AMSTERDAM ZOEKT NAAR VERJAARDAG Het huisdier mee naar wintersport? als kind in huis DINSDAG 29 JANUARI 1974 LEIDSE COURANT torisch Museum verleent het ju bileumjaar een waardig accent. Tenslotte zullen er in de stra lend geïllumineerde stad (als de oliesjeiks dit tenminste toe staan) feestconcerten weerklin ken, maar bij voorbeeld ook na tionale klaverjastoernooien woe den. Een duidelijk klapstuk ontbreekt, maar men hoopt dat het er als nog zal komen. In 1941 verliet het trotse schip ,,De Amster dam" van de Verenigde Oost Indische Compagnie het eiland Tessel voor zijn maidentrip naar het toenmalige Batavia. Nauwelijks aangekomen in het Kanaal, verloor het zijn roer en om het vege lijf van de beman ning (onder meer 300 soldaten) te redden, liet de kapitein zijn Indianen" met volle zeilen op de Engelse kust lopen. Inder daad gingen bijna geen mensen levens verloren, maar het schip verdween ter hoogte van Has tings roemloos onder de golven. Twee keer per jaar sindsdien, bij buitengewoon laag tij, kwa men de wrakstukken boven; vor de rest lagen ze bedolven onder zes meter water en niemand merkte ze op. In 1969 echter be gon de gemeente Hastings met de aanleg van een riolering naar zee. Toen bulldozers bij laag water een geul trokken voor de pijp, werd het wrak van ,,De Amsterdam" zichtbaar. De Brit ten met hun heilige eerbied voor traditie en verleden zetten onmiddellijk het werk stop en waarschuwden de jonge, maar befaamde scheepsarcheoloog Peter Marsdan. Deze onderkende meteen de waarde van de vondst. Met ,,De Amsterdam" kwam voor het eerst in de nau tische geschiedenis een koop vaarder van de Verenigde Oost Indische Compagnie boven wa ter. De zaak werd nog interes santer toen er een volledig ar- chiefboek over het schip, zijn lading en zijn bemanning bleek te bestaan. Zo weet men bij voorbeeld dat de ruimen behal ve met textiel en kanonen met 12.000 flessen wijn moeten zijn gevuld, en dat de kapitein in de Amsterdamse Bloemstraat heeft gewoond het huis staat er nog. Rond de wrakstukken zou een zeer romantische en boeien de, blijvende expositie kunnen worden ingericht die leerzaam nieuw licht werpt op de Ver enigde Oost Indische Compag nie, maar dan moeten ze wel worden opgegraven en naar Amsterdam worden overge bracht en dat is een miljoenen- karwei. Toch heeft de hoofdstad aan de vooravond van zijn jubi leum enige hoop zijn Scheep vaartmuseum aan het Ooster dok met dit unieke stuk te kun nen verrijken. Er is een stich ting „Berging VOC-schlp Am sterdam" gevormd. De nodige rapporten zijn binnen en volgen de maand zullen de deskundigen Festiviteiten missen kostbare vondst bij Hastings kunnen vaststellen of berging en transport inderdaad mogelijk zijn. Bij een bevestigend ant woord zal Amsterdam gaan lon ken naar Nederlandse bedrijven die gespecialiseerd zijn in de zeesleperij en de havenbouw aktivlteiten waarmee we een naam hoog te houden hebben. Misschien zo speculeert men, kan er een combinatie worden gevormd die het huzarenstuk klaart. liet koortsachtig, maar wel vast besloten werkt Amsterdam naar zijn 700-ste verjaardag toe. Toch kan er op het allerlaatste moment nog een kink in de ka bel komen. De gebruikelijke his torische lezing namelijk waarop het jubileum is gebaseerd, wil dat de naam van de stad voor het eerst voorkomt in een oor konde van de Hollandse graaf Floris V. Deze zou op 27 okto ber 1275 aan de lieden, wonende aan de Amsteldam, tolvrijheid voor hun koopmansgoederen door heel Holland hebben ver leend. Daarop is de eeuwfeest viering gebaseerd. Wijlen prof. Brugmans echter wiens opnieuw geredigeerde en aangevulde standaardwek over de geschie denis van Amsterdam vorig jaar In herdruk is verschenen, heeft aan de hand van een oor- kondenstudle vastgesteld dat de dam in de Amstel moet zijn aungelegd na 1265, maar voor 1275, dus naar schatting in het midden, omstreeks 1270. Sads- voorlichter Jan Mastenbroek een beetje benauwd: ,,We bezit ten tot nu toe geen documenten van oudere datum dan 1275 en tot vandaag hebben de duizen den voorwerpen die de laatste 'aren b'j opvav.'ngen de Me- trobouw z'jn gevonden, geen r'-uv.e datcr.'rg opgeleverd, v e zeggen wel eens tegen o dat we als- -c'? -nr b'j voor- da.ur.i 127.1 erop, dan hoeven we geen eeuwfeest meer te organiseren, want dan heb ban we de echte verjaardag ge- rn'st". 4' WO' Het VOC-schip „Amsterdam", zoals het er vermoedelijk heeft uitgezien Het plezier van de hond in een wintersportplaats zal voornamelijk bestaan uit het stoeien in de sneeuw. Elke vakantie, in zomer of winter, brengt onherroepelijk weer het probleem met zich mee, waar men het huisdier" moet laten. Zo ook met de win- tersportgangers. Als men de hond 's zomers meeneemt, waarom zou hij dan in de win ter niet het genoegen mogen smaken altijd in de buurt van de baas te blijven? Andere dieren zou men natuurlijk ook mee kunnen nemen, maar als men geen chalet huurt, waar er altijd iemand op de meege nomen vogels, knaagdieren, katten en andere huisdieren, kan letten, kan men ze beter goed verzorgd thuis achterla ten. Het probleem van pen sions en logeeradressen is in de winter niet zo groot als 's zomers. De hond heeft door zijn na tuurlijk aanpassingsvermogen minder last van de kou dan wij, mensen. Het dier hoeft dus niet -als een malloot ge kleed in pakjes en schoentjes en petjes rond te lopen. Een dekje is geen overbodige luxe: bij winkels en liften moet men soms lang wachten en een overdosis tocht ikan het einde van de winterpret betekenen. Een hond met bij voorbeeld longontsteking kan men niet onverzorgd op de kamer laten. Het dekje kan echter door ge smolten sneeuw vastvriezen, pas daar dus mee op. Het plezier van de hond in een wintersportplaats zal voorna melijk bestaan uit het wande len en stoeien in de sneeuw. Er is aan deze jolijt een aantal restricties verbonden: het dier kan weliswaar de ijlere alpen- lucht beter dan wij yerwérken, maar aan de sneeuw en alle andere omstandigheden in de wintersport is hij toch niet ge wend. Het is daarom raad zaam het dier aan de lijn te houden. Bij wandelingen kan men de hond op een slee zet ten. Het dier kan echter met zijn poten tussen de spijlen van het zitgedeelte komen. Ook is het beter de hond niet aan de slee te binden, want een onverwachte glijpartij kan nare gevolgen hebben. De check-lijst voor de winter sportvakantie wordt wat lan ger als de hond meegaat: Ga van tevoren goed na of het dier ook welkom 'is in het hotel of pension, waar de vakantie is besproken. Vraag ook waar het dier wel en niet mag ko men. Neem als dat kan de eigen mand, dekens en etensbak Gaat de reis per auto, dan kunnen deze zaken makkelijk meegenomen worden. De meeste honden zijn aan au torijden gewend en het zal geen probleem zijn. Heeft de hond last van wagenziekte, dan kan men hem het beste een gewoon pilletje tegen wa genziekte geven. De dosering ic hetzelfde als voor kinderen. - Reist men per trein, dan zal het meenemen van „eigen za ken" van het dier wat moeilij ker gaan. Honden reizen op een kinderkaartje en als ze klein zijn mogen ze meereizen in de slaapwagen, als men het compartiment tenminste hele maal heeft afgehuurd. De gro te honden moeten in een zelf meegebracht hok, hun eigen compartiment, de reis in de bagagewagen maiken. - De meeste luchtvaartmaat schappijen nemen ook dieren mee, alleen moet men daar voor van tevoren contact opne men met de betreffende maat schappij. - Belangrijk is dat de hond in geënt is tegen hondsdolheid en dat deze inenting tenminste yier weken voor vertrek heeft plaatsgehad en niet ouder is dan een jaar. Zelfs met deze vaccinatie blij ven de grenzen van landen als Noorwegen, Zweden en Enge land toch hermetisch gesloten voor buitenlandse honden. Over andere medisohe aspec ten van het meenemen van honden naar de wintersport, geeft de Haagse dierenarts dr. H. H. Thalheimer de volgende adviezen: ,,De voeding tijdens de vakan tie moet hetzelfde zijn als de hond thuis krijgt en men moet zeker weten dat hij er goed op reageert. Dus niet de zoge naamde „hondemenu's" van het hotel, die in feite alleen uit restjes bestaan. De hond is niet gewend uren lang 'in de sneeuw te lopen. Na de wandeling moeten de voe ten van de hond goed met wa ter gewassen worden en ge- droog. Daarna strooit men talkpoeder tussen de tenen. Het voor de wandeling inwrij ven met een neutrale crème kan nooit kwaad, maar na de wandeling moet die crème weer verwijderd worden, om dat de hond er anders aan gaat likken, wat braken tot ge- yolg kan hebben. Vraag tenslotte de dierenarts een voorraadpakket samen te stellen van bij voorbeeld: een anti-braakmiddel, een anti- diarrheemiddel (stopmiddel), zalf of crème bij verwonding van voeten en oogzalf (ten ge volge van tocht kan een bind- vliesontsteking ontstaan)" Als aan alle voorwaarden voor het meenemen van een hond naar de wintersport is voldaan, dan Hals-und Beinbruch. Als een heipaal boven water staat de zekerheid dat Amster dam in 1975 zijn 700-jarig bestaan niet zal vieren door de stad tot aan de kroon op de Keizerstoren onder een hoop grint te bedelven en daarop een centrum vol nieuwe luister te stichten. Noch zal de Dam voor die gelegenheid her schapen worden in een aantrekkelijke loofbos met peluw tjes van mollig mos en kussentjes van blaren waarop het lekker slapen is. Ook zullen de gebouwen rond de Dam met met feestelijk cadeaupapier worden ingepakt en hoog in de lucht met een enorme rose strik worden samenge bonden. En dat 700 Amsterdammers onder leiding van Ri- nus Michels zullen voetballen tegen 700 andere Nederlan ders, kan men eveneens gevoeglijk vergeten. Het zijn allemaal serieuze voorstellen geweest, ontspoten aan het meer vindingrijke deel van de burgerij en ingediend bij het sinds augustus met zes man werkzame Bureau Orga nisatie Amsterdam 700 jaar dat ze stuk voor stuk heeft gewogen en te licht (of e zwaar) heef bevonden. Zelfs het aanbod van Carel Briels om zijn uiterste krachten in te komen zetten teneinde 'het feest de nodige glans te geven, is afgewimpeld. Niets folkloristische optochten. Niets his torische spelen in het Olympisch Stadion. Alles wat cli chématig en obligaat is, wil het gemeentebestuur welbe wust uit de weg gaan. de hoofdstad zullen komen die al lemaal een feestelijk tintje krij gen. De te behandelen onder werpen variëren van minder- heidsgroepn via diamant en Eu ropese monumentenzorg tot emigratie. Dit laatste betreft het eerste Nederlandse emi grantencongres. Het is gepland voor de Sinterklaastijd en nu al hebben 3000 landgenoten in den vreemde zich opgegeven. Voor speciale tentoonstellingen liggen momenteel 25 plannen ter tafel. Ze zullen onder meer gaan over 100 jaar openbaar vervoer, ar cheologie, diamant en monu mentenzorg. Het Rijksmuseum en het Stedelijk zullen met be langrijke historische exposities komen en de voltooiing van het wonderfraaie Amsterdams His- Gedeelte van het privilege uit 1275 met aangehecht zegel Hoe de 700-ste verjaardag van Amsterdam dan wel gevierd gaat worden? Burgemeester en wethouders hebben daarover de volgende filosofie opgezet. De herdenking zal niet het karakter moeten hebben van een inciden- tel, op zichzelf staande gebeur tenis ergens in het jaar 1975. Een herdenking kan alleen dan als zinvol worden beschouwd wanneer deze een oriëntatie le vert op de toekomst. Een derge lijke bijdrage ligt in de lijn der verwachting als het lukt de vie ring te verweven met de aktua- liteit van het hedendaagse Am sterdam. We zullen zoveel moge lijk aansluiting zoeken bij de problemen van onze tijd waarin de veranderingen zich snel vol trekken en waarin de voor het aanzien van toekomstig Amster dam bepalende beslissingen worden genomen. De herden king van het 700-jarig bestaan moet een stimulans bieden om vanuit een beschouwing van het verleden de weg naar de toe komst zal dienen te geschieden door aan verschillende gebeur tenissen en aktiviteiten die toch al voor 1975 op het program stonden, het teken van de vie ring van het 700-jarig bestaan te hechten. Daarnaast is er uiter aard plaats voor het organise ren van speciale evenementen. Ook vinden Burgemeester en Wet houders dat de viering een zo breed en open mogelijk karak ter moeten hebben. Met „breed en open" bedoelt het college niet dat met name feestelijkhe den voor brede lagen van de be volking op touw moeten worden gezet (ofschoon er in juni in de RAI onder de noemer „Mokum 700" een groots feest voor ieder een zal woeden), maar wel dat zoveel mogelijk de bevolking betrokken dient te zijn bij de voorbereiding en de uitvoering van de festiviteiten. Tenslotte verdient het volgens het gemeentebestuur aanbeveling om alle aktiviteiten rond het 7ü0-jarig bestaan te plaatsen in het kader van een bepaald the ma dat recht zal moeten doen aan de verscheidenheid van het leven in een grote en beweeglij ke stad als Amsterdam. In het thema zal moeten doorklinken dat het niet een gemeente, maar vooral een gemeenschap is die jubileert. Zo kwam men op het motto „wonen, werken, spelen" en daarmee moeten de centrale commissie van dertien plus het Bureau Amsterdam 700 jaar die in elkaar bevruchtende wisselwerking de evenementen gaan organiseren, zien te roeien. Vast staat Inmiddels al dat in het kader van de viering minstens 32 bijzondere congressen naar Het wrak van de Amsterdamop het strand bij Hastings

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1974 | | pagina 11