neaerianas
toerisme
Olieconcerns vol gas
op zoek naar nieuwe
energiebronnen
OLIE
CRISIS
HEEFT
HET
WEER
GEDAAH
Van een onzer verslaggevers
Elke dag opnieuw vervloeken de geharde werkers
op de booreilanden de omstandigheden, die hun
werk op de Noordzee zo onaangenaam maken. De
ene dag zijn het de mist, de regen en de kou, de
andere dag de rukwinden, die met snelheden van
100 km per uur om de booreilanden gieren. Vele
meters hoge golven geselen de poten van deze
kunstmatige eilanden. Zeker 20 slachtoffers heeft
de Noordzee inmiddels geëist onder de zoekers naar
olie of gas
•Met name de Amerikanen zijn actief. Jaarlijks
pompen zij drie miljard dollar in de Noordzee in
de verwachting er straks het veelvoud aan olie uit
te pompen. Ook Nederland heeft zich zij het
bescheiden en wat later in de rij van olie- en
gassnuffelaars geschaard. De resultaten op het Ne
derlandse deel van het continentale plat steken
echter magertjes bij de aanzienlijke olie- en gas-
vondsten af, die gedaan zijn in de Noorse en Britse
concessie-gebieden.
„De Nederlandse regering was en is nog steeds
passief met betrekking tot de olie- en gaswinning
op de Noordzee", zei onlangs in Almelo de heer G.
Gallandat Huët, secretaris van de industriële raad
voor oceanologie, waarmee hij gezegd wilde hebben
dat door deze politiek het Nederlandse bedrijfsleven
een vette hap aan zich voorbij dreigt te laten gaan
aangaande research, ontwikkeling en toepassing
van nieuwe technologieën, die worden toegepast bij
de olie- en gaswinning op de Noordzee. „De Noord
zee is een springplank voor boringen op zee elders",
aldus Gallandat Huet, die wees op mogelijkheden
voor de kusten van Afrika, India, Japan, Australië,
Nieuw-Zeeland en Azië.
De grote olieconcerns zullen zich waarschijnlijk
weinig gelegen laten liggen aan de tegenstand van
de bewoners van de Shetland-eilanden („laat ons
dan maar ongeciviliseerd en afgezonderd blijven")
en de milieubeschermers. Bij hen geldt een andere
wet. Een wet van de olie, van de dollar. De Britse
autoriteiten denken er ook zo over, sinds op een
regenachtige oktoberdag in 1970 plotseling de olie
uit de Noordzeebodem gutste. Zij leggen de olie
maatschappijen niet veel in de weg in hun streven
de Schotse kusten tot een „Texas van Europa" te
maken. Geologen voorspellen, dat er onder de
Noordzee wellicht nog meer dan een miljard ton
olie ligt (met zo'n hoeveelheid zou Nederland bij
het huidige verbruik van circa 25 miljoen ton per
jaar veertig jaar vooruit kunnen). Tegen 1980 zal
het Engelse deel van het continentale plat jaarlijks
103 miljoen ton olie produceren, genoeg voor bijna
de hele Britse behoefte. Noorwegen zou tegen die
tijd van een olie-importerend land een olie-exporte
rend land zijn.
Behalve Engeland en Noorwegen prikte ook Dene
marken met succes in de Noordzeebodem. In totaal
zijn in de Noordzee 117 boringen verricht (elke
zeeboring kost per dag zo'n 85.000 tot 145.000 gul
den) waarvan er 39 succes opleverden. Het belang
rijkste olieveld op de Noordzee is op dit moment
het Engelse veld Forties, dat naar schatting 600
miljoen ton bevat en met een 171 kilometer lange
pijpleiding met Schotland verbonden is. Daarnaast
kunnen,de Britten zich ook verheugen over aanzien
lijke gasvondsten: alle velden bij elkaar zijn goed
voor 1100 miljard kubieke meter, wat overigens nog
maar de helft is van de „bel" van Slochteren.
Naarmate het seismisch onderzoek van de Noord
zeebodem vordert kijken de geologen met steeds
meer belangstelling naar de resultaten in het Noord
Het dreigende ener
gietekort en de huidi
ge politiek van de
Arabische olieprodu
cerende landen heb
ben er toe geleid, dat
overal een speurtocht
naar brandstoffen is
losgebarsten. Niet al
leen wordt steenkool
herontdekt als ener
giebron, maar de olie
maatschappijen gaan
de moeilijker toegan
kelijke olie- en gas-
voorkomens opsporen
en exploiteren. Door
de forse prijsstijgin
gen van de laatste tijd
komen deze tot nu toe
onrendabele bronnen
in een heel ander dag
licht te staan.
Een van de plaatsen
waar naar olie en gas
gespeurd wordt is de
Noordzee, waarvan
elijkste deel van de Noordzee. Daar, tussen de
Shetland-eilanden en Noorwegen, verwacht men
,iog grote olievoorraden aan te treffen. Hoge ver
wachtingen koestert men ook van boorproeven rond'
Groenland, Spitsbergen en Noord-Noorwegen. Ook
de Nederlandse Aardoliemaatschappij is in het Ne
derlandse concessiegebied van de Noordzee wat
noordelijker gaan boren, op dezelfde hoogte als de
succesvolle Deense vindplaats Dan.
Van de investeringen in de Noordzee nemen de
Amerikanen het leeuwedeel voor hun rekening.
Maar ook Britse, Franse en zelfs Iraanse maat
schappijen proberen een graantje mee te pikken,
daarbij steeds maar in het achterhoofd houdend dat
de huidige wereldenergieb'ehoefte per' dag uitge
drukt wordt in 110 miljoen vaten olie. een cijfer
dat in 1985 verdubbeld zal zijn. Het Midden-Oosten
zal tweederde van deze stijging moeten opvangen,
maar tekent daarbij aan dat het zeer de vraag zal
zijn of de Arabieren hieraan hun medewerking
zullen willen verlenen.
Daarom wordt er elders zo intensief gezocht. Dat
de Noordzeeolie duur zal zijn. staat buiten kijf.
Geschat wordt dat tot 1980 nog 35 miljard gulden
in de Noordzee zal moeten worden geinvesteerd. De
kostprijs van een kubieke meter gas uit de aardgas
velden in het zuidelijke deel van de Noordzee wordt
becijferd op 6,2 tot 7,2 cent per m3. Olie uit zee,
die met een pijpleiding aan land zou moeten worden
gebracht de Noren hebben een systeem ontwik
keld van reuzenopslagplaatsen op zee zal alleen
al aan kapitaalslasten 150 gulden per ton gaan
vergen. Bovendien wordt de tijd, die ligt tussen
ontdekking van een olie- óf gasvcld in do Noordzee
en het aan land brengen, geschat op gemiddeld vier
jaar.
Die goeie, 65 miljoen jaar oude Noordzee mag dan
wel een rijke schatkamer onder haar bodem verbor
gen houden, het kost wel een en ander alvorens
je de sleutels in het slot kunt steken om de deur
open te doen.
KLAAS GOINGA
Het boorplatform Transocean, een van de tientallen die in de Noordzee koortgachtig zoeken naar olie en gas.
de Rotterdamse hoog
leraar Peter Odell
verwacht dat deze in
1985 voor 44 procent
de Westeuropese
energiebehoeften zal
kunnen dekken. De
Noordzee zal het Mid
den-Oosten nooit kun
nen evenaren, maar
het is wel hoogtijd om
naar andere, minder
afhankelijkmakende
bronnen te zoeken.
Er dreigt paniek in het toeris
me van de komende zomer. Tij
dens de oliecrisis - de tien auto
loze zondagen, daarna de distri
butie - hebben vele Nederlan
ders hun oorspronkelijke va
kantieplannen gewijzigd. Er is
een aanzienlijk grotere vraag
naar vakantiemogelijkheden in
Nederland zelf; een toenemende
vraag naar treinvakanties in
het buitenland. De verre reis
per auto is voor een deel ver
schoven naar betere tijden en
men zoekt het reisdoel daarom
op een andere manier te berei
ken. De trein, maar ook het
vliegtuig. Hoewel het luchtver
voer afhankelijk is van stijgen
de prijzen.
De vakantie-paniek voor het
verblijf in eigen land is volgens
een groot aantal deskundigen
onnodig gekweekt. Zij is dezer
dagen ontstaan na berichten uit
midden-Brabant, dat de VVV
aldaar een dringend beroep op
de gemeenten had gedaan om
zogenaamde nood-campings in
te richten. Het Nationaal Bu
reau voor Toerisme noemt dit
eigenlijk paniek zaaien, waar
voor geen enkele reden aanwe
zig is. De oliecrisis heeft het
weer gedaan.
De VVV „Hart van Brabant"
echter komt met cijfers: „Wij
verwachten 1,5 miljoen over
nachtingen en 7 tot 8 miljoen
dagtoeristen. Dat betekent een
stijging van maar liefst 25 pro
cent, vergeleken met vorig jaar.
De bungalow-parken zijn al zo
goed als uitverkocht en ook de
hotellerie en familieper»*ions
hebben nog maar weinig ruimte
over. Er doet zich namelijk een
verschuiving voor: mensen, die
op een camping geen plaats
meer kunnen vinden, zoeken
hun toevlucht in hotels en pen
sions. Hotels echter, die het
vooral van buitenlanders moe
ten hebben schreeuwen moord
en brand", aldus deze V.V.V.
„Hart van Brabant" heeft voor
gesteld de bestaande campings
uit te breiden op aangrenzend
weide-gebied. Zij kunnen het
best door de passanten gebruikt
worden.
Dit „paniekerige" beeld wijzen
praktisch alle andere provincia
le V.V.V.'s van de hand. 'De'
A.N.W.B. gaatdaarbij nog het
verst. „Enige toename voor va
kantieverblijf in eigen land was
natuurlijk wel te verwachten.
Maar op het ogenblik, nu de
direkte oliecrisis voorbij is, i-e-'
gent het ook weer boekingen
voor het buitenland", stelt de
A.N.W.B. vast.
De V.V.V.-Limburg heeft intus
sen wel een sterke stijging van
boekingen in deze provincie ge
constateerd. Zomerhuisjes en
vakantiebungalows in Limburg
zijn al zogoed als volgeboekt
voor het hoogseizoen, maar aan
het inrichten van noodcampings
wordt niet gedacht. De V.V,V.-
Zeeland noemt het inrichten
van noodcampings ook al voor
barig. De reserveringen lopen
goed, maar er is geen reden
voor paniek.
Drenthe merkt wel een grotere
belangstelling voor vakantie
bungalows. Die zijn zo goed als
genoeg. De buitenlanders ne
men nog steeds een afwachten
de houding aan. Die zien nog
steeds, de beelden van de autolo
ze zondagen voor zich", aldus de
VW-Noord-Holland.
Feit is echter wel, dat de angst
er ook bij de V.V.V.'s nog steeds
een beetje in zit. Als er weer
nieuwe maatregelen komen ter
besparing van energie dan ziet
het er volgens de V.V.V.-Gelder-
land niet zo vrolijk uit.
Maar om op alles voorbereid te
zijn zal het Nationaal Bureau
voor Toerisme nog deze maand
een enqüte houde over de nog
aanwezige vakantiemogelijkhe-
den in Nederland zelf.
Uit de tot nu toe verzamelde
gegevens blijkt, dat de vraag
naar vakantieverblijven in eigen
land tussen de 5 en 20 procent
hoger ligt, dan vorig jaar. Per
provincie en per vakantie-oord
loopt dit echter sterk uiteen. Het
Wachten is thans vooral nog op
buitenlandse boekingen. Vele
buitenlanders hebben tot op he
den nog gewacht om Nederland
te kiezen. Nu de benzinedistri
butie ten einde is, nu bovendien
de Duitsers (althans op dit ogen
blik) meer voor hun benzine
moeten betalen dan de Neder
landers, komen dc boekingen
toch al los.
En omgekeerd zijn er ook steeds
meer Nederlanders, die besloton
hebben toch in het buitenland
vakantie te houden. Zij zien het
namelijk nu weer wat beter zit
ten. „Het regent weer boekingen
voor het buitenland", aldus op
nieuw de A.N.W.B. Por slot van
zaken is de distributie voorbij.
Behalve dan in Italië. Maar het
is ook nog geen zomer. De Ita
lianen zitten immers ook in de
vakantieperioden vaak vol grap
jes: treinstakingen en dat soort
prettige bijkomstigheden.
TON V.D. HOUTEN
volgeboekt. Maar ook in Drent
he zijn er nog mogelijkheden
genoeg. „Dat Brabantse ver
schijnsel is blijkbaar wel erg
plaatselijk", aldus de Drenthse
V.V.V. Zelfs wanneer dit nood
zakelijk zou zijn voelt deze
V.V.V. er nog niets voor om
noodcampings in te richten. Zij
vindt dit onjuist ook om sociale
en hygiënische redenen. „Drent
he wordt zeker niet uitverkocht
tijdens de vakantie. Dat strijdt
met het typische karakter van
onze provincie", aldus deze'
V.V.V.
Het buitenland heeft, aldus de
direkteur van de VVV-Noord-
Holland, blijkbaar nog steeds de
idee dat wij hier zitten te kleu
men van de kou. Volgens hem
wordt met allerlei berichten en
suggesties over benzinebespa
ringen alleen maar anti-reclame
voor Nederland bedreven.
Noord-Holland heeft voor de zo
mervakantie nog mogelijkheden
4
