TWEE ONEINDIG LIJKENDE MINUTEN
Roebels en
stimuleren
meer woonruimte
sport in Rusland
Wereldtitels skiën staan op het spel in Sankt Moritz
m
4-v.
K-'i v'r' X
-Cjt °V
Noteer bij de radio
VRIJDAG 1 FEBRUARI 1974
LEIDSE COURANT
PAGINA 13
ST. MORITZ Twee oneindig
lijkende minuten is hun lot ver
bonden mef snelheid. Onbewust
registreren ze het voorbijflitsen
de groen van dennebomen. Bo
ven het fluiten van de wind in
hun vülhelmen vangen ze flar
den van toejuichingen op. Maar
hun ogen zijn strak gericht op
de witte diepten voor hen, die
met honderd soms honderdender
tig kiiometeT per uur op hen af
komen, wegglijden onder benen
die als schokbrekers fungeren,
als rem en als stuur.
Wedstrijdskiërs zijn tijdens hun
afdaling net als de coureurs in
hun formule-1 race: eenzame
mensen, die schuil gaan achter
e«n waas van romantiek.
De komende week zal Nederland
kennis met hen kunnen maken
als de NOS directe reportages
uitzendt van de wereldkampioen
schappen skiën, die van zaterdag
2 tot en met zondag 10 februari
in het Zwitserse Sankt Morzitz
worden gehouden.
Hoewel het skiën in ons land
steeds meer aan populariteit
wint en ruim honderdduizend
Nederlanders (van 170 000 win-
tersportgangers) op de lange
latten de besneeuwde bergen in
gaan, heeft het skiën als wed
strijdsport nog weinig bekend
heid gekregen.
Gezien de toenemende belang
stelling in ons land heeft de
NOS besloten deze keer ruime
aandacht te besteden aan deze
wedstrijden, die eens in de vier
jaar worden gehouden en in de
Alpenlanden miljoenen aan de
beeldbuis kluisteren.
Voor de Nederlandse kijker, die
de rechtstreekse uitzendingen en
samenvattingen wil volgen, is
het nuttig iets meer van de tech
nische details van dit spectacu
laire winterse evenement te we-
Drie onderdelen
De wedstrijden bestaan uit drie
onderdelen: de afdaling, reuzen
slalom en slalom.
Voor de liefhebber van snelheid,
moed en kracht is de afdeling
het spectaculairste onderdeel
van de wedstrijden. Met een mi
nimum aan bochten, d.w.z. ver
plicht te nemen poorten die in
het steile parkoers zijn aange
bracht moet over een lengte van
3075 meter een hoogteverschil
van 305 meter worden overwon
nen: gemiddelde dalingshoek is
zestecitwintig procent. De gemid
delde snelheid van de skiër kan
oplopen tot 130 kilometer per
Omdat vroeger veel fatale onge
lukken voorkwamen, is de „af
daler" verplicht een valhelm te
dragen en deel te nemen aan de
non-stop afdaling, die de dag
voor de officiële wedstrijd wordt
gehouden.
De reuzenslalom is eigenlijk een
tussenvorm, tussen de snelle af
daling en de virtuoze slalom. In
feite skiën de meeste recreatie
ve skiërs op deze manier al
leen wat langzamer en zonder
de ongeveer veertig poorten die
de wedstrijdskiër moet doorkrui
sen, lenge: 1200 mter, hoogte
verschil 405 meter, dalingshoek
31,4 procent.
Voor de deelnemer en kijker ls
de slalom (lengte 615 meter,
hoogte 225 meter, hoek 36,6 pro
cent) ongetwijfeld het meest ze
nuwslopende onderdeel. Door
zestig zeventig poortjes schiet
de skiër'ritmisch van links naar
rechts de diepte in.
SC*-
LINDA ESSER
Bij alle onderdelen is het par
koers voor de dames iets korter
dan voor de heren. Voor slalom
en reuzenslalom gelden de to-
taaltijden van twee manches.
Poorten die gemist worden lei
den automatisch tot diskwalifica
tie.
Deelnemers
Aan de wereldkampioenschap
pen skiën doen dit jaar vijfen
dertig landenteams mee met
ruim driehonderd deelnemers.
Hoewel de favorieten uiteraard
gezocht moeten worden in de
kringen van de uitgesproken ski
landen Oostenrijk, Zwitser
land, Italië, Frankrijk en de
Verenigde Staten heeft ook
Nederland dit jaar een sterk
team op de been gebracht,
waarbij aangetekend mag wor
den dat ons lage landje al mag
juichen als bijvoorbeeld een der
tigste plaats op een onderdeel
zou worden bereikt.
In de vaderlandse equipe die uit
een dame en vier heren bestaat,
zijn de ogen gericht op de twin
tigjarige Linda Esser, dochter
van oud-hockey-international
(Togo) Dick Esser, die als vlie
ger werkzaam is bij Swissair.
Linda Esser, wonende in de om
geving van Zürich, heeft de bes
te trainingsmogelijkheden ge
had. Zij zegevierde o.a. magis
traal bij de slalom bij de wed
strijden der Lage Landen (En
geland, Denemarken, België en
Nederland) enkele weken gele-
In de herenploeg, die de Neder
landse Ski Vereniging heeft af
gevaardigd, geven vooral de
prestaties van de pas zeventien
jarige Lodi Pieters goede hoop
op een klassering onder de eer
ste vijftig. Lod'i Pieters uit Rot
terdam en fervent lid van de
Wassenaarse hockeyvereniging
De Kieviten, is onlangs in het
Franse Val d'Isere Nederlands
kampioen geworden.
De overige deelnemers zijn:
Tom van der Meer (24). uit
Vught en studerend in Leiden,
won de afdeling van de Lage
Landen, Zeno Lampe (24), stu
derend in Delft, enkele malen
nationaal kampioen en Etto van
Waning (27), uit Den Haag, die
als oudste een brok zelfvertrou
wen er ervaring inbrengt.
Kaviaar
Sankt Moritz, waar in 1948 de
Olymp'sche winterspelen werden
gehouden, is een bekend cen
trum van de wintersport. Het
gunstige klimaat op 1850 meter
hoogte, de droge lucht en de
krachige zon, en vooral ook de
prachige skipistes, hebben het
in een halve eeuw doen op
bloeien tot een ideaal ski- en
kuuroord, waar de rijken der
aarde zich gaarne ophouden in
luxueuze hotels en eigen chalets.
Stamgasten, zoals de Sjah van
Perzië met huidige en vorige
vrouw, Henry Ford, de Duitse
kledingkeizer Willy Bogner, de
Aga Kahn, de Griekse reders
Niarchos en Onassis, GUnter
Sachs, Herbert von Karajan, Ira
von FUrstenberg om er enke
len te noemen steken elkaar
in een jet-set „spielerei" de loef
af met privévliegtuigen, hel'kop-
ters. feesten, kleding en cham
pagne.
Vandaar misschien dat Sankt
Moritz de enige wintersport
plaats in Europa is waar in de
hoofdstraat een kruidenier boven
zijn winkelruit het eenvoudige
bord heeft aangebracht: „Thee.
koffie en kaviaar", terwijl de
banken n:et schromen saven
goud ten toon te stellen in hun
uitnod gende etalages.
Weinig rust
Sinds deze plaats met zijn be
scheiden 5700 inwoners, 7000 ho
telbedden en woningen voor nog
eens 10.000 bedden, in 1971 als
plaats voor wereldskikampioen-
schappen werd aangewezen,
heeft net organisatiecomité wei
nig rust meer gekend.
De zesendertig skiliften en
twaalf „Bergbahnen" werden
nauwkeurig geïnspecteerd. Er
werd 120.000 kubieke meter
grond verschoven veeal met
behulp van springstof, terwijl
10.000 kilo graszaad werd ge
plant om de verneuwde hellin
gen tot mooi gras en dus per
fecte skipistes om te toveren.
De school werd perscenrum
(voor tweeduizend journalisten),
computers werden geïnstalleerd
voor het razendsnel verwerken
van resultaten. Zestig bussen
vervoeren deelnemers en bezoe
kers. Tien tv-camera's verslaan
de afdaling, negen de reuzen-sla
lom en vijf de slalom.
En wat is een gebeurtenis als
deze zonder herkenningsmelodie
en vignet? Welnu, ze zijn er.
MARIJKE VAN BERKEL
Signa!
Ziel 1955 m
Ober Alpina
In deze witte wonderwereld slrijden de dames om de Europese üchaatstitel. De Medeobaan In Alma Ata verkeert op de foto nog in het beginstadium, (I960). Het was aanvanke-
lijk een groot meer in een bergketen. Zeventien jaar werd daar gereden op natuurijs. Zes jaar geleden werd er een kunstijs baan van gemaakt waardoor de maanden dat er
geen natuurijs is (zeven van de twaalf) ook konden worden gebruikt voor training en eventueel wedstrijden. Zelfs in de zomermaanden, als de recreatiesport er kan worden be
dreven, is de baan intensief in gebruik. Niet zelden schaatsen twee- tot drieduizend recreanten er bij een temperatuur van dertig graden Celsius. In de zomer is het In Alma
Ata even warm als het koud is in de winter. Op 28 februari 1972 lag de baan erbij zoals deze thans te zien is: aangepast aan de eisen van de ISU, omringd door tribunes.
Dit is het traject waaruit de af'
daling bestaat.
Piz Na/r P/tschen
Start 2760 m
Felsen
Munt da San Murezzon
ALMA ATA Massasport ls in
Rusland een normaal verschijn
sel en de „Spartakiade" is er
een basis van. Het is een groots
opgezet sportevenement waar
aan scholen, fabrieken en insti
tuten deelnemen en het omvat
vrijwel alle wintersporten. Deze
winter wordt de derde Sparta
kiade georganiseerd. Ruim een
jaar geleden werd de Spartakia
de een „instituut voor de mas
sasport" waardoor de jeugd
wordt gewonnen voor de sport.
Bedrijven en scholen in steden
en op het platteland nemen deel
en de jongens en meisjes zien
allen reikhalzend uit naar de fi
nales die aan het eind van de
winter worden gehouden. De
„Spartakiade" is niets meer of
minder dan een school voor het
opkomend talent. De talentvolle
jeugd komt naar voren via se
lecties en hoopt op een zo snel
mogelijke doorbaak, want daar
aan zijn ook niet geringe finan
ciële voordelen verbonden.
Het gemiddeld salaris in Rus
land bedraagt honderdendertig
roebel (ongeveer 500.-) per
maand. Maar aan het behalen
van kampioenschappen, het ver
wezenlijken van limieten en het
uitblinken in de sport zijn ex
tra-honoreringen verbonden. Ie
dereen die een provinciale titel
behaalt, krijgt de titel „provin
ciaal meester in de sport",
waaraan een geldelijke beloning
van honderd roebel is verbon
den. Elke rijder of rijdster die
in bijv. de schaatssport een be
paalde tijd heeft gerealiseerd,
krijgt de meestertitel en een be
loning van honderdentwintig roe
bel per maand. Deze extra's
worden ook uitbetaald als het
schaatsseizoen is afgelopen en
het maakt geen verschil of de
bezitter van een titel in de sport
reeds werkt of nog op school zit.
Topsporters kunnen zelfs tot de
beloning geraken die boven het
gemiddelde loon ligt. Een natio
naal kampioen krijgt do titel
„hoofdmeester in de sport" met
de daaraan verbonden honderd
envijftig roebel beloning per
maand. Een Europees- of we
reldkampioen mag zich interna
tionaal meester in de sport noe
men, wat honderdentachtig roe
bel per maand oplevert. Extra
beloningen zijn verbonden aan
het veroveren van titels in af
zonderlijke onderdelen in een
sport (bijv. schaatsen, het win
nen van een afstand). Die belo
ning behoeft niet uit een geldbe
drag te bestaan. In Rusland
krijgt eenieder woonruimte toe
gewezen. Huur wordt niet be
taald. maar wie de naam van
Rusland in het buitenland heeft
hooggehouden, krijgt meer vier
kante meters woonruimte dan
de „gewone burger".
Onderdelen
In landen, zoals Nederland,
waar de sport niet op een derge
lijke wijze wordt „begeleid",
spreekt men van staatsamateu-
risme. Dat is het ook maar het
wordt in Rusland niet als zoda
nig gezien. Het belonen met
geldbedragen en vierkante me
ters woonruimte zijn onderdelen
van het tptale pakket voorzienin
gen. Zo wordt het schaatsen in
Rusland de laatste jaren op pro
fessionele wijze aangepakt. Een
grote rol daarin speelt „prof-
sport Moskou" dat niets heeft te
maken met wat wij onder
profsport versaan. Het is een
vakbondsbeweging van de Russi
sche communistische partij, die
zich uitsluitend bezig houdt met
de sportbeoefening door de
jeugd. De organisatie stelt o.m.
de leden in staat om in werktijd
sport te beoefenen en te trainen.
Het slalaris wordt doorbetaald.
Dat iedere jeugdige sportbeoefe
naar dróómt van een carrière,
die tot topsport zal leiden, is
niet verwonderlijk. Behalve de
financiële revenuen krijgt men
dan ook de kans naar het bui
tenland te gaan, wat voor de
doorsnee-Rus onmogelijk is. Bo
vendien is er de niet geringe sti
mulans om „boven de massa"
uit te steken door een titel te
verwerven. In de communisti
sche samenleving immers is
althans wordt gesteld dat er
geen verschil is in rangen en
standen. De soortbeweging is
daarop een uitzondering. Daarin
zijn vier klassen te onderschei
den: provinciaal meester in de
sport, meester In de sport,
hoofdmeester in de sport en in
ternationaal meester in de sport.
Basis
Om dat te bereiken wordt ook
alle mogelijke (staats)steun ver
leend. Bijzonder goed verzorgd
is de medische begeleiding.
Toen onlangs de open Russische
schaatskampioenschappen wer
den gehouden, stonden op diver
se punten lar.gs de baan artsen
die de hartslag van de deelne-
mers(-sters) controleerden en ie
dere winnaar en winnares van
een rit werd onmiddellijk uitge
breid medisch onderzocht. Geen
uitzonderingspositie want medi
sche begeleiding is in Rusland de
basis van de topsport.
En hoewel dat alles door vele
landen als staatsamateurisme
wordt betiteld, wekt het in Rus
land niet meer dan een (bijna
medelijdende) glimlach op.
Daar klinkt het: sport is een
wezenlijk onderdeel van het le
venspatroon en de staat is ver
plicht daarin bij te dragen en te
stimuleren. Dat begint al bij de
jeugd, die straks „het grote
volk" vormt. In Rusland spreekt
men uitsluitend over puur ama
teurisme. Het is maar hoe je het
bekijkt.
Eredivisie
AZ '67Haarlem
Feyenoord—FC Utrecht
NAC—PSV
FC TwenteAjax
NEC—MW
0 FC Amsterdam—De Graafschap
FC Groningen—Sparta
Roda JC—Telsar
FC Den HaagGo Ahead Eagles
Eerste divisie
FC Den Bosch—FC VW
SC Amersfoort—SVV
0 Fortuna SC—PEC/Zwolle
Heerenveen—Veendam
0 Wageningen—Vitesse
De Volewijckers—Heracles
Helmond Sport—SC Cambuur
Eindhoven—Willem II
0 Fortuna VI—Excelsior
Volendam—FC Dordrecht
De wedstrijden, aangeduid met een komen voor op
het totoformulier.
