider
Brezjnjew op diens reis naar
Cuba en zal op terugreis naar
Moskou korte tijd in Washington
verblijven. Daar zal hij bespre
kingen voeren met zijn Ameri
kaanse ambtgenoot. Henry Kis
singer.
Vermoedelijk zullen zij behalve
over het Midden-Oosten spreken
over de houding van Cuba ten
opzichte van de V.S.
NOORDW1JKERHOUT Een groep psychiaters, psychologen en an
dere medewerkers van de psychiatrische ziekenhuizen St. Bavo in
Noordwijkerhout en het provinciaal ziekenhuis Santpoort, heeft gis
teren de noodkiok geluid omdat de psychiatrische inrichtingen vol
gens hen op de grens van een ernstige crisissituatie verkeren.
De psycholoog K. D. Okma van
de „actiegroep werkers psychia
trische inrichtingen" zei giste
ren in Bloemendaal, dat de
groep een „keurige club" is die
talloze brieven heeft geschreven
en gesprekken heeft aange
vraagd maar die daar nu bijna
niet meer in gelooft. „We lopen
vast in het ambtelijke apparaat
en we worden van het kastje
naar de muur gestuurd".
Het grote probleem is, dat de po
gingen om „chronisch gemaak
te" patiënten weer zover te
brengen dat ze terug kunnen
naar de maatschappij, „leeg
stand" in de inrichtingen tot ge
volg hebben. De overblijvende
patiënten hebben een nog inten
sievere behandeling nodig,
maar als het aantal bedden ver
mindert, moet ook het perso
neelsbestand worden ingekrom
pen.
(Het Centraal Orgaan Ziekenhuis
tarieven voert volgens de actie
groep een kruidenierspolitiek
die leidt tot een uiterst minima
le verpleging en behandeling
van de patiënten door veel te
weinig personeel, in overvolle
zalen en onder vaak schandali
ge omstandigheden. Het geld
voor een arbeidsintensieve, mo
derne behandeling van nieuwko
mers moet in feite worden „ver
diend" door „de rustige, geen
aandacht vragende zogenaamde
chronische patiënten'*, die op
het ogenblik nog rond 80 pro
cent van de bevolking van de
inrichting uitmaken.
De groep schat dat er van de
27.000 „chronische" patiënten
die er nu in de inrichting zijn,
wel 10.000 op den duur ontslagen
zouden kunnen worden als ze
optimaal kunnen worden behan
deld. Maar daar is geld voor
nodig en voor de overbl ij venden
zal in ieder geval meer moeten
worden betaald. Op het ogenblik
staat er praktisch een premie
op het vasthouden van patiën
ten, want een vermindering van
het aantal bedden wordt door de
overheid via het C.O.Z. „afge
straft" met een gedwongen ver
dere vermindering van het per
soneelsbestand.
De medewerkers willen wel beter
maar ze krijgen de kans niet:
in St. Bavo zijn er overdag voor
70 patiënten maar drie k vier
personeelsleden beschikbaar,
„de medewerkers verliezen de
moed", aldus psychiater J. van
de Lande.
een toenemen-
zijn rede niet veel goeds: stijgende prijzen
NIXON VOORSPELT:
Prijzen en werkloosheidscijfer omhoog
WASHINGTON (ANP)
President Nixon heeft het
Amerikaanse volk gisteren
laten weten dat het voor de
naaste toekomst rekening
moet houden met een ver
dere stijging van de prij
zen en een toeneming vao
de werkloosheid.
In zijn jaarlijkse economische
boodschap aan het Congres
moest hij toegeven dat de strijd
tegen de inflatie in de Verenig
de Staten niet zo vlot Is verlo
pen als hij had gehoopt en deel
de hij mee dat zijn econmische
adviseurs voor het lopende jaar
verdere stijging van de kos
ten van het levensonderhoud
voorspellen.
Die atjViseurs geloven dat de stij
ging van de prijzen dit Jaar tot
zeven procent kan worden be
perkt. Voor de eerste maanden
van het jaar wordt in elk geval
rekening gehouden met een nog
grotere stijging.
UTRECHT (ANP) De Provinciale Staten van Utrecht hebben gis
teravond In een motie de verwachting uitgesproken, dat een spoedig
te vormen bestuur van de Willem Arntszstichting de structurele
problematiek van de stichting met de daaraan verbonden bestuurlij
ke en personele vraagstukken, op korte termijn ter hand zal nemen.
Een periode van rust is dringend gewenst en daarvoor is grote te
rughoudendheid van alle betrokkenen een vereiste.
Aldus de motie, die werd inge- Sprij-Meijering (PAK),
diend op een extra zitting van
de staten in verband met een De indiener, de heer J. D. Hoepel-
interpellatie over de kwestie man (PAK), stelde in zijn toe-
Dennendal van mevrouw W. lichting dat het gevaar niet is
uitgesloten dat het conflict als
een uitslaande brand steeds ver
der om zich heen zal grijpen.
Een volled'ge capitulatie van
een van beide partijen in het
conflict zal volgens hem de ge
wenste rust niet brengen. Hij
zei dat er een afkoelingsperiode
moet komen waarin het ontslag
van Dennendal-directeur drs.
Carel Muller moet worden om
gezet in een op non-actief-stel-
ling.
Het zag ernaar uit dat de fracties
van de confessionele partijen en
de VVD de motie niet zouden
steunen. Ze stemden er uiteinde
lijk toch voor nadat de heer
Hoepelman had verklaard dat
de passage uit zijn toelichting
over het terugdraaien van het
ontslag van Muller niet uitge
sproken moest worden be
schouwd.
Landbouw wil
zekerheid in
Midden-Delfland
DEN HAAG (ANP) Het ruim
telijk beleid ten aanzien van
Midden-Delfland zal gericht
moeten zijn op het geven van
een grote mate van zekerheid
over de handhaving van de ge
geven béstemming. Het gebied
zal zodanig moeten zijn of wor
den ingericht, dat voldoende
mogelijkheden ontstaan voor
een doelmatige en renderende
organische bedrijfsvoering.
Het landbouwschap geeft deze op
vatting in een brief te kennen
aan minister J. P. A. Gruijters
van Volkshuisvesting en Ruim
telijke ordening. Het is wat on
gerust geworden over de opvat
tingen van een aarital fracties
in de Tweede Kamer, naar voren
gekomen in het voorlopig ver
slag van de bijzondere commis
sie uit die kamer die het wets
ontwerp beoogt tot een indeling
van het gebied te komen waar
bij recreatie, natuur en land
schap een plaats krijgen.
STOCKHOLM (AFP) De Russi
sche kerngeleerde en dissident
Andrei Sacharow is voorgedra
gen voor de Nobelprijs voor de
vrede van 1974 door een groep
liberale leden van het Zweedse
parlement.
Nekkramp in
Den Boscli
DEN BOSCH (ANP) Twee
dienstplichtige militairen van de
C-compagnie van het infanterie
opleidingscentrum algemeen in
de Isabella-kazerne in Den
Bosch zijn donderdag opgeno
men in het St.-Carolus zieken
huis in die stad met verschijn
selen van nekkramp.
LEIDEN Vanavond verzorgt
de jongerengroep The Lord's
Folks om 7 uur een eucharis
tieviering in de Jozefkerk
aan de Herensingel. Cele
brant is Kapelaan F. Verlaan
en het thema luidt Zonder li
chaam zijn we nergens.
LONDEN De leiders van het
TUC, het Britse vakverbond,
hebben gisteren besloten met
premier Heath te gaan praten
over diens jongste plan om een
staking van de mijnwerkers te
voorkomen. Maar de vakbonds
leiders legden er de nadruk op
dat dit niet betekent dat zij
van tevoren enige toezegging
hebben gedaan met betrekking
tot dit plan.
De 270.000 mijnwerkers zouden
gisteren hun stemming beëindi
gen over de vraag of zij al dan
niet zullen gaan staken om
kracht bij te zetten aan hun
looneinsen di.e verder gaan dan
het aanbod van de regering.Ver-
wacht werd dat de mijnwerkers
akkoord gaan met een staking
die op 10 februari zou kunnen in
gaan tenzij er voor die tijd nog
een regeling uit de bus komt.
Het plan van Heath is gebaseerd
op een officieel rapport waarin
gezegd wordt dat bepaalde groe
pen arbeiders waaronder de
mijnwerkers eventueel een gro
tere loonverhoging kunnen krij
gen dan andere.
Een regeling op dit punt zal ech
ter tijd vergen. Heath wil dat
de mijnwerkers bij wijze van
eerste stap hun plan om te gaan
staken laten varen en het ver
bod op het verrichten van over
werk, dat mede geleid heeft tof
invoering van de driedaagse
werkweek, intrekken. De kans
dat de mijnwerkers dit zullen
aanvaarden is hoogst twijfelach
tig.
Zwitsers onderzoek instituut
DEN HAAG (ANP) De stabllisatlepoUtiek van de Europese rege
ringen zal geleidelijk het inflatoire proces gaan beperken is de ver
wachting van het Zwitserse particuliere onderzoekinstituut Prognos
Ag te Bazel (Europees eer.rum voor toegepast economisch onder
zoek), uitgesproken in zijn prognoserapport voor 1974.
De sterke inflatie en de toenemen- nos 3.3 orocent per jaar),
de werkloosheid aldus het rap- vervolgd),
port zijn Nederlands in Neder- De lonen en salarissen In ons land
In koffers en pakken werden gisteren de stemmen van Britse mijn
werkers naar Londen gebracht. Daar werden de stemmen geteld
om te zien of de mijnwerkers at dan niet in totale staking gaan
om hun looneisen kracht bij te zetten. Die looneisen zijn er overi
gens al twee maanden de oorzaak van dat vele bedrijfstakken in
Engeland twee- en driedaagse werkweken hebben.
land is niet erg veelbelovend
voor het beheersen van de infla
tie zodat een achteruitgang van
Nederlandse Internationale con-
current'epositie niet uitgesloten
is. Op zichzelf is er el geen bij
zonder dynamische vraag naar
Nederlandse exportprodukten en
derhalve moeten de groeivoor-
uitzichten van de Nederlandse
economie nu minder gunstig
worden beoordeeld dan twee
jaar geleden.
Per hoofd van de bevolking ver
wacht Prognos ln Nederland
een gemiddelde groei van 't bru
to nationaal produkt van 3,7 pro
cent per jaar ln de jaren 1973
tot 1978 en van 3.8 procent per
jaar in de jaren 1978 tot 1985 (in
1971—1973 was dit volgens Prog-
Subsidie voor kranten
PREKEN VOOR EIGEN PAROCHIE kan ook een krant maar beter
weinig doen. Vandaar zijn in deze kolom meningen over de proble
matiek van pers en kranten uitzondering.
Vandaag zo'n uitzondering welke de regel bevestigt; we doen dit naar
aanleiding van het feit dat dinsdag minister Van Doorn in de Twee
de Kamer zijn besluit verdedigen moet om het voortbestaan van het
dagblad De Tijd door een subsidie van 3 maal 2 miljoen gulden tot
1977 te verzekeren. Dit vanzelfsprekend onder bepaalde voorwaar
den, onder meer dat de uiitgever ook een deel van het verlie* voor
zijn rekening blijft nemen.
Over dit subsidie zijn in de pers of via radio en televisie al lovende
en afkrakende commentaren ten beste gegeven. Wij maken ons los
van het incidentele feit op zich, maar zetten grote vraagtekens over
de manier waairop de minister hierbij te werk is gegaan. Hij heeft
dit grotendeels op eigen gezag gedaan; wel na overleg met het ka
binet, maar zonder daartoe geëigende instanties advies te hebben
gevraagd.
En dat terwijl in het verleden niet ln de laatste plaats ln het parle
ment de overheid erop gewezen is, dat het uitermate gevaarlijk
is, waneer een minister zelf gaat uitmaken aan welke kranten hij,
binnen het kader van zijn persbeleid, subsidie zou moeten geven. In
een motie-v.d. Santen is de voorganger van minister Van Doorn
erop gewezen, dat hij daartoe een onafhankelijke instantie een
uit onafhankelijke experts bestaand bestuur van het Bedrijfsfonds
voor de Pers zou moeten inschakelen.
VANUIT DE KAMER zal de bewindsman volgende week wel flink
aan de tand gevoeld worden, waarom, als zijn voorganger traag is
geweest, hij zelf na ruim een half jaar nog geen initiatief genomen
heeft. Waarschijnlijk zal de minister dan wijzen op zijn voornemen
om komende zomer met een nota „pluriform mediabeleid" te ko
men, maar de vraag is at het bedrijfsfonds voor de pers daaraan
gekoppeld mag worden. Per slot van rekening worden terzake van
de omroep toch, met medewerking van het departement, ook diver
se maatregelen genomen, zonder op de nota-Van Doom te wachten.
Uit verschillende berichten blijkt, dat minister Van Doorn het volgen
de week wel eens moeilijker zou kunnen krijgen dan hij verwacht
en zeker hoopt. Deels heeft hij dat dan aan zichzelf te wijten. Uit
wat mr. Van Doom terzake heeft losgelaten valt te vermoeden dat
de bewindsman zich in de eerste plaats zal moeten beroepen op de
noodzaak om ln het geval De Tijd voor een „noodverband" te zor
gen, tot op basis van de nota-mediabeleid andere maatregelen geno
men kunnen worden.
Vanuit de Kamer mag en zal men de bewindsman voorspellen, dat hij
nog wel een paar rol „noodverband" gereed mag laten leggen. Om
nog maar te zwijgen over de reacties van kranten als bijvoorbeeld
Het Vrije Volk, de Westerpers, NRC/Handelsblad die, zonder over
heidshulp, zelf eerste hulp hebben gezocht en gevonden.
Hardnekkige zondaars
EEN DEEL VAN DE VERKEERSDEELNEMERS is moeilijk tot het
zich schikken naar de wet te brengen; de ongeschreven spelregels
in het verkeer interesseren hen evenmin.
De meest hardnekkige zondaars vindt ge vaak ln de sector vrachtau
tochauffeurs. Wat te meer kwalijk is, omdat ongelukken welke zij di
rect of indirect veroorzaken, meestal catastrofale gevolgen hebben.
Volgens de algemene verkeersdienst van de rijkspolitie zijn het ook
nu, ln een tijd waarin hard rijden verspilling van brandstof bete
kent, vooral de vrachtrijders die zich niet houden aan de voorschrif
ten om zich aan snelheidsbeperking te houden. Ongeveer een derde
van de heren houdt zich volgens de politie niet aan de adviessnel
heid.
Een reden om extra aandacht aan deze categorie te besteden wan
neer straks gepoogd gaat worden de maximum-snelheid wettelijk
straffer te regelen. De overheid moet don maar niet zuinig zijn met
straffen.
Een verrassende ontdekking zijn de conclusies van de rijkspolitie ove
rigens niet. Sinds Jaren rijden vrachtauto's met of zonder aan
hangwagen ook in het bezit van bordjes die aangeven dat zij
nooit sneller dan 80 kilometer mogen rijden over de honderd. Des-
noods ook op wegen waar niemand een hogere snelheid dan 80 kilo
meter hebben mag.
zullen volgens het Zwitserse bu
reau in de periode 1973/1978
no« 3.3 procent per jaar) (wordt
gen en in de periode 1978/1985
met 10.4 procent per jaar.
De snelst groeiende bedrijfstak
zal de sector chemie en oliepro-
dukten zijn: in 1971/1973 was de
groei van de produktie in deze
sector gemiddeld 12 procent per
jaar. in 1973/1978 zal dit 8.5
procent zijn enin 1978/1985 7.8
procent (reële groei).
DEN HAAG (ANP) Patiënten, die door
fluor in het drinkwater ziek worden, kunnen
in het algemeen niet rekenen op een vlotte
en afdoende behandeling. Velen verliezen het
vertrouwen ln hun artsen. Onderkent een
arts fluor als de ziekteverwekker, ln een la
ter stadium zal hij geneigd zijn fluor niet als
het kwaad als de oorzaak van de ziektever-
-r :ijn:elen aan te merken. Hij is dan kenne-
l'Jk bang uit de maatschappij voor genees
kunst te worden gestoten.
Dit verklaarden gisteren slachtoffers-patiën
ten, die een kort geding hebben aangespan
nen om het wetsontwerp ingetrokken te krij
gen. waarmee het wettel.jk mogelijk zou
worden gemaakt om in ons land fluor aan
het drinkwater toe te voegen.
Diee ziekteverschijnselen door fluor komen
neer op klachten over huiduitslag en spijs-
verterir.g.
Uitvoerig werri opgesomd, hoevee! ongemek-
ken fluoriderirg van het drinkwater oproept
voor mensen, die er overgevoelig voor zijn.
Wie van fluor ziek wordt, moet daarmee re
kening houden bij het kiezen van een reis
doel of vakantie. Niet elke melkboer heeft
produkten van een fabriek, die met „schoon"
water werkt. Het Is overigens uitkijken bij
het kopen van alle etenswaren brood, conser
ven, f~i .dranken, margarine, enz.
Bevend en is het erg duur om elke dag onge-
fli-~-'deerd drinkwater te moeten kopen Als
men een medsich attest heeft en het wordt
te d iur dan kan via de b jstandswet worden
geholpen, is fluor-patiënten wel meegedeeld.
Plan Waterlelie:
Markerwaard
niet
injjolderen
(van onze correspondent)
AMSTERDAM De ver
eniging tot behoud van
het IJsselmeer heeft gis
teren in Amsterdam zijn
zogenaamde plan Water
lelie gelanceerd. Het gaat
er vanuit dat de Marker,
waard niet mag worden
ingepolderd en er geen
tweede Schiphol mag ko
men omdat anders het
leefmilieu van vooral
Noord-Holland onherstel
bare schade zal oplopen.
Er zou een rlngspoorlijn
moeten komen die via de
afsluitdijk rond heel het
IJsselmeer voert. Het
stichten van nieuwe woon
gebieden is volgens de
verenig ng uit den boze.
Het plan Waterlelie heeft
d« ste-jn van de landelij
ke vereniging tot behoud
van tie Waddenzee en
heeft volgens ir. Bierman
kans om bij de regering
in goede aarde te vallen.
zemg rrsst19 temperaturen luchtdnA in minibaren
opklamgen hagel -w-w warmtefront H hoge-dnAgebied
^•bewolking sneeuw -v-r kou-front I, lage-cKKgotned
onweer windrichting verplaalsrigshchting
DE BILT Zuidwestelijke win-
den. in stand gehouden door een
langzaam noordoostwaarts koer
sende depressie voor de kust
van Ierland, voerden ook van
daag zachte oceanische lucht-
massa's over het Westeuropese
vasteland. De lucht is wat on
stabiel, zodat er lokale buien
vallen. De aanhoudende aanvoer
van ocaanlucht heeft de vorst-
grens tot aan de Oeral terugge
drongen. Het ziet er daarom
naar uit, dat de eerste dagen
van de derde wintermaand
eveneens een zeer zacht en re»
genrijk weerbeeld te zien zullen
geven.
Vooruitzichten voor maandag,
opklaringen, maar later plaatse
lijk regen. Weinig verandering
ln temperatuur.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor maandag: Aantal uren
zon: nul tot 4. Min. temp.: om
streeks 5 graden. Max. temp.:
omstreeks 9 graden. Kans op
een droge periode van minstens
12 uur: 80 procent. Kr.ns op een
geheel droog etmaal: 50 pro
cent.
WEERRAPPORTEN
Amsterdam
Do Bilt
Deelen
Eeldt
VllsKlnKcn
2d. Limburg
Bordeaux
Krank fort
Genèvt
Helsinki
InnsbrUok
Kopenhagen
Ir.tanboc-I
Las Pnlmas
New York
Tel-Avlv
